Viêm gan cấp tính bí ẩn ở trẻ em có thể do lây từ chó cảnh

Cơ quan An ninh Y tế Anh đã phát hiện ra rằng trong số hàng loạt trẻ dưới 10 tuổi bị viêm gan cấp tính, nhiều gia đình có nuôi chó hoặc các em này bị phơi nhiễm với virus Canine Adenovirus-1 (CAV-1), vốn là loại virus gây ra viêm gan cấp tính ở loài chó.

Cơ quan này đang điều tra 163 trường hợp viêm gan cấp tính trẻ em phát hiện ở Anh quốc kể từ tháng 1, trong đó có 11 trẻ cần phải ghép gan.

Các chuyên gia mô tả khả năng về mối liên hệ giữa viêm gan cấp tính ở trẻ nhỏ với chó cảnh có vẻ đi xa tới mức xem xét xem ở Anh quốc, có bao nhiêu gia đình nuôi chó trong nhà.

Dữ liệu chính thức cho thấy gần 300 ca viêm gan cấp tính ở trẻ em được phát hiện trên toàn thế giới. 1 trẻ đã tử vong xác định rõ nguyên nhân do viêm gan cấp tính và 4 trường hợp khác tử vong đang được làm rõ nguyên nhân ở Mỹ và Indonesia.

Tới nay, các nhà khoa học vẫn chưa thể xác định chính xác nguyên nhân gây ra hàng loạt ca viêm gan cấp tính bí ẩn này, trong đó các virus viêm gan A, B, C, D, E đã được loại trừ ra khỏi nguyên nhân gây bệnh dựa trên kết quả xét nghiệm phòng thí nghiệm.

Trước đó, các chuyên gia y tế cho rằng adenovirus có thể là thủ phạm và hiện giới khoa học đang điều tra bởi adenovirus thường gây ra triệu chứng đau bụng và cảm lạnh.

Phân tích cho thấy 75% trong số 163 trẻ viêm gan cấp tính ở Anh quốc có kết quả xét nghiệm dương tính với adenovirus.

Chó thường được biết tới có thể bị nhiễm 2 chủng adenovirus, trong đó có 1 chủng gây ra bệnh viêm gan truyền nhiễm. Chủng khác nằm trong số mầm bệnh gây ra bệnh ho cũi chó (kennel cough).

Bệnh viêm gan truyền nhiễm là bệnh chỉ xảy ra ở loài chó với những biểu hiện gây sốt 2 pha, giảm mạnh lượng bạch cầu, viêm kết mạc và đục giác mạc, gan sưng to. Tử số cao trên chó non. Virus thuộc họ Adenoviridae, ADN virus 1 sợi, không vỏ bọc, kích thướt 70-90nm.

Ho cũi chó là bệnh hô hấp dễ lây lan ở chó. Ở giai đoạn chuyển mùa, thời tiết đón các đợt gió lạnh, độ ẩm cao, chó bị ho và dễ mắc bệnh kennel cough nhất. Ho cũi chó là dạng bệnh viêm cuống phổi, tương tự như viêm phổi thường thấy ở người).

Bệnh viêm gan truyền nhiễm ở chó (Infectious Canine Hepatitis) 

Theo trang thông tin và kiến thức Chăn nuôi Thú y VietDVM, viêm gan truyền nhiễm ở chó (Infectious Canine Hepatitis) là bệnh lây lan rất nhanh, do virus Canine Adenovirus-1 (CAV-1) gây ra. Các loài chó hoang dã và chó chưa được tiêm vaccine CVA-1 đều có thể mắc bệnh, đặc biệt với chó dưới 1 tuổi. Bệnh không lây sang người.

Virus CAV-1 qua đường miệng, tiêu hóa xâm nhập mô bào hầu hết các cơ quan cơ thể của chó, dù chưa phát bệnh  (ủ bệnh) nhưng thời gian nhiễm CAV-1 này đã có thể lây truyền sang chó khác qua các chất bài tiết : phân, nước tiểu và rớt dãi...Những con chó may mắn khỏi bệnh vẫn mang virus tới 9 tháng sau.

Triệu chứng bệnh viêm gan truyền nhiễm ở chó: 

Virus CAV-1 tấn công hủy hoại gan, thận và hệ tuần hoàn rồi nhanh chóng xâm nhập toàn bộ cơ thể. Chó kém ăn, bỏ ăn rồi chuyển sang hôn mê. Kỳ ủ bệnh từ 4-7 ngày.

- Thể quá cấp tính, chó đột ngột bỏ ăn, ốm xỉu, tiêu chảy ra máu, suy sụp nhanh và tử vong chỉ vài giờ. Chó non thường chết mà chưa hề có triệu chứng gì đặc biệt.

- Thể cấp tính: chó sốt (39,4 - 41,1 độ C), bỏ ăn, tiêu chảy và nôn ra máu. Chó thường co gập, quằn quại do những cơn đau dữ dội vùng bụng do sưng gan. Ánh sáng có thể kích thích mắt gây đau, viêm chảy nước măt rồi có rử ghèn. Có các điểm nốt xuất huyết dưới da, dễ thấy ở vùng da bụng. Niêm mạc mắt có màu vàng rồi toàn bộ da vàng như nghệ do chứng hoàng đản sắc tố mật tràn vào máu. Chó khó có thể qua khỏi một khi có triệu chứng vàng da.

Khoảng 25% số chó khỏi bệnh có mang di chứng mắt "cùi nhãn" do đục thủy tinh thể, có thể tự khỏi sau vài ngày hoặc mang di chứng.

Bệnh thường ghép với Bệnh Viêm khí quản-phế quản truyền nhiễm Kennel Cough kèm theo các triệu chứng hô hấp, ho khạc chảy dịch viêm mũi, mắt...

Bệnh viêm gan cấp tính ở chó không có thuốc điều trị đặc hiệu, chủ yếu điều trị theo triệu chứng như bù nước, cân bằng điện giải, truyền dịch đường glucose, lactated Ringer và các loại kháng sinh chống viêm nhiễm kế phát, vitamin, tăng chức năng gan thận, và chăm sóc theo chỉ định của các bác sỹ thú y. Ở thể quá cấp tính hầu như không có cơ hội chữa trị, chó chết trong vòng vài giờ đến 2- 3 ngày sau đỏ bệnh.

Phòng bệnh và kiểm dịch bệnh viêm gan truyền nhiễm ở chó

- Chó phải được tiêm phòng vaccine phòng bệnh Viêm gan truyền nhiễm là loại vaccine nhược độc có chứa hỗn hợp virus CAV-1 và CVA-2, phòng cả bệnh Viêm khí quản- phế quản truyền nhiễm Kennel Cough. Ký tự "H" trên các nhãn vaccine là chữ đầu của "Hepatitis" (viêm gan) để mọi người nhận biết dễ dàng.

- Chó non phải được tiêm vaccine ngay từ 6-8 tuần tuổi rồi nhắc lại lúc 12 tuần tuổi. Hằng năm nhắc lại một lần.

- Chó ốm hoặc nghi ốm bệnh, phải cách ly và kiểm soát vệ sịnh, tiêu độc chặt chẽ. Đặc biệt xử lý chất bài tiết, nước rửa chuồng, khu vực nuôi chó.

- Cách ly theo dõi chó mới nhập về, chó mua phải có bảo đảm dã tiêm phòng vaccine đầy đủ theo quy trình. Không tập trung những con chó chưa tiêm phòng dịch trong các Dog show, Festival, Petshop, phải có khu điều trị bệnh truyền nhiễm riêng vơi đủ điều kiện sát trùng, vệ sinh.