Hà Nội
23°C / 22-25°C

Ngôi đình cổ đặc biệt ở miền Trung

Thứ hai, 10:18 15/02/2021 | Xã hội

GiadinhNet - Đó là đình Hoành Sơn tọa lạc bên dòng sông Lam, thuộc xóm 7, xã Khánh Sơn, huyện Nam Đàn (Nghệ An).Với kiến trúc lịch sử đặc sắc, đình Hoành Sơn được đánh giá là một trong những ngôi đình cổ đẹp nhất miền Trung và được đón nhận bằng công nhận Di tích cấp Quốc gia đặc biệt.

Đình Hoành Sơn được xây dựng vào tháng Chạp năm Nhâm Ngọ, niên hiệu Cảnh Hưng thứ 23 (1763) và đến cuối năm Quý Tỵ (1764) thì hoàn thành.

Đình thờ Uy Minh Vương Lý Nhật Quang (con trai thứ 8 của vua Lý Thái Tổ) – người có nhiều đóng góp trong công cuộc xây dựng và bảo vệ quốc gia Đại Việt, Phật Thích ca Mâu Ni và Tứ vị Thánh nương. Đây là ngôi đình cổ được đánh giá là đẹp bậc nhất miền Trung với lịch sử tồn tại lâu gần 3 thế kỷ.

Ngôi đình cổ đặc biệt ở miền Trung - Ảnh 1.

Đình Hoành Sơn với những nét chạm trổ tinh xảo.

Người khởi xướng và chủ sự xây dựng công trình này là Đặng Thạc, một vị Hương cống, làm quan dưới triều vua Lê Hiển Tông thuộc dòng dõi thế tộc và có uy quyền nhất vùng.

Đình Hoành Sơn tọa lạc bên hữu ngạn sông Lam, thuộc xóm 7, xã Khánh Sơn, H.Nam Đàn (Nghệ An) với diện tích 1.663,3m2, nơi đây được xem là "rốn lũ" của tỉnh Nghệ An. Đình nổi tiếng với công trình kiến trúc lịch sử độc đáo, gồm 2 tòa, trong đó nghệ thuật chạm khắc tập trung ở Đại đình.

Đại đình có diện tích 330,4 m2, gồm 7 gian, 2 chái với 6 bộ vì, 12 cột cái, 20 cột quân. Trên các cấu kiện gỗ, từ con rường, quá giang, câu đầu đến cốn mê, xà, cổ nghé, kẻ…đều được trang trí dày đặc, kỹ thuật chạm khắc tinh xảo với đề tài phong phú, đa dạng. Ngoài hình tượng "tứ linh" (long, ly, quy, phượng) được khắc họa dưới nhiều hình thức khác nhau, còn có nhiều đề tài minh họa các điển cố, điển tích, thể hiện ước mơ của những người nông dân Nghệ An nói chung và làng Hoành Sơn nói riêng.

Nghệ thuật chạm khắc tại Đình đạt đến trình độ tinh xảo với mật độ chạm khắc dày đặc, đề tài phong phú, đa dạng. Ngoài hình tượng "tứ quý" còn xuất hiện nhiều hình tượng là các điển tích thâm thúy như "Văn Vương nghinh Thái Công", "Đại Thánh phá trời"… Đặc biệt, trong khi các đề tài dân dã hầu như không còn ở thế kỷ XVIII thì tại di tích này, các hình tượng đó vẫn phổ biến và được thể hiện rất sinh động như "chèo thuyền", "đi cấy", "thưởng trà", "câu cá"….

Bên cạnh đó, điểm độc đáo tại ngôi đình này còn sự lặp đi lặp lại của một số hình ảnh như "phượng hàm thư", "chèo thuyền", "vinh quy bái tổ"… giữa ba bộ vì phía Tây Bắc và ba bộ vì phía Đông Nam, một mặt, nó góp phần bổ trợ và tôn vinh lẫn nhau nhưng mặt khác nó thể hiện trình độ, tay nghề và khả năng thẩm mỹ của hai tốp thợ, gợi cho chúng ta liên tưởng đến câu chuyện xây đình.

Ngôi đình cổ đặc biệt ở miền Trung - Ảnh 2.

Đình Hoành Sơn.

Các vì kèo liên kết theo cấu trúc "chồng diêm" với những bức chạm khắc "lưỡng long chầu nguyệt" rất đẹp. Các cột đình đều có đường kính trên 50cm và là cơ sở chịu lực của toàn bộ kết cấu đình.

Đình Hoành Sơn còn được biết đến là chứng tích lịch sử. Đó là hình ảnh của lính khố xanh được lưu lại trên một số cấu kiện gỗ của đình. Những chứng tích ấy thêm một lần nữa khẳng định sự kiên cường, lòng nhiệt tình cách mạng của dân nơi đây.

Đình Hoành Sơn đã trải qua nhiều thời đại, lịch sử. Trước cách mạng tháng 8-1945 Đình Hoành Sơn là nơi ở của thực dân Pháp, sau cách mạng nơi đây là trụ sở làm việc của địa phương cho đến năm 1992. Sau khi trụ sở làm việc được chuyển ra nơi khác, đình trở thành nơi sinh hoạt của người dân, nơi tổ chức hội hè.

Trước đây, tại đình thường diễn ra 2 kỳ lễ lớn là lễ kỳ phúc vào tháng 2 và lễ rước thần vào Rằm tháng 6 (AL). Hiện nay các kỳ lễ bị mai một nhưng đình Hoành Sơn vẫn là một trong những địa chỉ sinh hoạt văn hóa tâm linh của người dân xã Khánh Sơn và vùng phụ cận. Năm 1980, đình Hoành Sơn được xếp hạng là Di tích lịch sử - kiến trúc nghệ thuật cấp Quốc gia.

Vào dịp kỷ niệm 990 năm danh xưng Nghệ An, đình Hoành Sơn đã được đón nhận bằng công nhận là Di tích Quốc gia đặc biệt. Đình Hoành Sơn được công nhận là Di tích lịch sử cấp quốc gia đặc biệt bởi các lý do: Kiến trúc nghệ thuật độc đáo, quy mô lớn, niên đại xây dựng lâu, chạm khắc, họa văn, họa tiết độc đáo và hiếm có của khu vực miền Trung. Đây là sự ghi nhận và tôn vinh xứng đáng cho những giá trị đang được lưu giữ tại di tích này.

V. Đồng

V. Đồng
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Phạt 7,5 triệu đồng người chuyển cuộc gọi đòi nợ sang đường dây nóng Bộ Công an

Phạt 7,5 triệu đồng người chuyển cuộc gọi đòi nợ sang đường dây nóng Bộ Công an

Thời sự - 4 giờ trước

GĐXH - Bị làm phiền bởi các cuộc gọi đòi nợ từ công ty tài chính, P.V.H. tự ý chuyển toàn bộ cuộc gọi sang đường dây nóng Bộ Công an, gây gián đoạn hoạt động tiếp nhận tin báo của lực lượng chức năng.

Va chạm ô tô đầu kéo trên QL5, người phụ nữ 31 tuổi tử vong

Va chạm ô tô đầu kéo trên QL5, người phụ nữ 31 tuổi tử vong

Xã hội - 4 giờ trước

GĐXH - Cơ quan chức năng TP Hải Phòng đang xác minh, điều tra làm rõ nguyên nhân vụ tai nạn giao thông xảy ra trên QL5 vào sáng 2/12 giữa ô tô đầu kéo và xe máy khiến người phụ nữ 31 tuổi không qua khỏi.

Top con giáp có cuộc sống sung túc, ít ưu phiền từ sau 45 tuổi

Top con giáp có cuộc sống sung túc, ít ưu phiền từ sau 45 tuổi

Đời sống - 5 giờ trước

GĐXH - Theo tử vi học, có 4 con giáp càng lớn tuổi càng "nở vận", từ trung niên trở đi cuộc sống trở nên thư thái, sung túc, ít phải lo lắng.

Mâu thuẫn khi xem cờ tướng đâm người nguy kịch

Mâu thuẫn khi xem cờ tướng đâm người nguy kịch

Pháp luật - 8 giờ trước

GĐXH - Xuất phát từ mâu thuẫn trong các lần xem đánh cờ tướng, Bùi Việt Đức đã dùng dao đâm ông Đoàn Văn S trả thù.

Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn bỏ xét tổ hợp C00 ở 15 ngành

Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn bỏ xét tổ hợp C00 ở 15 ngành

Giáo dục - 9 giờ trước

Năm 2026, trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn (ĐH Quốc gia Hà Nội) dự kiến bỏ xét tổ hợp C00 ở 15/30 ngành đào tạo với phương thức xét kết quả thi tốt nghiệp THPT.

Vì sao tuyến đường mở rộng không gian du lịch biển hơn 600 tỷ đồng 'lỡ hẹn'?

Vì sao tuyến đường mở rộng không gian du lịch biển hơn 600 tỷ đồng 'lỡ hẹn'?

Thời sự - 9 giờ trước

GĐXH - Dự án Tuyến đường trục cảnh quan Thanh Hóa - Sầm Sơn chậm tiến độ do vướng mắc trong giải phóng mặt bằng (GPMB) và ảnh hưởng từ thay đổi quy định.

'Thủ phủ' đào phai Hà Tĩnh chết khô sau mưa bão

'Thủ phủ' đào phai Hà Tĩnh chết khô sau mưa bão

Đời sống - 9 giờ trước

GĐXH - Sau các đợt bão, mưa lũ vừa qua khiến hàng loạt cây đào bị quật đổ, chết khô, phát triển kém. Người dân trồng đào ở Hà Tĩnh lo lắng trước nguy cơ mất Tết.

Khu tái định cư khẩn cấp làm xong bỏ không, dân quanh năm chạy lụt

Khu tái định cư khẩn cấp làm xong bỏ không, dân quanh năm chạy lụt

Thời sự - 14 giờ trước

GĐXH - Hạ tầng xong nhiều năm, dự án tái định cư "khẩn cấp" Hòa Lam (phường Trường Vinh, Nghệ An) vẫn đứng yên vì vướng thủ tục, người dân liên tục chạy lụt qua từng mùa mưa bão.

Bắt giữ đối tượng chuyên trộm cắp dây điện tại các trạm biến áp liên tỉnh

Bắt giữ đối tượng chuyên trộm cắp dây điện tại các trạm biến áp liên tỉnh

Pháp luật - 14 giờ trước

GĐXH - Phòng Cảnh sát hình sự Công an thành phố Đà Nẵng vừa triệt xóa thành công chuyên án, bắt giữ đối tượng chuyên trộm cắp dây điện tại các Trạm biến áp liên tỉnh. Tổng thiệt hại ước tính khoảng 400 triệu đồng.

Điểm danh các tỉnh thành là vùng mưa lớn nhất từ hôm nay do ảnh hưởng của hoàn lưu bão số 15

Điểm danh các tỉnh thành là vùng mưa lớn nhất từ hôm nay do ảnh hưởng của hoàn lưu bão số 15

Thời sự - 14 giờ trước

GĐXH - Theo dự báo thời tiết, do ảnh hưởng của hoàn lưu bão số 15 từ đêm 2/12 đến hết ngày 5/12, khu vực Nam Trung Bộ có mưa vừa, mưa to, lượng mưa 40 – 100mm, cục bộ có nơi hơn 150mm.

Top