Chỉ người thân mang thai hộ: Chặn nguy cơ thương mại hóa đẻ thuê
Bộ Y tế vừa có đề xuất Ban soạn thảo dự án Luật Hôn nhân - Gia đình sửa đổi (dự kiến trình QH trong kỳ họp tới đây) chỉ cho phép người thân mới được mang thai hộ. Đề xuất nhân văn trên mở ra cho các cặp vợ chồng hiếm muộn, vô sinh cơ hội có con, nhưng cánh cửa này dường như vẫn còn quá hẹp.
Nhờ người thân mang thai hộ không hề dễ
Trước thông tin này, nhiều phụ nữ đang có nhu cầu tìm người mang thai hộ bày tỏ lo ngại. Chị Thu Thủy (Bắc Ninh) nói: Vợ chồng tôi đã từng nhờ tới người thân nhưng không hề dễ dàng. Mình không có chị em gái nên đã nói anh trai, chị dâu giúp đỡ. Anh chị đã sinh hai con, hơn nữa người anh thương em gái nên đồng ý cho vợ mang thai hộ. Nhưng chị dâu sau khi hỏi ý kiến gia đình, bạn bè đã ngần ngại và tìm cớ từ chối.
Lý do là chị đang phấn đấu thăng chức, nếu có thai sẽ bị quy là sinh con thứ ba, ảnh hưởng lớn đến sự nghiệp. Tìm đến mấy đứa em họ hàng xa ở quê thì ai cũng lắc đầu, vì với họ chuyện đó quá hoang đường.
Rất hiếm có người thân đồng ý mang thai hộ - đó là nhận định của nhiều phụ nữ hiếm muộn. Chị Thủy Tiên (Hải Phòng) đã nhờ được chị gái mang thai hộ, nhưng chồng chị, mẹ chồng chị lại phản đối kịch liệt.
Anh Huy Hùng (Hà Nội) phản đối việc nhờ người nhà mang thai hộ, với lý do: “Vì sao VN không học tập các nước thành lập dịch vụ mang thai hộ có quản lý chặt chẽ. Chúng ta có ngân hàng tinh trùng ai có nhu cầu đều có thể mua, vậy vì sao lại không có ngân hàng người mang thai hộ? Bộ Y tế đưa ra chủ trương chỉ người thân mới được mang thai hộ thì xem ra những cặp vợ chồng vô sinh cũng chẳng có thêm hy vọng gì”.
Tuy nhiên cũng có nhiều ý kiến đồng tình với chủ trương này. Chị Thúy Nga (Hải Dương) cho rằng: “Khi việc mang thai hộ được pháp luật cho phép, cho dù chỉ giới hạn trong những người thân, đã mở ra một lối thoát cho nhiều cặp vợ chồng hiếm muộn. Vợ chồng có thể đàng hoàng đưa người mang thai hộ đến bệnh viện mà không cần phải lén lút. Người đồng ý mang thai hộ cho mình cũng thật tâm giúp đỡ mà không toan tính điều gì...”.

Người thân mang thai hộ để tránh trục lợi
Mang thai hộ là thành tựu của y học, nhiều nước trên thế giới đã thực hiện. Mang thai hộ là nhân văn vì sẽ giúp cho nhiều phụ nữ có dị tật bẩm sinh không có tử cung, bị ung thư, cắt bỏ tử cung, vô sinh... có thể có con.
Mới đây, trong dự thảo Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Hôn nhân - Gia đình, dự kiến sẽ được đưa ra Quốc hội thảo luận trong tháng 5 và đầu năm 2015 sẽ có hiệu lực, Bộ Y tế đưa ra đề xuất chỉ người thân mới được mang thai hộ.
Theo TS Nguyễn Huy Quang - Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Y tế) - nếu luật pháp cho phép mang thai hộ thì buộc phải có các quy định để dịch vụ này không bị thương mại hóa. Đã là mang thai hộ thì chỉ có người thân trong gia đình mới tránh được sự trục lợi lẫn nhau. Nếu không phải họ hàng ruột thịt thì không ai tự dưng đi mang thai hộ cho người khác trong khi không được quyền lợi gì.
Khi người trong nhà đã quyết định mang thai hộ thì đều phải trên tinh thần tự nguyện, thống nhất. Vợ mang thai hộ thì chồng phải đồng ý. Việc cho phép người nhà mang thai hộ vừa hợp tình vừa hợp lý, bởi những người thân có tình cảm gắn bó dễ cảm thông, chia sẻ với nhau. Khi đó việc mang thai hộ mang ý nghĩa nhân văn, nhân đạo chứ không có tính chất thương mại.
Trước vấn đề nhiều cặp vợ chồng vô sinh ngần ngại hoặc khó thuyết phục người thân mang thai hộ, ông Quang cho rằng, thực tế điều này có tồn tại, nhưng những phức tạp, rắc rối đó thường chỉ do vấn đề tâm lý, chỉ cần những người này tự cởi bỏ vướng mắc trong tư tưởng là ổn.
Giải đáp thắc mắc về việc đứa bé sinh ra do mang thai hộ sẽ là con ai, ông Quang khẳng định: Về mặt pháp lý quan hệ bố mẹ - con cái là theo gene di truyền. Có thể là anh chị em hay bố mẹ mang thai hộ, nhưng khi đứa con ra đời thì đứa bé phải được xác định là con của người nhờ mang thai hộ.
Vấn đề nhờ người thân mang thai hộ dù luật pháp cho phép nhưng chắc chắn những rào cản về tâm lý, quan niệm xã hội vẫn rất nặng nề. Trên thực tế, nhu cầu mang thai hộ là có thật và khá phổ biến, ngày càng có nhiều cặp vợ chồng ra nước ngoài để thực hiện trái phép việc mang thai hộ.
Mang thai hộ là lấy noãn của người vợ và tinh trùng của người chồng để làm thụ tinh trong ống nghiệm. Khi noãn và tinh trùng gặp nhau tạo thành phôi sẽ chuyển phôi vào dạ con của người phụ nữ khác. Khi đó, tử cung của người mang thai hộ sẽ nuôi dưỡng thai nhi. Đứa bé được sinh ra sẽ mang gene di truyền của người phụ nữ có trứng chứ không phải của người mang thai hộ.
Theo dự thảo luật mới chỉ cho phép mang thai hộ giữa người trong gia đình và được chính quyền địa phương xác nhận người mang thai hộ và người nhờ mang thai hộ có quan hệ họ hàng trong vòng ba đời và mỗi người chỉ được mang thai hộ một lần. Việc xem xét cho phép mang thai hộ hay không sẽ do một hội đồng độc lập đánh giá, dựa trên các hồ sơ về tình trạng bệnh lý không thể mang thai tự nhiên của người nhờ, quan hệ họ hàng giữa người nhờ và người mang thai hộ có xác nhận của chính quyền, điều kiện sức khỏe của người mang thai hộ... |
TS Trịnh Hòa Bình - Giám đốc Trung tâm Điều tra dư luận xã hội (Viện Xã hội học): Không phải cứ người thân là sẽ gạch bỏ khỏi phức tạp...
Về đề xuất cho phép mang thai hộ bổ sung tại Luật Hôn nhân - Gia đình, tôi cho rằng người làm luật cần tính toán kỹ về việc hạn chế đối tượng mang thai hộ, nếu không sẽ dẫn đến nhiều phức tạp, những tranh chấp nảy sinh sau khi ký hợp đồng, về dân sự, lợi ích, xung đột tình cảm, ý chí...
Thông điệp của người làm luật khi gói gọn theo phạm vi người thân mang thai hộ, theo tôi có lẽ là ở khía cạnh gợi ý tình cảm người thân, thân tộc của người Việt theo cách dễ xử lý hơn, tức là họ xuất phát từ cách nhìn có tính khá truyền thống, có tính gói gọn mức độ đơn giản nhất có thể. Tuy nhiên, không phải người thân thì sẽ tốt hơn là người không thân. Trong xã hội hiện đại lại càng không thể tính toán đơn giản như thế. Không phải cứ người thân là sẽ gạch bỏ khỏi phức tạp nảy sinh của quá trình cho mang thai hộ. Chính vì thế, tôi cho rằng người làm luật cần tính toán thật kỹ lưỡng, đầy đủ các khía cạnh logic có thể có của sự việc, chứ không nên làm theo kiểu lược bớt đối tượng đi như hiện nay mà không thấy được hết mọi phức tạp nảy sinh khi điều khoản được thực thi. D.H (ghi) |
Lao động

Có thể uống thuốc tránh thai giữa chu kỳ kinh nguyệt không?
Dân số và phát triển - 9 giờ trướcUống thuốc tránh thai giữa chu kỳ kinh nguyệt là điều có thể. Tuy nhiên, phụ nữ nên tìm hiểu về thời điểm sử dụng và biện pháp tránh thai dự phòng để đạt hiệu quả tốt nhất.

Quan tâm, nâng cao chất lượng cuộc sống cho phụ nữ giai đoạn tiền mãn kinh, mãn kinh
Dân số và phát triển - 1 ngày trướcGĐXH – Theo các chuyên gia, sau mãn kinh, người phụ nữ còn sống thêm khoảng 20-30 năm nhưng phải đối mặt với nhiều vấn đề sức khỏe có thể xuất hiện ở thời gian này.

Ngoài giảm cân, hạt chia còn có 7 lợi ích sức khỏe bất ngờ
Dân số và phát triển - 2 ngày trướcGiàu chất xơ, omega-3 và khoáng chất, hạt chia được xem là ‘siêu thực phẩm’ nhỏ bé mang lại nhiều lợi ích lớn. Thêm hạt chia vào chế độ ăn hằng ngày có thể giúp cải thiện tim mạch, tiêu hóa, đường huyết và hỗ trợ kiểm soát cân nặng...

4 nguyên nhân phổ biến gây đau bụng sau sinh và cách khắc phục hiệu quả
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcĐau bụng sau sinh không phải lúc nào cũng bất thường vì thời điểm này tử cung đang dần trở lại trạng thái bình thường. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, đau bụng có thể là dấu hiệu của một vấn đề tiềm ẩn...

Đầu tư cho trẻ em gái - vun đắp hạnh phúc gia đình, tương lai đất nước
Dân số và phát triển - 5 ngày trướcGĐXH - Hưởng ứng Ngày Quốc tế Trẻ em gái 2025, ngành Y tế Nghệ An kêu gọi cộng đồng quan tâm hơn tới sức khỏe, giáo dục và an toàn của trẻ em gái để xây dựng gia đình hạnh phúc, xã hội tiến bộ và nền dân số phát triển bền vững.

U quái buồng trứng có trở thành ung thư không?
Dân số và phát triển - 5 ngày trướcTừ trường hợp ca phẫu thuật cho một bệnh nhân trẻ bị u quái buồng trứng vừa qua tại Bệnh viện Phụ Sản Hà Nội, có nhiều người băn khoăn chưa rõ u quái buồng trứng là gì và có nguy cơ ung thư không?

Dấu hiệu nhận biết 5 loại bệnh phụ khoa thường gặp
Dân số và phát triển - 6 ngày trướcCác bệnh phụ khoa không chỉ gây ra những khó chịu, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày mà còn có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm, thậm chí là vô sinh nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Biểu dương trẻ em gái chăm ngoan, học giỏi trong các gia đình tiêu biểu thực hiện tốt chính sách dân số
Dân số và phát triển - 1 tuần trướcGĐXH – Sở Y tế Hà Nội vừa phối hợp với UBND phường Long Biên tổ chức Hội nghị biểu dương trẻ em gái chăm ngoan, học giỏi trong các gia đình tiêu biểu thực hiện tốt chính sách dân số nhân Ngày Quốc tế trẻ em gái (11/10).

6 thói quen đơn giản giúp trái tim khỏe mạnh mà không cần thuốc
Dân số và phát triển - 1 tuần trướcBệnh tim mạch đang là ‘sát thủ thầm lặng’ gây tử vong hàng đầu trên toàn cầu, chiếm tới hơn 30% số ca tử vong. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể bảo vệ trái tim của mình mà không cần phụ thuộc vào thuốc. Chỉ với vài thay đổi nhỏ trong lối sống, nguy cơ mắc bệnh tim có thể giảm đi đáng kể.

10 tư thế yoga cần tránh khi bị huyết áp cao
Dân số và phát triển - 1 tuần trướcTập yoga là giải pháp nhẹ nhàng, thư giãn, có tác dụng cải thiện sức khỏe tổng thể. Tuy nhiên, cần tránh một số tư thế yoga nâng cao hoặc lộn ngược vì có thể gây căng thẳng cho tim, làm huyết áp cao trầm trọng hơn.

Giao lưu trực tuyến: Chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên và tầm quan trọng của tư vấn khám sức khỏe trước khi kết hôn
Dân số và phát triểnGĐXH - Theo các chuyên gia, sức khỏe sinh sản của vị thành niên, thanh niên được coi là một trong những yếu tố quan trọng có ý nghĩa quyết định đến chất lượng dân số, chất lượng nguồn nhân lực và tương lai của giống nòi.