Hải Phòng: Bùng nhùng... chợ kiểu mới!

Chợ Lũng sau khi được quy hoạch lại được đánh giá là quản lý tốt song vẫn chưa đáp ứng được các tiêu chí chợ kiểu mới. Ảnh: P.V

Cháy, nổ, sập, đổ…bất cứ lúc nào!

Theo thống kê của Bộ Công an, từ năm 2009 đến nay toàn quốc đã xảy ra 129 vụ cháy chợ và trung tâm thương mại. Thiệt hại về tài sản lên tới 892,017 tỷ đồng, chết và bị thương 12 người. Tại TP Hải Phòng hiện có hơn 150 chợ lớn, nhỏ. Trong đó có 40 chợ được xây kiên cố, 89 chợ bán kiên cố và 25 chợ lán tạm. Các chợ tập trung chủ yếu ở khu vực đông dân cư, được hình thành trước khi có Luật PCCC (năm 2001) và hầu hết đã xuống cấp trầm trọng, tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ cao.

Đa số các chợ tại Hải Phòng đều có hệ thống đường giao thông chung quanh hẹp, hàng quán, người bán hàng rong lấn chiếm lòng lề đường khiến cho khi sự cố cháy nổ xảy ra, công tác ứng phó bị hạn chế. Nguồn nước để phục vụ chữa cháy tại các chợ không đạt yêu cầu: không đủ lượng nước, hệ thống bể nước, ao, hồ, sông quá xa chợ, hoặc không có. Các gian hàng chật hẹp, dột, nát, hệ thống điện sáng giăng mắc chằng chịt, không đảm bảo an toàn dễ xảy ra cháy, chập điện. Thêm vào đó là tục lệ thờ cúng, đốt vàng mã của chủ các gian hàng; việc sử dụng các vật liệu dễ cháy như bìa, xốp, giấy, tre, nứa... làm các vật liệu chống nóng, che nắng luôn tiềm ẩn nguy cơ hỏa hoạn. Nhiều gian hàng ăn uống sử dụng bếp than lại được xếp sát các gian hàng tạp hóa, hàng khô dễ bắt lửa, nhiều chủ kinh doanh tự ý cơi nới quầy, sạp hàng không đúng với thiết kế ban đầu...

Tình trạng nói trên xảy ra phổ biến ở nhiều chợ và đặc biệt trầm trọng ở các chợ lớn và có thâm niên như chợ An Dương, chợ Ga, chợ Sắt...

Ông Trần Đức Hiếu, Trưởng Ban quản lý chợ Ga cho hay: “Chợ Ga được xây dựng từ năm 1983, qua nhiều thời kỳ chắp vá, cơi nới, đến nay đã xuống cấp. Hiện, chợ có 1.300 quầy hàng với gần 700 hộ đăng ký kinh doanh. Hàng hóa kinh doanh tại đây chủ yếu là hàng dễ cháy. Chợ ở liền kề nhà dân, chỉ cần chợ cháy là nhà dân cháy và ngược lại. Nhìn chung toàn bộ kiến trúc kết cấu chợ Ga đến nay đã hết khấu hao sử dụng, xuống cấp nặng nề, nguy hiểm và luôn tiềm ẩn 2 nguy cơ lớn có thể xảy ra: Nguy cơ sập nhà, tốc mái nếu có mưa to gió lớn vào Hải Phòng và nguy cơ cháy, nổ bất cứ lúc nào”.

Thu mỗi hộ 15 - 20 triệu đồng, ai nộp?

Là một trong những chợ địa phương có quy mô lớn và được hình thành từ những năm 1950, chợ Lũng xét theo tiêu chí “chợ kiểu mẫu” đạt được 17/20 tiêu chí đề ra. Ông Dương Xuân Quý, Trưởng Ban quản lý chợ Lũng cho biết: Mỗi năm chợ Lũng chỉ được hỗ trợ từ ngân sách thành phố, quận có vài triệu đồng. Số tiền này mà để chỉnh trang tu sửa chợ thì chẳng thấm vào đâu. Chợ cứ ngày càng xuống cấp, xập xệ, mất vệ sinh và đặc biệt là nguy cơ cháy nổ cao. Đau đáu việc chỉnh trang lại chợ, Ban quản lý (BQL) chợ đã tự bỏ tiền túi ra để làm một số hạng mục cơ bản cần thiết trước mắt.

Được biết, sau khi BQL chợ Lũng được thành lập, mọi người đã bắt tay ngay vào việc nâng cấp, tu sửa chợ cho khang trang sạch đẹp. Hiện tại chợ này có hơn 300  quầy hàng, được xếp hạng chợ loại 3, đạt 17/20 tiêu chí về chợ đạt chuẩn về PCCC do UBND thành phố đề ra.

Hàng hóa kinh doanh tại chợ Lũng đã được sắp xếp khoa học hơn. Các gian hàng dễ cháy được bố trí ngoài chợ, gần mặt đường. Hệ thống điện gồm có 3 hệ thống tách nhau, đều mới được làm mới. Hệ thống mái che có cách nhiệt. Mỗi tháng 2 lần BQL chợ tiến hành phun thuốc khử trùng. Hàng ngày đều tiến hành xả rửa, quét dọn và khử mùi để đảm bảo vệ sinh... Tục đốt vàng mã tại các quầy hàng cũng được BQL chợ tuyên truyền vận động tiểu thương từ bỏ. Thay vào đó là tới ngôi đền bà Chúa kho được dựng gần chợ để thắp hương. Hiện nay, tiểu thương đã tự nguyện bỏ tiền ra trang bị mỗi gian hàng có 1 bình chữa cháy loại nhỏ... “Làm được như vậy là toát mồ hôi lắm rồi, 3 tiêu chí còn lại chẳng biết tới khi nào mới thực hiện xong nếu không có sự trợ giúp của UBND quận, thành phố.”  Ông Quý nói

Ông Quý cho biết: Chưa kể các tiêu chí khác, chỉ riêng để thực hiện tiêu chí 17 về vấn đề PCCC thì chợ Lũng cần phải đầu tư khoảng 150 triệu đồng. Vì bản thân những người kinh doanh hàng dễ cháy nổ chỉ chiếm 1/7 các gian hàng ở chợ. Nếu thu thì mỗi hộ phải nộp tới 15 – 20 triệu đồng, nên số tiền này không thể thu được của tiểu thương.

M.Lý - T.Vân/Báo Gia đình & Xã hội