Bí ẩn động cơ của thương lái lạ tận thu cau non với giá trên trời để làm thuốc

Ông Quang chia sẻ về việc thương lái mua cau.

Hầu hết những người thu mua cau không biết các thương lái mua loại trái này với giá cao bất thường nhằm mục đích gì, ngoài lời “quảng cáo” cau non trị… yếu sinh lý. Nhưng thấy lợi trước mắt, nhiều chủ vườn sẵn sàng vặt trụi trái mang bán.

Đua nhau làm đầu mối cho thương lái “lạ”

Những ngày gần đây, tại thị trấn Phong Điền (TP. Cần Thơ) xuất hiện một nhóm thương lái nước ngoài thu mua cau non với giá trên trời. Do lợi nhuận cao, nhiều người dân còn bỏ công việc đồng áng, xách xe đi gom cau về bán lại kiếm lời. Còn ở các vựa trái cây, vựa cau già tại khu vực thị trấn Phong Điền, người dân chuyển hẳn công việc làm ăn thường ngày sang mua bán cau non cho thương lái nước ngoài. Việc thu mua này khiến cơ quan chức năng tại địa phương đang hết sức quan ngại. Bởi nếu nhóm thương lái “lạ” đột nhiên ngừng mua, ép giá thì người chịu thiệt sẽ chính là những người dân nước ta.

Theo ghi nhận của PV báo GĐ&XH Cuối tuần, hiện tượng thu mua cau với giá cao bất thường bắt đầu nhen nhóm từ những ngày đầu tháng 4. Thời gian đầu, giá cau được thu mua ở mức từ 20.000 đến 40.000 đồng/kg. Nhưng thời gian gần đây khi lượng cau non cạn kiệt, nhiều chủ vựa còn nâng giá lên tới 70.000- 80.000 đồng/kg. Trong khi đó, giá cau bình thường được thu mua trước thời điểm này chỉ với giá 3.000- 4.000 đồng/kg. Ông Võ Châu Sơn (52 tuổi, một chủ vựa thu mua cau non tại thị trấn Phong Điền) chia sẻ: “Trước đây trên địa bàn thị trấn chỉ có gia đình tôi mua cau già xuất buôn lên TP. HCM cho các đầu mối quen biết. Thế nhưng thời gian gần đây khi có thông tin thương lái “lạ” mua cau non giá cao, tại khu vực này đã có hàng chục vựa lớn nhỏ được mở ra để thu mua cau non”.

Cũng theo tiết lộ của vị chủ vựa này, cau non sau khi được thu mua sẽ phân loại và chuyển lên TP. HCM. Còn sau đó, số cau non này đi về đâu thì cũng không ai biết. “Các thương lái về đây đặt mua, hứa sẽ trả tiền đầy đủ khi nhận hàng nên chúng tôi không lo lắng gì. Những ngày đầu tháng 4, gia đình tôi thu mua mỗi ngày tới cả tấn cau non, nhưng thời điểm hiện tại thì chỉ được 400- 500kg”, ông Sơn cho hay. Cũng theo ông Sơn, dù mua bán với nhau đã hơn 1 tháng nay nhưng những thương lái kia rất kín tiếng. Một lần hiếm hoi ông gặng hỏi, họ chỉ nói qua loa là mua sắc khô làm thuốc chữa… liệt dương.

Ông Nguyễn Văn Vinh (48 tuổi, ngụ ấp Nhơn Lộc, thị trấn Phong Điền) thì chia sẻ, trước đây gia đình ông chủ yếu làm nghề nông. Thế nhưng khoảng 1 tháng trở lại đây, ông giao toàn bộ công việc nhà cho vợ con, còn bản thân lặn lội khắp nơi tìm mua cau về bán cho các chủ vựa. Những ngày đầu, ông Vinh chỉ mua ở quanh khu vực thị trấn nhưng do có nhiều người mua nên lượng cau ở đây cũng cạn kiệt khiến ông phải đi các tỉnh lân cận như An Giang, Hậu Giang, Trà Vinh… thu mua lại của nhà vườn về bán cho vựa kiếm lời. “Nhiều người lo ngại thương lái mua cau rồi bỏ của chạy lấy người nhưng tôi chỉ mua nhỏ lẻ nên cũng không lo ngại lắm, có lỗ cũng chỉ trên dưới 1 triệu đồng”, ông Vinh cho biết.

Cũng trong quá trình tìm hiểu sự việc bất thường này, chúng tôi còn ghi nhận được nhiều thông tin liên quan tới mục đích thu mua cau non. Phần đông người dân bán cau đều tin rằng, các thương lái “lạ” mua cau non với mục đích xấu. Cũng có nhiều người cho rằng, trái cau là một vị thuốc nên việc thu mua là hoàn toàn bình thường. Theo ông Nguyễn Hữu Quang (72 tuổi, ngụ ở thị trấn Phong Điền) thì từ trước tới nay, việc thu mua cau vẫn diễn ra nhưng đều là trái cau già. Mục đích chính là phục vụ nhu cầu cưới hỏi, lễ Tết. Tuy nhiên, cũng nhiều người dùng trái cau để làm thuốc theo kinh nghiệm dân gian.

“Còn việc mua cau non thì nhất định là có vấn đề, bởi cau non ruột màu trắng, có nước ở giữa trái, rất khó có thể sản xuất ra sản phẩm gì. Vì thế, nếu không phải vì một mục đích sâu xa nào đó thì thương lái nhất định sẽ không mua một thứ không có tác dụng với giá trên trời như vậy. Việc tận thu ngay từ khi còn non như vậy sẽ ảnh hưởng rất nhiều tới sự phát triển của cây cau. Không những thế, vì thấy giá cao nhiều người dân đang có ý định phá vườn trái cây trồng cau. Điều này mới là nguy hiểm bởi thực tế, nếu thương lái không đẩy giá lên thì cây cau không có nhiều giá trị kinh tế”, ông Quang nhận định.

Những hệ lụy khôn lường

Mặc dù đã thu được cả chục triệu đồng từ việc bán cau nhưng bà Nguyễn Thị Năm (62 tuổi, ngụ xã Nhơn Ái) vẫn tỏ ra quan ngại trước hiện tượng lạ. Theo bà Hoa, do vườn nhà rộng nên bà trồng tới vài chục gốc cau nhưng mục đích chủ yếu là để tạo cảnh quan. “Lúc đầu thương lái tới hỏi mua cau non với giá 20.000 đồng/kg cân cả buồng, tôi cảm thấy rất lạ nhưng cũng đồng ý bán. Sau vài đợt bán, tôi cũng được gần chục triệu đồng. Thế nhưng gần đây, thấy họ thu mua ào ạt, bất chấp giá cả trên trời nên tôi thấy nghi ngờ. Bởi vậy, tôi đã dừng không bán cau non nữa”, bà Năm cho biết.

Trước tình trạng thương lái thu mua cau non ồ ạt, PV báo GĐ&XH Cuối tuần đã có cuộc trò chuyện với ông Nguyễn Lạc - Phó Chủ tịch Hội Nông dân huyện Phong Điền (TP. Cần Thơ). Theo ông Lạc, việc thu mua cau non trên địa bàn trong thời gian gần đây là có thật và diễn biến khá bất thường. Vào mỗi buổi chiều hàng ngày tại khu vực thị trấn Phong Điền, nhiều thương lái từ khắp nơi chở cau non về bán cho các điểm thu mua. Trước tình trạng này, Hội Nông dân huyện Phong Điền cũng đã khuyến cáo người dân không nên vì cái lợi trước mắt mà tận thu cau non. Bởi lẽ, việc thu mua ồ ạt ẩn chứa rất nhiều nguy cơ. Trước đây, từng xảy ra nhiều vụ việc thương lái nước ngoài thu mua các loại nông sản với giá cao rồi đột nhiên biến mất. Cuối cùng, người nông dân chính là đối tượng chịu thiệt. Cũng theo ông Lạc, không chỉ riêng thị trấn Phong Điền mà ở một số xã như Mỹ Khánh, Nhơn Ái, Trường Long, Giai Xuân… cũng có thương lái tìm tới tận thu cau non. “Một số thương lái nói mua cau non về làm thuốc chữa bệnh liệt dương. Nhưng từ hồi nào đến giờ, tôi chưa từng nghe qua tác dụng này. Vậy nên theo tôi, người dân không nên thấy cau có giá mà đốn những loại cây đặc sản nổi tiếng của địa phương để trồng cau”, ông Lạc cho biết.

Không chỉ ở Phong Điền, hiện nay hiện tượng thu mua cau non còn đang diễn ra ở rất nhiều địa phương khác như huyện Cầu Kè (Trà Vinh), Bến Tre, Hậu Giang… Hầu hết ở những nơi này, người dân cũng tận thu mua cau rồi bán cho đầu mối tại TP. HCM như ở Phong Điền. Thế nhưng khi được hỏi, họ đều có chung một câu trả lời là không biết các thương lái mua cau non làm gì, mang đi đâu. Ông Nguyễn Văn Tráng (Phó Chủ tịch Hội Nông dân huyện Cầu Kè) cũng nhận định hiện tượng thương lái nước ngoài tận thu cau non là rất bất thường. “Khi được hỏi, nhiều chủ vựa thông tin là thương lái thu mua để xuất đi nước ngoài làm thuốc. Thế nhưng lời giải thích này có rất nhiều nghi vấn. Bên cạnh đó, mọi thông tin hiện nay là rất mịt mù, do thương lái nước ngoài ít khi lộ diện. Họ chủ yếu mua bán qua điện thoại nên rủi ro cho người nông dân là nguy cơ đã thấy rõ. Đã có nhiều bài học nhãn tiền về các chiêu trò lừa đảo, đẩy giá của thương lái Trung Quốc nhằm đánh vào tâm lý người dân với mục đích xấu. Vì vậy điều cần thiết vẫn là người nông dân phải hết sức cảnh giác, cơ quan chức năng cũng cần vào cuộc tìm hiểu”, ông Tráng cho biết.     

Châu Nguyên/Báo Gia đình & Xã hội