Số phận chìm nổi của chiếc đầu rồng cực quý thời Trần

Đây được coi là chiếc đầu rồng lớn nhất, duy nhất còn sót lại đến nay, được làm bằng loại men lục nhẹ lửa vốn đã thất lạc từ sau đời nhà Trần…

Nổi trôi thân rồng triều Trần…

Ông Phan Đình Nhân đang nói về biểu tượng rồng ngậm ngọc (rồng quý), 4 người khiêng mới nổi. Ảnh: T.G

Người ôm đầu rồng mà xót xa, thương tiếc ngày ấy cũng chính là người Việt (cận đại) đầu tiên chơi đồ cổ. Những tờ hoá đơn còn lại đến nay cho thấy ít nhất cụ đã mở cửa hàng bán đồ cổ từ năm 1908.

Cổ vật có một không hai

Vết ghép vòi phun nước (lỗ tròn) đặc trưng văn hóa rồng phun nước của người Việt.

Chiếc đầu rồng quý hiện được ông Phan Đình Nhân gìn giữ cẩn thận trong ngôi biệt thự cổ trên phố Trần Phú, Hà Nội. Lại nói về những năm lưu lạc của đầu rồng từ sau khi bị cô Tư Hồng vứt ra bờ sông Hồng, được cụ Hàn Liên mang về cất giữ, rồi đến con trai cụ là ông Dương trông coi. Nhưng sau khi ông Dương qua đời, người cháu đích tôn của cụ Hàn Liên là Phạm Đình Minh đã tặng lại chiếc đầu rồng quý cho ông Phan Đình Nhân - một người vốn rất đam mê cổ vật dân tộc. Ông  còn là người sáng lập nên Hội Cổ vật Thăng Long, nơi hội tụ của những người yêu cổ vật.

Chỉ tay vào miệng rồng, ông Phan Đình Nhân bảo: "Đây là rồng đặc trưng của nền văn hóa Việt, là rồng của nền văn minh lúa nước chứ không phải là ảnh hưởng của nền văn hóa Trung Hoa. Bởi rồng của Trung Hoa là rồng phun lửa, lúc nào cũng mang vẻ uy nghi, hung dữ.   Còn đầu rồng này hoàn toàn đặc trưng VN với dòng phun nước ở miệng. Đó là đặc trưng của văn minh lúa nước, rồng phun nước với ước nguyện cầu mong mưa thuận gió hòa của tín ngưỡng dân gian xưa". Vết ghép công nghệ (là một lỗ tròn trong miệng rồng) để gắn vòi phun nước vẫn còn đó trong chiếc đầu rồng quý, như một minh chứng hùng hồn cho nền văn hóa dân tộc xưa.

Lã Xưa