Hà Nội
23°C / 22-25°C

Thận trọng khi sử dụng dịch truyền

Thứ bảy, 09:10 05/11/2011 | Sống khỏe

Truyền dịch là một kỹ thuật y tế không phải ai làm cũng làm được và đôi khi có những tai biến nguy hiểm cần phải cảnh báo trong cộng đồng.

Trước hết chúng ta cần phải biết đôi chút về vai trò của nước và một số chất điện giải trong cơ thể. Nước chiếm 70% trọng lượng cơ thể và được phân bố 50% trong các tế bào, 5% trong huyết tương, 15% ở khoảng gian bào. Nước là môi trường cho các hợp chất hóa học có trong cơ thể tồn tại và thực hiện vai trò của chúng, tham gia đào thải các chất cặn bã của các quá trình chuyển hóa trong cơ thể. Khi cơ thể bị tiêu chảy, mất máu sẽ làm mất nhiều nước gây ra những rối loạn sinh lý nhiều khi nguy hiểm đến tính mạng.

Dịch truyền là những dung dịch thuốc vô khuẩn dùng để tiêm truyền nhỏ giọt vào tĩnh mạch với khối lượng lớn. Dịch truyền có nhiều loại với các thành phần hoạt chất ở những nồng độ khác nhau. Dịch truyền có thể ở dạng ưu trương hoặc đẳng trương với các chất tương ứng có trong máu. Một số dạng dịch truyền có khá đầy đủ các chất và được dùng thay thế huyết tương hoặc bổ sung vitamin, acid amin trong một số trường hợp cần thiết.
 

Không nên lạm dụng tiêm truyền với các mục đích không do nhu cầu chữa bệnh.

Dịch truyền có tác dụng nâng huyết áp cơ thể, để cân bằng các chất điện giải có trong máu khi người bệnh bị mất máu, mất nước do chấn thương, tai nạn, do phẫu thuật, do ỉa chảy, nôn mửa kéo dài, do bị bỏng, do các trường hợp bị mất nhiều mồ hôi trong điều kiện quá nóng bức. Một số dịch truyền có acid amin, vitamin, glucose có tác dụng bù đắp các chất này cho cơ thể. Truyền dịch khi cần thiết còn có tác dụng giải các chất độc trong cơ thể khi bị ngộ độc do thuốc, ngộ độc thức ăn, nhiễm khuẩn cấp tính, giúp tăng bài tiết nước tiểu. Một số dạng dung dịch tiêm truyền còn dùng làm dung môi hòa tan một số thuốc tiêm.

Trong thực tế dịch truyền được chia thành 4 loại như sau:

- Dịch truyền bù nước và cân bằng điện giải bao gồm một số loại như dung dịch natri clorid đẳng trương 0,9%, dung dịch Ringer lactat; dung dịch kali clorid 2%.

- Dung dịch cung cấp chất dinh dưỡng cho cơ thể, như: dung dịch glucose đẳng trương 5%, glucose ưu trương 20% hoặc 30%; hỗn hợp các acid amin (như alvesin, moriamin), vitamin và muối khoáng (như vitaplex)...

- Dung dịch thay thế huyết tương duy trì huyết áp, chống trụy tim mạch, như: huyết tương khô (plasma sec), dextran, subtosan.

- Dung dịch chống toan, kiềm huyết, như: natri hydrocarbonat 1,4%.

Tùy theo tình trạng cơ thể bệnh nhân mà thầy thuốc sẽ cho truyền loại dịch nào. Khi sử dụng dịch truyền để truyền cho bệnh nhân trong bất cứ trường hợp nào cũng cần phải lưu ý nguy cơ bệnh nhân có thể bị sốc. Sốc có thể xảy ra tức thì hoặc trong, hoặc ngay sau khi tiêm. Biểu hiện là bệnh nhân bắt đầu thấy rét run đột ngột, sốt, nhiệt độ cơ thể có thể lên 39 – 40oC hoặc cao hơn, mạch nhanh, vã mồ hôi, chân tay lạnh, huyết áp tụt, khó thở, nhịp thở nhanh và nông, bệnh nhân lo lắng bồn chồn, vật vã... Nếu không xử trí kịp thời bệnh nhân có thể sẽ bị tử vong.
 
Nguyên nhân gây sốc có thể do chất lượng thuốc hoặc do dụng cụ tiêm truyền không đảm bảo vô trùng, tốc độ truyền quá nhanh, đôi khi do cơ địa bệnh nhân mẫn cảm hoặc dị ứng thuốc. Dù nguyên nhân nào cũng phải ngừng tiêm truyền ngay và dùng thuốc chống sốc theo quy định của ngành y tế. Chính vì tai biến nguy hiểm này mà cần cảnh báo đến tất cả mọi người không nên truyền dịch tại nhà vì không có người theo dõi, không có đầy đủ thuốc men và phương tiện cấp cứu chống sốc sẽ nguy hiểm đến tính mạng.
 
Truyền dịch rất cần thiết và là biện pháp cấp cứu trong nhiều trường hợp. Kỹ thuật tiêm truyền phải do nhân viên y tế đã qua đào tạo thực hiện và chỉ được tiến hành tại các cơ sở y tế khi có đầy đủ phương tiện cấp cứu đề phòng sốc phản vệ. Không nên lạm dụng tiêm truyền với các mục đích không do nhu cầu chữa bệnh. Những trường hợp tự mua dịch truyền có đạm hoặc các vitamin phối hợp để truyền với mục đích làm đẹp da, nâng cao sức khỏe cần phải cân nhắc thận trọng để tránh tai biến nguy hiểm.
 
Trên thị trường có một số dạng dịch truyền phối hợp một số vitamin và muối khoáng thường được gọi là “nước hoa quả” mà có nhiều phụ nữ thường mua để truyền với mục đích làm đẹp, cần phải lưu ý đó là sản phẩm thuốc và chỉ sử dụng khi có chỉ định của thầy thuốc. Mọi sự lạm dụng dịch truyền cũng như các thuốc khác không những không cần thiết cho cơ thể mà còn có nguy cơ mắc tai biến do bị sốc hoặc do thừa vitamin.
 
Theo ThS. Lê Quốc Thịnh
SK&ĐS
thuhuyen
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Vinmec trình diễn kỹ thuật ghép gan sống phức tạp tại Hội nghị Ghép tạng Việt Nam 2025

Vinmec trình diễn kỹ thuật ghép gan sống phức tạp tại Hội nghị Ghép tạng Việt Nam 2025

Sống khỏe - 28 phút trước

Tại Hội nghị Khoa học thường niên Hội Ghép tạng Việt Nam lần thứ X – 2025, Hệ thống Y tế Vinmec đã ghi dấu ấn mạnh mẽ với ca mổ ghép gan thị phạm phức tạp từ người hiến sống và loạt báo cáo chuyên sâu về tiến bộ kỹ thuật.

5 loại rau giúp kéo tụt acid uric chỉ trong 1 tháng: Giải pháp tự nhiên cho người dễ tái phát gout

5 loại rau giúp kéo tụt acid uric chỉ trong 1 tháng: Giải pháp tự nhiên cho người dễ tái phát gout

Sống khỏe - 2 giờ trước

GĐXH - Acid uric cao dễ kích hoạt gout tái phát. Chỉ cần chọn đúng 5 loại rau giàu chất xơ và chất chống oxy hóa, bạn có thể giảm acid uric an toàn trong 1 tháng, hỗ trợ bảo vệ khớp và cải thiện sức khỏe.

Cụ ông 80 tuổi ở Hải Phòng bị choáng, ngất khi đang chơi cờ được cứu sống nhờ kỹ thuật can thiệp này

Cụ ông 80 tuổi ở Hải Phòng bị choáng, ngất khi đang chơi cờ được cứu sống nhờ kỹ thuật can thiệp này

Y tế - 14 giờ trước

GĐXH - Khi đang chơi cờ, ông Đ.T.N xuất hiện các cơn choáng, mệt mỏi, khó thở và ngất tại chỗ.

Tiên lượng tử vong cao sau khi ăn tiết canh

Tiên lượng tử vong cao sau khi ăn tiết canh

Sống khỏe - 15 giờ trước

Một tuần sau khi ăn tiết canh, người đàn ông 32 tuổi nhập viện trong tình trạng sốc, suy hô hấp, suy đa tạng. Các bác sĩ cho biết bệnh nhân có tiên lượng dè dặt.

7 thực phẩm giàu protein giúp giảm cân nhanh mà vẫn khỏe tim - 'bí quyết' giữ dáng bền vững

7 thực phẩm giàu protein giúp giảm cân nhanh mà vẫn khỏe tim - 'bí quyết' giữ dáng bền vững

Sống khỏe - 22 giờ trước

GĐXH - Không cần ăn kiêng cực đoan hay tập luyện quá sức, chỉ cần chọn đúng nguồn thực phẩm giàu protein, bạn vẫn có thể giảm cân hiệu quả và giữ cho trái tim luôn khỏe mạnh. Dưới đây là 7 thực phẩm “vàng” giúp cơ thể đốt mỡ, tăng cơ và duy trì vóc dáng lý tưởng...

Gia tăng trẻ mắc cúm A nhập viện, bác sĩ cảnh báo nguy cơ biến chứng nặng

Gia tăng trẻ mắc cúm A nhập viện, bác sĩ cảnh báo nguy cơ biến chứng nặng

Sống khỏe - 1 ngày trước

Thời tiết giao mùa là thời điểm gia tăng ca mắc cúm mùa ở trẻ nhỏ, trong đó có hai thể là cúm A và cúm B. Nhiều trẻ nhập viện trong tình trạng sốt cao, ho, sổ mũi, thậm chí xuất hiện biến chứng nặng.

3 thức uống thận sợ nhất, trong đó có trà đặc

3 thức uống thận sợ nhất, trong đó có trà đặc

Sống khỏe - 1 ngày trước

Ba loại đồ uống quen thuộc, có nhiều tác dụng bảo vệ sức khỏe nhưng dùng sai cách sẽ âm thầm hao tổn khí huyết, khiến thận suy kiệt.

Bác sĩ giải thích lý do ăn rau lang 3 lần mỗi tuần

Bác sĩ giải thích lý do ăn rau lang 3 lần mỗi tuần

Sống khỏe - 1 ngày trước

Theo bác sĩ La Bội Lâm, rau lang là loại thực phẩm quen thuộc trong bữa ăn hằng ngày của nhiều gia đình, có giá trị dinh dưỡng và dược tính cao.

Người đàn ông nhập viện cấp cứu, suy gan sau khi cho 1 loại gia vị vào mì

Người đàn ông nhập viện cấp cứu, suy gan sau khi cho 1 loại gia vị vào mì

Sống khỏe - 1 ngày trước

GĐXH - Người đàn ông hơn 40 tuổi viêm gan cấp, tiến triển thành suy gan sau khi ăn mì cho thêm tương mè hết hạn.

Biểu hiện bất thường của người phụ nữ ăn khoai lang mỗi ngày suốt nhiều năm

Biểu hiện bất thường của người phụ nữ ăn khoai lang mỗi ngày suốt nhiều năm

Sống khỏe - 1 ngày trước

GĐXH - Một phụ nữ ăn khoai lang mỗi ngày suốt thời gian dài bất ngờ nhận thấy da mình chuyển sang màu vàng lạ thường.

Top