Hà Nội
23°C / 22-25°C

Thận trọng khi sử dụng dịch truyền

Thứ bảy, 09:10 05/11/2011 | Sống khỏe

Truyền dịch là một kỹ thuật y tế không phải ai làm cũng làm được và đôi khi có những tai biến nguy hiểm cần phải cảnh báo trong cộng đồng.

Trước hết chúng ta cần phải biết đôi chút về vai trò của nước và một số chất điện giải trong cơ thể. Nước chiếm 70% trọng lượng cơ thể và được phân bố 50% trong các tế bào, 5% trong huyết tương, 15% ở khoảng gian bào. Nước là môi trường cho các hợp chất hóa học có trong cơ thể tồn tại và thực hiện vai trò của chúng, tham gia đào thải các chất cặn bã của các quá trình chuyển hóa trong cơ thể. Khi cơ thể bị tiêu chảy, mất máu sẽ làm mất nhiều nước gây ra những rối loạn sinh lý nhiều khi nguy hiểm đến tính mạng.

Dịch truyền là những dung dịch thuốc vô khuẩn dùng để tiêm truyền nhỏ giọt vào tĩnh mạch với khối lượng lớn. Dịch truyền có nhiều loại với các thành phần hoạt chất ở những nồng độ khác nhau. Dịch truyền có thể ở dạng ưu trương hoặc đẳng trương với các chất tương ứng có trong máu. Một số dạng dịch truyền có khá đầy đủ các chất và được dùng thay thế huyết tương hoặc bổ sung vitamin, acid amin trong một số trường hợp cần thiết.
 

Không nên lạm dụng tiêm truyền với các mục đích không do nhu cầu chữa bệnh.

Dịch truyền có tác dụng nâng huyết áp cơ thể, để cân bằng các chất điện giải có trong máu khi người bệnh bị mất máu, mất nước do chấn thương, tai nạn, do phẫu thuật, do ỉa chảy, nôn mửa kéo dài, do bị bỏng, do các trường hợp bị mất nhiều mồ hôi trong điều kiện quá nóng bức. Một số dịch truyền có acid amin, vitamin, glucose có tác dụng bù đắp các chất này cho cơ thể. Truyền dịch khi cần thiết còn có tác dụng giải các chất độc trong cơ thể khi bị ngộ độc do thuốc, ngộ độc thức ăn, nhiễm khuẩn cấp tính, giúp tăng bài tiết nước tiểu. Một số dạng dung dịch tiêm truyền còn dùng làm dung môi hòa tan một số thuốc tiêm.

Trong thực tế dịch truyền được chia thành 4 loại như sau:

- Dịch truyền bù nước và cân bằng điện giải bao gồm một số loại như dung dịch natri clorid đẳng trương 0,9%, dung dịch Ringer lactat; dung dịch kali clorid 2%.

- Dung dịch cung cấp chất dinh dưỡng cho cơ thể, như: dung dịch glucose đẳng trương 5%, glucose ưu trương 20% hoặc 30%; hỗn hợp các acid amin (như alvesin, moriamin), vitamin và muối khoáng (như vitaplex)...

- Dung dịch thay thế huyết tương duy trì huyết áp, chống trụy tim mạch, như: huyết tương khô (plasma sec), dextran, subtosan.

- Dung dịch chống toan, kiềm huyết, như: natri hydrocarbonat 1,4%.

Tùy theo tình trạng cơ thể bệnh nhân mà thầy thuốc sẽ cho truyền loại dịch nào. Khi sử dụng dịch truyền để truyền cho bệnh nhân trong bất cứ trường hợp nào cũng cần phải lưu ý nguy cơ bệnh nhân có thể bị sốc. Sốc có thể xảy ra tức thì hoặc trong, hoặc ngay sau khi tiêm. Biểu hiện là bệnh nhân bắt đầu thấy rét run đột ngột, sốt, nhiệt độ cơ thể có thể lên 39 – 40oC hoặc cao hơn, mạch nhanh, vã mồ hôi, chân tay lạnh, huyết áp tụt, khó thở, nhịp thở nhanh và nông, bệnh nhân lo lắng bồn chồn, vật vã... Nếu không xử trí kịp thời bệnh nhân có thể sẽ bị tử vong.
 
Nguyên nhân gây sốc có thể do chất lượng thuốc hoặc do dụng cụ tiêm truyền không đảm bảo vô trùng, tốc độ truyền quá nhanh, đôi khi do cơ địa bệnh nhân mẫn cảm hoặc dị ứng thuốc. Dù nguyên nhân nào cũng phải ngừng tiêm truyền ngay và dùng thuốc chống sốc theo quy định của ngành y tế. Chính vì tai biến nguy hiểm này mà cần cảnh báo đến tất cả mọi người không nên truyền dịch tại nhà vì không có người theo dõi, không có đầy đủ thuốc men và phương tiện cấp cứu chống sốc sẽ nguy hiểm đến tính mạng.
 
Truyền dịch rất cần thiết và là biện pháp cấp cứu trong nhiều trường hợp. Kỹ thuật tiêm truyền phải do nhân viên y tế đã qua đào tạo thực hiện và chỉ được tiến hành tại các cơ sở y tế khi có đầy đủ phương tiện cấp cứu đề phòng sốc phản vệ. Không nên lạm dụng tiêm truyền với các mục đích không do nhu cầu chữa bệnh. Những trường hợp tự mua dịch truyền có đạm hoặc các vitamin phối hợp để truyền với mục đích làm đẹp da, nâng cao sức khỏe cần phải cân nhắc thận trọng để tránh tai biến nguy hiểm.
 
Trên thị trường có một số dạng dịch truyền phối hợp một số vitamin và muối khoáng thường được gọi là “nước hoa quả” mà có nhiều phụ nữ thường mua để truyền với mục đích làm đẹp, cần phải lưu ý đó là sản phẩm thuốc và chỉ sử dụng khi có chỉ định của thầy thuốc. Mọi sự lạm dụng dịch truyền cũng như các thuốc khác không những không cần thiết cho cơ thể mà còn có nguy cơ mắc tai biến do bị sốc hoặc do thừa vitamin.
 
Theo ThS. Lê Quốc Thịnh
SK&ĐS
thuhuyen
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Bất ngờ 5 nhóm người được khuyến cáo không ăn nhiều gừng vì sẽ khiến bệnh trầm trọng hơn

Bất ngờ 5 nhóm người được khuyến cáo không ăn nhiều gừng vì sẽ khiến bệnh trầm trọng hơn

Bệnh thường gặp - 10 phút trước

GĐXH - Gừng có nhiều công dụng chữa bệnh, tuy nhiên một số nhóm người không nên ăn gừng vì sẽ khiến bệnh trầm trọng hơn.

Người phụ nữ 54 tuổi đau đầu dai dẳng từ nguyên nhân hàng triệu người Việt đang mắc phải

Người phụ nữ 54 tuổi đau đầu dai dẳng từ nguyên nhân hàng triệu người Việt đang mắc phải

Sống khỏe - 3 giờ trước

GĐXH – Sau khi thăm khám và làm các xét nghiệm cần thiết, bệnh nhân được chẩn đoán xác định đau đầu do huyết áp.

Mua thuốc cảm cúm về uống, người đàn ông 33 tuổi gặp sự cố phải đi cấp cứu

Mua thuốc cảm cúm về uống, người đàn ông 33 tuổi gặp sự cố phải đi cấp cứu

Y tế - 3 giờ trước

GĐXH - Sau khi sơ suất uống thuốc cả vỏ, anh T thấy nuốt đau, nuốt nghẹn, buồn nôn, không ăn gì được nên được người nhà đưa đi cấp cứu.

Liên tiếp 2 người phát hiện mắc ung thư đại tràng từ dấu hiệu nhiều người Việt bỏ qua

Liên tiếp 2 người phát hiện mắc ung thư đại tràng từ dấu hiệu nhiều người Việt bỏ qua

Bệnh thường gặp - 4 giờ trước

GĐXH - Cả 2 người bệnh phát hiện ung thư đại tràng đều có dấu hiệu trung đại tiện khó và đau, căng chướng bụng...

Đau tức ngực kèm khó thở kéo dài, bệnh nhân đi khám phát hiện u tuyến giáp thòng trung thất hiếm gặp

Đau tức ngực kèm khó thở kéo dài, bệnh nhân đi khám phát hiện u tuyến giáp thòng trung thất hiếm gặp

Y tế - 4 giờ trước

GĐXH - Bệnh nhân 85 tuổi ở Quảng Ninh có u bướu giáp to thòng trung thất, đè ép gây hẹp khí quản vừa được phẫu thuật thành công.

Người phụ nữ 50 tuổi mắc bệnh tiểu đường, suy thận vì món ngon nhiều người Việt yêu thích

Người phụ nữ 50 tuổi mắc bệnh tiểu đường, suy thận vì món ngon nhiều người Việt yêu thích

Bệnh thường gặp - 5 giờ trước

GĐXH - Người phụ nữ bị bệnh tiểu đường, suy thận chia sẻ, do công việc chịu nhiều áp lực nên cô thường phải dựa vào việc ăn đồ ngọt để giải tỏa căng thẳng.

Dùng vitamin D không đúng cách gây hại như thế nào?

Dùng vitamin D không đúng cách gây hại như thế nào?

Sống khỏe - 7 giờ trước

Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều chỉnh nồng độ canxi… Tuy nhiên, việc bổ sung vitamin D không đúng cách có thể dẫn đến những rủi ro nghiêm trọng cho sức khỏe.

Người đàn ông ở Ninh Bình nhập viện gấp do bất cẩn khi uống thuốc

Người đàn ông ở Ninh Bình nhập viện gấp do bất cẩn khi uống thuốc

Y tế - 7 giờ trước

GĐXH - Qua nội soi ống tiêu hóa, các bác sĩ phát hiện 1/3 trên thực quản gần cơ thắt trên có tổn thương dị vật dạng viên thuốc còn nguyên vỏ găm hai thành thực quản.

Tập thể dục đều đặn vẫn 'béo bụng', người phụ nữ 40 tuổi bất ngờ khi biết nguyên nhân

Tập thể dục đều đặn vẫn 'béo bụng', người phụ nữ 40 tuổi bất ngờ khi biết nguyên nhân

Y tế - 7 giờ trước

GĐXH - Tại bệnh viện, các bác sĩ phát hiện chị H có đa u xơ tử cung với đủ 8 mức độ. Trong đó, khối u lớn nhất dài 25cm, nặng 1,7kg.

Người bệnh tim mạch, đái tháo đường… nên uống thuốc vào giờ nào là tốt nhất?

Người bệnh tim mạch, đái tháo đường… nên uống thuốc vào giờ nào là tốt nhất?

Sống khỏe - 11 giờ trước

Thời điểm uống thuốc phụ thuộc vào nhiều yếu tố như nhịp sinh học cơ thể, thời gian tác dụng của thuốc, ảnh hưởng của thực phẩm, tương tác thuốc… Vậy những người bệnh về tim mạch, đái tháo đường… nên uống thuốc vào thời điểm nào là tốt nhất?

Top