Vụ "Cây bồ đề biến mất": Lo cây không sống nổi

> Vụ nhổ cây cổ thụ trăm tuổi ở Hà Nội: Đã dự kiến từ lâu

 

Sau 4 ngày "mất tích", trưa ngày 4/11, cây bồ đề trăm tuổi đã được Công ty Công viên cây xanh đưa trở lại phố 19-12 (Hoàn Kiếm - Hà Nội) để trồng ở đúng vị trí cũ. Tuy nhiên, với tình trạng của cây, nhiều người e ngại cây sẽ khó lòng sống nổi.

 

Khi đi xanh tốt, khi về trơ trụi

Theo nguồn tin của PV GĐ&XH, sau khi bí mật bứng cây khỏi khu vực chợ 19-12 vào đêm 31/10, Cty TNHH Thủ Đô II đã bí mật đưa đến khu vực bãi rác Thanh Trì, phủ bạt kín. Sau đó, đưa cây đến cụm 1, phường Tứ Liên, Tây Hồ và có ý định trồng cây ở đây. Khoảng 1h30, ngày 4/11, một nhóm trên 20 người cùng ô tô và xe cẩu đang thực hiện hành vi định trồng cây bồ đề thì bị phát hiện,  lập tức các đối tượng bỏ lại cây tại hiện trường và trốn chạy.

 

Cây bồ đề được đưa về phố 19 - 12 vào trưa 4/11 trong tình trạng trơ trụi.

Ngay trong sáng cùng ngày, Thanh tra Sở Xây dựng Hà Nội đã có mặt phối hợp cùng Công an phường Tứ Liên lập biên bản và bàn giao cây bồ đề cho Công ty Công viên cây xanh. Theo quan sát của chúng tôi, thân cây bồ đề hiện chỉ còn lại phần gốc và thân, các cành lớn đều đã bị cưa; phần gốc khá trơ trụi với những chiếc rễ lớn đã bị chặt đứt.

Ông Nguyễn Ngọc Châu, trú tại số 38 phố Hai Bà Trưng (Hà Nội) không ghìm được nước mắt, nói: "Bóng mát của cây như thể che chắn cho linh hồn của anh hùng liệt sỹ hy sinh trong kháng chiến chống Pháp tại con đường này. Cây đã trở về nhưng tôi vẫn thấy không yên tâm. Hôm nay cây còn sống, người ta mang về trồng lại, nhưng vài hôm người ta lại bảo là nó chết thì làm thế nào? Mà họ cưa hết cành hết rễ như vậy thì liệu cây có thể sống được không? Tôi cho rằng, pháp luật cần phải làm rõ trách nhiệm của Công ty TNHH Thủ Đô II. Đồng thời, tôi đề nghị đại diện của công ty ấy phải xin lỗi trước nhân dân về việc làm thiếu lương tâm của mình".

Cũng như ông Châu, nhiều người dân xung quanh khu vực phố 19/12 lo ngại cây bồ đề sẽ khó lòng sống được. Và nếu cây có sống thì cũng phải mất hàng chục năm mới có thể xanh tốt, tỏa tán như cũ.

 

Cây đổ hay chủ đầu tư “hạ sát”?

Theo tìm hiểu của chúng tôi, trước khi diễn ra việc bứng cây cây bồ đề, Công ty TNHH Thủ đô II đã có công văn gửi Sở Xây dựng Hà Nội xin tháo dỡ, di dời khu trồng hoa và cây bồ đề tại hè đường 19-12 để xây dựng Trung tâm Thương mại dịch vụ và chợ 19-12.

 

"Xây một ngôi nhà, một tòa nhà cũng chỉ cần thời gian ngắn nếu có tiền. Nhưng để có một cái cây lớn như thế cần rất nhiều thời gian. Chính cái giá trị thời gian sống của cây là điều cần bảo vệ, hơn thế cây bồ đề này lại nằm trong khu vực mang tính tâm linh". - Nhà sử học Dương Trung Quốc.

Sau đó, Sở Xây dựng đã có công văn trả lời về việc kiểm tra để di dời cây xanh tại vườn hoa hè đường 19-12, trong đó yêu cầu Ban quản lý Dự án Hạ tầng đô thị chủ trì phối hợp với các bên liên quan kiểm tra hiện trường để thống nhất việc di chuyển cây xanh. Trong biên bản bàn giao mặt bằng cây xanh tại vườn hoa hè đường 19-12 ngày 22/6/2010 do Ban quản lý Dự án Hạ tầng đô thị lập, các bên đã thống nhất là cây bồ đề "...có đường kính gốc 1m, cây xanh tốt phát triển bình thường cần bảo tồn nằm trong hệ thống cây bóng mát trên địa bàn thành phố. Việc cắt, sửa, chặt hạ, đánh chuyển phải có giấy phép của Sở Xây dựng".

Những người dân sống ở khu vực chợ 19-12 cho biết, trước ngày cây bồ đề bị bứng đi, cây vẫn phát triển bình thường, không hề có dấu hiệu bị nghiêng đổ. Tuy nhiên, phía Công ty TNHH Thủ Đô II lại chỉ thừa nhận "dọn cây" vì cây đã bị... đổ.

Được biết, Giám đốc Công an thành phố Hà Nội đã giao nhiệm vụ cho Phòng CSĐT tội phạm về TTXH (PC45) khẩn trương làm rõ và xử lý nghiêm các đối tượng có hành vi xâm hại cây bồ đề tại khu vực phố 19-12.

 

Cần thống kê và gắn biển cho cây

Nhà sử học Dương Trung Quốc - người đã từng có thư ngỏ gửi Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội đề nghị bảo tồn không gian tâm linh tại khu vực đường 19/12 cho hay đã không thấy bất ngờ khi cây bồ đề bỗng dưng biến mất.

Nhà sử học Dương Trung Quốc

"Một trong những thứ mà chúng tôi rất tiếc khi nói đến con đường này là hàng cây Long Não vốn rất đẹp đã bị cằn cỗi đi sau mấy chục năm người dân họp chợ. Bây giờ, chúng ta phục hồi lại thì phải coi những cái cây đó không chỉ có công năng là che mát mà ít nhiều mang tính nhân chứng lịch sử", ông Quốc chia sẻ.

Nói về trách nhiệm trong việc để mất cây bồ đề, ông Quốc cho rằng cơ quan quản lý phải chịu trách nhiệm đầu tiên: "Tại sao mất cây? Nếu bảo cây chết thì là chết tự nhiên hay bức tử? Hay đơn vị xây dựng mang cây đi nơi khác chỉ để mở rộng đất lưu không phục vụ cho công trình của mình?"

Ông Quốc cho biết, không ai có thể nói cây bồ đề ấy là 100 tuổi hay hơn nhưng khi đã gắn với tâm linh, tâm lý của người dân thì trở thành một di tích cần được bảo vệ. "Hà Nội từng mất đi không ít cây rất đẹp, ví dụ như cây gạo trước cửa đền Ngọc Sơn. Dù cây là một sinh thể có thể chết do tự nhiên nhưng nếu chúng ta có biện pháp chăm sóc, bảo vệ và có giải pháp thay thế từ sớm thì chắc không để hình ảnh đó mất đi một cách đột ngột", ông DươngTrung Quốc nói.

Nhà sử học Dương Trung Quốc cũng đề nghị thành phố Hà Nội thống kê lại tất cả các loại cây và phân loại chi tiết. Có thể gắn biển cho cây như một di tích lịch sử, đặc biệt là những cây đã ăn sâu vào tâm thức của người dân.

 

Chiều ngày 4/11, cây bồ đề đã được trồng lại ở vị trí cũ. Đánh giá về khả năng phát triển của cây, ông Nguyễn Xuân Hưng cho biết, bồ đề là loài cây dễ sinh trưởng, có khả năng sống cao sau khi đã bị "bứng" từ nơi này sang nơi khác. Tuy nhiên, với cây bồ đề trăm tuổi, đã bị cắt cụt hết cành lớn và rễ như hiện tại thì khó đoán trước điều gì.