Cảnh giác với những vụ "siêu lừa" quanh chiếc sổ đỏ

Không những thế, mới đây xuất hiện không ít đối tượng lừa đảo bằng sổ đỏ… thật. Lợi dụng sự dễ dãi của những cán bộ làm sổ đỏ, thậm chí chấp nhận “bôi trơn” cho những cán bộ làm sổ đỏ, các đối tượng đã báo bị mất sổ đỏ đề nghị được cấp mới và dùng sổ đỏ đó để thực hiện các hành vi lừa đảo. Trường hợp của Nguyễn Bá Toàn (Krong Nô, Đăk Nông) là một ví dụ. Sau khi  đã sử dụng thủ đoạn giả vờ mất sổ đỏ và làm đơn xin xác nhận để được cấp lại, toàn đã dùng sổ đỏ được cấp mới này để thế chấp, cầm cố, vay tiền của nhiều người.

Vì sao vẫn còn nhiều “siêu lừa”?

Trả lời câu hỏi tại sao các đối tượng có thể sử dụng sổ đỏ giả để lừa đảo một cách dễ dàng như vậy, một cán bộ điều tra  của Phòng Cảnh sát điều tra về Trật tự quản lý kinh tế và chức vụ (Công an Hà Nội)cho rằng: Một trong những nguyên nhân khiến cho việc lừa đảo bằng sổ đỏ giả gia tăng trong thời gian qua là do tình hình kinh tế khủng hoảng, dẫn tới nhiều lĩnh vực trong đó có lĩnh vực bất động sản bị tác động xấu. Khi thị trường bất động sản chững lại, các nhà đầu tư trở thành những con nợ nên một số đối tượng đã tiến hành làm sổ đỏ giả để lừa đảo nhằm chiếm đoạt tài sản.

Bên cạnh đó, theo trung tá Hà Thế Hùng sở dĩ các đối tượng có thể sử dụng sổ đỏ giả để lừa đảo nhiều lần là bởi chúng có thể dễ dàng qua mặt được các công chứng viên. Việc này xuất phát từ một số bất cập trong Luật công chứng. Trong trường hợp phải công chứng các sổ đỏ bị làm giả, mặc dù bản thân công chứng viên khi tiếp nhận các yêu cầu này, nếu thấy nghi ngờ họ được quyền từ chối, song Luật Công chứng lại không có quy định nào buộc họ phải đem giấy tờ đó đi kiểm tra, xác minh hay giám định. Mà thực tế, nếu không qua giám định của cơ quan chức năng, chỉ bằng mắt thường thì rất khó để công chứng viên có thể xác định được Giấy chứng nhận quyền sở hữu đất đó là thật hay giả. Điều này thể hiện một thực trạng hiện nay, các phòng công chứng tư nhân thường đặt nặng vấn đề dịch vụ mà ít chú trọng đến tính pháp lý của giấy tờ được đưa đến công chứng. Ngoài ra, việc công chứng sổ đỏ hiện nay không có quy định vùng, địa bàn nên những người có nhu cầu công chứng sổ đỏ có thể mang giấy tờ đến bất cứ văn phòng nào để xác nhận. Trong khi đó các văn phòng công chứng lại chưa có kết nối với cơ quan quản lý để cập nhật thông tin về sổ đỏ. Đây chính là điểm mà tội phạm dễ lợi dụng để nhằm thực hiện hành vi của mình.

Còn về phía các cá nhân và những doanh nghiêp, tổ chức tín dụng, hầu hết đều do chủ quan hoặc buông lỏng các quy định thẩm tra nên họ đã mắc bẫy sổ đỏ giả của các “siêu lừa”. Điển hình như trong vụ án của “siêu lừa” Lê Bá Quỳ, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an TP Hà Nội đã khởi tố 5 cán bộ ngân hàng (trong tổng số 6 ngân hàng mà đối tượng này đã lừa đảo) về tội danh vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.

Ngăn chặn các siêu lừa bằng cách nào?

Theo Luật sư Phạm Trung Hiếu, Công ty Luật hợp danh JDC Việt Nam, để tránh bị lừa trong các giao dịch về bất động sản, người dân cần lưu ý một số vấn đề sau: Bên mua cần tìm hiểu kỹ hồ sơ pháp lý của tài sản như: yêu cầu bên chuyển nhượng cung cấp bản gốc Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, cung cấp CMND/hộ khẩu của bên chuyển nhượng để có thể trực tiếp xem xét, kiểm tra. Tuyệt đối không tham gia giao dịch khi tài sản chưa có giấy tờ rõ ràng. Mặt khác, bên mua có thể trực tiếp đến cơ quan quản lý đất đai có thẩm quyền như: Văn phòng đăng ký bất động sản, hoặc đến các UBND phường để tìm hiểu tình trạng tài sản, đồng thời có thể xác minh tính xác thực, nguồn gốc của sổ đỏ tại các phòng hoặc Sở Tài nguyên và Môi trường. Bên cạnh đó, người mua cần thực hiện ngay việc đăng ký sang tên sở hữu đối với tài sản sau khi ký hợp đồng chuyển nhượng. Bởi, nếu các bên chỉ giao kết hợp đồng, không thực hiện công chứng hoặc có công chứng nhưng không thực hiện việc đăng ký tại cơ quan quản lý đất đai có thẩm quyền thì bên bán vẫn có thể sử dụng giấy tờ sở hữu tài sản (lúc đó vẫn ghi tên chủ sở hữu là bên bán) để lừa bán tiếp cho người khác. Chỉ khi bên mua được ghi nhận là chủ sở hữu trên giấy tờ sở hữu của tài sản, thì mới thực sự là chủ sở hữu tài sản và tránh được việc bên bán tiếp tục lừa đảo.