eMagazine

Đắng chát phút nhận ra mình

Có lẽ, đó chính là khoảnh khắc đặc biệt nhất trong cuộc đời của cậu bé Lò Đức Thọ ngày nào. Trong tất cả những mường tượng, chắc hẳn Thọ không bao giờ có thể tưởng tượng những gì sẽ diễn ra tiếp và cậu sẽ phải tranh đấu ra sao với chính cuộc đời của mình.

Lên 5 tuổi, Thọ bỗng nhận ra sự khác biệt của chính mình trong vỏn vọn câu nói quá đỗi quen thuộc của những người xung quanh: "Sao mày giống con gái thế?". Không giống như những cậu bé mạnh mẽ vốn được sinh ra từ bản làng thường chơi bóng, ném còn, Thọ thích xuống suối, thích chơi nhảy dây và tất cả những trò mà bọn con gái trong bản thường chơi. Và thuần thục đến độ "mỗi khi thi nhảy dây là cả mấy đội tranh nhau để có em".

Hình ảnh trước đây của La Lam bị nhiều người xì xào là giống con gái

Yên Bái nơi em ở một năm có mấy đợt lũ. Cứ sau một đợt lũ là nhà Thọ lại được nhận đồ cứu trợ. Khổ nỗi, những món mặc vừa toàn đồ con gái. Thế là, cậu bé ấy cứ vô tư chọn những chiếc váy hoa để mặc cho mình. Những dòng ký ức đấy vấn còn in đậm như vừa mới hôm qua: "Em mặc váy hoa, cùng lũ trẻ con trong bản ra suối tắm và trong đầu cứ nghĩ mình là nàng tiên cá, là nữ thần đội vương miện. Có lẽ, đó cũng chính là giây phút em nhận ra giới tính của mình. Thọ sớm phải sống trong cảnh bị miệt thị của những người quanh. Họ coi em như một thực thể kỳ dị, trai không ra trai, gái không ra gái. Bởi vốn dĩ với những người dân ở rẻo cao, khái niệm về người đồng tính, dị tính vẫn còn là điều gì đó quá xa lạ.

Mỗi ngày đến trường với Thọ là một cực hình khi bị phân biệt đối xử từ bạn bè, thậm chí cả người lớn tuổi. Thọ kể: "Tôi học cấp 3 ở một trường trong thị xã, hàng ngày phải đạp xe đi học, cảm nhận rõ sự kỳ thị tăng ở mức độ cao hơn. Tôi bắt đầu bị tháo hơi xe, bị ném sỏi vào người, hay lúc học thể dục bị bóng đập vào đầu... Tủi thân cực độ nhưng tôi chẳng bao giờ khóc trước mặt họ, chỉ lặng lẽ khóc một mình!".

Ngày học phổ thông, Thọ được chọn đi thi học sinh giỏi. Dọc con đường cậu đi học từ bản lên huyện, có một tảng đá rất to mà cơn lũ dữ quét qua để lại. Người dân ở đó cho rằng tảng đá rất linh thiêng còn với cậu thì đó chính là một người bạn. Có những ngày, giữa quãng đi bộ hơn 10km, giữa những đau khổ cùng cực bởi cô đơn, cậu ngồi hàng giờ để tâm sự với tảng đá bên đường.

Trong những giấc mơ mỏng manh "muốn một lần được làm con gái", sự tủi thân và cô đơn đến tột độ trong chính cuộc sống của mình, Lò Đức Thọ đã chắp bút viết một tập tự truyện với mong mỏi sau này sẽ có thể trở thành một bộ phim. Thọ đặt tên cho nhân vật trong tự truyện là La Lam và gửi gắm vào đó tất thảy mong muốn, đam mê, hoài bão của bản thân. La Lam là một cô gái được hoán đổi từ một chàng trai!

Những mẩu truyện nhỏ đầu tiên của "cô gái trong truyện" cũng đã được đăng báo. Thế là những "phút nhận ra mình" đã được đón nhận bằng một cách rất riêng nhưng không phải mọi thứ đều đơn giản như Lam nghĩ!

Cận kề cái chết mới được làm chính mình

Chưa kịp tận hưởng niềm hạnh phúc mong manh thì Thọ đã phải trải qua một cú sốc quá lớn.

Chuyện Thọ làm ở trường, chuyện viết truyện chuyển giới đã được mọi người kể với bố mẹ kèm lời dặn: "Cẩn thận không là mất con đấy". Bố mẹ từ chất vấn, tra khảo, đánh mắng và làm mọi cách để có thể dập tắt mong muốn "được làm con gái" của Thọ. Đỉnh điểm là cuốn tự truyện dày gần 300 trang đã bị mẹ em đốt đi.

Nhớ lại chuyện cũ mắt Thọ vẫn nhòa lệ: "Với những người khác, đó có thể là một cuốn sổ rất đỗi bình thường nhưng đối với tôi nó là cuộc sống. Vì, cuốn sổ đó, những mẫu chuyện trong đó chính là câu trả lời cho câu hỏi: "Tôi là ai? Tôi thuộc về nơi đâu?". Đó cũng là những giấc mơ mà tôi ấp ủ".

Khoảng thời gian đó, cuộc sống của Thọ như trong địa ngục. Bố mẹ không chấp nhận, bạn bè xa lánh, thầy cô thiếu cảm thông. Gói gọn trong từng mảnh ký ức vụn vỡ, Thọ nhớ: Có nhiều người khi gặp tỏ ra rất yêu quý nhưng quay đi lại nói nhỏ với nhau "đồ bê đê làm được gì cho đời".

Chán nản với cuộc đời, không tìm được tiếng nói chung với bố mẹ, khoảng "không gian riêng tư duy nhất" cũng đã bị thiêu rụi. Lò Đức Thọ tìm đến cái chết để giải thoát: "Tôi đã lén xuống bếp tìm thuốc trừ sâu, mở nắp bắt đầu ngửi được mùi hôi kinh khủng của thuốc trừ sâu và rồi một cái giật mạnh của bố làm lọ thuốc tuột khỏi tay và bờ môi của tôi, một cái tát của bố làm tôi bừng tỉnh. Bố ôm lấy tôi và hét lên: "Mẹ không chấp nhận thì tao sẽ chấp nhận mày. Tại sao mày phải làm thế". Câu nói của bố không chỉ giúp Thọ thoát khỏi cái chết mà còn cứu cả cuộc đời của Thọ. Dù không nói, nhưng Thọ hiểu bố chỉ cần mình sống mà thôi.

Từ đó, Thọ lại tiếp tục bước vào một hành trình mới. Hành trình "tôi sống thu mình lại để tự bảo vệ mình". Thọ hiểu rằng chỉ có con đường học vấn mới giúp cho mình thoát khỏi bế tắc. Mặc cho sự miệt thị bủa vây, Thọ vẫn miệt mài đèn sách cho giấc mơ một ngày được đặt chân lên giảng đường trường Sân khấu điện ảnh, được kể câu chuyện của mình cho mọi người biết.

Ngày thi đến gần nhưng gia cảnh quá nghèo bố mẹ không thể lo nổi chút kinh phí cho Thọ lên Hà Nội dự thi. Vay mượn đủ chỗ cộng với tiền làm thêm ở nhà hàng trên thị trấn của Thọ, cuối cùng em cũng được đi thi. Cuối tháng 7 năm 2015, Lò Đức Thọ đã chính thức thực hiện được giấc mơ của mình khi trở thành tân sinh viên của Đại học Sân khấu Điện ảnh Hà Nội.

Dù cuốn tự truyện đã bị đốt đi nhưng nhân vật chính đã bước ra cuộc đời thực và được sống thực với giới tính của mình: "Tôi là La Lam và tôi là người đồng tính!".

Chủ động "mở cửa" để được hoán đổi thân phận

Chúng tôi xin được gọi tên như thế cho sự thay đổi của Thọ. Từ đây, chúng tôi xin được gọi nhân vật của mình là cô gái La Lam.

Khi vào đại học, Lam sẵn sàng công khai với mọi người về giới tính của mình vì Lam nghĩ "nếu muốn cả thế giới chấp nhận mình thì chính bản thân mình phải mở cánh cửa trước". May mắn nhất đối với Lam là được bạn bè, thầy cô trong trường chấp nhận. Lam nuôi tóc dài, tự tin mặc đồ con gái tới trường. Và Lam được mọi người hiển nhiên coi như một người con gái.

Nhưng, để trở thành một người con gái thực sự thì bất kể người đồng tính nào cũng phải trải qua phẫu thuật. Muốn phẫu thuật thì phải có tiền mà Lam thì đang quá chật vật.

Lam vẫn còn nhớ như in những ngày đầu nhập học: "Tôi suy nghĩ, lo lắng nhiều lắm. Những lúc khó khăn tôi lại tìm đến bệnh viện Việt Đức để đi hiến máu nhân đạo, mang tiếng là thế nhưng thực chất là tôi đi bán máu của mình để trang trải cuộc sống sinh viên. Nước mắt tôi không biết đã chảy bao nhiêu lần dường khi lang thang khắp con phố Hà Nội khi đêm về. Tôi thấy mình lạc lõng, cô đơn như một bóng ma vô hình, không ai biết đến, không ai quan tâm".

Đối với người chuyển giới, lý do dẫn đến không có việc làm nhiều khi không phải là không nỗ lực, cố gắng và không có chuyên môn mà là sự kỳ thị. Lam kể về những ngày nhận chạy bàn cho một quán ăn tại Hà Nội với sự hờn tủi vẫn còn phẳng phất đâu đó trong đôi mắt: "Một người đàn ông không ra đàn ông, đàn bà không ra đàn bà như tôi thì có việc khó lằm. Tôi làm việc từ 5 giờ sáng tới 23 giờ mới được nghỉ, một thời gian tôi từng làm việc như thế, mỗi lúc bưng đồ ăn cho khách, nhìn đôi bàn tay gân guốc của mình tôi tự cảm thấy hổ thẹn rất nhiều, nhiều lúc có vị khách xì xào bàn tán về tôi, tôi cảm thấy e ngại không dám đối diện với điều đó, rồi đứng nép vào góc tường tránh những ánh mắt xăm soi".

May mắn đến với Lam khi biết được câu chuyện một trung tâm phẫu thuật thẩm mỹ đã đồng ý phẫu thuật miễn phí cho em. Và cuộc phẫu thuật hoán đổi đầu tiên cho phần ngực đã được thực hiện. Điều khiến Lam cảm giác ấm áp nhất là mẹ đã ở bên cô chăm sóc trong suốt cuộc phẫu thuật định mệnh đó.

Mọi thứ đã thay đổi sau đó, từ một chàng trai gầy gò, đen nhẻm nay là một cô gái rạng rỡ với mái tóc dài duyên dáng. Nói về những ngày đầu sau cuộc hoán đổi đó, cô gái ngồi trước mặt tôi vẫn không tin đó là sự thật: "Tôi bắt đầu phải tập làm con gái, tập quen với việc mặc áo ngực, diện váy đầm. Có nhiều người trước gọi tôi là anh, nay gọi là chị, nhiều người chưa quen thì lẫn lộn nhưng tôi thích điều đó".

Cạm bẫy "cô đơn"

Những người thuộc cộng đồng LGBT nói chung, người chuyển giới nói riêng luôn rơi vào tình trạng khó khăn khi tìm kiếm một nửa của mình. Người chuyển giới có ngoại hình tốt thường bị lợi dụng vào những đường dây mại dâm hơn so với những người dị tính.

"Bên chị tuyền PG đi phục vụ khách, 500$ một hiệp, em sắp xếp được không?"

"Chắc cô đơn thiếu thốn lắm em nhỉ? Đi cùng bọn anh không?"

"Bọn anh đang tuyển PG theo tiếng đi dự "tiệc đen". Em có nhã hứng hợp tác không?"

Lam cho chúng tôi xem hàng chục những tin nhắn nhờ tư vấn khi người trong cộng đồng LGBT bị gạ tình. Có lẽ, trong tất cả sự hình dung của chúng tôi cũng không ngờ tới. Những cuộc truy hoan đó có tất cả những "thú vui" đến người dị tính cũng phải hoảng hốt. Từ quan hệ tình dục theo kiểu bạo lực cho đến sử dụng chất kích thích (hifun) thậm chí là cả quan hệ tình dục tập thể.

La Lam cho biết, ngay cả trong cơn bần hàn cũng chưa bao giờ sa ngã. Bởi Lam cho rằng tạo hóa vốn dĩ rất công bằng. Tôi không thích cách nghĩ chúng tôi là "trò đùa của tạo hóa". Vì, chúng tôi cũng sẽ có những người sẵn sàng yêu thương và chờ đợi. Điều quan trọng là chúng ta phải tự yêu thương và tôn trọng chính bản thân mình.

Tỏa sáng

Vượt qua mọi khó khăn của bản thân, chấp nhận hoán đổi thân phận, từ chối cám dỗ, La Lam đã minh chứng cho mọi người thấy sức mạnh của mình. Năm 2016, Lam đăng quang cuộc thi Hoa khôi chuyển giới toàn quốc năm 2016 và giải Người đẹp Thân thiện trong cuộc thi Hoa khôi Thanh lịch Việt Nam 2016. Không dừng lại ở đó, năm 2017 Lam lại tiếp tục đạt giải C trong cuộc thi trình diễn trang phục các dân tộc tỉnh Yên Bái 2017.

Chúng tôi xin phép được gọi đó là cái kết đẹp cho một chương truyện của cuốn tự truyện "Những giấc mơ xanh" mà Lam đang viết giở. Đọc bản thảo La Lam viết có đoạn: "Quê tôi là một thung lũng hình tròn, xung quanh được bao bọc bởi những ngọn núi, giữa là đồng bằng với cánh đồng lúa. Đôi khi đi ra cánh đồng gặt lúa tôi thường đứng lặng nhìn xung quanh. Tôi thấy mình như một con chim bị nhốt ở đây, tôi muốn được sải cánh bay tự do ra khỏi miền đất này...

Và con đường học đại học càng quan trọng hơn với tôi, cả nhà chỉ có tôi mới được đi học đại học. Các anh chị chỉ học xong cấp 3 là thôi, bố mẹ không còn đủ khả năng lo cho anh chị học đại học nữa... Tôi đã thất vọng vô cùng khi nghe tin rằng có thể mình sẽ không được xuống Hà Nội thi đại học, vì bố mẹ chẳng thể xoay kịp mấy triệu. Mọi thứ trong tôi như chìm vào tuyệt vọng, tôi nghĩ đến tương lai của mình sẽ phải đi ra đồng làm việc vất vả cả ngày, cứ như thế biết khi nào tôi mới có thể có cuộc sống ổn định và thực hiện ước mơ của mình, tìm lại con người mình đây?".

Có lẽ, Lam đã có lời đáp hoàn hảo cho những trăn trở đó. Vừa qua, Lam đã tốt nghiệp Đại học sân khấu điện ảnh Hà Nội. Lam đã được làm những công việc mình thích, trở thành một người đào tạo người mẫu, giảng dạy catwalk. Gặp Lam trong những ngày này, chúng tôi càng thêm khâm phục cô gái nghị lực với cường độ làm việc dày đặc. Nhưng ở khoảnh khắc nào chúng tôi cũng thấy nhân vật của mình tỏa sáng. Bởi, với Lam "mình phải thực sự tỏa sáng và hạnh phúc thì mới lan tỏa được năng lượng đó cho cộng đồng".

Nói về những dự định tương lai, cô gái nghị lực chỉ nói: "Sẽ tiếp tục tìm lại chính mình". Tôi hiểu rằng, đó cũng có thể là một cuộc đại phẫu mới, cũng có thể là một ngã rẽ mới trong cuộc đời của Lam.

Tôi đến với Lam với tâm lý sẽ được chứng kiến những đau khổ, những giọt nước mắt, những giằn vặt sâu thẳm nhất. Nhưng, cả cuộc trò chuyện, ngay cả những điều đau khổ nhất, trong mắt La Lam vẫn ánh lên sự tự tin đến lạ lùng. Những ánh đèn sân khấu vẫn tiếp tục được chiếu sáng, La Lam đang bước những bước catwalk đầy kiêu hãnh trên thảm đỏ. Còn chúng tôi thì háo hức đọc những chương tự truyện mới của Lam và tò mò có bao nhiêu phần trăm sẽ trở thành hiện thực.

Huy Hoàng