Nâng cao nhận thức của các cấp ủy Đảng, chính quyền, tạo đồng thuận trong toàn xã hội để thực hiện công tác dân số

Ngày 25/10/2017, Hội nghị lần thứ Sáu, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII đã ban hành Nghị quyết số 21-NQ/TW về Công tác dân số trong tình hình mới. Đây được coi là kim chỉ nam cho công tác dân số thời kỳ mới. Nghị quyết này cũng nhấn mạnh: Đổi mới nội dung tuyên truyền, vận động về công tác dân số. Nội dung truyền thông, giáo dục phải chuyển mạnh sang chính sách Dân số và Phát triển.

Theo bà Nguyễn Thị Ngọc Lan, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số, để Nghị quyết 21-NQ/TW phát huy hiệu quả một cách tốt nhất, góp phần nâng cao chất lượng dân số, một giải pháp cần được triển khai đồng bộ tại các địa phương là đẩy mạnh truyền thông chuyển đổi hành vi về Dân số và Phát triển. Bên cạnh đó, công tác truyền thông cần triển khai sớm và đổi mới cả về nội dung và phương pháp thực hiện.

Nội dung truyền thông về công tác dân số trong tình hình mới cần nhấn mạnh trọng tâm sang Dân số và Phát triển. Ảnh: Dương Ngọc

Theo đó, về nội dung, cần tập trung truyền thông chuyển đổi hành vi về Dân số và Phát triển. Duy trì và nhân rộng các mô hình truyền thông có hiệu quả và xây dựng các mô hình truyền thông về Dân số và Phát triển phù hợp với tình hình mới; nâng cao năng lực, kỹ năng cho đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên và cộng tác viên dân số, y tế về các nội dung Dân số và Phát triển.

Bên cạnh đó, về hình thức, cần lựa chọn nội dung và hình thức truyền thông về Dân số và Phát triển phù hợp với người dân sống ở đô thị, nông thôn và đồng bào dân tộc thiểu số. Các loại hình truyền thông dân số cũng luôn phải đa dạng, đổi mới bằng các hình thức như: Truyền thông trực tiếp; truyền thông gián tiếp và truyền thông qua mạng lưới điện tử, mạng xã hội…

Mặt khác, các chuyên gia nhận định, để thực hiện các tốt công tác dân số trong tình hình mới, đòi hỏi truyền thông và giáo dục về Dân số và Phát triển phải luôn đi trước một bước. Mỗi địa phương cần lựa chọn đúng mô hình, phương tiện, hình thức, đối tượng để có phương thức thực hiện hiệu quả. Đồng thời tham mưu để các cấp lãnh đạo hiểu được, đưa ra được quyết sách đúng đắn, hợp lý cho công tác Dân số và Phát triển cả về nguồn lực, tổ chức bộ máy cùng với sự huy động cả xã hội cùng tham gia.

Thực tế cho thấy, chuyển đổi nội hàm về Dân số và Phát triển là một vấn đề lớn. Do vậy, đổi mới nội dung, phương thức truyền thông, vận động về Dân số và Phát triển là yêu cầu cần thiết trong công tác dân số hiện nay. Trên cơ sở đó, ngày 17/4/2020, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã ký Quyết định số 537/QĐ-TTg về việc phê duyệt Chương trình Truyền thông Dân số đến năm 2030.

Mục tiêu chính của Chương trình này nhằm truyền thông nâng cao nhận thức của cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp; bộ, ban, ngành, đoàn thể từ Trung ương đến địa phương để huy động sự tham gia và cam kết với công tác dân số thông qua việc chỉ đạo, đầu tư nguồn lực, lồng ghép các vấn đề dân số trong chính sách, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội.

Phát huy lợi thế của cơ cấu dân số vàng; thích ứng với già hóa dân số; nâng cao chất lượng dân số; duy trì vững chắc mức sinh thay thế; phân bố dân cư hợp lý; đưa tỉ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên góp phần phát triển nhanh, bền vững đất nước.

Bên cạnh đó, hằng năm, 100% tổ chức Đảng, chính quyền, cơ quan, ban, ngành, đoàn thể các cấp được phổ biến, cập nhật thông tin về chương trình dân số và phát triển.

Một số nhiệm vụ và giải pháp được đề cập trong Chương trình Truyền thông Dân số đến năm 2030 như: Tăng cường cung cấp thông tin về Dân số và Phát triển đến cấp ủy, chính quyền, ban, ngành, đoàn thể các cấp; huy động các bộ, ban, ngành, đoàn thể, tổ chức chính trị - xã hội tham gia truyền thông về Dân số và Phát triển; đa dạng hóa các loại hình, sản phẩm truyền thông về Dân số và Phát triển; bảo đảm về chất lượng, đổi mới về hình thức, nội dung.

Bên cạnh đó, đẩy mạnh truyền thông thay đổi hành vi về Dân số và Phát triển trên các chuyên trang, chuyên mục, chương trình, phóng sự, tin bài, sách, ảnh, sự kiện truyền thông; tổ chức thực hiện có hiệu quả các hoạt động truyền thông trực tiếp trong hệ thống dân số các cấp; mở rộng các hình thức truyền thông, giáo dục thân thiện với trẻ em vị thành niên, thanh niên; đề cao vai trò, trách nhiệm của gia đình, nhà trường và cộng đồng trong việc phổ biến kiến thức, kỹ năng về dân số, chăm sóc sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục, giới tính…

Ngoài ra, đẩy mạnh xã hội hóa công tác truyền thông; huy động sự tham gia, đóng góp phương tiện, nguồn lực của các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp cho công tác truyền thông về Dân số và Phát triển. Đồng thời, đẩy mạnh hợp tác quốc tế, huy động sự hỗ trợ về tài chính, kỹ thuật trong công tác truyền thông dân số.

Nguyễn Mai