Hà Nội
23°C / 22-25°C

Bãi cọc Cao Quỳ, Hải Phòng có liên quan tới trận chiến Bạch Đằng 1288?

Thứ tư, 20:36 30/09/2020 | Xã hội

GiadinhNet - Việc phát lộ bãi cọc Cao Quỳ tại xã Liên Khê, huyện Thủy Nguyên, Hải Phòng là sự kiện có giá trị to lớn về lịch sử, văn hóa, giáo dục. Đến thời điểm này, việc xác định bãi cọc này với trận chiến Bạch Đằng 1288 vẫn đang gây nhiều tranh cãi từ các nhà chuyên môn.

Ngày 29/9, tại Trung tâm hội nghị TP Hải Phòng, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam phối hợp với UBND TP Hải Phòng tổ chức Hội nghị thông báo Khảo cổ học toàn quốc lần thứ 55 năm 2020.

Bãi cọc Cao Quỳ, Hải Phòng có liên quan tới trận chiến Bạch Đằng 1288? - Ảnh 1.

Hội nghị thông báo Khảo cổ học toàn quốc lần thứ 55 năm 2020


Tại hội nghị, các nhà chuyên môn cho rằng, việc phát lộ bãi cọc Cao Quỳ ở xã Liên Khê, huyện Thủy Nguyên, Hải Phòng thời gian qua thực sự là sự kiện nổi bật trong ngành khảo cổ học, có giá trị to lớn về lịch sử, văn hóa, giáo dục.

Theo đó, đã có 2 đợt khai quật tại bãi cọc này do Viện Khảo cổ học phối hợp với các đơn vị liên quan và chính quyền địa phương thực hiện. Cụ thể, đoàn đã phát hiện được 37 cọc gỗ, 2 cụm gỗ, 22 hố cọc và 4 hố đất đen. Các cọc này xuất lộ ở độ sâu khá tương đồng, đóng, chôn trong khu vực chứa nhiều bùn cát mịn, kích thước không đều nhau, loại nhỏ từ 10-18cm, loại lớn từ 28-32cm, đặc biệt có cọc đường kính từ 37-40cm. Các cọc chủ yếu làm bằng gỗ sến nhựa và lim.

Bãi cọc Cao Quỳ, Hải Phòng có liên quan tới trận chiến Bạch Đằng 1288? - Ảnh 2.

Bãi cọc Cao Quỳ tại xã Liên Khê, huyện Thủy Nguyên sau khi khai quật.


Nhóm nghiên cứu đánh giá sơ bộ đây là khu vực bãi cọc có quy mô khá lớn với các cọc gỗ lớn/nhỏ xen kẽ được bố trí theo ý đồ chiến thuật rõ ràng với nhiều tầng, lớp; không phải là cọc đáy, cọc kè đê hay phục vụ cho các mục đích dân sinh khác. Do đó, để khẳng định bãi cọc này có liên quan đến trận chiến Bạch Đằng 1288 hay không cần nghiên cứu, mở rộng hơn mới rõ được.

GS Nguyễn Quang Ngọc, Phó chủ tịch Hội khoa học Lịch sử, cho rằng việc có nhiều luồng ý kiến xung quanh bãi cọc Cao Quỳ có thuộc trận địa năm 1288 hay không là điều dễ hiểu. Đó là cách nhìn nhận của mỗi cá nhân.

Quan điểm của ông Ngọc, kết luận bãi cọc Cao Quỳ có liên quan đến trận địa 1288 là có cơ sở. Bởi nơi phát hiện ra bãi cọc là vùng có vị trí vô cùng trọng yếu. Thời kỳ nào cũng phòng thủ ở đây, trước Công nguyên đến thời kỳ Ngô Quyền, Trần Hưng Đạo và sau này.

Bãi cọc Cao Quỳ, Hải Phòng có liên quan tới trận chiến Bạch Đằng 1288? - Ảnh 3.

Các nhà chuyên môn tham quan bãi cọc Cao Quỳ trước khi diễn ra hội nghị.


Vì thế, theo ông, các cọc gỗ được ông cha có thể sử dụng đi sử dụng lại ở nhiều giai đoạn lịch sử. Điều đó dẫn đến xác định niên đại cọc gỗ bằng phương pháp đồng vị carbon C14 cho ra các kết quả khác nhau.

Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam Phạm Văn Đức cho rằng, với những kết quả nghiên cứu khảo cổ học và nghiên cứu liên ngành, bước đầu các nhà khoa học xác định, hai bãi cọc gỗ tại cánh đồng Cao Quỳ thuộc địa bàn xã Liên Khê và khu vực Đầm Thượng thuộc xã Lại Xuân, huyện Thủy Nguyên, Hải Phòng là khu di tích thuộc chiến trường Bạch Đằng của quân dân nhà Trần chống quân xâm lược Nguyên - Mông năm 1288.

Bãi cọc Cao Quỳ, Hải Phòng có liên quan tới trận chiến Bạch Đằng 1288? - Ảnh 4.

Công nhân vẫn đang tiếp tục hoàn thiện khu bảo tồn bãi cọc cổ Cao Quỳ.


Theo TS Nguyễn Gia Đối, quyền Viện trưởng Khảo cổ học, bãi cọc này còn phân bố ở khu vực khác nên cần thống nhất giữa các bên để tiến hành mở rộng nghiên cứu, làm rõ hơn.

"Còn chúng tôi bước đầu xác định bãi cọc không phải di tích cư trú cũng không phải kiến trúc dân sự, mà đó là một chiến trận quân sự nhiều khả năng liên quan đến trận chiến quân dân nhà Trần chống Nguyên Mông năm 1288", ông nói.

Khác quan điểm trên, ông Nguyễn Văn Hảo (nguyên cán bộ Viện Khảo cổ học) cho rằng việc nhận định, kết luận sớm về bãi cọc Cao Quỳ là vội vàng. Bởi lẽ, khu vực phát hiện là vịnh cổ chứ không phải dòng sông cổ vì xung quanh toàn là núi đồi. Về cấu tạo địa tầng, có lớp than bùn màu đen.

Theo ông Hảo, cần có các nhà địa chất vào cuộc, khôi phục lại địa lý, cảnh quan và môi trường khu vực này như thế nào để xác định dòng chảy khu vực. Điều đó có thể làm được và cần phải làm sâu hơn nữa để đi đến kết luận cọc này có phải chống giặc ngoại xâm hay không.

"Một lực lượng khác cần vào cuộc là các nhà quân sự để xem tại sao tổ tiên cắm cọc ở đây? Quân giặc đi thế nào mà lại cắm ở đây? Chúng ta cần khiêm tốn và có trách nhiệm với di tích", ông nhấn mạnh.

Trước đó, vào cuối năm 2019, khi lao động, người dân đã phát hiện bãi cọc cổ ở thôn Cao Quỳ, xã Liên Khê (huyện Thủy Nguyên). Sự việc này nhanh chóng thu hút sự quan tâm của chính quyền thành phố, nhà chuyên môn và dư luận.

Bước đầu, đơn vị nghiên cứu nhận xét sơ bộ di tích Cao Quỳ có thể là một trận địa có niên đại liên quan đến trận chiến chống quân Nguyên Mông năm 1288 của quân dân triều Trần. Trận địa này có thể được dùng để chặn giặc, ngăn địch tiến vào sông Giá để ra sông Bạch Đằng.

Chưa đầy một năm sau kể từ khi phát hiện, TP Hải Phòng đã cho xây dựng tuyến đường và khu bảo tồn bãi cọc Cao Quỳ với mức đầu tư hơn 430 tỷ đồng. Dự kiến, ngày 5/10, công trình này được đưa vào sử dụng.

Trước những ý kiến trái chiều xung quanh mối liên quan giữa bãi cọc Cao Quỳ với trận địa 1288, TS Bùi Văn Hiếu, Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu khảo cổ học dưới nước (Viện Khảo cổ học Việt Nam) - người trực tiếp phụ trách việc khai quật 2 khu vực bãi cọc tại Cao Quỳ và Đầm Thượng, cho rằng "chủ nhân bãi cọc, cách thức đóng cọc... vẫn là câu hỏi đang được các nhà khoa học tiếp tục nghiên cứu".

Minh Lý - Đinh Huyền

Minh Lý
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Lý do đặc biệt giúp thủ khoa toàn quốc có bố là phụ hồ đạt 9,25 điểm môn Văn

Lý do đặc biệt giúp thủ khoa toàn quốc có bố là phụ hồ đạt 9,25 điểm môn Văn

Giáo dục - 4 giờ trước

Ít ai biết rằng, chính những câu chuyện thời chiến tranh qua lời kể của ông nội đã giúp Trần Xuân Đam, học sinh lớp 12A1, Trường THPT Mỹ Lộc (Ninh Bình), thủ khoa toàn quốc kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 đạt 9,25 điểm môn Ngữ văn.

Chùa Cây Thị ở Ninh Bình đẹp như 'tranh vẽ' sau khi xây dựng lại

Chùa Cây Thị ở Ninh Bình đẹp như 'tranh vẽ' sau khi xây dựng lại

Đời sống - 5 giờ trước

GĐXH - Chùa Cây Thị (Tịnh Viện Di Đà) mang vẻ đẹp yên bình, thanh tịnh đang trở thành điểm đến tâm linh mới của Ninh Bình, thu hút rất đông người dân và phật tử về thăm quan, tu tập, chiêm bái.

Thợ sơn bám cửa trong cơn dông tại Hà Nội: 20 phút giành giật sự sống bên ngoài tầng 11

Thợ sơn bám cửa trong cơn dông tại Hà Nội: 20 phút giành giật sự sống bên ngoài tầng 11

Thời sự - 5 giờ trước

Nam thợ sơn treo mình ngoài tầng 11 chung cư Vinaconex 2 giữa mưa giông Hà Nội chiều 19/7, mất 20 phút mới được đưa vào an toàn.

Trí thức trẻ Việt toàn cầu gửi đi thông điệp đổi mới, góp sức vào sự phát triển của đất nước

Trí thức trẻ Việt toàn cầu gửi đi thông điệp đổi mới, góp sức vào sự phát triển của đất nước

Xã hội - 6 giờ trước

GĐXH – Sau 2 ngày tại Diễn đàn Trí thức trẻ Việt Nam, các đại biểu đã vượt ra khỏi phạm vi chuyên môn hẹp để cùng nhau gửi đi thông điệp đổi mới, đề xuất loạt giải pháp cụ thể nhằm cơ cấu lại nền kinh tế, phát triển năng lượng tái tạo, nâng cao năng lực phòng, chống dịch bệnh, gắn với đổi mới hệ thống y tế...

Tin bão mới nhất: Bão số 3 Wipha giật cấp 15, miền Bắc bước vào đợt mưa lớn dữ dội, nguy cơ ngập lụt

Tin bão mới nhất: Bão số 3 Wipha giật cấp 15, miền Bắc bước vào đợt mưa lớn dữ dội, nguy cơ ngập lụt

Thời sự - 7 giờ trước

GĐXH - Do tác động của bão số 3 Wipha, Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ bước vào đợt mưa to đến rất to, nguy cơ xảy ra lũ gây ngập lụt.

Va chạm xe tải đang đỗ, 3 bà cháu trong cùng gia đình tử vong

Va chạm xe tải đang đỗ, 3 bà cháu trong cùng gia đình tử vong

Thời sự - 7 giờ trước

Một vụ tai nạn giao thông đặc biệt nghiêm trọng xảy ra sáng 20/7 trên Quốc lộ 1 đoạn qua xã Tuy An Nam, tỉnh Đắk Lắk, khiến 3 người trong cùng một gia đình tử vong, trong đó có 2 cháu nhỏ.

Tháng sinh Âm lịch của người trầm lặng mà tinh anh: Cứ lặng lẽ mà vươn lên, tài lộc rực rỡ chẳng ai ngờ

Tháng sinh Âm lịch của người trầm lặng mà tinh anh: Cứ lặng lẽ mà vươn lên, tài lộc rực rỡ chẳng ai ngờ

Đời sống - 7 giờ trước

GĐXH - Không ồn ào, không thích thể hiện, nhưng những người sinh vào 3 tháng Âm lịch này lại mang trong mình sức mạnh nội tại đáng nể. Càng trưởng thành, họ càng vững vàng, tài giỏi và sớm đạt được thành tựu.

Ứng phó bão số 3, tỉnh Ninh Bình cấm tàu thuyền ra khơi từ 7h sáng ngày 21/7

Ứng phó bão số 3, tỉnh Ninh Bình cấm tàu thuyền ra khơi từ 7h sáng ngày 21/7

Thời sự - 8 giờ trước

GĐXH - Để ứng phó bão số 3 và mưa lũ, tỉnh Ninh Bình cấm không cho tàu, thuyền ra khơi từ 7h ngày 21/7/2025. Triển khai phương án di dân khu vực cửa sông, ven biển vào nơi tránh trú an toàn trước 12h ngày 21/7/2025.

Hà Nội: Chuyến du lịch 'định mệnh' khiến 4 người trong một gia đình tử vong, tang thương bao trùm xóm nhỏ

Hà Nội: Chuyến du lịch 'định mệnh' khiến 4 người trong một gia đình tử vong, tang thương bao trùm xóm nhỏ

Đời sống - 8 giờ trước

GĐXH - Chuyến du lịch định mệnh tại vịnh Hạ Long đã cướp đi sinh mạng của 4 người trong một gia đình ở xã Hồng Vân (TP Hà Nội). Cơn mưa chiều 20/7 như khóc thương cho số phận bi thảm, bao trùm không khí tang thương lên xóm nhỏ.

Ninh Bình: Bắt giữ 5 thanh, thiếu niên trộm xe máy ở ký túc xá Hà Hoa Tiên

Ninh Bình: Bắt giữ 5 thanh, thiếu niên trộm xe máy ở ký túc xá Hà Hoa Tiên

Pháp luật - 8 giờ trước

GĐXH - Công an phường Hà Nam, tỉnh Ninh Bình đã bắt giữ 5 đối tượng lợi dụng đêm tối trộm cắp tài sản tại khu ký túc xá Hà Hoa Tiên.

Top