Nỗ lực nâng cao chất lượng sống cho người dân

Tháng hành động Quốc gia về dân số 2013 có chủ đề “Già hóa dân số - những thách thức trong chăm sóc người cao tuổi”. Ảnh: Chí Cường.

Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Viết Tiến đã nhấn mạnh như vậy tại Lễ phát động Tháng hành động Quốc gia về dân số 2013, do Bộ Y tế tổ chức sáng ngày 4/12 tại Hà Nội.

Tốc độ già hóa của Việt Nam nhanh “top” 5 thế giới

Phát biểu tại Lễ phát động, PGS.TS Nguyễn Viết Tiến – Thứ trưởng Bộ  Y tế đã khẳng định sự quan tâm của Đảng, Nhà nước ta đối với công tác DS– KHHGĐ; đồng thời khẳng định một lần nữa những thành tựu nổi bật của công tác dân số trong hơn nửa thế kỷ qua. Đặc biệt là tuổi thọ người Việt Nam trong những năm qua đã tăng lên rất đáng kể. Chúng ta đã tăng 33 tuổi (từ 40-73 tuổi) trong hơn 50 năm qua, trong khi thế giới tăng 22 tuổi (từ 48 – 70 tuổi) trong cùng khoảng thời gian. Từ năm 2011, với tỷ lệ người trên 60 tuổi chiếm trên 10%, Việt Nam đã chính thức bước vào giai đoạn già hóa dân số.

Theo TS Dương Quốc Trọng, Tổng cục trưởng Tổng cục DS-KHHGĐ (Bộ Y tế), Việt Nam đang đối diện với những thách thức khi già hóa dân số đến sớm hơn so với dự báo và đang diễn ra một cách nhanh chóng. Việt Nam là một trong 5 quốc gia có tốc độ nhanh nhất thế giới. Vì vậy, ngành dân số đã đề xuất chủ đề của Tháng hành động Quốc gia về dân số, hướng tới Ngày Dân số Việt Nam (26/12) là: Già hóa dân số - những thách thức trong chăm sóc người cao tuổi.

Người cao tuổi (NCT) Việt Nam đang đối mặt với nhiều khó khăn, trên 70% NCT sống với con cháu trong khi xu hướng cấu trúc gia đình có sự thay đổi. 68,2% NCT sống ở nông thôn là nông dân. 70% NCT không có tích lũy vật chất, chỉ có 30% NCT có lương hưu hoặc trợ cấp từ ngân sách nhà nước. Chưa có hệ thống cung ứng việc làm cho NCT, hệ thống chăm sóc sức khỏe NCT còn nhiều hạn chế…

Triển khai đồng bộ các giải pháp

Chín tháng đầu năm 2013, số liệu tổng hợp từ báo cáo của 63 tỉnh, thành phố cho thấy: Số sinh ra giảm 14% so với cùng kỳ năm 2012. Ước tính cả năm 2013, mức giảm sinh đạt 0,1%o (đạt chỉ tiêu Chính phủ giao). Số sinh, tỷ lệ sinh con thứ 3 giảm 9,05% so với cùng kỳ. Tỷ số giới tính khi sinh trên cả nước ước tính là 112 bé trai/100 bé gái (giảm 0,3 điểm phần trăm so với năm 2012). 7% bà mẹ mang thai được sàng lọc trước sinh, 16% trẻ được sàng lọc sơ sinh (đạt 100% chỉ tiêu).

Để thiết thực hưởng ứng Tháng hành động Quốc gia về dân số năm 2013 và Ngày Dân số Việt Nam 26/12 năm 2013 với chủ đề: Già hóa dân số – những thách thức trong chăm sóc người cao tuổi, đồng thời triển khai kế hoạch DS-KHHGĐ năm 2014, Thứ trưởng Nguyễn Viết Tiến đề nghị ngay từ những ngày đầu, tháng đầu của năm, hệ thống cán bộ công tác y tế, dân số cần tiếp tục làm tốt công tác tham mưu cho Đảng, Nhà nước nhằm lãnh đạo, chỉ đạo công tác DS – KHHGĐ, quyết tâm thực hiện thắng lợi các chỉ tiêu, kế hoạch được giao năm 2014, góp phần thực hiện thành công Chiến lược Dân số và SKSS Việt Nam giai đoạn 2011-2020.

Ngành dân số cần đẩy mạnh hoạt động của các mô hình đã và đang triển khai nhằm can thiệp một cách hiệu quả nhất vấn đề về cơ cấu, chất lượng dân số; kiểm soát tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh; tư vấn, khám sức khỏe tiền hôn nhân; sàng lọc trước sinh, sơ sinh; giảm tình trạng tảo hôn, kết hôn cận huyết thống tại một số vùng dân tộc ít người. Nỗ lực triển khai đồng bộ các giải pháp về vấn đề già hóa dân số, phối hợp chủ động đề xuất xây dựng bệnh viện lão khoa trên toàn quốc nhằm bắt kịp sự biến đổi nhân khẩu học và nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng lớn của NCT.

Chúng ta cần xây dựng các mô hình chăm sóc NCT tại gia đình và cộng đồng, các cơ sở hạ tầng khu vui chơi thân thiện với NCT; mở rộng độ bao phủ bảo hiểm hưu trí, bảo hiểm y tế thông qua việc triển khai chương trình an sinh xã hội, tăng thu nhập cho NCT. Tăng mức trợ cấp xã hội, lương hưu, giải quyết hiệu quả hơn tình trạng đói nghèo cho NCT đặc biệt tại vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn.

Tổ chức đồng bộ, hiệu quả các hoạt động hưởng ứng Tháng hành động Quốc gia về dân số năm 2013, các sự kiện, chiến dịch truyền thông trên các kênh truyền thông; các cấp quán triệt đầy đủ sâu sắc tư tưởng, quan điểm của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước về DS-KHHGĐ, chăm sóc NCT; các hội nghị, hội thảo, diễn đàn nhằm giải quyết các vấn đề trọng tâm của công tác DS-KHHGĐ và vấn đề già hóa dân số.