Hà Nội
23°C / 22-25°C

Lê thê ăn chơi sau Tết: Có nên dẹp bớt lễ hội?

Thứ sáu, 11:01 14/02/2014 | Xã hội

GiadinhNet - “Tháng Giêng là tháng ăn chơi/ Tháng Hai cờ bạc, tháng Ba rượu chè”… Những câu lục bát khuyết danh trong dân gian ấy phần nào còn nguyên giá trị ở thời điểm hiện tại, với những dòng người tấp nập đổ đến các lễ hội, những công sở vắng hoe, những xí nghiệp chỉ lo mất lao động…

Lê thê ăn chơi sau Tết: Có nên dẹp bớt lễ hội? 1

GS Võ Tòng Xuân từng gây xôn xao dư luận với đề xuất đón Tết cổ truyền theo lịch dương. Ảnh TL

 
Mỗi năm ở Việt Nam có khoảng 7.000 lễ hội lớn, nhỏ, tập trung nhiều vào trước và sau Tết Nguyên đán. Hội hè quá nhiều, quá dài, bị không ít người cho là một lực cản cho phát triển kinh tế, là thứ ghìm chân làm tác phong lao động không thể tiến lên chuyên nghiệp, nhanh nhạy như các nước phát triển.
 
Liệu có cần quá nhiều lễ hội, cúng bái, hành hương hay không? PV Báo GĐ&XH có cuộc phỏng vấn với GS.TS Võ Tòng Xuân – người từng đề xuất đón Tết cổ truyền theo lịch dương.
 
Tín ngưỡng, nhưng không thái quá
 
Giáo sư từng gây xôn xao dư luận với đề xuất gộp Tết Nguyên đán vào với Tết Dương lịch. Đến nay, ông còn bảo lưu quan điểm này không?
 
- Tôi vẫn bảo lưu quan điểm này. Chúng ta cần sử dụng thời gian cho hợp lý. Trong lúc thế giới đang cạnh tranh rất mạnh mẽ nhưng mình cứ mãi bám theo hội hè, cúng bái. Nói cách khác, mình không có đủ việc làm nên cứ hết lễ hội này, lễ hội kia.
 
Dĩ nhiên, theo văn hóa tâm linh, cũng không thể nào phê phán, cũng không thể nói không có tín ngưỡng được. Cần có tín ngưỡng nhưng không làm thái quá. Mọi chuyện đều xuất phát từ thiếu việc làm. Nếu người dân đều có công ăn việc làm thì họ phải lo cho công việc của họ trước tiên.
 
Nhưng gộp Tết ta với Tết “tây” liệu có thực hiện ngay được không, thưa ông?

- Cần phải có lộ trình. Cũng như ngày xưa người dân mình mặc áo dài khăn đống, thấy áo sơ mi – quần tây tiện lợi hơn, cũng lùng bùng chuyện giữ gìn bản sắc văn hóa, nhưng rồi cũng tự thấy cứ mặc mãi như vậy là lố bịch. Bây giờ thì ai cũng mặc như tây cả, chỉ trong các lễ lạt, đám cưới đám hỏi… Hay các cô gái mặc áo dài rất đẹp nhưng lại bất tiện trong đời sống hằng ngày.

Ông đánh giá thế nào về hoạt động vui chơi của người dân mình trong các dịp lễ hội nói chung và dịp Tết Nguyên đán nói riêng?

- Về lễ Tết, phong tục tập quán của chúng ta rất phong phú. Có những cái không làm không được. Thí dụ như sáng mùng 1 thì con cháu cúng tổ tiên, mừng tuổi ông bà… thì không thể nào bỏ được.
 
Nhưng thay vì vào mùng 1 Âm lịch thì làm vào mùng 1 Dương lịch cũng vậy thôi, vẫn giữ được tục lệ của cha ông. Hay những lễ hội như kỷ niệm chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa thì càng cần duy trì, bởi đó là một phần lịch sử của cả dân tộc... Nhưng ngoài ra, chúng ta vẫn bày cái này, cái kia ra, rất tốn tiền của, thời gian.
 
Tôi từng ở bên Nhật Bản một năm, tôi có để ý thấy thế này, mỗi địa phương họ có một cái chùa, đền rất nổi tiếng, họ làm cho nổi tiếng cả thế giới luôn. Nhưng họ chỉ tổ chức lễ hội trong 1 hoặc 2 ngày đầu năm thôi. Nhóm người bán hàng dịch vụ ở lễ hội biết lịch và chỉ tới kinh doanh vào thời điểm đó thôi, chứ không kéo dài lê thê cả tháng trời như ở ta.
Lê thê ăn chơi sau Tết: Có nên dẹp bớt lễ hội? 2
Các lễ hội ở Việt Nam thường giống nhau, ít có nét riêng (Ảnh từ Internet)

Nên hạn chế thời gian lễ hội

Theo Giáo sư, cơ quan quản lý văn hóa có nên giới hạn thời gian hoạt động của các lễ hội ở các địa phương, bởi có những lễ hội kéo dài cả tháng trời?

- Nên hạn chế. Chúng ta cần chọn đúng ngày theo lịch sử vốn có của các lễ hội. Ví dụ, một lễ hội xưa kia chỉ diễn ra vào ngày Rằm tháng Giêng thì nay đã tự phát hoạt động vào thời điểm khác và kéo dài quá nhiều.
 
Chúng ta tổ chức lễ hội để bảo tồn văn hóa lịch sử thì phải tôn trọng lịch sử. Theo tôi nghĩ, khi tình trạng kinh tế thay đổi, theo hướng tốt lên, chúng ta sẽ thấy người dân sẽ thực tế hơn, lo đi làm hơn lo đi hội. Các chủ lao động cũng coi trọng vấn đề này hơn. Tôi biết có một tập đoàn lớn trong ngành than đang thực hiện việc này. Họ sắp xếp một ngày cho cán bộ, công nhân đi thăm liền 20 ngôi chùa, sau đó ổn định lại nhịp độ công việc.

Ngoài vấn đề thời gian, cơ quản lý văn hóa có nên tính đến chuyện hạn chế bớt các lễ hội nhỏ, tự phát ở các địa phương? Ít nhất là kiểm soát bằng cơ chế quản lý nhà nước?

- Theo tôi nghĩ cũng không nên dùng các biện pháp hành chính để ngăn cản người dân tham gia lễ hội, nhưng cũng không nên khuyến khích. Có nghĩa là có hội thì người dân cứ cử hành nhưng đừng có lôi chỗ này, kéo chỗ kia tới, xin quảng cáo tài trợ, để người dân cúng tiền vào…
 
Ông có cho rằng việc chúng ta đang có quá nhiều hội hè, ảnh hưởng đến chuyện làm ăn phát triển kinh tế, đặc biệt là khi hợp tác với nước ngoài?
 
- Chắc chắn là phải có. Người nước ngoài vẫn thắc mắc tại sao ở Việt Nam lại có lắm lễ hội thế. Những đối tác làm ăn chắc chắn không có dành thời gian để vui chơi cùng mình rồi, những việc nghỉ lễ, du xuân của người lao động trong nước sẽ ảnh hưởng đến công việc chung của đối tác.
 
Ông vừa nói không nên dùng biện pháp hành chính để ngăn cản lễ hội, song cơ quan quản lý văn hóa vẫn nên giám sát dựa trên các tiêu chuẩn, cấp độ của lễ hội, di tích? Ví dụ như một ngôi chùa mới xây vốn chẳng có truyền thống gì cả nhưng vì một lý do nào đó mà người dân bản địa khiến nó nổi tiếng, rồi tổ chức lễ hội cho khách thập phương kéo đến cúng bái… Có nên hạn chế các lễ hội kiểu như vậy?

- Nên như vậy. Tôi xin nêu ví dụ, ở Vũng Tàu, trước giải phóng, trên một sườn đồi mọc ra mấy chục ngôi chùa. Ai cũng đứng ra bảo chỗ này linh thiêng, chỗ kia linh thiêng rồi quyên tiền xây dựng. Nên bây giờ tôi chẳng biết chỗ nào Phật linh nhất. Do đó, với những nơi đã có lịch sử lâu đời, truyền thống tốt đẹp thì cần phải duy trì, giữ bằng được, nếu mới mọc lên thì phải rất đặc biệt, chứ mạnh ai nấy làm các lễ hội, sự kiện để hút tiền của bá tánh, tốn thời gian lao động là không được.

- Xin cảm ơn Giáo sư!
 

GS.TS, Nhà giáo Nhân dân, Anh hùng Lao động Võ Tòng Xuân là từng qua các cương vị: Hiệu trưởng ĐH Cần Thơ; Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển ĐBSCL; Hiệu trưởng ĐH An Giang và hiện là Quyền Hiệu trưởng ĐH Nam Cần Thơ. Ông cũng là cố vấn cao cấp tại Tập đoàn Thành Thành Công (TTC Group).

 Việt Nguyễn (thực hiện)

hoangthanhthuctap
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Luật BHXH mới: Những thay đổi khiến người lao động bất ngờ

Luật BHXH mới: Những thay đổi khiến người lao động bất ngờ

Đời sống - 7 giờ trước

Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024 có hiệu lực thi hành từ ngày 1-7 mở rộng diện bao phủ người tham gia và thụ hưởng chính sách BHXH.

Đến nhà bố mẹ vợ hờ đón con, gã thanh niên bất ngờ nổ súng

Đến nhà bố mẹ vợ hờ đón con, gã thanh niên bất ngờ nổ súng

Pháp luật - 8 giờ trước

GĐXH - Do mâu thuẫn vì vợ hờ mang con về nhà ngoại, Cường mang súng đến đòi con. Tại đây, hai bên xảy ra xô xát, đối tượng bất ngờ nổ súng nhưng không ai bị thương.

Cận cảnh bãi tập kết bột đá, cát thạch anh ngoài môi trường tại khu công nghiệp Thanh Bình ở Bắc Kạn

Cận cảnh bãi tập kết bột đá, cát thạch anh ngoài môi trường tại khu công nghiệp Thanh Bình ở Bắc Kạn

Đời sống - 9 giờ trước

GĐXH - Cả nghìn tấn bột đá, cát thạch anh vô tư được đổ ở ven đường khu ở công nghiệp Thanh Bình, huyện Chợ Mới, tỉnh Bắc Kạn tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng sức khỏe người dân.

Chân dung kẻ sát nhân ra tay làm 3 người nhà vợ cũ thương vong

Chân dung kẻ sát nhân ra tay làm 3 người nhà vợ cũ thương vong

Pháp luật - 9 giờ trước

Trước khi ra tay sát hại nhà vợ cũ làm 3 người thương vong, Phan Văn Phú làm nghề sửa xe ô tô, quá trình sinh sống tại địa phương chưa có tiền án, tiền sự.

Trẻ sơ sinh bị bỏ ven đường kèm bức thư 'mong con gặp được gia đình tốt'

Trẻ sơ sinh bị bỏ ven đường kèm bức thư 'mong con gặp được gia đình tốt'

Đời sống - 10 giờ trước

Bé sơ sinh 2 ngày tuổi bị bỏ lại ven đường vắng ở thôn Khau Ràng (xã Khánh Khê, huyện Văn Quan, tỉnh Lạng Sơn). Kèm theo có một số đồ dùng, vật dụng và một mảnh giấy ghi: “Con sinh ngày 5/6/2025, mong con gặp được gia đình tốt”.

Đồng Nai: Sập giàn giáo công trình trong khu du lịch Sơn Tiên, 2 người chết

Đồng Nai: Sập giàn giáo công trình trong khu du lịch Sơn Tiên, 2 người chết

Thời sự - 10 giờ trước

Giàn giáo công trình trong khu du lịch Sơn Tiên (TP Biên Hòa, Đồng Nai) sập khi đang thi công khiến 2 công nhân tử vong.

426 thí sinh vắng thi lớp 10 Hà Nội, 1 em bị đình chỉ vì mang điện thoại

426 thí sinh vắng thi lớp 10 Hà Nội, 1 em bị đình chỉ vì mang điện thoại

Giáo dục - 10 giờ trước

Một thí sinh vi phạm quy chế thi lớp 10 Hà Nội năm 2025 trong ngày thi đầu tiên với lý do mang điện thoại vào phòng thi.

Tháng 5 âm lịch 2025 của con giáp tuổi Dần nên nắm bắt biết những thay đổi bất ngờ này để mang lại tài lộc

Tháng 5 âm lịch 2025 của con giáp tuổi Dần nên nắm bắt biết những thay đổi bất ngờ này để mang lại tài lộc

Đời sống - 10 giờ trước

GĐXH - Xem tử vi tháng 5 âm lịch 2025 của 12 con giáp âm lịch, tuổi Dần sẽ có một tháng đầy những thay đổi dưới đây

Đăng ký học bóng rổ cho con, người phụ nữ ở TPHCM bị lừa 3,9 tỷ đồng

Đăng ký học bóng rổ cho con, người phụ nữ ở TPHCM bị lừa 3,9 tỷ đồng

Pháp luật - 12 giờ trước

Quá trình tìm, đăng ký học bóng rổ cho con, một người phụ nữ ở TPHCM bị các đối tượng dẫn dụ, lừa đảo số tiền gần 3,9 tỷ đồng.

Khởi tố nguyên Trưởng Công an huyện Quan Sơn

Khởi tố nguyên Trưởng Công an huyện Quan Sơn

Pháp luật - 12 giờ trước

GĐXH - VKSND tỉnh Thanh Hoá vừa phê chuẩn Quyết định khởi tố bị can đối với Lê Minh Tứ, nguyên Trưởng Công an huyện Quan Sơn để điều tra hành vi “Nhận hối lộ”.

Thêm một quy định mới từ Chính phủ khiến dân mạng 'đứng hình', hàng triệu người có nguy cơ bị 'xoá sổ' tài khoản

Thêm một quy định mới từ Chính phủ khiến dân mạng 'đứng hình', hàng triệu người có nguy cơ bị 'xoá sổ' tài khoản

Đời sống

GĐXH - Một loạt quy định mới từ Chính phủ vừa được ban hành đang khiến cộng đồng mạng quan tâm. Từ xác thực danh tính cá nhân, kiểm soát nội dung đến trách nhiệm của các nền tảng xuyên biên giới, tất cả đều hướng tới mục tiêu siết chặt hoạt động trên mạng xã hội. Nếu bạn không thực hiện đúng, nguy cơ “bay màu” tài khoản MXH là hoàn toàn có thật.

Top