Chỉ người thân mang thai hộ: Chặn nguy cơ thương mại hóa đẻ thuê
Bộ Y tế vừa có đề xuất Ban soạn thảo dự án Luật Hôn nhân - Gia đình sửa đổi (dự kiến trình QH trong kỳ họp tới đây) chỉ cho phép người thân mới được mang thai hộ. Đề xuất nhân văn trên mở ra cho các cặp vợ chồng hiếm muộn, vô sinh cơ hội có con, nhưng cánh cửa này dường như vẫn còn quá hẹp.
Nhờ người thân mang thai hộ không hề dễ
Trước thông tin này, nhiều phụ nữ đang có nhu cầu tìm người mang thai hộ bày tỏ lo ngại. Chị Thu Thủy (Bắc Ninh) nói: Vợ chồng tôi đã từng nhờ tới người thân nhưng không hề dễ dàng. Mình không có chị em gái nên đã nói anh trai, chị dâu giúp đỡ. Anh chị đã sinh hai con, hơn nữa người anh thương em gái nên đồng ý cho vợ mang thai hộ. Nhưng chị dâu sau khi hỏi ý kiến gia đình, bạn bè đã ngần ngại và tìm cớ từ chối.
Lý do là chị đang phấn đấu thăng chức, nếu có thai sẽ bị quy là sinh con thứ ba, ảnh hưởng lớn đến sự nghiệp. Tìm đến mấy đứa em họ hàng xa ở quê thì ai cũng lắc đầu, vì với họ chuyện đó quá hoang đường.
Rất hiếm có người thân đồng ý mang thai hộ - đó là nhận định của nhiều phụ nữ hiếm muộn. Chị Thủy Tiên (Hải Phòng) đã nhờ được chị gái mang thai hộ, nhưng chồng chị, mẹ chồng chị lại phản đối kịch liệt.
Anh Huy Hùng (Hà Nội) phản đối việc nhờ người nhà mang thai hộ, với lý do: “Vì sao VN không học tập các nước thành lập dịch vụ mang thai hộ có quản lý chặt chẽ. Chúng ta có ngân hàng tinh trùng ai có nhu cầu đều có thể mua, vậy vì sao lại không có ngân hàng người mang thai hộ? Bộ Y tế đưa ra chủ trương chỉ người thân mới được mang thai hộ thì xem ra những cặp vợ chồng vô sinh cũng chẳng có thêm hy vọng gì”.
Tuy nhiên cũng có nhiều ý kiến đồng tình với chủ trương này. Chị Thúy Nga (Hải Dương) cho rằng: “Khi việc mang thai hộ được pháp luật cho phép, cho dù chỉ giới hạn trong những người thân, đã mở ra một lối thoát cho nhiều cặp vợ chồng hiếm muộn. Vợ chồng có thể đàng hoàng đưa người mang thai hộ đến bệnh viện mà không cần phải lén lút. Người đồng ý mang thai hộ cho mình cũng thật tâm giúp đỡ mà không toan tính điều gì...”.

Người thân mang thai hộ để tránh trục lợi
Mang thai hộ là thành tựu của y học, nhiều nước trên thế giới đã thực hiện. Mang thai hộ là nhân văn vì sẽ giúp cho nhiều phụ nữ có dị tật bẩm sinh không có tử cung, bị ung thư, cắt bỏ tử cung, vô sinh... có thể có con.
Mới đây, trong dự thảo Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Hôn nhân - Gia đình, dự kiến sẽ được đưa ra Quốc hội thảo luận trong tháng 5 và đầu năm 2015 sẽ có hiệu lực, Bộ Y tế đưa ra đề xuất chỉ người thân mới được mang thai hộ.
Theo TS Nguyễn Huy Quang - Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Y tế) - nếu luật pháp cho phép mang thai hộ thì buộc phải có các quy định để dịch vụ này không bị thương mại hóa. Đã là mang thai hộ thì chỉ có người thân trong gia đình mới tránh được sự trục lợi lẫn nhau. Nếu không phải họ hàng ruột thịt thì không ai tự dưng đi mang thai hộ cho người khác trong khi không được quyền lợi gì.
Khi người trong nhà đã quyết định mang thai hộ thì đều phải trên tinh thần tự nguyện, thống nhất. Vợ mang thai hộ thì chồng phải đồng ý. Việc cho phép người nhà mang thai hộ vừa hợp tình vừa hợp lý, bởi những người thân có tình cảm gắn bó dễ cảm thông, chia sẻ với nhau. Khi đó việc mang thai hộ mang ý nghĩa nhân văn, nhân đạo chứ không có tính chất thương mại.
Trước vấn đề nhiều cặp vợ chồng vô sinh ngần ngại hoặc khó thuyết phục người thân mang thai hộ, ông Quang cho rằng, thực tế điều này có tồn tại, nhưng những phức tạp, rắc rối đó thường chỉ do vấn đề tâm lý, chỉ cần những người này tự cởi bỏ vướng mắc trong tư tưởng là ổn.
Giải đáp thắc mắc về việc đứa bé sinh ra do mang thai hộ sẽ là con ai, ông Quang khẳng định: Về mặt pháp lý quan hệ bố mẹ - con cái là theo gene di truyền. Có thể là anh chị em hay bố mẹ mang thai hộ, nhưng khi đứa con ra đời thì đứa bé phải được xác định là con của người nhờ mang thai hộ.
Vấn đề nhờ người thân mang thai hộ dù luật pháp cho phép nhưng chắc chắn những rào cản về tâm lý, quan niệm xã hội vẫn rất nặng nề. Trên thực tế, nhu cầu mang thai hộ là có thật và khá phổ biến, ngày càng có nhiều cặp vợ chồng ra nước ngoài để thực hiện trái phép việc mang thai hộ.
Mang thai hộ là lấy noãn của người vợ và tinh trùng của người chồng để làm thụ tinh trong ống nghiệm. Khi noãn và tinh trùng gặp nhau tạo thành phôi sẽ chuyển phôi vào dạ con của người phụ nữ khác. Khi đó, tử cung của người mang thai hộ sẽ nuôi dưỡng thai nhi. Đứa bé được sinh ra sẽ mang gene di truyền của người phụ nữ có trứng chứ không phải của người mang thai hộ.
Theo dự thảo luật mới chỉ cho phép mang thai hộ giữa người trong gia đình và được chính quyền địa phương xác nhận người mang thai hộ và người nhờ mang thai hộ có quan hệ họ hàng trong vòng ba đời và mỗi người chỉ được mang thai hộ một lần. Việc xem xét cho phép mang thai hộ hay không sẽ do một hội đồng độc lập đánh giá, dựa trên các hồ sơ về tình trạng bệnh lý không thể mang thai tự nhiên của người nhờ, quan hệ họ hàng giữa người nhờ và người mang thai hộ có xác nhận của chính quyền, điều kiện sức khỏe của người mang thai hộ... |
TS Trịnh Hòa Bình - Giám đốc Trung tâm Điều tra dư luận xã hội (Viện Xã hội học): Không phải cứ người thân là sẽ gạch bỏ khỏi phức tạp...
Về đề xuất cho phép mang thai hộ bổ sung tại Luật Hôn nhân - Gia đình, tôi cho rằng người làm luật cần tính toán kỹ về việc hạn chế đối tượng mang thai hộ, nếu không sẽ dẫn đến nhiều phức tạp, những tranh chấp nảy sinh sau khi ký hợp đồng, về dân sự, lợi ích, xung đột tình cảm, ý chí...
Thông điệp của người làm luật khi gói gọn theo phạm vi người thân mang thai hộ, theo tôi có lẽ là ở khía cạnh gợi ý tình cảm người thân, thân tộc của người Việt theo cách dễ xử lý hơn, tức là họ xuất phát từ cách nhìn có tính khá truyền thống, có tính gói gọn mức độ đơn giản nhất có thể. Tuy nhiên, không phải người thân thì sẽ tốt hơn là người không thân. Trong xã hội hiện đại lại càng không thể tính toán đơn giản như thế. Không phải cứ người thân là sẽ gạch bỏ khỏi phức tạp nảy sinh của quá trình cho mang thai hộ. Chính vì thế, tôi cho rằng người làm luật cần tính toán thật kỹ lưỡng, đầy đủ các khía cạnh logic có thể có của sự việc, chứ không nên làm theo kiểu lược bớt đối tượng đi như hiện nay mà không thấy được hết mọi phức tạp nảy sinh khi điều khoản được thực thi. D.H (ghi) |
Lao động

Dấu hiệu nguy hiểm ở mắt cần được khám sớm
Dân số và phát triển - 3 giờ trướcGĐXH - Các bác sĩ khuyến cáo, người dân khi gặp các triệu chứng như đau nhức mắt, đỏ mắt, cộm xốn, chảy nước mắt nhiều hoặc hạn chế vận động mắt, cần đến cơ sở y tế để được khám và điều trị đúng cách.

Người phụ nữ 48 tuổi ở Phú Thọ phát hiện u xơ tử cung nặng hơn 1,5kg từ dấu hiệu nhiều chị em Việt bỏ qua
Dân số và phát triển - 6 giờ trướcGĐXH - Trước khi phát hiện khối u xơ tử cung khủng, người phụ nữ này thường xuyên bị đau tức vùng hạ vị, mệt mỏi, rối loạn kinh nguyệt...

8 nguyên nhân phổ biến gây đau vú ở phụ nữ
Dân số và phát triển - 1 ngày trướcĐau ngực (đau vú) là một vấn đề khó chịu của khá nhiều phụ nữ. Mặc dù hiếm khi là dấu hiệu của một tình trạng bệnh lý nghiêm trọng tiềm ẩn nhưng chị em vẫn nên biết những nguyên nhân chính của tình trạng này.

Cảnh báo tai nạn mùa hè của trẻ từ chính ngôi nhà và thói quen thường nhật
Dân số và phát triển - 1 ngày trướcCác bệnh viện tại TP Hồ Chí Minh liên tục tiếp nhận ca trẻ gặp tai nạn nghiêm trọng trong những ngày đầu hè. Bác sĩ cảnh báo nguy cơ không chỉ từ ao hồ hay pháo tự chế mà còn xuất phát từ thói quen sinh hoạt, môi trường ngay trong nhà.

Người trẻ bị suy thận mạn do uống thuốc không rõ nguồn gốc, được quảng cáo trên mạng
Dân số và phát triển - 1 ngày trướcTheo nhận định của các chuyên gia y tế, đáng lo ngại nhất hiện nay trong điều trị suy thận mạn là số lượng bệnh nhân phải chạy thận gia tăng và ngày càng trẻ hóa. Một trong những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến thực trạng này là người bệnh tự ý sử dụng các loại thuốc không rõ nguồn gốc, thường được quảng cáo tràn lan trên mạng, truyền miệng trong dân gian khiến tình trạng bệnh càng trầm trọng hơn.

Cụ bà sống thọ 92 tuổi có thói quen gây kinh ngạc
Dân số và phát triển - 5 ngày trướcCụ bà 92 dễ dàng hoàn thành 200 lần chống đẩy và 100 lần gập bụng mỗi ngày.

Đại hội Đảng bộ Cục Dân số nhiệm kỳ 2025 - 2030
Dân số và phát triển - 6 ngày trướcGĐXH - Ngày 11/6/2025, tại Hà Nội, Đảng bộ Cục Dân số long trọng tổ chức Đại hội nhiệm kỳ 2025 - 2030. Đồng chí Nguyễn Thị Liên Hương, Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy, Thứ trưởng Bộ Y tế, dự và phát biểu chỉ đạo tại Đại hội.

Can thiệp bào thai 'cứu' thai nhi bị tràn dịch màng phổi, nguy cơ tử vong sau sinh
Dân số và phát triển - 1 tuần trướcGĐXH - Các bác sĩ cho biết, thai nhi bị tràn dịch màng phổi trái gây xẹp phổi chèn ép tim. Đây là một biến chứng hiếm gặp, dẫn đến thiểu sản phổi, suy hô hấp nặng, tử vong sau sinh nếu không được điều trị trong bào thai.

Các quý ông bắt đầu mãn dục ở độ tuổi nào?
Dân số và phát triển - 1 tuần trướcMãn dục nam là một quá trình tự nhiên xảy ra ở nam giới do sự suy giảm nồng độ testosterone, điều này dẫn đến những thay đổi về khả năng tình dục và chất lượng cuộc sống. Vậy quá trình này có diễn ra giống mãn kinh ở phụ nữ không?

Việt Nam cam kết tham gia chương trình kế hoạch hóa gia đình toàn cầu đến năm 2030
Dân số và phát triển - 1 tuần trướcGĐXH – Cục Dân số (Bộ Y tế) phối hợp với Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA) tại Việt Nam vừa tổ chức Hội thảo phổ biến Cam kết tham gia chương trình kế hoạch hóa gia đình toàn cầu đến năm 2030 (FP2030). Đây là một phong trào toàn cầu nhằm thúc đẩy quyền của mọi người trong việc tiếp cận dịch vụ sức khỏe sinh sản một cách an toàn và theo lựa chọn cá nhân.

Giao lưu trực tuyến: Chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên và tầm quan trọng của tư vấn khám sức khỏe trước khi kết hôn
Dân số và phát triểnGĐXH - Theo các chuyên gia, sức khỏe sinh sản của vị thành niên, thanh niên được coi là một trong những yếu tố quan trọng có ý nghĩa quyết định đến chất lượng dân số, chất lượng nguồn nhân lực và tương lai của giống nòi.