Hà Nội
23°C / 22-25°C

Người thầy giáo có bàn tay kỳ diệu biến bảng đen thành những bức tranh phấn 'độc nhất vô nhị'

Thứ hai, 15:00 17/03/2025 | Đời sống

GĐXH - Những nét phấn tưởng chừng đơn giản lại 'biến hóa' thành những hình ảnh sống động giúp học trò không chỉ tiếp thu kiến thức mà còn say mê từng bài giảng.

Giữa thời đại công nghệ với giáo án điện tử và màn hình trình chiếu, thầy Nguyễn Trí Hạnh vẫn giữ cho mình một cách dạy học rất riêng - nơi bảng đen không chỉ là công cụ giảng dạy mà còn là một 'bức toan' của người nghệ sĩ thầm lặng. Người thầy ấy không chỉ truyền đạt kiến thức mà còn biến mỗi tiết học thành một buổi trình diễn của hội hoạ, khiến học trò yêu thích và cảm nhận văn hoá tốt hơn.

Vậy điều gì đã khiến thầy gắn bó với những viên phấn trắng và biến chúng thành nguồn cảm hứng bất tận cho học trò? Để có câu trả lời cho câu hỏi này, chúng tôi đã có cuộc trò chuyện với thầy Nguyễn Trí Hạnh - giáo viên Mỹ thuật duy nhất tại Trường phổ thông Hermann Gmeiner, còn được biết đến là làng trẻ SOS thành phố Vinh.

Thầy giáo có bàn tay kỳ diệu: 'Khi giảng đường hoá thành triển lãm' - Ảnh 1.

Thầy Nguyễn Trí Hạnh - giáo viên mỹ thuật tại Trường phổ thông Hermann Gmeiner.

PV: Chào thầy! Cảm ơn thầy đã dành thời gian để trò chuyện với chúng tôi. Trước tiên, thầy có thể chia sẻ một chút về cơ duyên nào đã đưa thầy đến với việc vẽ tranh bằng phấn không?

Thầy N.T.Hạnh: Tôi là một giáo viên, hằng ngày sử dụng viên phấn để giảng dạy cho học sinh. Sau những lần tôi vẽ cho hội khoá lớp, tôi có ý tưởng tại sao mình không sử dụng chất liệu phấn này để sáng tác những câu chuyện có nội dung.

Trong quá trình dạy, tôi hay thị phạm (làm mẫu) cho học sinh, mỗi lần thị phạm thì thực tế học sinh hiểu hơn và có nguồn cảm hứng hơn. Sau này, tôi có ý định đi 63 tỉnh thành để dạy cho những giáo viên miễn phí, lan tỏa chất liệu này cho những giáo viên tỉnh bạn. Chính vì vậy, mỗi tỉnh đi qua tôi đều muốn có một vài tác phẩm để đưa lên cho mọi người biết đó là văn hóa địa phương.

PV: Thầy có thể chia sẻ một tác phẩm hoặc dự án vẽ tranh bằng phấn mà thầy tâm đắc nhất về di sản không? Theo thầy, điều gì làm cho di sản văn hoá Việt Nam trở nên đặc biệt và đáng được lưu giữ?

Thầy giáo có bàn tay kỳ diệu: 'Khi giảng đường hoá thành triển lãm' - Ảnh 2.

Thầy Hạnh cho biết, để vẽ được một tác phẩm nào đó, đích thân thầy sẽ phải đến từng địa danh, chiêm ngưỡng và cảm nhận thực tiễn để truyền tải danh lam thắng cảnh vào tranh một cách chân thực nhất.

Thầy N.T.Hạnh: Vẽ bằng phấn không có sự lan màu, đòi hỏi kỹ thuật riêng và sự sáng tạo để truyền tải màu sắc. Những tác phẩm của tôi đều là những tác phẩm tâm đắc cả. Mỗi địa phương đều có những đặc điểm riêng.

Việt Nam là một đất nước có truyền thống lâu đời với nền văn hoá đặc biệt như: văn hoá tâm linh, văn hoá phi vật thể,... Mỗi vùng miền có những điểm đặc biệt và giá trị văn hoá di sản riêng và chuyện lưu giữ những văn hoá bằng cách vẽ lại những tác phẩm địa phương đó. Đó là cách gìn giữ văn hoá lâu nhất.

Thầy giáo có bàn tay kỳ diệu: 'Khi giảng đường hoá thành triển lãm' - Ảnh 3.

Bức tranh vẽ bằng phấn của thầy Hạnh tri ân những người mẹ Việt Nam nhân ngày 8/3.

PV: Khi vẽ về di sản, thầy lựa chọn chủ đề như thế nào? Có tiêu chí gì để đưa ra một nét văn hóa vào tranh không?

Thầy N.T. Hạnh: Đối với tôi, các tác phẩm chủ yếu là những di sản về di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh của địa phương của tỉnh đó. Để đưa được điều này vào tác phẩm, trước hết, tôi phải hiểu và thực tế phải đi, phải tận mắt nhìn thấy và cảm nhận để đưa vào hình ảnh thật nhất trong tranh. Ngoài ra, tôi cũng tìm hiểu về địa phương đó thông qua bạn bè, tìm hiểu thông qua sách báo để có một tác phẩm hoàn thiện nhất, đúng tinh thần với danh lam thắng cảnh đó.

Khi đưa một nét văn hoá vào tranh, tôi cân nhắc rất kĩ về tính thẩm mỹ, ý nghĩa và sự tôn trọng đối với nền văn hoá đó. Trước hết, bức tranh phải phản ánh đúng bản chất và giá trị của nét văn hoá. Để làm điều này, chắc chắn tôi phải nghiên cứu về nguồn gốc, ý nghĩa, biểu tượng liên quan để tránh bị xuyên tạc hoặc hiểu sai.

Nếu là văn hoá thiêng liêng hoặc có yếu tố tâm linh thì cần thể hiện sự tôn trọng, tránh làm mất đi giá trị gốc hoặc biến tấu quá mức khiến người xem không nhận ra được nét văn hoá đó.

Bức tranh về Hoàng Thành Huế đang dần được hoàn thiện.

PV: Trong quá trình sáng tạo, thầy có gặp khó khăn gì không? Chẳng hạn như làm sao để tranh phấn - một chất liệu dễ phai có thể lưu giữ được lâu dài.

Thầy N.T.Hạnh: Đối với phấn bảng là một môn nghệ thuật độc bản, khi tôi chấp nhận sáng tạo và thực hiện nghệ thuật bằng phấn bảng thì tôi phải chấp nhận rằng sau đó tôi sẽ xoá đi. Sau khi vẽ xong 15 phút, tôi xoá luôn. Nhưng bây giờ lưu giữ ổn nhất là lưu giữ trên các trang mạng xã hội như Facebook, Youtube,...

Một số học trò cũng làm điều này như một cách để giữ lại những kỷ niệm đẹp. Tôi cho rằng, giá trị lớn nhất của tranh phấn không nằm ở sự tồn tại lâu dài mà ở khoảnh khắc nó truyền cảm hứng.

PV: Thầy nghĩ gì về việc dùng tranh phấn để dạy học và truyền cảm hứng về di sản cho học sinh?

Thầy N.T.Hạnh: Tôi nghĩ rằng dùng tác phẩm tranh phấn dạy học sinh về văn hoá di sản là cách trực tiếp gieo những văn hoá truyền thống tốt đẹp nhất đến với học sinh thông qua các tác phẩm vẽ tranh trên bảng của tôi. Khi học sinh nhìn thấy một hình ảnh trực quan, sinh động về một địa danh lịch sử, một biểu tượng truyền thống hay một câu chuyện dân gian, các em sẽ dễ dàng kết nối và cảm nhận giá trị của nó hơn.

Thầy giáo có bàn tay kỳ diệu: 'Khi giảng đường hoá thành triển lãm' - Ảnh 5.

Những tác phẩm của thầy vừa thể hiện niềm đam mê nghệ thuật vẽ bảng, vừa truyền tải những thông điệp mang ý nghĩa nhân văn đến người xem.

PV: Học sinh có phản ứng như thế nào khi tiếp cận các tác phẩm tranh phấn của thầy?

Thầy N.T.Hạnh: Tôi may mắn vì được dạy ở Trường Phổ thông Hermann Gmeiner. Ở đây không chỉ lãnh đạo, đồng nghiệp mà học sinh rất ủng hộ những tác phẩm của tôi. Các em cũng hay dùng những "lời có cánh" để nhận xét về tranh của tôi. Vì có sự ủng hộ đó nên tôi mới có ngày hôm nay.

Ban đầu cũng có nhiều em học sinh bất ngờ vì không nghĩ rằng phấn trên bảng có thể tạo ra những bức trang đẹp đến vậy. Nhiều em còn chụp tranh lại và chia sẻ lên mạng xã hội. Điều đó làm tôi cảm thấy rất vui vì biết rằng tranh phấn không chỉ giúp học mà còn truyền cảm hứng sáng tạo cho học trò.

PV: Theo thầy, làm sao để thế hệ trẻ ngày nay có thể hiểu và yêu thích di sản văn hoá hơn?

Thầy N.T.Hạnh: Tôi mong muốn thế hệ trẻ gìn giữ, bảo tồn, phát huy tinh thần truyền thống và gìn giữ di sản văn hoá ở Việt Nam ta. Tôi sẽ vẽ, sản sinh ra tác phẩm và để học sinh nhìn vào biết được những văn hoá truyền thống lịch sử của ông cha ta ngày trước.

Ngoài ra, tôi cũng nghĩ rằng, cách tốt nhất để các em cảm nhận được giá trị thực sự của di sản là thay vì chỉ học qua sách vở, hãy đưa các em học sinh đến tận nơi, để các em nhìn, chạm, nghe và cảm nhận. Bên cạnh đó, các em cũng có có thể sử dụng nghệ thuật, giống như cách tôi sử dụng tranh phấn, để kể lại câu chuyện văn hoá theo cách gần gũi, sáng tạo.

Quan trọng nhất, di sản phải được truyền tải theo cách hiện đại, sống động, để thế hệ trẻ cảm thấy đó là một phần của cuộc sống chứ không chỉ là những câu chuyện xa xưa.

Thầy giáo có bàn tay kỳ diệu: 'Khi giảng đường hoá thành triển lãm' - Ảnh 6.

Quan trọng nhất, nội dung trong tranh phải được truyền tải theo cách hiện đại, sống động, để thế hệ trẻ cảm thấy đó là một phần của cuộc sống chứ không chỉ là những câu chuyện xa xưa.

PV: Thầy có từng nghĩ đến việc đưa tranh phấn vào các sự kiện văn hóa, triển lãm hoặc không gian công cộng không?

Thầy N.T.Hạnh: Rất nhiều cuộc triển lãm mời tôi nhưng tôi cảm thấy mình chưa có gì để triển lãm cả, đó là những cuộc triển lãm vật lý có tác phẩm cụ thể. Còn tác phẩm của tôi thì sau khi vẽ xong thì xoá rồi. Cuộc triển lãm lớn nhất của cuộc đời tôi là đăng trên các nền tảng xã hội, được học hỏi từ công chúng và được thế hệ trẻ ủng hộ. 

PV: Nếu được lựa chọn một di sản để vẽ và lan tỏa hình ảnh rộng rãi, thầy sẽ di sản nào? 

Không chỉ là một giáo viên, thầy Nguyễn Trí Hạnh còn là một người kể chuyện bằng phấn, mang di sản văn hoá đến gần hơn với thế hệ trẻ qua từng nét vẽ. Dù tranh phấn có thể bị xoá đi sau mỗi buổi học nhưng cảm hứng mà thầy mang đến sẽ còn mãi.

Có thể thấy rằng, bằng sự sáng tạo, tâm huyết và lòng yêu nghề, thầy đang chứng minh rằng, giáo dục không chỉ là truyền đạt kiến thức mà còn là khơi gợi tình yêu văn hoá, lịch sử trong mỗi học sinh, giúp các em trân trọng hơn vẻ đẹp của di sản Việt Nam.

Thầy N.T. Hạnh: Đất nước ta rất nhiều di sản văn hoá nổi tiếng không chỉ trong nước mà còn nổi tiếng đối với những du khách quốc tế như: Hang Đồng, Cố đô Huế,.... Tôi nghĩ không nhất thiết phải lựa chọn gì để vẽ cả. Tôi mong muốn sẽ vẽ lại tất cả những địa phương mà tôi từng đi qua. Thông qua những tác phẩm đó, tôi hy vọng các thế hệ học sinh sau này sẽ hiểu hơn về văn hoá, lịch sử của thế hệ cha anh ta.

PV: Trong tương lai, thầy có kế hoạch gì để phát triển nghệ thuật tranh phấn và gắn kết nó với việc bảo tồn văn hoá Việt Nam?

Thầy N.T. Hạnh: Chắc chắn rồi. trong tương lai tôi có kế hoạch rất dài, đó là đi 63 tỉnh thành và vẽ lại danh lam thắng cảnh nổi tiếng của các địa phương. Dù tranh phấn là một loại hình nghệ thuật tạm thời, nhưng giá trị mà nó truyền tải có thể sống mãi trong nhận thức của người xem. Và đó chính là điều tôi muốn hướng tới trong hành trình sáng tạo của mình.

PV: Xin cảm ơn thầy về cuộc trò chuyện thú vị này!

Thầy giáo Nguyễn Minh Quý: 'Tôi không muốn học trò của mình đánh mất tuổi thơ trong áp lực học thêm'Thầy giáo Nguyễn Minh Quý: "Tôi không muốn học trò của mình đánh mất tuổi thơ trong áp lực học thêm"

GĐXH - Với tâm huyết của một nhà giáo, thầy giáo Nguyễn Minh Quý - Hiệu trưởng trường THPT Mạc Đĩnh Chi (Hải Phòng) không chỉ nhìn nhận đây là một vấn đề nan giải, mà còn là hồi chuông cảnh báo về áp lực đè nặng lên vai học sinh và giáo viên.

Thông tin mới nhất về vụ tìm ân nhân cho vay 8 chỉ vàng 20 năm trướcThông tin mới nhất về vụ tìm ân nhân cho vay 8 chỉ vàng 20 năm trước

GĐXH - Hơn 20 năm trước, một người phụ nữ ở Phú Thọ từng được một ân nhân xa lạ cho vay vàng chữa bệnh mà không cần giấy tờ hay điều kiện gì. Nay khi cuộc sống đã ổn định, chị viết tâm thư tha thiết tìm lại người giúp đỡ mình năm xưa để trả ơn và nói lời cảm tạ.

Độc đáo trải nghiệm mô hình kinh doanh dành cho người tự kỷ tại Hà NộiĐộc đáo trải nghiệm mô hình kinh doanh dành cho người tự kỷ tại Hà Nội

GĐXH - Nằm trên con phố Mai Anh Tuấn (quận Đống Đa, Hà Nội), VAPs (Vietnam's Autism Projects) là nơi làm việc của những nhân viên mắc chứng tự kỷ. Vượt qua nhiều rào cản, mô hình này đã mang đến những câu chuyện đầy cảm hứng về sự nỗ lực và thay đổi.


Bảo An
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Xe ô tô đang đi bỗng nhiên dừng lại, hành động sau đó của nữ tài xế khiến nhiều người bất ngờ

Xe ô tô đang đi bỗng nhiên dừng lại, hành động sau đó của nữ tài xế khiến nhiều người bất ngờ

Đời sống - 19 phút trước

GĐXH - Chiếc xe ô tô con trong lúc đang di chuyển thì bất ngờ bật xi nhan trái, sau đó đột nhiên dừng lại giữa đường. Từ ghế lái, nữ tài xế mở cửa xe bước xuống rồi thản nhiên rời đi.

Vụ tìm ân nhân cho vay 8 chỉ vàng 21 năm trước: Chính quyền địa phương lên tiếng

Vụ tìm ân nhân cho vay 8 chỉ vàng 21 năm trước: Chính quyền địa phương lên tiếng

Đời sống - 2 giờ trước

Chính quyền địa phương xác nhận, người tên Đinh Hải Nam trong câu chuyện được chia sẻ trên mạng xã hội mấy ngày gần đây, không đăng ký tạm trú, tạm vắng trên địa bàn.

Càng cuối tháng 3, con giáp này dễ dàng đổi vận, đón nhiều tin vui

Càng cuối tháng 3, con giáp này dễ dàng đổi vận, đón nhiều tin vui

Đời sống - 3 giờ trước

GĐXH – Chuyên gia phong thủy Nguyễn Song Hà đã có dự báo về tử vi tuần mới của 12 con giáp. Từ nửa cuối tháng 3 này, các con giáp dưới đây dễ dàng đổi vận, đón nhiều tin vui.

Mưa xuân mang lộc tới cho 4 con giáp, tiền đổ về như nước

Mưa xuân mang lộc tới cho 4 con giáp, tiền đổ về như nước

Đời sống - 6 giờ trước

GĐXH - Mùa xuân Ất Tỵ 2025 là thời điểm để những con giáp may mắn bứt phá, đón nhận những cơ hội vàng và tận hưởng cuộc sống ngập tràn sung túc.

Lái tàu kể lại khoảnh khắc hãm phanh dừng tàu trước 2 phụ nữ thản nhiên 'thả dáng' trên đường ray

Lái tàu kể lại khoảnh khắc hãm phanh dừng tàu trước 2 phụ nữ thản nhiên 'thả dáng' trên đường ray

Đời sống - 6 giờ trước

GĐXH - Lái tàu Lê Ngọc Anh cho hay: “Mặc dù gặp nhiều tình huống, trường hợp ý thức rất kém, gây mất an toàn giao thông đường sắt, nhưng đây là lần đầu tiên tôi chứng kiến tình huống vì chụp ảnh "sống ảo" mà thả dáng bất chấp trước mũi tàu hoả đang chạy”.

Hà Nội: Tai nạn liên hoàn trên đường Vành đai 3 lúc rạng sáng, xe cứu hộ cũng 'không thoát'

Hà Nội: Tai nạn liên hoàn trên đường Vành đai 3 lúc rạng sáng, xe cứu hộ cũng 'không thoát'

Đời sống - 6 giờ trước

GĐXH - Sáng 17/3, tại đường Vành đai 3 trên cao (TP Hà Nội) đã xảy ra vụ tai nạn giao thông liên hoàn giữa 4 ô tô. Đáng nói, trong vụ việc này có một ô tô đang thực hiện cứu hộ xe khác.

Mức hưởng lương hưu 75% áp dụng đối với đối tượng nào khi nghỉ hưu trước tuổi?

Mức hưởng lương hưu 75% áp dụng đối với đối tượng nào khi nghỉ hưu trước tuổi?

Đời sống - 10 giờ trước

GĐXH - Cán bộ, công chức, viên chức và người lao động nghỉ hưu trước tuổi hưởng lương hưu hằng tháng tối đa là 75% được quy định theo Nghị định 178/2024/NĐ-CP.

Cháy lớn thiêu rụi kho xưởng 2 công ty bao bì ở Vĩnh Phúc

Cháy lớn thiêu rụi kho xưởng 2 công ty bao bì ở Vĩnh Phúc

Đời sống - 21 giờ trước

GĐXH - Ngày 16/3, đám cháy lớn bất ngờ bùng phát tại khu vực kho xưởng chứa nhiều loại giấy, bao bì ở xã Nghĩa Hưng, huyện Vĩnh Tường (tỉnh Vĩnh Phúc).

Khách Hàn Quốc yêu cầu bồi thường hơn 600 triệu đồng vụ lật xe Jeep

Khách Hàn Quốc yêu cầu bồi thường hơn 600 triệu đồng vụ lật xe Jeep

Đời sống - 22 giờ trước

5 du khách Hàn Quốc thuê xe Jeep để đi tham quan đồi cát Mũi Dinh thì xe bị lật khiến 1 trong 5 người bị thương nặng nên yêu cầu bồi thường 650 triệu đồng.

9 đối tượng được hưởng chế độ nghỉ hưu trước tuổi theo quy định mới nhất

9 đối tượng được hưởng chế độ nghỉ hưu trước tuổi theo quy định mới nhất

Đời sống - 23 giờ trước

GĐXH - Dưới đây là 9 đối tượng được hưởng chế độ nghỉ hưu trước tuổi theo Nghị định 178/2024/NĐ-CP.

Top