Thực hư cao hổ cốt?

Về cao hổ cốt, lâu nay chúng ta luôn nghĩ là nếu dùng nó sẽ tạo ra một công lực “tráng dương, mạnh khớp” và chữa... bách bệnh. Thực tế cao hổ cốt có phải như vậy, hợp với thể tạng của tất cả mọi người hay không thì chưa ai dám khẳng định. Những câu chuyện chắp nhặt sau đây sẽ thêm một góp ý, nhằm vỡ vạc thêm cho mọi người về thứ cao này.
 

Ông Trương Văn Kim – Một trong những “khắc tinh của hổ” đang kể về chuyện cao hổ.

Những đồn thổi về công dược của cao hổ và sự hiểu biết không đầy đủ về thể tạng người có thể dùng nó đã tạo cho thị trường cao hổ lên những “cơn sốt”. Cao hổ (không biết thực giả cụ thể ra sao) được bán trên thị trường hiện nay dao động từ 15 – 20 triệu đồng/lạng. Cá biệt có những nơi, cao hổ được bán qua các đường như “bạn thân” để cho nhau, nhân viên lùng mua cho sếp... thì giá còn lên đến 30 triệu/lạng. Tất cả những con đường này đều đem đến sự tuyệt diệt nhanh chóng cho loài hổ. Cũng theo nhận định của Quỹ bảo tồn thiên nhiên thế giới thì hiện tại chỉ còn ít quần thể hổ là còn khả năng tồn tại trong tương lai.

Về tác dụng của cao hổ, trong một lần tìm vào xã Ngọc Linh, huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang tôi cũng đã có cuộc chuyện trò với nhiều già lão ở đây. Trước, trong tỉnh Hà Giang, xã Ngọc Linh nổi tiếng về hổ. Nhiều thợ săn cừ khôi như ông Dương Minh Chương cho biết: Có những buổi sáng dậy, thấy phía dưới sàn nhà có những vết chân hổ tìm vào bắt lợn, bắt trâu tối trước. Chúng đi và để lại dưới gầm sàn những vết chân to như cái bát ô tô. Trong đời săn bắn ác thú, ông Chương đã từng “chạm trán” với những con hổ mà khúc đuôi to như bắp tay người trưởng thành. Con hổ đó có thể dùng đuôi tì xuống đất cùng hai chân sau để ngồi săn mồi như người ta ngồi lên cái kiềng vậy.

Trong đời ông Chương, ông và người anh trai có tên Châm của mình cũng là những thợ săn hổ kỳ khôi. Săn được hổ, có xương, anh em ông vẫn chụm lửa nấu cao hổ như người ta nấu rượu vào những ngày mưa gió rỗi việc. Ngoài việc dùng nó cho gia đình thì ông còn làm quà cho hàng xóm vì lúc bấy giờ cao hổ chưa được đồn thổi, chưa có giá và nhiều người lùng sục để mua như bây giờ. Thế nhưng khi hỏi về tác dụng trị bách bệnh như sự đồn thổi của thiên hạ thì ông cho rằng không phải như vậy. Dùng thứ cao này, có nó dùng thường xuyên nhưng không phải bất kỳ người nào trong gia đình ông cũng tránh được các loại bệnh tật.

 

Một chúa sơn lâm đang bị hành quyết

Với ông Trương Văn Kim, một người Tày, một thợ săn cừ khôi ở đây, hiện nhà ông Kim còn tới 3 lạng cao, được nấu từ bộ xương một con hổ nặng tới 6 người khiêng mà ông đã bắn được vào năm 1977 thì: Ngày nay mới thấy người ta lùng sục xương và cao hổ như vậy. Trước đây, khi hổ còn nhiều, vì nó là ác thú chúng tôi còn được dân làng khuyến khích bắn để đỡ gây hại cho bà con. Thế nhưng ngày ấy, thú thực thịt hổ cũng không được người ta ăn nhiều lắm vì nó rất tanh. Bắn và đánh bẫy được chúng tôi thường lột da phơi nắng để đắp thay chăn còn xương thì để gác bếp. Lúc nào có thời gian mới đem xuống rửa sạch bồ hóng rồi cho vào nấu cao. Cao ngày ấy chỉ cho nhau hay dùng trong gia đình chứ bán rất hãn hữu và nếu có bán thì giá cũng rất rẻ.

Hỏi cao hổ có thực sự tốt không thì ông Kim cho biết: Đã là xương bất kỳ loài động vật nào nấu ra cũng đều tốt cả. Ngay như cái chân giò lợn thôi, là động vật ăn cám khi nấu cháo còn đem lại nhiều sữa cho phụ nữ khi sinh nữa là cao hổ - một loại chỉ ăn thức ăn là động vật. Thế nhưng tôi nghĩ nó không tốt như người ta đồn thổi. Ngay như bản thân tôi, tính đến giờ đã ăn tới cả chục lạng cao hổ rồi. Ấy thế mà có tuổi (nay ông Kim đã 74) tuổi) vẫn đau xương đau khớp như người khác. Nếu cao hổ có tác dụng chữa xương khớp đến mức thâm hậu như vậy tôi đã không mắc thứ bệnh ấy.

Vì những sự đồn thổi về cao hổ, hiện tại Việt Nam đã có những làng với những “nghệ nhân” đi nấu cao hổ thuê. Trong các làng nghề phía Bắc này nổi tiếng và được thiên hạ “chuộng” nhất phải kể đến hai làng có tên Yên Sơn và Phú Cường (xã Lãng Công, huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc). Ông Vũ Văn Duẩn, một người luôn được nhiều đại gia dưới Hà Nội nhờ nấu cao cho biết: Người ta có xương, thuê thì mình nấu. Thông thường một nồi cao thuê nấu ông được người ta trả khoảng 2 – 4 triệu.

 

Một bộ xương của “Ông ba mươi”

Khi hỏi về tác dụng của cao hổ không nề hà ông bảo: Đã là xương mà nấu thành cao thì ít nhiều nó cũng tốt thế nhưng tôi không nghĩ cao hổ tốt đến mức chữa được bách bệnh như những lời đồn thổi. Năm nhiều thì cũng có tới 5 lần ông được người ta thuê nấu cao. Bao giờ cũng vậy, sau khi cao thành thành phẩm bọn ông cũng được khao. Ít thì là vét xoong, nhiều thì được người ta cho đôi chỉ. Nghĩa là có cao và được dùng cao thường xuyên nhưng có tuổi ông vẫn bệnh tật. Vẫn đau lưng đau gối như thường.

Trong một lần lên huyện biên giới Sốp Cộp của tỉnh Sơn La, huyện này gần Lào, mấy chục năm về trước hổ cũng khá nhiều. Ông Đèo Văn Tận, một người có “số má” về việc săn hổ của những tháng năm nơi đây còn bạt ngàn rừng già cũng không cho rằng cao hổ lại có nhiều tác dụng đến như vậy. Ông bảo, trước ở đây người dân nấu và dùng cao hổ thường xuyên. Thú thực hồi đó cao không đắt, người dân còn xin nhau được. Mãi sau này do đồn thổi, lái buôn vùng dưới tìm lên nhiều nên cao hổ mới được bán. Giá cứ dần được nâng lên, đến giờ muốn bán cũng không có để bán nữa. Thú thực cái gì càng có giá càng khó kiếm, nhất là cái anh cao hổ này.

Cao hổ cốt có tác dụng gì, có đúng như một loại thần dược như người ta đồn thổi hay không. Cất công tìm hiểu, từ sách đến các nhà Đông Tây y tôi đều thấy chưa có một cuốn sách, một nhà khoa học nào dám khẳng định cao hổ cốt có đầy đủ thành phần để đạt đến mức là một thứ thần dược đặc biệt, chữa bách bệnh cho con người. Họ chỉ coi đó là một thứ dược phẩm, có tác dụng với con người ở từng giai đoạn, từng loại bệnh (chủ yếu là tốt cho xương khớp) và không phải thể trạng nào cũng có thể dùng được.

 

Với 15kg xương hổ và xương Sơn Dương đi cùng mới được từng này cao hổ

Theo y học dân tộc, cao hổ có vị mặn, cay, tính ẩm, có tác dụng với gân cốt, trục phong, trừ tê bại... Thế nhưng cụ thể là một lạng cao có tác dụng như thế nào, cụ thể ra sao thì chưa được ai liệt kê. Theo Bác sỹ Lê Văn Lân thì người Trung Quốc đã làm nhiều khảo sát, tuy nhiên tính chất chính xác, khoa học của sự khảo sát và sự hiệu nghiệm trên duợc lực học và áp dụng lâm sàng ra sao, thế giới bên ngoài chưa đủ dữ kiện và bằng chứng để đánh giá  vì tất cả những khảo sát đều thi hành trong nội điạ khép kín của nước Trung hoa. Người ta chắc còn phải chờ đợi và đọc thêm nhiều tài liệu thư tịch từ các xứ khác.

Còn Theo Giáo sư Hoàng Bảo Châu – nguyên Viện trưởng Viện Y học cổ truyền dân tộc thì: Thành phần của cao hổ có các nguyên tố vi lượng và 19 loại axít amin, tuy nhiên ở một số loại động vật khác lượng Axít amin còn cao hơn. Tác dụng lâm sàng của loại cao này có tác dụng chống viêm, giảm đau, giúp xương gẫy phục hồi. Theo đánh giá của giáo sư này chứng tỏ xương hổ chưa thể được coi là thứ xương có các loại Axít Amin có thể “vượt mặt” các loại xương khác như người ta vẫn quan niệm. Còn tiến sỹ, bác sỹ Lê Lương Đống – Vụ Y học cổ truyền Bộ Y tế thì: Trong một số kết quả phân tích lẻ tẻ (nghĩa là cũng chưa có một nghiên cứu cụ thể, bao trùm) của các nhà khoa học thì loại cao này có những khoáng chất và nguyên tố vi lượng chỉ có ở một số loài.

Từ những trao đổi này, từ người bình thường đến các nhà có kiến thức chuyên ngành có thể dẫn đến những suy luận: Chưa ai dám khẳng định tác dụng đến mức được coi là thần dược như hiện nay người ta đang quan niệm về cao hổ cốt. Hổ bị săn lùng, bị hạ sát, cao hổ tăng giá đến chóng mặt hiện nay chính là do “miệng lưỡi” và sự đồn thổi đến quá khích của thiên hạ. Nghĩa là người ta đang sống trong một “mớ bòng bong” về những suy luận không có chứng cứ của con người. Vì lý do sức khỏe, vì hiểu biết không tường tận nên người ta lăn xả vào kiếm tìm cao hổ với hy vọng “khỏe sức, thọ lâu”. Và rút cục lại, chỉ có loài hổ là lên tiếng thở than cho sự suy tàn về giống nòi của mình.

Vậy cao hổ cốt có phải là thần dược hay không. Hy vọng rằng, những thông tin trên đây sẽ giúp cho các bạn những tâm niệm về cao hổ. Để họ hàng “Ông ba mươi” sẽ không lâm vào tình trạng tuyệt diệt và hy vọng rằng sẽ không có thêm những người dân lâm thêm vòng lao lý từ việc săn bắn và buôn bán hổ nữa.

Theo Đơn Thương