Tìm giải pháp phát triển toàn diện sâm Ngọc Linh thành sản phẩm quốc gia

Ngày 12/6, tại TP Tam Kỳ, Báo Nhân Dân phối hợp UBND tỉnh Quảng Nam tổ chức hội thảo “Giải pháp phát triển sâm Ngọc Linh”.

Tham gia Hội thảo có lãnh đạo Bộ Y tế, Bộ Khoa học Công nghệ, Bộ Nông nghiệp phát triển nông thôn và các nhà khoa học. Tại hội thảo, các đại biểu đã cùng thảo luận để tìm kiếm những giải pháp, cơ chế phù hợp bảo tồn và phát triển toàn diện cây sâm Ngọc Linh trong thời gian tới.

Sâm Ngọc Linh có giá trị kinh tế rất cao, nhiều củ sâm từ 10 năm trở lên giá thành đến vài trăm triệu đồng. Ảnh: Trương Hồng

Tại hội thảo, lãnh đạo 2 địa phương Kon Tum và Quảng Nam và các nhà khoa học chỉ ra rằng, diện tích trồng sâm quá ít và manh mún. Chất lượng sâm và chất lượng nguồn giống chưa được kiểm soát. Nạn sâm giả tràn lan làm ảnh hưởng đến thương hiệu quốc gia.

Theo đề án bảo tồn và phát triển sâm Ngọc Linh đến năm 2020, diện tích quy hoạch trồng sâm tại Kon Tum và Quảng Nam là 45 ngàn hecta. Cùng với đó, áp dụng khoa học công nghệ vào việc nhân giống, trồng sâm và chế biến chuyên sâu.

Hội thảo đã tập trung đánh giá thực trạng về nuôi trồng, nghiên cứu, phát triển cây sâm và đề xuất các chính sách đặc thù, giải pháp thiết thực phát triển sâm Ngọc Linh thành cây kinh tế mũi nhọn; Phát triển các sản phẩm từ cây sâm Việt Nam thành hàng hóa có tính cạnh tranh, nhất là sau khi Sâm Việt Nam (sâm Ngọc Linh) được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt bổ sung vào danh mục sản phẩm quốc gia thuộc Chương trình phát triển sản phẩm quốc gia đến năm 2020.

Hội thảo "Giải pháp phát triển cây sâm Ngọc Linh" do Báo Nhân Dân phối hợp với UBND tỉnh Quảng Nam tổ chức.

Ông Nguyễn Ngọc Quang, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Quảng Nam chia sẻ, khi sâm Ngọc Linh được quyết định là sản phẩm quốc gia, địa phương vừa mừng, vừa lo vì không cẩn thận trong thương mại sẽ để mất các bí mật về cây sâm Ngọc Linh.

“Để bảo vệ sâm Ngọc Linh, những gì thuộc về công nghệ thì cần giữ gìn, không thể thương mại. Sâm Ngọc Linh đã có chỉ dẫn địa lý, là sản phẩm quốc gia, điều đó khẳng định vị trí của cây sâm Ngọc Linh. Nhưng làm thế nào để sâm Ngọc Linh thành sản phẩm quốc gia thật sư đòi hỏi bước đi, cách làm cho hợp lý” – ông Quang nói.

Bí thư Quảng Nam cũng cho biết, tỉnh này đã có quy hoạch vùng sâm nhưng khi bắt tay thực hiện quy hoạch thì còn nhiều lúng túng. Trong đó, vấn đề mấu chốt là nhân giống, bảo tồn được giống gốc, nguồn gene đặc hữu, tránh lai tạp giống.

Ông Quang cho rằng, Hội thảo lần này đã có các ý kiến đóng góp về nhân giống, bảo tồn giống rất hữu ích cho địa phương áp dụng. Cần bảo tồn chắc chắn, tránh phát triển vội vàng để quản lý tốt. Trong bảo vệ giống chuẩn, vai trò của nhà nước rất quan trọng, nhà nước bảo vệ cho doanh nghiệp, không nên để doanh nghiệp tự bảo.

Bên cạnh đó, để phát triển sâm, cần kêu gọi sự tham gia của doanh nghiệp vì doanh nghiệp gắn với thị trường, tạo ra các sản phẩm về thuốc, thực phẩm, mỹ phẩm. Quảng Nam luôn sẵn sàng đồng hành cùng doanh nghiệp, chính quyền và doanh nghiệp cùng nhau hoàn thiện dần các cơ chế để phát triển cây sâm…

Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường cho biết, để giải quyết những khó khăn hiện nay của phát triển sâm Ngọc Linh, Bộ Y tế sẽ sớm triển khai xây dựng và thực hiện các đề án phát triển sản phẩm quốc gia liên quan đến sâm Ngọc Linh, đồng thời phối hợp Bộ Khoa học và Công nghệ đề xuất Thủ tướng Chính phủ các cơ chế chính sách ưu đãi đặc thù đối với sâm Ngọc Linh theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Quyết định 787/QĐ-TTg về việc bổ sung danh mục sản phẩm quốc gia.

Bộ Y tế sẽ khẩn trương xây dựng và bổ sung các chính sách tạo điều kiện cho việc sản xuất, đăng ký lưu hành, thử nghiệm lâm sàng, đấu thầu, thanh toán bảo hiểm y tế đối với cây sâm và thuốc từ sâm Ngọc Linh; Tăng cường kiểm tra, giám sát chất lượng giống, loài sâm Ngọc Linh nhằm phát hiện giống, loài giả, không đạt tiêu chuẩn; Xây dựng các chuyên luận về tiêu chuẩn chất lượng của giống sâm Ngọc Linh và các chế phẩm từ sâm Ngọc Linh để làm cơ sở cho các đơn vị trong quá trình phát triển sản phẩm và kiểm soát chất lượng sản phẩm; Tăng cường tổ chức quảng bá cho sâm Ngọc Linh và các sản phẩm từ sâm Ngọc Linh…

Q.An