Vọng phu xứ Nghệ
Giadinh.net - Nhân vật trong bài viết này, bà Cao Thị Vân ở làng Xuân Nho, xã Diễn Lộc, Diễn Châu, Nghệ An, đã có một mối tình đẹp thời con gái trong chiến tranh.
Lời thề định mệnh
“Chúng tôi gặp nhau, yêu nhau cũng tình cờ thôi, tình yêu ngày ấy không dữ dội, quyết liệt như bọn trẻ bây giờ, nhưng đằm thắm, sâu lắng lắm”. Bà Vân bắt đầu kể lại chuyện tình của mình như thế.
Sinh năm 1948, 15 tuổi bà Vân đã chịu cảnh mồ côi cha, 16 tuổi bà tham gia dân quân, rồi tham gia chiến dịch đào đắp kênh Sơn Tịnh. Trở về địa phương, bà được tin tưởng bầu làm trung đội phó dân quân, thư ký đội sản xuất và là thành viên của Hội đồng nhân dân xã.
Công việc của một người cán bộ địa phương đã giúp bà gặp và đem lòng yêu người lính pháo cao xạ Phạm Khắc Vượng quê ở Thạch Thịnh, Thạch Thành, Thanh Hóa, về huấn luyện pháo 37 ly tại quê mình.
Gần nhau không được bao lâu, đôi trẻ đã phải ngậm ngùi nói lời ly biệt, đó là lần đơn vị pháo phòng không của anh Vượng phải chuyển ra Diễn Phúc bảo vệ cầu Đò Đao, rồi lần lữa, yêu cầu của cuộc chiến ngày càng khốc liệt buộc anh phải rời xa Diễn Châu, đến Hoàng Mai, xã Quỳnh Thiện (huyện Quỳnh Lưu) vào năm 1967 để tiếp tục làm nhiệm vụ của một người lính pháo cao xạ.
Năm 1968 sau rất nhiều lần lỡ hẹn, anh Vượng về lại làng Xuân Nho, tìm gặp cô thôn nữ của lòng mình trong những ngày phép ngắn ngủi, để chuẩn bị cho một cuộc hành quân, rời xa quê hương xứ Nghệ.
Chỉ có 2 ngày phép, đi bên nhau, chàng lính trẻ như đã dự cảm một sự chia xa đằng đẵng, còn cô thôn nữ Xuân Nho lại đang nung nấu trong mình một quyết định táo bạo. Ngày hôm sau, cô nói với anh Vượng: “Chúng mình kết hôn anh nhé”. Câu nói đột ngột phát ra từ miệng người con gái mình yêu khiến cho anh lính pháo cao xạ không khỏi bàng hoàng nhưng cũng sướng vui tột độ. Trấn tĩnh lại một chút, anh từ chối, bởi anh biết một người lính sắp hành quân vào chiến trường không thể hẹn ngày về... Vậy nhưng trước sự kiên quyết của người con gái, chàng lính trẻ đã đồng ý.
Cha mẹ cô gái một mực phản đối, nhưng trước sự quyết liệt của con, ông bà đành phải chấp nhận.
Nói là cưới nhau, nhưng đám cưới của họ đơn giản, thậm chí là kín đáo nữa. Trước ngày anh Vượng ra đi, họ cùng nhau đến Ủy ban xã, xin với chính quyền địa phương được đăng ký kết hôn. Dù vẫn có nhiều điều băn khoăn, nhưng khi biết được câu chuyện của họ, anh cán bộ địa phương cũng cảm thông mà làm thủ tục cho đôi trẻ một cách nhanh chóng.
Trên giấy tờ đã là vợ chồng, nhưng họ chưa được một ngày hưởng niềm vui đôi lứa.
 Bà Cao Thị Vân. |
Chiến tranh, cách trở, nhưng cứ trước mỗi đợt chuyển quân, anh Vượng đều dành thời gian biên thư cho vợ mình ở chốn quê xa. Không phải cánh thư nào cũng đều đến được tay người nhận. Có những thời gian, cả 2 tháng trời bà Vân không nhận được một lá thư nào của chồng mình. Rồi có khi bà lại nhận được cùng lúc 2 lá thư, được viết ở 2 chiến trường, 2 điểm dừng chân khác nhau.
Anh Vượng còn gửi tặng vợ chiếc lược được làm bằng mảnh rocket, trên có khắc chữ kỷ niệm và đôi bồ câu. Hai năm xa cách người chồng chưa một lần chung chăn gối, năm 1970 một tin như sét đánh dội đến bên tai cô thôn nữ Cao Thị Vân: Anh Vượng, chồng cô đã hi sinh.
Bà Vân nhớ lại, lúc đó bà vẫn đang làm việc ở xã, nghe tin anh hy sinh mà người cứ quay cuồng, choáng váng, không còn tin đó là sự thật. “Anh ấy hy sinh ở phía Tây, cây số 18, đường 18a, xã Phan Đình Phùng, Lệ Thủy, Quảng Bình”. 39 năm kể từ nhận được giấy báo tử của anh, đến nay bà Vân vẫn nói lại địa chỉ nơi anh hy sinh một cách rành rọt.
Hành trình đòi được làm vợ
Mấy tháng sau ngày chồng mất, bà Vân hầu như không ra khỏi nhà, tinh thần và thể xác suy giảm tột độ. Thời điểm đó, bà vẫn còn giữ chức Phó ban văn nghệ của xã, nhưng một thời gian dài bà vẫn không thể cất nổi tiếng hát. Người làng đồn ngược, đồn xuôi, không biết cô Vân mắc bệnh gì mà nằm liệt ở nhà đi thế(?). Họ đâu biết được rằng, trên giấy tờ, người lính vừa hi sinh nọ đã là chồng của bà rồi. Điều này chỉ có chị Vân, bố mẹ của Vân, anh Vượng và người cán bộ làm thủ tục đăng ký kết hôn cho anh chị là biết mà thôi.
Khi chồng mất, bà Vân lúc đó mới bước sang tuổi 22, cái tuổi xuân thì của một đời người con gái. Nhiều người đánh tiếng xa gần, xin bà về làm vợ. Nhưng kệ, bà vẫn một mực chối từ. Nhiều người độc miệng còn nói “kênh kiệu cho lắm vào, đến khi thành bà cô, chết già không ai lấy cho mà xem”. Họ đâu biết rằng, khi thắp hương trên bàn thờ của chồng, bà Vân đã một lần nữa nhắc lại lời thề trước lúc anh ra đi, và nguyện suốt đời ở vậy thờ chồng.
Ngày hòa bình lập lại, theo chính sách ưu đãi của Nhà nước và cũng là để “danh chính ngôn thuận” được thông báo với dân làng mình là vợ hợp pháp của anh Phạm Khắc Vượng, bà đưa giấy kết hôn của mình ra chính quyền địa phương, xin được thờ anh với tư cách một người vợ. Không khó lắm, bà được công nhận là vợ liệt sĩ Phạm Khắc Vượng.
Nhưng thói đời vốn thế, nhiều người hẹp bụng thấy tự nhiên bà được làm vợ liệt sĩ, được hưởng chế độ này, chế độ nọ thì đem lòng ghen ghét, có người còn cho rằng bà dùng tiền để “đâm đút” cán bộ nên mới được thế. Lần lượt những đơn thư kiện cáo được gửi đến cơ quan chức năng. Bà bị gọi lên gọi xuống, nhưng lần nào cũng vậy, bà đều đưa ra tờ giấy đăng ký kết hôn được viết từ năm 1968, có dấu đỏ hẳn hoi của chính quyền địa phương. Gia đình bên anh Vượng ở Thanh Hóa dù rằng chỉ biết đến con dâu sau ngày anh Vượng hy sinh, nhưng tất cả đều thừa nhận đó là vợ hợp pháp của anh.
Lý lẽ là vậy. Nhưng ít lâu sau, chế độ vợ liệt sĩ của bà bỗng bị cắt hoàn toàn?
“Biết thế, khi lấy anh, tôi không làm kín đáo, để bây giờ lại rối rắm thế này. Những người trước kia đặt điều cho tôi “thấy người hy sinh, bắt quàng lấy chế độ”, lại càng được thể mà rao lời cay độc” - Bà Vân buồn rầu nói.
Thương người chị dâu chính chuyên thờ chồng, nhiều lần em trai anh Vượng đã ngược xuôi đến Nghệ An, rồi lại về Thanh Hóa chỉ với một tâm nguyện “Em không làm được chế độ vợ liệt sĩ cho chị là em có tội với anh lắm”.
Ngôi nhà nhỏ nằm hẻo lánh ở thôn Xuân Nho giờ đây càng thêm quạnh vắng. Chủ nhân của nó, bà Vân vẫn đang phải đơn chiếc một mình chống chọi với bệnh tật và nỗi lo cơm áo, bên cạnh đó là niềm đau đáu khôn nguôi, biết bao giờ lại được mạnh chân, mạnh tay để đi tìm lại mộ chồng, rồi được thắp hương lên trên nấm mộ mà khấn rằng: “Cả đời này, em chỉ làm vợ anh mà thôi, bất kể ngoài đời, nhiều người không công nhận điều đó, em vẫn là vợ của anh – liệt sĩ Phạm Khắc Vượng”.
Hồ Viết Thịnh
Ý kiến của bạn
Những hình ảnh cuối đời của diễn viên Đức Tiến bên gia đình và bạn bè
Giải trí - 1 giờ trướcGĐXH - Trước khi mất, Đức Tiến vẫn chăm chỉ chạy show và tham gia nhiều hoạt động thiện nguyện. Nam diễn viên cập nhật nhiều hình ảnh trong cuộc sống, công việc trên trang cá nhân.
Đan Trường chia sẻ hình ảnh một thời với Đức Tiến, Mai Thu Huyền chưa hết sốc khi hay tin dữ
Giải trí - 5 giờ trướcGĐXH - Đan Trường, Mai Thu Huyền, Quang Lê, Ngọc Quyên,... và nhiều sao Việt đang chưa hết sốc trước sự ra đi đột ngột của diễn viên Đức Tiến.
Diễn viên Đức Tiến đột ngột qua đời ở tuổi 44
Giải trí - 6 giờ trướcGĐXH - Trưa 19/5, showbiz Việt bàng hoàng khi hay tin diễn viên/MC Đức Tiến đột ngột qua đời tại Mỹ.
Giữa tin đồn mang thai lần 2, Đỗ Mỹ Linh thanh lịch xuất hiện ủng hộ đàn em đăng ký hiến tạng
Giải trí - 7 giờ trướcGĐXH - Sáng 19/5, Hoa hậu Huỳnh Thị Thanh Thủy đã đăng ký hiến tạng ngay tại sự kiện "Cho đi là còn mãi". Hoa hậu Đỗ Mỹ Linh cũng tham dự sự kiện, kêu gọi hiến tặng mô tạng cứu người.
Nữ NSƯT xứ Thanh nổi tiếng dòng nhạc đỏ có đời tư kín tiếng bên chồng và con trai
Giải trí - 10 giờ trướcGĐXH - NSƯT Dương Khánh Hòa có giọng hát đẹp trong làng nhạc đỏ và chị nổi tiếng với nhiều bài hát về Trường Sa thân yêu. Trên sân khấu, chị tỏa sáng với từng bài hát, còn ở đời thực chị sống giản dị và rất kín tiếng về gia đình.
Hiền Thục không ngại đọ sắc Hương Ly dù chênh nhau tận 14 tuổi
Thế giới showbiz - 10 giờ trướcÁ hậu Hương Ly và đàn chị Hiền Thục đã tranh thủ khoe sắc ngay trong chuyến công tác tại Nhật
Khoe ảnh con gái cưng đi ngủ, Bảo Anh không quên "bóc phốt" tính cách công chúa nhỏ
Giải trí - 10 giờ trướcBức ảnh hài hước của Misumi khiến netizen vô cùng thích thú.
Con trai của đạo diễn Trần Lực: Trần Bờm gây sốt với vẻ ngoài soái ca
Giải trí - 12 giờ trướcCậu bé Trần Bờm ngày nào từng gây bão ở Bố Ơi, Mình Đi Đây Thế? khiến cư dân mạng bất ngờ với diện mạo chững chạc và lịch lãm khó nhận ra.
Thần đồng cải lương một thời: Ly hôn chồng cầu thủ, tuổi già cô đơn, túng thiếu
Giải trí - 14 giờ trướcNghệ sĩ cải lương Bích Hạnh hiện sống nhờ trong căn nhà của cha mẹ đã qua đời, bà thừa nhận cuộc sống quá bấp bênh, thiếu thốn nên nhiều lúc bà nghĩ tới cái chết.
Vẫn giữ kín danh tính chồng ngoại quốc, Sam hé lộ thói quen bất đắc dĩ phải đổi khi đón cặp song sinh
Giải trí - 1 ngày trướcGĐXH - Sam tiết lộ từ ngày có cặp song sinh, cô chưa có thời gian mở tivi, không biết chương trình truyền hình hay bộ phim nào mới, dù đây là thói quen nhiều năm nay.
Nữ NSƯT xứ Thanh nổi tiếng dòng nhạc đỏ có đời tư kín tiếng bên chồng và con trai
Giải tríGĐXH - NSƯT Dương Khánh Hòa có giọng hát đẹp trong làng nhạc đỏ và chị nổi tiếng với nhiều bài hát về Trường Sa thân yêu. Trên sân khấu, chị tỏa sáng với từng bài hát, còn ở đời thực chị sống giản dị và rất kín tiếng về gia đình.
