Lô cốt - chứng tích dần mai một

Chủ nhật, 07:00 03/04/2011 | Xã hội

GiadinhNet - Những chứng tích ít ỏi ấy đang ngày một mất đi trong sự thờ ơ lãng quên của con người.

Trong sự phát triển đô thị hóa đến chóng mặt của Thủ đô, đâu đó chúng ta vẫn bắt gặp những ụ, khối bê tông với những hình thù khác nhau, đã bạc màu với thời gian nằm chỏng chơ ven vệ đường. Đó là những lô cốt, công trình quân sự của thực dân Pháp những năm 40- 50 của thế kỷ trước. Những chứng tích ít ỏi ấy đang ngày một mất đi trong sự thờ ơ lãng quên của con người.

Những mẩu vụn sót lại của chiến tranh

Lô cốt, chứng tích chiến tranh trong sự lãng quên của con người (trong ảnh: Một lô cốt còn sót lại trên đường Tây Hồ - Hà Nội).

"Không ai muốn gợi lại những đau thương, mất mát mà cuộc chiến phi nghĩa đó do quân giặc gây ra. Tuy nhiên, khi cuộc chiến càng lùi xa, thời gian cũng dễ "xóa nhòa" lịch sử nếu như chúng ta không biết giữ gìn những chứng tích còn sót lại để góp phần giáo dục truyền thống cho các thế hệ con cháu hôm nay và mai sau. Trong đó, những chiếc lô cốt nửa chìm, nửa nổi xù xì hay đứng lừng lững bên các ven đường, ven đê và ngã ba, ngã tư là những minh chứng thể hiện sự ngạo mạn cũng như tội ác của bọn thực dân ngoại bang đối với nhân dân ta. Nghĩa là, cái lô cốt hiện hữu trong thời bình không hẳn "vô hồn, vô tác dụng" như suy nghĩ giản đơn của ai đó, mà sự tồn tại của nó cũng là một "hình ảnh biết nói" về một thời đau thương của cả dân tộc", ông Hà Ngọc Lợi, cựu chiến binh từng chiến đấu ở Thủ đô nói.

Những ụ bê tông kiên cố trước kia là lô cốt của thực dân không khó tìm ở Thủ đô Hà Nội. Hầu như quận nào người ta cũng có thể bắt gặp lô cốt quân sự. Khắp miền Bắc, lô cốt phòng ngự được người Pháp xây dựng rải rác. Ở Hà Nội hệ thống phòng ngự này có mật độ dày đặc nhất.

Từ những vùng ngoại thành như Mê Linh, Trôi, Phùng hay dọc bờ sông Đuống, ngày nay chúng ta vẫn có thể bắt gặp những ụ lô cốt vẫn còn trơ gan cùng thời gian. Những lô cốt này hình dạng, kích thước không giống nhau. Đi dọc bờ sông Đuống có đến gần chục cái lô cốt, mà cứ khoảng vài cây số lại được xây dựng đều nhau.

Ở Hà Đông, ngày nay cũng còn lại khá nhiều những lô cốt như thế. Cạnh Trường THCS chuyên Lê Lợi, ai cũng có thể dễ dàng nhận ra 2 lô cốt nằm trơ bên vệ đường. Rồi tuyến đường Hà Nội đi Sơn Tây là nơi được thực dân Pháp xây dựng nhiều lô cốt có diện tích lớn như lô cốt kiêm tháp canh ở Phùng, đập Đáy... Ở Đông Anh có lô cốt cạnh cầu Phù Lỗ. Đó đều là những lô cốt được người ta biết đến như những pháo đài vững chãi của thực dân. Và rất nhiều ụ lô cốt nhỏ lẻ ngay trong khu dân cư mà người dân đã trưng dụng những lô cốt đó làm nhà ở, hay... công trình phụ.

Trong hệ thống đồn bốt dày đặc trước kia của thực dân Pháp còn sót lại đến bây giờ, "nổi tiếng" nhất vẫn là hệ thống "lô cốt mẹ con" nằm ở khu vực phía bắc Hồ Tây. Đáng tiếc hiện nay, hệ thống "lô cốt con", được coi là vệ tinh của "lô cốt mẹ" đã bị phá huỷ, không có một vết tích. Chỉ còn lại "lô cốt mẹ" vẫn nằm lặng lẽ, xung quanh cỏ cây tốt um tùm.

Vượt qua một hàng dây thép gai bảo vệ, chúng tôi tiến vào khu sân của lô cốt này. Những dấu vết cho thấy, cách đây không lâu, nơi đây là một quán bar mà một ai đó đã "mượn" lô cốt này để hoạt động. Chẳng hiểu vì sao bây giờ lại bị bỏ hoang.

Chúng tôi theo đường cầu thang cuốn được làm bằng sắt leo lên tầng 2. Đó là một lô cốt có hai tầng, xung quanh vẫn còn đó những lỗ châu mai và lỗ thông hơi được bố trí khắp mọi hướng. Lô cốt này có chiều dài khoảng 6m, rộng 4m, cao 3m. Độ dày tường bê tông khoảng 0,5 - 0,8m. Ghé mắt nhìn vào trong, chúng tôi có cảm giác rờn rợn vì không gian tối, chật hẹp, lại bị bỏ hoang lâu ngày.

Nhưng lên đến tầng hai thì không gian đã đổi khác. Đây như một cái sân thượng, mà từ đó có thể mở rộng tầm nhìn bao quát được cả Hồ Tây rộng lớn. Một không gian mở với một chòi cao hình ống có 4 lỗ châu mai ở 4 hướng. Ụ chiến đấu tròn này đường kính khoảng 1,5m, cao 2m, cách khoảng 6m từ lô cốt này.

Ông Hoàng Văn Lịch, một người cao tuổi ở Quảng An, quận Tây Hồ khi thấy chúng tôi dò dẫm trong chiếc lô cốt này đã rất hào hứng kể chuyện "đời sống cái lô cốt hậu chiến tranh". Ông Lịch cho biết, cách đây chưa lâu chiếc lô cốt to này vẫn có đường thông nhau với một lô cốt bé nằm gần đó. Nhưng giờ thì "người ta lấp đi rồi" và lô cốt "con" thì bị bịt lại phục vụ cho việc mở đường.

Thì ra những dự đoán của chúng tôi về một quán bar đã từng tồn tại ở lô cốt này là chính xác. Ông Lịch kể rằng, một người dân sống cạnh lô cốt này đã chăng thép gai, làm lại mặt bằng phía tây lô cốt, rồi mở quán với không gian cả dưới chân và trên tầng 2 của lô cốt. "Ông chủ này xây dựng cầu kỳ lắm. Chắc ông ta cải tạo nơi đây để thành một địa điểm hút khách phục vụ việc kinh doanh của mình. Cái quán lô cốt này có cái tên rất Tây "Block house". Cải tạo được một thời gian thì bỗng dưng thấy đóng cửa. Tôi nghe nói chính quyền không cho phép", ông Lịch cho biết.

Tuy "lô cốt mẹ" được trưng dụng làm mục đích kinh doanh, nhưng có lẽ đây cũng là chiếc lô cốt duy nhất trong toàn bộ hệ thống lô cốt ở Hà Nội và cả miền Bắc này mà con người có ý tưởng cải tạo để người dân đến tham quan.

Sẽ biến mất?

"Lô cốt mẹ" với tầm nhìn thoáng đãng ra Hồ Tây.

Những cái hầm chiến đấu với hình thù kỳ dị, kiên cố vững chãi lù lù sát mặt đất được xây dựng làm vòng vây phòng thủ khắp thành phố mà người ta thường gọi là "phòng tuyến De Lattre De Tassigny". Khi chiến tranh đã lùi xa, chỉ còn lại những lô cốt xi măng, nơi lính lê dương, lính ngụy xưa kia ngày đêm canh giữ sẽ là những chứng tích về cuộc chiến đấu oai hùng của dân tộc.

Thế nhưng, những lô cốt phần nhiều đã bị phá huỷ, một số khác bị chiếm dụng. Ở ngay trong phố, một vài lô cốt "được" cải tạo thành nhà ở đàng hoàng không phải là chuyện lạ. Điều đáng nói là "được cải tạo mấy chục năm rồi", nên... đành chịu.

Những lô cốt ở nội thành thì như thế, những lô cốt ở ngoại thành thì lại chịu cảnh thờ ơ của mọi người. Những cánh đồng mênh mông tưởng như bất tận ở các khu ngoại thành, nơi cách xa phố xá chen chúc đông đúc cũng thưa vắng dần những ụ lô cốt. Lô cốt thời Pháp là một phần của lịch sử, giờ vẫn nằm rải rác ở nhiều nơi, cái còn nguyên vẹn vô cùng ít ỏi, cái mất, cái hư hại thì nhiều, tuy nhiên nếu giữ gìn được nguyên vẹn nó sẽ trở thành những điểm đến rất thú vị, đặc biệt là đối với du khách nước ngoài.

Tuy là vô tri vô giác, và bị cho là vô dụng trong cuộc sống gấp gáp chật chội ngày nay nhưng những lô cốt đó là một phần của lịch sử Hà Nội, một phần của cuộc chiến tranh chống thực dân đầy kiêu hãnh của dân tộc. Số phận chung của những lô cốt Pháp, trước sự thờ ơ thiếu quan tâm là điều rất đáng tiếc.

(Còn nữa)

Thúy Quang

kimngan

Chia sẻ facebook

Bình luận

Xem thêm bình luận

Ý kiến của bạn

Cùng chuyên mục

Cơ trưởng trực thăng kể phút nghẹt thở giải cứu 8 người mắc kẹt trong lũ dữ Sơn La

Thời sự - 16 phút trước

Trực thăng EC-155B1 do Thượng tá Lê Hải Đăng chỉ huy đã cứu hộ thành công 8 người dân mắc kẹt giữa dòng lũ tại Sơn La, ngày 1/8. Hành trình cam go, nghẹt thở được chính phi công tổ bay kể lại sau khi hạ cánh an toàn.

Bề ngoài lạnh lùng, bên trong ấm áp: Con giáp sống nội tâm nhưng vô cùng tình nghĩa

Đời sống - 35 phút trước

GĐXH - Có những con giáp luôn âm thầm quan sát, giấu kín niềm vui nỗi buồn trong lòng. Dù không giỏi thể hiện cảm xúc, họ lại rất chân thành, tốt bụng và hết lòng vì người thân, bạn bè.

Hành trình 'sống hết mình, học đến cùng' của ông Hoàng Nam Tiến

Giáo dục - 1 giờ trước

Trong ký ức bạn bè, đồng nghiệp, "giáo Tiến" đã có một hành trình học tập không ngơi nghỉ để truyền cảm hứng sống, làm việc hết mình cho cộng đồng.

Chiếc nhẫn kim cương bị rơi trên bãi biển và lời cảm ơn đầy xúc động từ du khách

Xã hội - 3 giờ trước

Từ lời cầu cứu trên mạng xã hội, hai cán bộ trật tự biển Đà Nẵng mang thiết bị ra bãi biển giúp du khách tìm nhẫn kim cương. Hành động tử tế khiến vị khách xúc động bật khóc và gửi lời cảm ơn.

Tìm thấy 5 thi thể bị lũ cuốn trôi ở Điện Biên

Thời sự - 3 giờ trước

Đến tối ngày 1/8, sau nhiều giờ căng mình trong điều kiện thời tiết phức tạp, các lực lượng cứu hộ đã tìm thấy thi thể 5 người bị lũ cuốn và đất đá vùi lấp tại các xã vùng cao của huyện Điện Biên Đông cũ, tỉnh Điện Biên.

Những loại giao dịch đất đai bị từ chối công chứng

Thời sự - 4 giờ trước

Luật Công chứng 2024 quy định, Công chứng viên có nghĩa vụ từ chối công chứng trong trường hợp giao dịch vi phạm pháp luật, đạo đức xã hội và các trường hợp khác theo quy định của Luật này và giải thích rõ lý do từ chối.

Nhìn lại những vụ bắt cóc trẻ em rúng động dư luận

Pháp luật - 6 giờ trước

Liên tiếp những vụ bắt cóc trẻ em xảy ra từ Bắc vào Nam khiến dư luận phẫn nộ, đặt ra cảnh báo nghiêm trọng về sự an toàn của trẻ trong xã hội hiện nay.

Tháng sinh Âm lịch của người đã thông minh lại còn chăm chỉ nên gặp nhiều cơ hội phát tài

Đời sống - 6 giờ trước

GĐXH - Theo tử vi, những người sinh vào 4 tháng Âm lịch này thường sở hữu trí tuệ sắc bén, tinh thần kiên trì và khả năng nắm bắt cơ hội hiếm có. Nhờ đó, họ dễ gặt hái thành công và xây dựng cuộc sống sung túc.

Tin sáng 2/8: Kinh hoàng khoảnh khắc cây cầu bị nước lũ cuốn trôi ở Sơn La; thót tim cảnh nam thanh niên cứu bé gái đuối nước ở hồ bơi của villa

Xã hội - 8 giờ trước

GĐXH - Một đoạn clip ngắn ghi lại khoảnh khắc cây cầu lớn trên địa bàn tỉnh Sơn La bị nước lũ cuốn trôi đã khiến nhiều người rùng mình; một clip ghi lại cảnh nam thanh niên sơ cứu đúng cách, cứu sống bé gái đuối nước nguy kịch tại 1 villa ở phường Vũng Tàu.

Thông tin mới nhất về quy định tham gia giao thông bằng xe đạp điện, người dân cần chú ý

Đời sống - 8 giờ trước

GĐXH - Quy định tham gia giao thông bằng xe đạp điện vẫn tuân theo các quy định chung của Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ và các văn bản hướng dẫn thi hành. Người dân cần lưu ý để đảm bảo an toàn, tuân thủ luật và tránh các hành vi nguy hiểm.

Xem nhiều

4 con giáp 'sớm nắng chiều mưa': Vui đó, nhưng chỉ cần chạm tự ái là giận dữ ngay

Đời sống

GĐXH - Có những con giáp luôn khiến người xung quanh phải "đoán mò" tâm trạng. Vừa vui vẻ, rạng rỡ là thế, nhưng chỉ một lời nói chạm đúng điểm yếu cũng đủ khiến họ thay đổi sắc mặt.