Hà Nội
23°C / 22-25°C

Thận trọng khi sử dụng dịch truyền

Thứ bảy, 09:10 05/11/2011 | Sống khỏe

Truyền dịch là một kỹ thuật y tế không phải ai làm cũng làm được và đôi khi có những tai biến nguy hiểm cần phải cảnh báo trong cộng đồng.

Trước hết chúng ta cần phải biết đôi chút về vai trò của nước và một số chất điện giải trong cơ thể. Nước chiếm 70% trọng lượng cơ thể và được phân bố 50% trong các tế bào, 5% trong huyết tương, 15% ở khoảng gian bào. Nước là môi trường cho các hợp chất hóa học có trong cơ thể tồn tại và thực hiện vai trò của chúng, tham gia đào thải các chất cặn bã của các quá trình chuyển hóa trong cơ thể. Khi cơ thể bị tiêu chảy, mất máu sẽ làm mất nhiều nước gây ra những rối loạn sinh lý nhiều khi nguy hiểm đến tính mạng.

Dịch truyền là những dung dịch thuốc vô khuẩn dùng để tiêm truyền nhỏ giọt vào tĩnh mạch với khối lượng lớn. Dịch truyền có nhiều loại với các thành phần hoạt chất ở những nồng độ khác nhau. Dịch truyền có thể ở dạng ưu trương hoặc đẳng trương với các chất tương ứng có trong máu. Một số dạng dịch truyền có khá đầy đủ các chất và được dùng thay thế huyết tương hoặc bổ sung vitamin, acid amin trong một số trường hợp cần thiết.
 

Không nên lạm dụng tiêm truyền với các mục đích không do nhu cầu chữa bệnh.

Dịch truyền có tác dụng nâng huyết áp cơ thể, để cân bằng các chất điện giải có trong máu khi người bệnh bị mất máu, mất nước do chấn thương, tai nạn, do phẫu thuật, do ỉa chảy, nôn mửa kéo dài, do bị bỏng, do các trường hợp bị mất nhiều mồ hôi trong điều kiện quá nóng bức. Một số dịch truyền có acid amin, vitamin, glucose có tác dụng bù đắp các chất này cho cơ thể. Truyền dịch khi cần thiết còn có tác dụng giải các chất độc trong cơ thể khi bị ngộ độc do thuốc, ngộ độc thức ăn, nhiễm khuẩn cấp tính, giúp tăng bài tiết nước tiểu. Một số dạng dung dịch tiêm truyền còn dùng làm dung môi hòa tan một số thuốc tiêm.

Trong thực tế dịch truyền được chia thành 4 loại như sau:

- Dịch truyền bù nước và cân bằng điện giải bao gồm một số loại như dung dịch natri clorid đẳng trương 0,9%, dung dịch Ringer lactat; dung dịch kali clorid 2%.

- Dung dịch cung cấp chất dinh dưỡng cho cơ thể, như: dung dịch glucose đẳng trương 5%, glucose ưu trương 20% hoặc 30%; hỗn hợp các acid amin (như alvesin, moriamin), vitamin và muối khoáng (như vitaplex)...

- Dung dịch thay thế huyết tương duy trì huyết áp, chống trụy tim mạch, như: huyết tương khô (plasma sec), dextran, subtosan.

- Dung dịch chống toan, kiềm huyết, như: natri hydrocarbonat 1,4%.

Tùy theo tình trạng cơ thể bệnh nhân mà thầy thuốc sẽ cho truyền loại dịch nào. Khi sử dụng dịch truyền để truyền cho bệnh nhân trong bất cứ trường hợp nào cũng cần phải lưu ý nguy cơ bệnh nhân có thể bị sốc. Sốc có thể xảy ra tức thì hoặc trong, hoặc ngay sau khi tiêm. Biểu hiện là bệnh nhân bắt đầu thấy rét run đột ngột, sốt, nhiệt độ cơ thể có thể lên 39 – 40oC hoặc cao hơn, mạch nhanh, vã mồ hôi, chân tay lạnh, huyết áp tụt, khó thở, nhịp thở nhanh và nông, bệnh nhân lo lắng bồn chồn, vật vã... Nếu không xử trí kịp thời bệnh nhân có thể sẽ bị tử vong.
 
Nguyên nhân gây sốc có thể do chất lượng thuốc hoặc do dụng cụ tiêm truyền không đảm bảo vô trùng, tốc độ truyền quá nhanh, đôi khi do cơ địa bệnh nhân mẫn cảm hoặc dị ứng thuốc. Dù nguyên nhân nào cũng phải ngừng tiêm truyền ngay và dùng thuốc chống sốc theo quy định của ngành y tế. Chính vì tai biến nguy hiểm này mà cần cảnh báo đến tất cả mọi người không nên truyền dịch tại nhà vì không có người theo dõi, không có đầy đủ thuốc men và phương tiện cấp cứu chống sốc sẽ nguy hiểm đến tính mạng.
 
Truyền dịch rất cần thiết và là biện pháp cấp cứu trong nhiều trường hợp. Kỹ thuật tiêm truyền phải do nhân viên y tế đã qua đào tạo thực hiện và chỉ được tiến hành tại các cơ sở y tế khi có đầy đủ phương tiện cấp cứu đề phòng sốc phản vệ. Không nên lạm dụng tiêm truyền với các mục đích không do nhu cầu chữa bệnh. Những trường hợp tự mua dịch truyền có đạm hoặc các vitamin phối hợp để truyền với mục đích làm đẹp da, nâng cao sức khỏe cần phải cân nhắc thận trọng để tránh tai biến nguy hiểm.
 
Trên thị trường có một số dạng dịch truyền phối hợp một số vitamin và muối khoáng thường được gọi là “nước hoa quả” mà có nhiều phụ nữ thường mua để truyền với mục đích làm đẹp, cần phải lưu ý đó là sản phẩm thuốc và chỉ sử dụng khi có chỉ định của thầy thuốc. Mọi sự lạm dụng dịch truyền cũng như các thuốc khác không những không cần thiết cho cơ thể mà còn có nguy cơ mắc tai biến do bị sốc hoặc do thừa vitamin.
 
Theo ThS. Lê Quốc Thịnh
SK&ĐS
thuhuyen
Bình luận (0)
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Tế bào ung thư khởi phát trong cơ thể như thế nào? Hiểu đúng để phòng bệnh đúng cách

Tế bào ung thư khởi phát trong cơ thể như thế nào? Hiểu đúng để phòng bệnh đúng cách

Sống khỏe - 1 giờ trước

GĐXH - Hiểu rõ cơ chế khởi phát của tế bào ung thư giúp mỗi người chủ động điều chỉnh dinh dưỡng, lối sống để giảm nguy cơ bệnh tật.

Bảo tồn nguồn gene cây dược liệu góp phần chăm sóc sức khỏe và phát triển kinh tế

Bảo tồn nguồn gene cây dược liệu góp phần chăm sóc sức khỏe và phát triển kinh tế

Sống khỏe - 1 giờ trước

GĐXH - Ngày 26/12, Viện Dược liệu (Bộ Y tế) tổ chức Hội thảo khoa học “Bảo tồn và lưu trữ nguồn gene cây dược liệu giai đoạn 2021–2025” tại Hà Nội, nhằm tổng kết kết quả thực hiện, chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn và định hướng các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác bảo tồn trong giai đoạn tiếp theo.

Người phụ nữ 47 tuổi ở Hà Nội bỏng nặng do sử dụng hóa chất thông bồn cầu phát nổ

Người phụ nữ 47 tuổi ở Hà Nội bỏng nặng do sử dụng hóa chất thông bồn cầu phát nổ

Y tế - 4 giờ trước

GĐXH - Người phụ nữ đã đổ hóa chất trên trực tiếp vào bồn cầu thì xuất hiện một tiếng nổ lớn, kèm theo cột nước bắn lên vào vùng mặt (khóe miệng) và cánh tay của chị gây nóng rát và đau đớn phải đi cấp cứu.

Tự uống thuốc giảm đau chữa đau đầu, bé gái 14 tuổi nhập viện cấp cứu

Tự uống thuốc giảm đau chữa đau đầu, bé gái 14 tuổi nhập viện cấp cứu

Mẹ và bé - 4 giờ trước

GĐXH - Dùng thuốc giảm đau chữa đau đầu quá liều, bé gái nhập viện trong tình trạng mệt mỏi, nôn nhiều, đau tức hạ sườn phải...

7 thói quen đơn giản giúp giảm nguy cơ suy thận người Việt nên làm

7 thói quen đơn giản giúp giảm nguy cơ suy thận người Việt nên làm

Sống khỏe - 6 giờ trước

GĐXH - Suy thận không chỉ là gánh nặng cho sức khỏe, tinh thần mà còn khiến cho kinh tế nhiều gia đình kiệt quệ.

Không đau đầu nhưng vẫn có thể đột quỵ: 6 tín hiệu 'im lặng' của nhồi máu não mà bác sĩ cũng lo ngại

Không đau đầu nhưng vẫn có thể đột quỵ: 6 tín hiệu 'im lặng' của nhồi máu não mà bác sĩ cũng lo ngại

Sống khỏe - 6 giờ trước

Các chuyên gia gọi đó là “nhồi máu não im lặng” - kẻ sát thủ không ồn ào, nhưng đủ sức tước đi khả năng nói, đi lại, thậm chí là mạng sống chỉ trong thời gian ngắn.

Thực phẩm được ví 'kháng sinh tự nhiên' giúp ngừa tế bào ung thư, rẻ tiền, ngon miệng, người Việt nên ăn để sống thọ

Thực phẩm được ví 'kháng sinh tự nhiên' giúp ngừa tế bào ung thư, rẻ tiền, ngon miệng, người Việt nên ăn để sống thọ

Sống khỏe - 10 giờ trước

GĐXH - Một số hợp chất có trong tỏi có khả năng ngăn ngừa tế bào ung thư phát triển, góp phần làm giảm nguy cơ ung thư thực quản, dạ dày, ruột già.

Đi tập thể dục để hạ đường huyết, người đàn ông bất ngờ tử vong: BS chỉ ra sai lầm cực nghiêm trọng mà nhiều người Việt đang mắc

Đi tập thể dục để hạ đường huyết, người đàn ông bất ngờ tử vong: BS chỉ ra sai lầm cực nghiêm trọng mà nhiều người Việt đang mắc

Sống khỏe - 12 giờ trước

Kết quả này khiến gia đình ông Liu khó chấp nhận. Làm sao một người hoàn toàn khỏe mạnh lại có thể chết vì tập thể dục?

6 lý do khiến hạt chia trở thành thực phẩm nên bổ sung mỗi ngày

6 lý do khiến hạt chia trở thành thực phẩm nên bổ sung mỗi ngày

Sống khỏe - 13 giờ trước

GĐXH - Nhỏ bé nhưng giàu dưỡng chất, hạt chia đang dần trở thành lựa chọn quen thuộc trong chế độ ăn lành mạnh của nhiều người. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, chỉ cần bổ sung hạt chia đúng cách mỗi ngày cũng có thể mang lại nhiều lợi ích cho tiêu hóa, tim mạch và kiểm soát cân nặng. Vậy hạt chia có gì đặc biệt và vì sao bạn nên bắt đầu ăn từ hôm nay?

Gia vị góc bếp được ví như kháng sinh tự nhiên, người Việt nên ăn thường xuyên để chữa bách bệnh

Gia vị góc bếp được ví như kháng sinh tự nhiên, người Việt nên ăn thường xuyên để chữa bách bệnh

Sống khỏe - 1 ngày trước

GĐXH - Tỏi không chỉ là loại gia vị thiết yếu trong nhà bếp mà còn được ví như loại kháng sinh tự nhiên có nhiều công dụng phòng chống nhiều loại bệnh.

Top