“Chỉ sinh con trai, lấy ai làm vợ?”
GiadinhNet - Đây là một trong những gợi ý thông điệp truyền thông được các chuyên gia nghiên cứu chia sẻ tại Hội thảo tham vấn xây dựng Chương trình truyền thông về bình đẳng giới, phòng chống bạo lực gia đình, giải quyết mất cân bằng giới tính khi sinh (giai đoạn 2013-2016), do Trung ương Hội Nông dân Việt Nam tổ chức ngày 6/9 vừa qua.
![]() |
Nam giới cần chia sẻ trách nhiệm việc nhà, việc xã hội với phụ nữ. Ảnh: Dương Ngọc |
Các ý kiến tại Hội thảo đều khẳng định sự cần thiết của Chương trình truyền thông về phòng chống bạo lực gia đình (BLGĐ), giải quyết mất cân bằng giới tính khi sinh (GTKS) do Trung ương HND triển khai. Ông Lều Vũ Điều - Phó Chủ tịch thường trực TƯ Hội Nông dân nhấn mạnh một trong những cơ sở, lợi thế để xây dựng chương trình: 70% dân số Việt Nam tham gia sản xuất nông nghiệp. Đa phần nam nông dân là chủ hộ và có tiếng nói chủ đạo trong gia đình.75% hội viên HND là nam giới. HND có mạng lưới tổ chức đến tất cả các địa bàn nông thôn trong cả nước và đang triển khai nhiều hoạt động hỗ trợ, tín chấp vay vốn, khuyến nông đào tạo, dạy nghề và truyền thông cho các hội viên nông dân ở tất cả các tỉnh, thành trong cả nước.
“Các nghiên cứu gần đây thực hiện trên đối tượng nam giới và trẻ em trai cho thấy: Nếu can thiệp dự phòng được thiết kế tập trung vào truyền thông thay đổi hành vi, tạo môi trường thuận lợi và hỗ trợ cho việc xây dựng một hình ảnh nam tính bình đẳng, tích cực, thì vẫn có thể thay đổi được những thái độ và hành vi mang tính phân biệt đối xử ở cả nam giới và phụ nữ, liên quan đến địa vị cũng như sự phụ thuộc của phụ nữ vào nam giới. Đây cũng là một phần dẫn đến BLGĐ, mất cân bằng GTKS”, ông Điều nói.
Bà Nguyễn Vân Anh – Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng khoa học về Giới - Gia đình - Phụ nữ và Vị thành niên (CSAGA) nêu quan điểm: Lâu nay các chương trình về giới, BLGĐ, mất cân bằng GTKS hầu như chỉ mới được phụ nữ quan tâm. Việc tiếp cận đối tượng nam nông dân, trẻ em trai, cán bộ HND là hướng tiếp cận rất đúng và cần thiết. Đồng quan điểm này, GS.Lê Thị Quý - Viện trưởng Viện Nghiên cứu giới và phát triển chia sẻ thông tin: “Cách đây không lâu, tôi được mời đi tập huấn cho nam nông dân tỉnh Bắc Ninh về vấn đề giới. Họ đã chia sẻ rằng HND lâu nay chỉ quan tâm đến lúa, gạo, gà, vịt... nay mới biết đến các vấn đề xã hội”. GS Quý cho rằng lâu nay, nam nông dân cứ “lơ lửng trên trời” với các vấn đề về giới, BLGĐ, mất cân bằng GTKS. Đây thực sự là một khiếm khuyết và việc thiết kế, triển khai chương trình là một việc làm cần thiết, cấp bách, “đánh thức” sự quan tâm của nam nông dân về vấn đề của chính họ.
“Tổng cục DS-KHHGĐ rất hoan nghênh và ghi nhận hoạt động này. Truyền thông về bình đẳng giới, mất cân bằng GTKS là vấn đề rất khó. Phải làm sao để chương trình không chỉ đơn thuần mang tính hợp tác mà biến đây thành nhiệm vụ chính trị của mỗi người nông dân, giúp họ thấy được quyền lợi khi tham gia chương trình”. |
Bà Phùng Thị Vân Anh, cán bộ CECEM chia sẻ thông tin thực tế: Mức độ kiến thức của nam nông dân đối với vấn đề giải quyết mất cân bằng GTKS còn rất hạn chế. “Khi người phụ nữ không sinh được con trai, họ thường bị cho là “không biết đẻ”. Có 54,2% nam giới ở Hải Dương tham gia nghiên cứu không biết mình là người góp phần lớn tạo nên giới tính thai nhi. Nhiều người không biết rằng việc siêu âm xác định giới tính là hành vi bị pháp luật cấm. Tại các làng quê, với những gia đình đã có con trai, họ vẫn trêu đùa, chế giễu những người sinh con một bề là gái. Tuy nhiên, hành vi chế giễu này hiện nay vẫn chưa bị lên án. Còn đối với các trẻ em trai ở nông thôn (12-16 tuổi), khái niệm mất cân bằng GTKS hiện rất “xa vời”, bà Vân Anh nói.
Hội thảo cũng nhận được nhiều ý kiến góp ý của các chuyên gia về vấn đề truyền thông chủ đề BLGĐ, mất cân bằng GTKS. “Chúng ta nên quan tâm đến văn hóa vùng miền để đưa ra những giải pháp truyền thông phù hợp với đối tượng đích của chương trình”, ông Mai Xuân Phương, Phó Vụ trưởng Vụ Truyền thông - Giáo dục (Tổng cục DS-KHHGĐ) nói. Ông Phương cũng đánh giá cao những thông điệp do nhóm chuyên gia chia sẻ tại Hội thảo, “Thông điệp phải ngắn gọn, dễ hiểu, gần gũi, tác động trực tiếp, phù hợp đặc trưng với từng đối tượng, từng vùng miền”, ông Phương nói thêm.
Đồng tình với ý kiến này, GS Quý cũng nhấn mạnh rằng: Mất cân bằng GTKS là vấn đề rất “gay go”, vì nó động chạm đến vấn đề văn hóa đã in đậm rất sâu vào mỗi người. Nếu BLGĐ là biểu hiện cao nhất của bất bình đẳng giới thì mất cân bằng GTKS là biểu hiện cao nhất của BLGĐ. Việc tập huấn thay đổi nhận thức cho nam nông dân phải là bước đi đầu tiên. “Theo tôi, chúng ta nên tập trung nhấn mạnh vào việc cho người nông dân thấy những tác hại trước mắt và lâu dài của các nội dung này. Đơn cử như hiện nay, Trung Quốc thừa từ 80-100 triệu đàn ông có nguy cơ không biết đến phụ nữ hay mái ấm gia đình là gì! Việt Nam cũng đang nằm trong mối nguy cơ cao đó, khi đến khoảng hơn 20 năm nữa, Việt Nam thừa 12% nam giới… Nên đa dạng hình thức truyền thông để phù hợp với nông dân, như sân khấu hóa bằng các vở kịch được chính người nông dân sáng tác, đạo diễn, biểu diễn, các cuộc thi trắc nghiệm... Khi đó, người dân họ mới thấm”, GS Lê Thị Quý nói.
Khẳng định sự cần thiết của chương trình, TS Lê Cảnh Nhạc chia sẻ: Cần phải đặt vấn đề từ chính điều người nông dân cần, gắn với nhiệm vụ chính trị của họ, cho họ thấy được quyền lợi khi tham gia chương trình. Khi người nông dân coi đây là nhiệm vụ chính trị của mình, cùng với nguồn lực, đây sẽ thành sinh hoạt thường xuyên của Hội.
“Mối quan hệ giữa các vấn đề bình đẳng giới - mất cân bằng GTKS là tương tác, hệ quả của nhau, thành vòng tròn bất bình đẳng giới – BLGĐ – mất cân bằng GTKS – tác động trở lại bất bình đẳng giới. Do đó, cần lồng ghép, đan xen các nội dung để triển khai chương trình. Đây là những vấn đề truyền thông rất khó vì nó tác động đến nhận thức người dân, mà đã bị truyền thống văn hóa ngàn đời cắm sâu bén rễ vào mỗi cá nhân, gia đình, dòng họ”, TS Lê Cảnh Nhạc cho hay.
Về đối tượng của chương trình, Phó Tổng cục trưởng Lê Cảnh Nhạc cho rằng: Ngoài đối tượng là nam, nữ hội viên HND, trẻ em trai, cần chú trọng thêm hội viên các câu lạc bộ nam nông dân, đặc biệt là đối tượng già làng, trưởng bản, chức sắc tôn giáo, những người có uy tín trong cộng đồng. Đây là những người có vị trí quan trọng trong đời sống người dân. Nếu họ đứng ngoài cuộc thì chương trình sẽ khó thành công.

Gợi ý một số món ăn mềm dễ nấu cho người cao tuổi
Dân số và phát triển - 4 giờ trướcViệc chú trọng vào những món ăn mềm, dễ tiêu hóa cho người cao tuổi chính là cách thể hiện sự quan tâm, yêu thương đến những người thân yêu trong gia đình.

Đẩy mạnh, nâng cao hiệu quả công tác dân số và phát triển trong tình hình mới
Dân số và phát triển - 9 giờ trướcGĐXH – Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long vừa ký Quyết định số 1745/QĐ-TTg ngày 15/8/2025 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch thực hiện Kết luận số 149-KL/TW ngày 10/4/2025 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới.

9X Đồng Nai có con sau 9 năm hiếm muộn, ngày đi sinh nghe mẹ nói câu nghẹn lòng
Dân số và phát triển - 11 giờ trướcSau nhiều biến cố, 9X Đồng Nai nhận ra, phép màu sẽ đến từ chuỗi những đau đớn, tuyệt vọng và sự nỗ lực không ngừng của mình.

Mổ cấp cứu lấy thai cho người phụ nữ nặng 178kg
Dân số và phát triển - 1 ngày trướcSản phụ 28 tuổi nặng 178kg, nhiều bệnh lý thai kỳ nguy hiểm, được chuyển viện cấp cứu trong tình trạng nguy cơ cao cho cả mẹ và thai nhi.

Căng não chạy đua với thời gian cứu mẹ con sản phụ nặng 178kg, mắc nhiều bệnh lý nguy hiểm
Dân số và phát triển - 1 ngày trướcGĐXH - Theo các bác sĩ, với cân nặng lớn kèm theo bệnh lý tiền sản giật và đái tháo đường, việc sinh thường gần như bất khả thi. Ngay cả lựa chọn sinh mổ cũng tiềm ẩn hàng loạt nguy cơ nguy hiểm.

Hà Nội tổ chức tập huấn Hệ thông tin quản lý chuyên ngành Dân số MIS2025RS, phục vụ triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp
Dân số và phát triển - 2 ngày trướcGĐXH - Sáng ngày 14/8, Chi cục Dân số, Trẻ em và Phòng, chống Tệ nạn xã hội Hà Nội đã tổ chức Lớp tập huấn Hệ thông tin quản lý chuyên ngành Dân số MIS2025RS – phiên bản phục vụ triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp năm 2025.

Trữ trứng ở tuổi 34: Với tôi đó là món quà tự tặng cho tương lai sau nhiều biến cố, ai nói kệ ai
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcTôi đã trữ trứng thành công, giờ nghĩ lại đúng là sáng suốt.

Đau lòng: Sản phụ mất con vì chọn 'ngày đẹp, giờ đẹp' sinh mổ chủ động
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcGĐXH - Sau khi được mổ đẻ chủ động ở tuần 37, trẻ có biểu hiện suy hô hấp, không đáp ứng với các biện pháp điều trị và không qua khỏi.

Nghẹt thở hành trình vừa giữ con vừa bảo toàn tính mạng cho sản phụ mắc ung thư cổ tử cung
Dân số và phát triển - 4 ngày trướcGĐXH - Khi nghe bác sĩ chẩn đoán bị ung thư cổ tử cung, chị L. hoang mang, sợ hãi tột độ. Chị chỉ nghĩ đến em bé trong bụng, liệu con có cơ hội sống? Liệu mình có kịp nhìn thấy con lúc chào đời?...

Giới trẻ đang lười yêu, ngại cưới, sinh con muộn và những hệ lụy nghiêm trọng về sau
Dân số và phát triển - 4 ngày trướcGĐXH - Kết hôn muộn, ngại sinh con đang ngày càng phổ biến ở nước ta. Đây là thực tế rất đáng báo động bởi không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng dân số mà còn kéo theo hệ lụy nghiêm trọng tới sự phát triển bền vững của đất nước.

Giao lưu trực tuyến: Chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên và tầm quan trọng của tư vấn khám sức khỏe trước khi kết hôn
Dân số và phát triểnGĐXH - Theo các chuyên gia, sức khỏe sinh sản của vị thành niên, thanh niên được coi là một trong những yếu tố quan trọng có ý nghĩa quyết định đến chất lượng dân số, chất lượng nguồn nhân lực và tương lai của giống nòi.