Ngũ hành 10 ngón tay và cách cân bằng cơ thể mùa đông để không bị ốm
GiadinhNet - Rất nhiều người sợ những cơn gió kèm mưa giá rét mùa đông nhưng lại không biết ngón tay cũng có Ngũ hành. Các thầy thuốc Đông y thường dựa vào Ngũ hành để chẩn - chữa bệnh.
Các ngón tay chỉ nội tạng theo ngũ hành
Một số bộ môn chữa bệnh Đông y, Thập thủ đạo, Thập thủ liên tâm pháp... cho rằng các ngón tay đều ứng với các cơ quan nội tạng trong cơ thể, mỗi ngón tay lại là một hành trong ngũ hành (Kim – Mộc – Thủy – Hỏa – Thổ) - ứng với ngũ tạng (Phế - Tì - Tim - Can - Thận), và các thầy thuốc lương y dựa vào đó một phần để chữa bệnh. Cụ thể:
Ngón cái đi vào tạng Phế (phổi ) ứng với hành Kim.
Ngón trỏ vào tạng Tỳ (lá lách) - Thổ.
Ngón giữa vào tạng Tâm (tim) ứng với hành Hỏa.
Ngón nhẫn là tạng Can (gan) - Mộc.
Ngón út là tạng Thận (quả cật) - Thủy.
Theo ngũ hành tương sinh thì có thể lấy ngón út (tương ứng với tạng Thận - hành Thủy) để tính ra các đường kinh, tạng phủ liên hệ với các ngón còn lại: Thận (Thủy – ngón út) sinh ⇒ Can (gan - Mộc – ngón đeo nhẫn) sinh ⇒ Tâm (Tim - Hỏa – ngón giữa) sinh ⇒ Tỳ (Thổ – ngón trỏ) sinh ⇒ Phế (Kim – ngón cái). Cách tính này rất gần với công trình nghiên cứu về sự quan hệ giữa các cơ quan trong cơ thể với bàn tay của Tiến sĩ John Hard (Đại học StandFord, Mỹ).
Các ngón tay đều ứng với các cơ quan nội tạng trong cơ thể. Ảnh minh họa.
Ngũ hành có ảnh hưởng tới sức khỏe như sau:
Nếu tuyệt
1. Kim tuyệt (ngón cái – Phế) sẽ gây ra khí hư, hay ho, da dẻ khô, xương khớp đau, kiết lỵ ra máu, bệnh nặng có thể lao phổi…
2. Thổ tuyệt (ngón trỏ - Tì vị, lá lách) sẽ sinh chứng thích nằm uể oải, ham ngủ, chân tay sưng phù thũng, miệng hôi răng đau, nặng có bệnh về tiêu hóa…
3. Hỏa tuyệt (ngón giữa – Tâm) sẽ dễ mắc những bệnh về tim, nhiễm trùng máu, viêm khớp, phù chân, bệnh mắt, tràng vị không tốt…
4. Mộc tuyệt (ngón nhẫn – Can gan) sẽ gây chóng mặt hoa mắt, khí huyết không điều hòa tóc thưa, thần kinh yếu, nghiêm trọng có thể mắc bệnh về gan mật…
5. Thủy tuyệt (ngón út) dễ mắc các bệnh về viêm thận, xuất huyết phổi, cận thị, hệ thống tiết niệu kém…
Nếu vượng quá
1. Kim vượng sẽ gây hen suyễn ho tắc mũi, lo lắng bất an, thở dốc, miệng khô...
2. Thổ vượng: thường có cảm giác đầy bụng, dễ buồn nôn, khạc khí...
3. Hỏa vượng: Khí hỏa bốc lên đầu, đau mắt đỏ hoa mắt ù tai, kém tập trung, khó ngủ, cảm giác tim bị đè nén áp lực...
4. Mộc vượng: hay bị bệnh liên quan đến dạ dày buồn nôn, cơ thể suy nhược, bụng ko có lực, thiếu máu...
5. Thủy vượng: hay bị váng đầu hoa mắt trướng bụng, đi tiểu nhiều...
Ngũ hành tương sinh. Ảnh minh họa.
Những điều ghét, hoặc gây tổn thương ngũ tạng
5 điều tạng ghét
- Phế ghét lạnh: Sợ nhất phế hư không chống đỡ được cảm hàn nặng thì rất nguy hiểm, nhẹ thì ngấm sâu dần phát sinh nhiều chứng bệnh.
- Tỳ ghét thấp: Tỳ hư sinh thấp trệ phát sinh nhiều chứng bệnh về đường tiêu hóa.
- Tâm ghét nóng: Khi tâm hỏa vượng quá dễ sinh điên cuồng.
- Can ghét phong: Gan sợ gió bởi can phong nội động sinh nhiều chứng bệnh về gân cơ.
- Thận ghét khô ráo: Bởi khi âm tinh khô kiệt thì xương khớp thoái hóa.
5 điều thương tổn vì tạng quá mệt nhọc
- Nhìn lâu hại huyết (tổn thương ở tâm).
- Nằm lâu hại khí (tổn thương ở phế).
- Ngồi lâu hại thịt (tổn thương ở tỳ).
- Đứng lâu hại xương (tổn thương ở thận).
- Đi nhiều hại gân (tổn thương ở can).
Mệt mỏi có thể làm thương tổn tới ngũ tạng. Ảnh minh họa.
Để giúp cơ thể điều hòa với thời tiết, các thầy thuốc lương y có những đúc kết quý báu cho đời sau chống chọi mỗi khi trở trời như sau:
* Ba tháng mùa đông: Cỏ cây tàn rụng, sâu bọ tìm nơi ẩn náu. Con người nên ngủ sớm, dậy muộn, giữ cơ thể không bị lạnh.
* Ba tháng mùa xuân: Dương khí bốc lên, trời đất ở giai đoạn phát sinh, muôn vật tươi tốt. Con người nên ngủ dậy sớm đi bộ, tập thể dục, hít thở không khí trong lành.
* Ba tháng mùa hạ: Trời đất giao nhau, vạn vật tươi chắc. Nên ngủ dậy sớm. Đùng bao giờ nổi giận.
* Ba tháng mùa thu: Khí trời se sắt, khí đất tới lúc sáng sủa. Nên ngủ sớm, dậy sớm theo giờ giấc của gà.
Ngoài ra cần chú ý các nguyên sắc hữu ích cho sức khỏe là:
- Điều độ và tiết chế (nhưng có người bệnh vì dư ăn thì cũng có người bệnh vì thiếu ăn).
- Ăn uống cho quân bình âm – dương (bao hàm cả ngũ hành, lục phủ ngũ tạng trong cơ thể). Ví dụ: Người tạng hàn thì đừng ăn thức ăn mát; Người tạng nhiệt thì tránh thức ăn có tính nóng.
- Biết dùng thức ăn bổ dưỡng thích hợp với tạng của mình. Không nên ăn đồ bổ vì như cái cây chỉ tưới nước mà không bón phân thì không thể nào lớn mạnh, tươi tốt được. Nhưng ăn bổ không đúng thì còn mau chết hơn.
Tự điều chỉnh cơ thể qua chế độ ăn uống như sau:
- Làm mát tim uống cỏ mần trầu, hạt mã đề (xa tiền tử), tâm sen.
- Làm mát gan uống rau má, rau diếp cá, lá đinh lăng, atiso.
- Làm mát phổi uống nước lá dâu, nước mía, củ cải trắng.
- Làm mát thận uống đỗ đen. Nhưng làm ấm thận dùng quế vỏ dày, rễ cau.
- Làm ấm phổi dùng gừng tươi.
- Làm ấm gan dùng quế vỏ mỏng vừa.
- Làm mát lá lách uống nước mía, nước dừa. Nhưng muốn làm ấm lá lách giúp ấm chân tay ăn sả, quế, gừng, xương sông, lá lốt, củ riềng.
Phúc Toàn Anh
(Hội Đông y Hà Nội)
Loại củ rẻ tiền đầy chợ Việt giúp ổn định đường huyết cực tốt, người bệnh tiểu đường nên ăn sẽ thấy cơ thể thay đổi tích cực
Bệnh thường gặp - 55 phút trướcGĐXH - Nghệ là gia vị quen thuộc trong gian bếp của người Việt. Nhiều nghiên cứu cho thấy, chất curcumin ở trong nghệ có tác dụng chống viêm hiệu quả và giữ cho lượng đường trong máu ở mức ổn định.
Bé gái hơn 1 tuổi ở Phú Thọ liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên, bác sĩ chỉ rõ nguyên nhân rất hay gặp trong mùa lạnh
Sống khỏe - 2 giờ trướcGĐXH – Theo các bác sĩ, vào mùa nào, trẻ cũng có thể bị liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên nhưng mùa lạnh và lúc giao mùa, tình trạng này gia tăng nhiều hơn.
3 loại thực phẩm giàu protein, người sau 55 tuổi nên bổ sung
Bệnh thường gặp - 3 giờ trướcProtein cần thiết cho sức khỏe con người, góp phần kéo dài tuổi thọ, người già thường nằm trong nhóm thiếu protein.
Một vết cắt trên da cũng có thể gây tử vong do kháng kháng sinh
Sống khỏe - 3 giờ trướcTheo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm thế giới có khoảng 700.000 người tử vong do kháng thuốc. Dự báo, đến năm 2050, cứ 3 giây sẽ có 1 người tử vong do các siêu vi khuẩn kháng thuốc, tương đương với khoảng 10 triệu người mỗi năm. Khi đó, thậm chí các bệnh thông thường như ho, hay chỉ một vết cắt trên da cũng có thể gây tử vong.
Người đàn ông 30 tuổi mắc ung thư tuyến tụy thừa nhận thường xuyên ăn 3 món ăn mà người Việt ưa thích
Bệnh thường gặp - 4 giờ trướcGĐXH - Thanh niên phát hiện mắc ung thư tuyến tụy ở tuổi 30 thừa nhận thường xuyên ăn những đồ chiên rán, dầu mỡ và đồ ăn ngọt... mặc dù có tiền sử mắc bệnh gan nhiễm mỡ, viêm tuỵ mãn tính.
Tổ yến cực bổ dưỡng nhưng dùng kiểu này rất nguy hiểm
Bệnh thường gặp - 6 giờ trướcViệc dùng tổ yến sai cách sẽ dẫn đến nhiều tác dụng không mong muốn.
Cách gội đầu để ngăn rụng tóc trong mùa đông
Sống khỏe - 7 giờ trướcKhi không khí lạnh, khô hanh, độ ẩm thấp, các tuyến dầu bị giảm hoạt động khiến tóc và da đầu dễ bị khô, rụng tóc nhiều. Có cách nào gội đầu để hạn chế rụng tóc?
Người đàn ông 62 tuổi ở Hà Nội suy thận cấp thừa nhận một sai lầm khi chữa bệnh tiểu đường nhiều người Việt mắc phải
Bệnh thường gặp - 9 giờ trướcGĐXH - Sau một tháng sử dụng thuốc điều trị bệnh tiểu đường, người bệnh ngừng thuốc, không tái khám và điều trị theo phương pháp của thầy lang gần nhà.
Cách giảm đau nhức xương khớp tại nhà khi trời lạnh
Sống khỏe - 12 giờ trướcCơn đau nhức xương khớp có thể xuất hiện nhiều hơn khi trời lạnh. Vậy có những cách nào giúp giảm đau nhức xương khớp tại nhà?
Loại hạt nhỏ thơm kiểm soát đường huyết cực tốt, người bệnh tiểu đường nên ăn để bổ sung dinh dưỡng, tăng cường sức khỏe
Bệnh thường gặp - 13 giờ trướcGĐXH - Hạt kê được ví tốt ngang với insulin tự nhiên, cực giàu dinh dưỡng nhưng giúp hạ đường huyết rất hiệu quả. Loại hạt này được sử dụng chế biến nhiều món ăn rất nhiều người Việt yêu thích.
Người phụ nữ 29 tuổi ở Quảng Ninh nhập viện gấp sau khi được tư vấn, uống thuốc hạ sốt tại nhà, bác sĩ chỉ rõ nguyên nhân
Bệnh thường gặpGĐXH - Người phụ nữ bị phản vệ thuốc là có tiền sử dị ứng với Paracetamol, Ibuprofen nhưng nhân viên bán thuốc nói rằng Ibuprofen là thuốc chống viêm, hạ sốt rất ít gây dị ứng nên vẫn bán cho bệnh nhân.