Hà Nội
23°C / 22-25°C

15 phút đẹp nhất của Tết phố cổ Hà Nội

Thứ bảy, 14:26 28/01/2017 | Xã hội

GiadinhNet - Đó là một cảnh tượng lạ lùng và kỳ bí, mỗi năm chỉ diễn ra ở phố cổ có một lần: Những đống lửa to, nhỏ bập bùng từ đầu đến cuối phố, mờ tỏ soi những khuôn mặt thành kính...

Ngõ nhỏ, phố nhỏ là đặc trưng của phố cổ Hà Nội. Hàng ngày toàn hàng quán sáng đèn và nhộn nhịp, nhưng đêm về rõ nét vẻ nên thơ, cổ kính, lãng mạn - một vẻ đẹp không phô trương mà ẩn sâu trong bề dày văn hóa, trong những nếp nhà phủ rêu phong, các công trình kiến trúc cổ kính và nếp sống thanh lịch của người Tràng An.

Tết Hà Nội ở phố cổ ngày 30 tháng Chạp, nhà nào cũng thơm nức nước lá mùi chuẩn bị cho cả nhà tắm tất niên. Trong nhà không có các loại hoa đắt tiền, cũng không cắm hoa với đủ thứ phụ kiện.

Nghi thức quan trọng nhất dịp Tết Nguyên đán là mâm cỗ cúng Giao thừa. Mâm cỗ cúng Giao thừa phải chuẩn bị đủ gạo muối, trầu cau, hoa quả, mứt kẹo, tiền thật, tiền mã, vàng đỏ, mũ áo và hia cho thần linh… Đĩa xôi gấc cho “đỏ” cả năm cũng không thể thiếu.

Kiểu gì mâm cỗ cúng Giao thừa phải đủ 8 đĩa: gà luộc, giò xào, giò lụa, nem rán, xôi gấc, hạnh nhân, bánh chưng, nộm; 4 bát: bát măng khô, bát nấm thả, bát bóng và bát miến; chè phải ít nhất hai loại là chè đậu đãi và chè lam.

Lễ vật cúng, đó phải là con gà trống hoa nhanh nhẹn, mào cờ thật đẹp. Trên mâm lễ, đôi cánh gà phải giang ra như sắp bay, cái đầu vươn kiêu hãnh, mỏ ngậm đóa hồng đỏ.

Đôi chân gà sau khi cúng Giao thừa thường được các ông chủ cất cẩn thận để ra Giêng nhờ người đoán hộ vận hạn năm mới.

Nhà nào nghèo, thay con gà bằng khoanh giò lụa, trước cúng sau ăn rồi cũng xong.

Tùy theo năm con giáp mà sắm lễ mặn thích hợp. Ví dụ, năm “ông Hổ” thì cúng chân giò luộc; năm Mão cúng cá chép rán; năm Dậu chớ cúng gà... Ấy là người ta tin như vậy.


Ảnh minh họa

Ảnh minh họa

Phố cổ đẹp nhất là trước giao thừa khoảng 15 phút. Lúc đó dạo qua các phố Hàng Bông, Hàng Gai, Hàng Đào, Hàng Bạc… là những con phố buôn bán sầm uất nhất của Hà Nội, thấy san sát trên vỉa hè những mâm lễ cúng Giao thừa.

Nét đặc biệt ở những phố cổ là mặt tiền mỗi nhà chỉ 3 - 5m, nhưng có nhiều chủ, nên có những nhà chỉ có một số, nhưng chứa tới 2 – 3 mâm lễ của các nhà.

Phố cổ nhiều nhà giàu có, sang trọng nên những mâm lễ cúng cũng hậu hĩnh, hoa quả “xịn” hơn, bánh kẹo toàn loại ngon, lễ mặn cúng theo con giáp cũng thuộc loại đặc biệt, tiền vàng nhiều hơn, bộ áo mũ dâng lên thần linh to hơn, rực rỡ hơn, chất liệu đẹp hơn. Nhiều nhà còn cúng ngựa cho thần linh, những con ngựa hồng cao lớn, yên đai lóng lánh trang kim.

Lui xuống một đoạn phố, các mâm lễ đã đơn giản hơn. Có những mâm lễ nép sau gốc cây già, với những người đàn bà luống tuổi loay hoay sắp đặt đồ lễ trong cái khay tròn, kê trên ghế đẩu.

Nhà nghèo, mâm lễ cũng đủ lệ nhưng trông vẫn sơ sài. Người giàu có, buôn bán cầu lắm bạc nhiều vàng, cầu thăng quan tiến chức. Còn người nghèo có thỏa nguyện hay không thì lúc giao thừa gió lạnh, lập cập mãi mới châm được mấy nén nhang, ngồi sụp bên hè phố, khấn vái rất lâu, mặc mưa bụi giăng đầy trên vai, trên tóc…

Trong các gia đình, con cháu ăn mặc đẹp đẽ, hớn hở chờ mừng tuổi. Các quầy hàng đã tạm che lại, bật hết đèn lên, phô cành đào, bình hoa, bộ đồ trà rượu để sẵn sàng sau Giao thừa đón khách vào xông nhà năm mới.

Ông hay bà chủ nhà, áo khăn tề chỉnh, trịnh trọng châm ba nén nhang, rót rượu, cung kính dâng lời cảm tạ đất trời đã cho mưa thuận gió hòa, ban phúc lộc dồi dào cho gia chủ và con cháu.

Những con ngõ nhỏ và tối cũng lập lòe đèn nến. Đứng ngoài ngõ nhìn vào, có thể biết bao nhiêu nhà đang làm lễ. Giây phút thiêng liêng này, lời nguyện cầu của dân chúng theo mùi hương vấn vít bay lên, thấu tới trời xanh. Tàn một tuần nhang, tất cả lễ vật bằng mã được “hóa”.

Đó là một cảnh tượng lạ lùng và kỳ bí, mỗi năm chỉ diễn ra ở phố cổ có một lần: Những đống lửa to, nhỏ bập bùng từ đầu đến cuối phố, mờ tỏ soi những khuôn mặt thành kính. Những ngựa giấy, mũ hia, tiền vàng… bùng lên rồi lụi dần trong lửa. Người ta vừa lầm rầm khấn vừa rưới rượu lễ, rắc gạo muối bốn phương. Hoa lửa và tàn giấy cùng mùi hương trầm theo gió bay khắp phố…

Tất cả bỗng quên đang là thế kỉ 21, quên ánh đèn cao áp để trở về Hà Nội cổ ngày xưa với những lễ nghi, tập tục ông cha truyền lại, trang trọng và thiêng liêng. Bỗng sống dậy trong kí ức mỗi người những Tết ngày xửa, ngày xưa với biết bao thương nhớ dịu dàng…

Nửa tiếng sau Giao thừa, tất cả những hình ảnh trên biến mất như chưa từng tồn tại. Lễ vật được dọn vào nhà. Lũ trẻ xem bắn pháo hoa ở Hồ Gươm xong lại dung dăng dắt nhau đi lễ chùa, hái lộc. Tiếng rao “Ai mua muối…” ngân nga vuốt dài trên những con phố cổ…

Một năm mới rạo rực những khát vọng tương lai đã bắt đầu…

T. H

Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Lịch chi trả lương hưu tháng 5 mới nhất, người hưởng chế độ được nhận ngày nào?

Lịch chi trả lương hưu tháng 5 mới nhất, người hưởng chế độ được nhận ngày nào?

Đời sống - 1 giờ trước

GĐXH - Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa có công điện chỉ đạo về việc chi trả lương hưu và trợ cấp bảo hiểm xã hội tháng 5/2025.

Những trường hợp này sẽ bị thu hồi sổ đỏ trong năm 2025 theo quy định mới nhất

Những trường hợp này sẽ bị thu hồi sổ đỏ trong năm 2025 theo quy định mới nhất

Đời sống - 1 giờ trước

GĐXH - Theo quy định mới nhất của Luật Đất đai 2024, 6 trường hợp Nhà nước thu hồi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất (sổ đỏ) đã cấp cho người dân.

Miền Bắc còn nắng nóng mạnh 3 ngày, sau đó có sự thay đổi hình thái thời tiết vào giữa tuần

Miền Bắc còn nắng nóng mạnh 3 ngày, sau đó có sự thay đổi hình thái thời tiết vào giữa tuần

Thời sự - 1 giờ trước

GĐXH - Theo dự báo thời tiết, nắng nóng ở Bắc Bộ tiếp tục kéo dài. Đến thứ Năm, trời chuyển mưa dông mạnh khi khối không khí lạnh tràn về.

Tin sáng 21/4: Thông tin mới nhất về khối không khí lạnh đang tràn xuống miền Bắc; sẽ có diễu binh, diễu hành tại Quảng trường Ba Đình nhân dịp 19/8 và 2/9

Tin sáng 21/4: Thông tin mới nhất về khối không khí lạnh đang tràn xuống miền Bắc; sẽ có diễu binh, diễu hành tại Quảng trường Ba Đình nhân dịp 19/8 và 2/9

Thời sự - 1 giờ trước

GĐXH - Trung tâm Khí tượng Thủy văn dự báo từ ngày 23/4, không khí lạnh yếu tác động, trời chuyển mưa, giảm nhiệt; Chính phủ chỉ đạo UBND Thành phố Hà Nội chủ trì, phối hợp các bộ ngành chuẩn bị tổ chức Lễ kỷ niệm, diễu binh, diễu hành vào dịp 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công (19/8) và Quốc khánh (2/9) tới đây.

Gần 50 đại học công bố xét tuyển bằng chứng chỉ IELTS

Gần 50 đại học công bố xét tuyển bằng chứng chỉ IELTS

Giáo dục - 1 giờ trước

Tính đến hiện tại, ít nhất 47 trường đại học sử dụng chứng chỉ IELTS trong xét tuyển đầu vào hệ chính quy năm 2025.

Xử lý 2 người bình luận tiêu cực liên quan vụ bắt ma túy ở Quảng Ninh

Xử lý 2 người bình luận tiêu cực liên quan vụ bắt ma túy ở Quảng Ninh

Pháp luật - 1 giờ trước

Công an tỉnh Lạng Sơn đã lập hồ sơ xử lý 2 trường hợp có hành vi bình luận nội dung tiêu cực trên mạng xã hội liên quan tới vụ bắt ma túy ở Quảng Ninh.

'Bữa cơm tri ân - Ấm áp nghĩa tình'

'Bữa cơm tri ân - Ấm áp nghĩa tình'

Xã hội - 11 giờ trước

GĐXH - Chương trình "Bữa cơm tri ân - Ấm áp nghĩa tình" không chỉ là hoạt động mang tính nhân văn sâu sắc, mà còn là dịp để giáo dục truyền thống, bồi dưỡng lý tưởng cách mạng cho thế hệ trẻ trong lực lượng Công an nhân dân, qua đó phát huy tinh thần trách nhiệm, lòng tự hào dân tộc trong công cuộc bảo vệ Tổ quốc.

'Khối hoa hậu' của đoàn diễu binh: Vác kèn nặng gần 20kg, đi 9km giữa trời nắng gắt vẫn xinh như hoa

'Khối hoa hậu' của đoàn diễu binh: Vác kèn nặng gần 20kg, đi 9km giữa trời nắng gắt vẫn xinh như hoa

Đời sống - 11 giờ trước

Hình ảnh các nữ quân nhân tham gia Tổng hợp luyện diễu binh, diễu hành tối 19/4 nhận nhiều chú ý trên MXH.

30/4 trong dòng chảy ký ức: Người Việt lưu giữ lịch sử qua từng thời đại

30/4 trong dòng chảy ký ức: Người Việt lưu giữ lịch sử qua từng thời đại

Đời sống - 12 giờ trước

GĐXH - Ngày 30/4 – biểu tượng của độc lập, hòa bình và đoàn tụ, vừa là một mốc son trong lịch sử dân tộc, vừa là mảnh ghép ký ức sống động trong trái tim của nhiều thế hệ người Việt. Từ đài radio thập niên trước, qua những trang báo in đến mạng xã hội thời nay, cách người Việt ghi nhớ ngày 30/4 không ngừng thay đổi. Dẫu phương tiện khác nhau, cảm xúc về ngày thống nhất vẫn nguyên vẹn qua từng thế hệ.

Chi tiết dự kiến 126 phường, xã mới cùng tên gọi sau sắp xếp ở Hà Nội

Chi tiết dự kiến 126 phường, xã mới cùng tên gọi sau sắp xếp ở Hà Nội

Thời sự - 12 giờ trước

Hà Nội với 30 đơn vị hành chính cấp huyện và dân số khoảng hơn 8,5 triệu người, dự kiến giảm từ 526 phường, xã xuống còn 126

Top