Lạm phát lòng tham

Nhiều mặt hàng xuất xưởng giá không cao, nhưng qua hệ thống phân phối và điểm bán hàng lẻ, giá đội lên chót vót, khoản chênh lệch lớn rơi vào túi kênh trung gian và người tiêu dùng phải rút ví. Thậm chí nhiều người tiêu dùng còn cho rằng chẳng khác gì họ bị các chủ cửa hàng kinh doanh đánh thuế không có hóa đơn.

Phát biểu tại Hội nghị, ông chủ tịch UBND tỉnh Đắc Nông cho rằng không thể có chuyện muốn “hét giá” sắt thép xi măng bao nhiêu cũng được, mà các chủ đầu tư phải thương lượng, tìm cách thỏa thuận ở mức giá hợp lý nhất. Ông chứng minh tại địa phương, nhiều dự án chủ đầu tư bắt buộc nhà thầu phải chấp nhận giá thỏa thuận, không cho phép nâng tùy tiện. Nhưng đó là một vài trường hợp cá biệt có uy của ông chủ tịch, còn đa số người dân thì không thể ra oai. Cho nên, việc kiểm soát giá không thuộc về ý chí của một cá nhân mà phải thực hiện bằng chính sách quản lý của Nhà nước.

Các nhà phân phối mua đứt hàng hóa từ nhà sản xuất, sau đó nâng giá với lý do xăng dầu tăng. Các điểm bán lẻ lại tăng thêm một lần nữa, cũng với bài hát giá xăng dầu. Lợi dụng tâm lý thời lạm phát, các nhà phân phối và bán lẻ trục lợi bằng cách ép người tiêu dùng. Từ đầu tháng 4, nhiều nhà cung cấp hàng cho hệ thống siêu thị báo giá tăng hàng trăm mặt hàng, nhiều siêu thị không chấp nhận được, buộc phải tẩy chay không nhận hàng. Có điều, sức ép doanh số không cho các siêu thị trụ được lâu, rốt cuộc rồi cũng phải nhận hàng để kinh doanh.

Tuy nhiên, việc tẩy chay hay tìm cách thỏa thuận giá vẫn chỉ là tự phát và cục bộ, vấn đề đặt ra là phải có biện pháp quản lý thị trường và kiểm soát giá hiệu quả. Cụ thể là xây dựng hệ thống phân phối các mặt hàng chủ lực với giá ổn định để tránh găm hàng nâng giá. Ở các địa phương, cơ quan quản lý thương mại phải tiến hành kiểm soát và niêm yết giá bán. Bộ Công Thương đã bàn đến biện pháp quản lý một số hệ thống phân phối, các địa phương cũng tính đến việc giám sát niêm yết giá. Nhưng các giải pháp này sẽ không phát huy tác dụng, bởi vì mức xử phạt tối đa 500.000đồng/hành vi vi phạm. Các nhà phân phối và bán lẻ sẵn sàng chịu nộp bởi vì lợi nhuận thu được từ “thổi” giá cao hơn mức xử phạt rất nhiều. Tại sao trong lúc dầu sôi lửa bỏng này lại không nâng mức phạt thật cao để kiềm chế tăng giá và “nạn lạm phát lòng tham”.

Lê Thanh Phong