Đối phó ra sao với “khách không mời”?

Người dân có nhiều cách để chống các hành vi lấy cắp thông tin cá nhân. Ảnh: TL

Dùng phần mềm “vợt” email, số điện thoại

Kỹ sư Lê Văn Hoài, lãnh đạo Công ty Novatus, đơn vị chuyên cung ứng các dịch vụ công nghệ thông tin tại Hà Nội cho biết, hiện không chỉ có phần mềm “vợt” số điện thoại mà còn có cả phần mềm “vợt” được hầu hết các địa chỉ email. Theo đó, hàng triệu email có thể được “lôi” về kho bất kỳ lúc nào cần trong thời gian ngắn bằng các thao tác kỹ thuật nhanh gọn. Nguồn địa chỉ email này luôn có sẵn trong các trang giới thiệu về doanh nghiệp, trang cá nhân, website của chính các công ty, doanh nghiệp. Tùy vào tính bảo mật của từng trang mà thời gian lấy các địa chỉ email, thông tin trên đó nhanh hay chậm. Thậm chí, những kho có tính bảo mật cao cũng luôn đối mặt với nguy cơ bị tấn công, lấy cắp. Các thông tin khi được “vợt” về, tùy vào tính năng của phần mềm mà số dữ liệu này được lọc, sắp xếp theo các nhóm khu biệt theo ý đồ của người lấy.

Kỹ sư Lê Văn Hoài cho rằng, hiện rất khó hạn chế việc thông tin cá nhân bị lộ và mất cắp. Nguyên nhân do thông tin cá nhân dễ dàng được “khổ chủ” công khai trong quá nhiều dịch vụ. Vậy nên, khi thực hiện các giao dịch, người dân nên hạn chế tối đa việc để lộ thông tin cá nhân nếu không muốn làm phiền. Nếu bắt buộc phải công bố thì nên tìm hiểu đối tác và khi đó người cung cấp coi như đã “ký” vào một văn bản “ảo” rằng đã chấp nhận bị “spam” bất cứ lúc nào.

“Người dân đang cần sự che chắn của các quy định mang tính pháp lý, bởi việc cung cấp hay bị đánh cắp thông tin cá nhân không phải là điều mới mẻ. Người dân đôi lúc buộc phải công khai thông tin của mình cho bên thứ hai. Tuy nhiên, bên thứ hai sử dụng thông tin cá nhân đó như thế nào, có để lộ cho bên thứ ba hay không thì người cung cấp không thể biết. Vì vậy, người dân muốn kiện cũng chẳng biết kiện ai. Cần có những quy định rõ để các giao dịch dân sự này đi vào khuôn khổ, lúc đó, bên cho, bên nhận đều sẽ ý thức được trách nhiệm của mình thì người dân sẽ đỡ phải đối mặt với các cuộc gọi, tin nhắn không mong đợi”, ông Hoài nói.

“Lách” để chống bị “vợt” số

Về các biện pháp để ngăn ngừa lộ thông tin cá nhân, PGS.TS Huỳnh Quyết Thắng, Viện trưởng Viện Công nghệ thông tin và Truyền thông (Đại học Bách khoa Hà Nội) cho rằng, không nên công khai thông tin cá nhân của mình trên các trang mạng xã hội. “Ở châu Âu, người dân không sử dụng các trang mạng xã hội để trao đổi thông tin. Không nhấn bình chọn cho một yêu cầu nào đó thiếu tính tường minh về nguồn gốc, mục đích ở trên mạng. Khi nắm rõ các nguồn để lộ thông tin thì tự khắc người dân sẽ biết cách bảo vệ thông tin riêng tư của mình”, PGS.TS Huỳnh Quyết Thắng nói.

Cũng theo các chuyên gia công nghệ thông tin, người dùng có thể áp dụng nhiều cách để hạn chế các phần mềm có thể “vợt” số điện thoại trên mạng Internet. Khi cần đăng tin rao vặt, mua bán thì có thể dùng “chiêu” sáu số đầu ghi bình thường, các số còn lại thì ghi dưới dạng chữ. Định dạng vừa số vừa chữ sẽ gây khó cho các đối tượng dùng phần mềm “vợt” hàng loạt số điện thoại về kho sau đó sử dụng vào việc “làm phiền”. Sau khi đăng tin, giao dịch mua bán, quảng cáo, rao vặt… được thực hiện thì người đăng nên gỡ các thông tin đã đăng một cách triệt để. “Đăng tin rao vặt cho thuê nhà cách đây mấy năm, nay nhà cho thuê đã bán qua mấy đời chủ nhưng đôi lúc tôi vẫn nhận được các cuộc gọi hỏi để thuê. Các đợt cao điểm nhập học của sinh viên thì điện thoại đổ chuông tới tấp. Để hết bị làm phiền, tôi buộc phải lọ mọ tìm lại tài khoản, mật khẩu để gỡ thông tin đã đăng”, chị Huỳnh Thị Lý (ở Trung Văn, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) cho biết.

Với các giao dịch cần công khai thông tin cá nhân, trước khi cung cấp nên yêu cầu bên đề nghị cung cấp có thêm điều khoản không công khai thông tin cho bên thứ ba. Việc yêu cầu của bên cung cấp thông tin sẽ dần tạo thói quen cho bên nhận phải có ý thức bảo vệ nguồn tin. Ngoài những biện pháp tự bảo vệ nêu trên, người dùng di động có thể sử dụng các biện pháp kỹ thuật được đơn vị chuyên về an ninh mạng cung cấp. Tại Việt Nam, các phần mềm miễn phí và có tính phí của công ty an ninh mạng Bkav đã có mặt trên các kho ứng dụng từ nhiều năm nay. Số ứng dụng này được tích hợp công nghệ lọc thông minh Smart Filter và có thể chặn 100% các tin nhắn rác thường gặp. Công nghệ lọc thông minh Smart Filter dựa trên ngữ nghĩa và ngữ cảnh để xác định tin nhắn rác và ra quyết định chặn.

 Minh Anh