Café “nhà binh”

Những người đến đây sẽ được thưởng thức một không gian đậm chất lính... ẢNh: P.H

 

Những người đến đây sẽ được thưởng thức một không gian đậm chất lính...

 

Gợi nhớ lịch sử hào hùng

Chưa một lần khoác áo lính nhưng anh Lê Tuấn Nghĩa lại có niềm đam mê sưu tập những vật dụng liên quan đến quân sự. Những món đồ đặc biệt ấy đa phần được anh Nghĩa sưu tầm được ở các tỉnh miền Trung - nơi từng có những năm tháng khốc liệt nhất của cuộc chiến tranh chống Mỹ.

Những hiện vật anh Nghĩa sưu tầm được thường là vật dụng cá nhân của lính. Tuy không phải là những "cổ vật" đắt tiền nhưng cũng có những hiện vật được người bán “hét” giá khá cao. Anh Nghĩa nhớ, một trong những hiện vật khá đắt là chiếc ba lô cũ, anh phải trả cho người bán 1 chỉ vàng.

Góp nhặt hàng chục năm, cứ mỗi lần đi công tác, anh Nghĩa lại mang theo về nhà 1 -2 món đồ nhà binh. Khi đã thấy "gia tài" của mình tương đối đầy đặn, vợ chồng anh quyết định mở quán café mang cái tên đậm chất quân sự - "Café Lính" tại số 65 Hàng Buồm- Hà Nội.

Một trong những mục đích khi thành lập quán café Lính của anh Lê Tuấn Nghĩa là mang đến một không gian kỷ niệm cho những người từng tham gia quân đội, bảo vệ Tổ quốc. Ngoài ra, anh cũng muốn giới thiệu cho thế hệ trẻ về những kỷ vật ẩn chứa những năm tháng lịch sử đầy hào hùng của đất nước. Từ những kỷ vật được trưng bày, người xem sẽ thấy rõ sự tương quan trong cả đời sống lẫn chiến đấu giữa hai bên chiến tuyến. Một bên là quân ta, với những vật dụng khá thô sơ (ví dụ như chiếc mũ cối mang sao vàng năm cánh) và một bên là quân đội Mỹ được trang bị tới "tận răng". Vậy nhưng những người lính Quân đội Nhân dân Việt Nam đã giành được chiến thắng vang dội khắp năm châu, bốn biển...

 

Những bộ sưu tầm độc đáo giúp mọi người nhớ về một thời lửa đạn của dân tộc. Ảnh: P.H

Những hiện vật độc đáo

Anh Nghĩa cho biết, anh vẫn mong muốn tìm được một địa điểm rộng rãi hơn không gian đang có của café Lính để lập thêm một cơ sở mới cho quán. Anh chia sẻ về mơ ước này: "Tôi vẫn mơ ước có một điểm mở quán mà đào được cả hầm và có sân rộng để có thể trưng bày những kỷ vật lớn. Tôi rất thích những chiếc vỏ máy bay trực thăng, bây giờ họ vẫn bán khá nhiều nhưng tôi chưa có điều kiện về địa điểm để thực hiện ý tưởng này. Tôi nghĩ, nếu quán có không gian như một bảo tàng sống sẽ tạo được nhiều hào hứng cho thực khách".

Anh Nghĩa cho biết, mặc dù quán mới mở nhưng đã có nhiều cựu chiến binh ghé thăm. Các vị khách này thường đến quán và ôn lại những kỷ niệm thời chiến mà mình từng trải qua.

Bên cạnh đó cũng có những vị khách trẻ, họ tỏ ra  thích thú với các loại vỏ đạn hay những quân trang, quân dụng khác. Nhiều người hào hứng xin khoác balo, mặc quân phục để chụp ảnh lưu niệm...

Theo anh Nghĩa, có nhiều đồ vật, nếu chỉ nhìn  thấy qua sách vở thì khó hình dung được. Ví dụ như hiện vật có tên "cây nhiệt đới" được trưng bày ở quán. "Cây nhiệt đới" là thiết bị trinh sát điện tử của Mỹ, được tuyên truyền là loại vũ khí siêu lợi hại, qua thiết bị này địch có thể biết được tất cả mọi hoạt động của bộ đội ta. Quy trình hoạt động của “cây nhiệt đới” là thu các tiếng động và chấn động, phát tín hiệu lên không trung cho một máy bay ở độ cao 15-20km, máy bay lập tức phát về trung tâm để xử lý. Trung tâm sẽ xác định tiếng động thu được là của người hay ôtô, chiến xa...Địch sẽ xác định tọa độ khu vực, sau đó truyền tín hiệu về sở chỉ huy. Đầu não của địch sẽ kiểm tra và cuối cùng là cho máy bay đến oanh tạc.

Quy trình xử lý tín hiệu thu được từ “cây nhiệt đới” của địch quân chỉ diễn ra trong vài phút, do vậy thời gian đầu loại phương tiện này đã gây khó khăn không nhỏ cho hoạt động của quân ta. "Cây nhiệt đới" có cấu tạo bộ ăngten gồm 4 râu, một râu thẳng lên trời, ba râu còn lại xòe ba góc, tất cả là màu xanh lá cây nên rất khó phát hiện. Tuy nhiên sau này ta đã phát hiện và xử lý được, lúc đó “cây nhiệt đới” đã không còn tác dụng, thậm chí ta tương kế, tựu kế, đưa thông tin giả, gây khó khăn và tổn thất ngược lại cho địch.

 

Chủ nhân và dàn âm thanh cũ kỹ, sử dụng bằng cối. Ảnh: P.H

Bảo tàng thân thiện

Anh Nghĩa kể, ngoài những đồ liên quan trực tiếp đến quân sự, anh còn thích sưu tầm các thiết bị âm thanh. “Ngay từ nhỏ, không hiểu sao tôi đã thích các dàn âm thanh từ thời chiến tranh chống Mỹ. Lớn lên, tôi lại làm về tổ chức sự kiện nên có điều kiện đi khắp đất nước. Đi đến đâu, tôi cũng để tâm xem có ai bán lại những đồ mình thích không”, anh Nghĩa nói.

Quán café của anh Nghĩa có một bộ dàn âm thanh rất cũ kỹ, sử dụng băng cối.   Âm thanh của băng cối, nếu so về kỹ thuật thu âm với hiện nay thì không bằng, nên ban đầu nghe sẽ có cảm giác không “phê”. Tuy nhiên, loại băng này cho âm thanh rất thực nên càng nghe lâu thì càng thấy hay.

Anh Nghĩa vẫn nhớ, hiện vật đầu tiên sưu tầm được chính là 2 cục của một bộ dàn âm thanh (mãi sau này anh mới sưu tầm đủ cả bộ).  Anh Nghĩa cho biết thêm, các bộ dàn âm thanh và nhiều hiện vật khác anh đang sở hữu có xuất sứ từ Mỹ. Ngoài dàn âm thanh, dần dần anh Nghĩa sưu tầm cả những đồ dùng khác được dùng trong quân sự.

Anh Nghĩa kể: "Tôi vẫn nhớ có lần vào công tác tại Đà Nẵng. Tôi gặp một người phụ nữ bán trứng vịt lộn, bà ấy để trứng trong một chiếc thùng trước đây là thùng đựng đá chỉ có trong thời chống Mỹ. Bà ấy kéo lê chiếc thùng dưới đất để đi bán hàng. Tôi hỏi mua lại nhưng bà ấy bảo đó là một kỷ niệm của mình và không bán. Chuyến công tác của tôi kéo dài khoảng 1 tháng, ngày nào cũng gặp bà bán trứng và ngày nào tôi cũng thuyết phục để mua lại nhưng đều không thành công".

Theo anh Nghĩa, nếu so sánh giữa đồ quân dụng của lính Mỹ và của bộ đội ta thì đồ của ta thô sơ hơn. Vậy nhưng điều tự hào, lý thú là trong cuộc chiến ấy, các chiến sĩ Quân đội Việt Nam đã thắng. Điều đó chứng tỏ, vũ khí, khí tài không phải là tất cả.

Từ khi mở quán, có nhiều vị khách mong muốn được tặng lại các kỷ vật cho quán. Người đầu tiên mang tặng vật đến cho anh Nghĩa là một vị khách làm ở một đại sứ quán. Ngoài 3 chiếc kỷ niệm chương khá đặc biệt, vị khách tặng cho anh Nghĩa 1 chiếc ống nhòm và 1 la bàn của quân đội Việt Nam sử dụng trong chiến tranh...

 

Hoàng Phương