Hà Nội
23°C / 22-25°C

Phát hiện mới, bụi mịn PM2.5 gây ra tình trạng mỡ máu cao

Thứ sáu, 13:24 21/04/2023 | Sống khỏe

Sự tăng cholesterol xấu và cholesterol toàn phần, tạo nên tình trạng rối loạn lipid máu (tăng mỡ máu) vừa được chứng minh là có liên quan đến một loại bụi mịn xuất hiện ngày một nhiều trong không khí, đó là loại bụi mịn PM2.5. Loại bụi mịn PM2.5 này còn gây ảnh hưởng xấu đến hệ tim mạch, hệ hô hấp...

1. Bụi mịn PM2.5 là gì?

Đó là một loại bụi mịn bay trong không khí, các hợp chất có trong bụi còn được gọi chung là Particulate Matter - ký hiệu PM. PM2.5 là loại bụi mịn có đường kính nhỏ hơn 2.5 micron. PM2.5 là dạng vật chất hạt siêu nhỏ trong không khí ô nhiễm , được giải phóng qua khói xe (ô tô, xe máy…) chạy bằng xăng, dầu, từ các hoạt động công nghiệp, nông nghiệp, cháy rừng, núi lửa... Từ lâu đã được chứng minh qua các nghiên cứu dạng quan sát là làm tăng nguy cơ nhiều bệnh cho con người.

2.Tác hại của bụi mịn PM2.5 đối với sức khỏe con người

Trong nghiên cứu mới được công bố trên Scientific Reports , nhóm khoa học dẫn đầu bởi ba nhà nghiên cứu từ Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Giang Tô và Đại học Giang Tô (Trung Quốc) đã chứng minh rằng phơi nhiễm PM2.5 tỉ lệ thuận với mức cholesterol xấu (thấp) tức là LDL cholesterol trong máu. Loại này có chứa mật độ lipoprotein thấp và được xem là một loại Cholesterol xấu đối với cơ thể. Cholesterol xấu này có thể gây ra các bệnh lý nguy hiểm cho con người như đột quỵ, xơ vữa động mạch, sỏi thận, các bệnh về đường hô hấp, tăng mỡ máu ...
Thêm một nguyên nhân làm tăng mỡ máu - Ảnh 2.

Bụi mịn PM2.5 gây tác hại cho sức khỏe con người

Như ta đã biết, tăng mỡ máu (bao gồm cholesterol toàn phần và cholesterol xấu) là vấn đề nguy hiểm bởi có thể làm xơ vữa thành động mạch, từ đó gây cản trở lưu thông của dòng máu, nhất là khi mảng xơ vữa bị bong ra chúng đi theo dòng máu đến mạch máu não làm tắc động mạch não gây đột quỵ, đi đến động mạch vành tim gây nhồi máu cơ tim, đến thận gây sỏi thận…

Tác hại của bụi mịn PM2.5 đã được một số nhà khoa học tiến hành xác định trên bệnh nhân. Cụ thể, công trình được thực hiện tại Bệnh viện Nhân dân Nghi Hưng (Giang Tô - Trung Quốc) trên các bệnh nhân tham gia khám sức khỏe từ năm 2015 đến 2020. Các tác giả đã thu thập báo cáo về các chỉ số liên quan đến mỡ máu như cholesterol xấu LDL, cholesterol tốt HDL có chức năng quan trọng là vận chuyển cholesterol dư thừa về gan để gan xử lý. Tại gan các cholesterol sẽ được chuyển hoá và thải ra khỏi cơ thể.

Kết quả nghiên cứu có 198.000 người tham gia đã chỉ ra những người đã tiếp xúc với bụi mịn PM2.5 trong không khí nhiều nhất, chủ yếu do môi trường sống và làm việc, có mức cholesterol xấu và cholesterol toàn phần cao hơn hẳn. Tuy rằng, nghiên cứu của các tác giả chưa báo cáo cơ chế tác động cụ thể của bụi mịn PM2.5 làm tăng mỡ máu (mỡ máu cao) nhưng đây là lời cảnh báo và cần có hành động chống lại sự ô nhiễm không khí bởi PM2.5 là rất cần thiết.

3. Bụi mịn PM2.5 lơ lửng trong không khí từ đâu mà có?

Trước hết phải kể đến do các phương tiện giao thông nhất là xe cơ giới vừa đào thải khói từ các động cơ xe máy, ô tô đốt nhiên liệu (xăng, dầu…) vừa cuốn bụi mặt đường đưa vào không khí từ đó làm gia tăng lượng bụi mịn lớn làm ô nhiễm không khí. Thứ đến là khói, bụi trong sinh hoạt hàng ngày của con người như việc sử dụng bếp than, bếp củi, bếp dầu để nướng thực phẩm sẽ sinh ra lượng khói thải nhất định, làm gia tăng bụi mịn trong không khí. Lượng khí thải lớn nhất là từ sản xuất công nghiệp tại c ác nhà máy, xưởng sản xuất, khu công nghiệp thường thải một lượng lớn khói thải ra môi trường, không khí, từ đó làm gia tăng lượng bụi mịn trong không khí.

Bên cạnh đó phải kể đến rác thải trong sinh hoạt, rác công nghiệp sản sinh ra bụi mịn kèm vô số vi sinh vật gây bệnh từ đó làm ảnh hưởng đến luồng không khí sạch mà con người hít thở hàng ngày.

Ngoài ra, các công trình xây dựng nhà máy, công xưởng, chung cư, cao ốc, cầu đường… là những nguyên nhân gây ra bụi mịn trong môi trường, làm ảnh hưởng đến không khí nghiêm trọng. Hoặc do đốt rơm rạ sau một mùa gặt lúa sẽ sinh ra khói thải độc hại, bụi mịn PM2.5 làm ảnh hưởng đến luồng không khí sạch trong môi trường gây hại cho sức khoẻ cho con người.

Thêm một nguyên nhân làm tăng mỡ máu - Ảnh 3.

Nên bổ sung rau quả để phòng bệnh.

4. Phòng tránh nhiễm PM2.5

Để phòng tránh nhiễm bụi mịn PM2.5 gây nên tăng mỡ máu cũng như các bệnh khác cho cơ thể, việc đầu tiên là cần phải giảm triệt để các nguồn gốc sinh ra và phát tán bụi. Đồng thời ưu tiên sử dụng các phương tiện giao thông với nhiên liệu thân thiện với môi trường, ô tô, xe máy điện.

Song song cần phải phủ xanh môi trường sống và nâng cao ý thức bảo vệ môi trường ở mỗi người, cộng đồng. Nếu có thể hãy tránh xa các nguồn gây ô nhiễm không khí, khi ra đường hãy đeo khẩu trang, tốt nhất là loại có lọc khí chuyên dụng giúp lọc sạch không khí đảm bảo sức khỏe cho người dùng.

Ngoài ra, cũng cần phải nâng cao hệ thống miễn dịch bằng cách có kế hoạch ăn uống hợp lý với khẩu phần ăn giàu chế độ dinh dưỡng, rau xanh, trái cây giàu vitamin...để giúp hình thành và duy trì lớp niêm mạc ở đường hô hấp và đường tiêu hóa, giúp cơ thể có thể chống lại tổn thương tế bào, tăng cung cấp oxy cho tế bào...


PGS.TS.Bùi Mai Hương
Bình luận (0)
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Thực phẩm được ví 'kháng sinh tự nhiên' giúp ngừa tế bào ung thư, rẻ tiền, ngon miệng, người Việt nên ăn để sống thọ

Thực phẩm được ví 'kháng sinh tự nhiên' giúp ngừa tế bào ung thư, rẻ tiền, ngon miệng, người Việt nên ăn để sống thọ

Sống khỏe - 2 giờ trước

GĐXH - Một số hợp chất có trong tỏi có khả năng ngăn ngừa tế bào ung thư phát triển, góp phần làm giảm nguy cơ ung thư thực quản, dạ dày, ruột già.

Đi tập thể dục để hạ đường huyết, người đàn ông bất ngờ tử vong: BS chỉ ra sai lầm cực nghiêm trọng mà nhiều người Việt đang mắc

Đi tập thể dục để hạ đường huyết, người đàn ông bất ngờ tử vong: BS chỉ ra sai lầm cực nghiêm trọng mà nhiều người Việt đang mắc

Sống khỏe - 5 giờ trước

Kết quả này khiến gia đình ông Liu khó chấp nhận. Làm sao một người hoàn toàn khỏe mạnh lại có thể chết vì tập thể dục?

6 lý do khiến hạt chia trở thành thực phẩm nên bổ sung mỗi ngày

6 lý do khiến hạt chia trở thành thực phẩm nên bổ sung mỗi ngày

Sống khỏe - 6 giờ trước

GĐXH - Nhỏ bé nhưng giàu dưỡng chất, hạt chia đang dần trở thành lựa chọn quen thuộc trong chế độ ăn lành mạnh của nhiều người. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, chỉ cần bổ sung hạt chia đúng cách mỗi ngày cũng có thể mang lại nhiều lợi ích cho tiêu hóa, tim mạch và kiểm soát cân nặng. Vậy hạt chia có gì đặc biệt và vì sao bạn nên bắt đầu ăn từ hôm nay?

Gia vị góc bếp được ví như kháng sinh tự nhiên, người Việt nên ăn thường xuyên để chữa bách bệnh

Gia vị góc bếp được ví như kháng sinh tự nhiên, người Việt nên ăn thường xuyên để chữa bách bệnh

Sống khỏe - 16 giờ trước

GĐXH - Tỏi không chỉ là loại gia vị thiết yếu trong nhà bếp mà còn được ví như loại kháng sinh tự nhiên có nhiều công dụng phòng chống nhiều loại bệnh.

4 thực phẩm có đặc tính ngăn ngừa sự phát triển của tế bào ung thư, người Việt nên ăn nhiều hơn

4 thực phẩm có đặc tính ngăn ngừa sự phát triển của tế bào ung thư, người Việt nên ăn nhiều hơn

Sống khỏe - 1 ngày trước

GĐXH - Nhiều nghiên cứu cho thấy rằng sự kết hợp hợp lý giữa các nhóm thực phẩm có thể góp phần ngăn ngừa sự phát triển của tế bào ung thư.

6 món thực phẩm nên ăn vào buổi tối giúp giảm mỡ, tăng cơ hiệu quả hơn

6 món thực phẩm nên ăn vào buổi tối giúp giảm mỡ, tăng cơ hiệu quả hơn

Sống khỏe - 1 ngày trước

GĐXH - Bữa tối không chỉ ảnh hưởng đến giấc ngủ mà còn đóng vai trò quan trọng trong quá trình giảm mỡ và phát triển cơ bắp. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, lựa chọn đúng thực phẩm vào buổi tối có thể giúp cơ thể phục hồi tốt hơn, hạn chế tích mỡ và hỗ trợ tăng cơ hiệu quả. Dưới đây là 6 món ăn buổi tối vừa lành mạnh vừa phù hợp cho người muốn cải thiện vóc dáng.

Nam sinh 22 tuổi bị suy thận thừa nhận có 2 thói quen xấu mà giới trẻ Việt dễ mắc nhất

Nam sinh 22 tuổi bị suy thận thừa nhận có 2 thói quen xấu mà giới trẻ Việt dễ mắc nhất

Bệnh thường gặp - 1 ngày trước

GĐXH - Nam sinh suy thận thừa nhận có lối sống thiếu lành mạnh kéo dài trong suốt những năm đại học, đó là thức khuya và thường xuyên uống nước ngọt.

Người đàn ông 31 tuổi mắc cùng lúc 4 bệnh mạn tính nguy hiểm sau thời gian bị áp lực làm quản lý kinh doanh

Người đàn ông 31 tuổi mắc cùng lúc 4 bệnh mạn tính nguy hiểm sau thời gian bị áp lực làm quản lý kinh doanh

Sống khỏe - 1 ngày trước

GĐXH - Anh Trường phát hiện mắc 4 bệnh mạn tính nguy hiểm sau thời gian ăn uống không điều độ, thức khuya... do áp lực quản lý kinh doanh.

Người cao tuổi nên tránh 8 nhóm thực phẩm này để bảo vệ sức khỏe mỗi ngày

Người cao tuổi nên tránh 8 nhóm thực phẩm này để bảo vệ sức khỏe mỗi ngày

Sống khỏe - 1 ngày trước

GĐXH - Khi tuổi tác tăng lên, khả năng tiêu hóa và chuyển hóa của cơ thể cũng dần suy giảm, khiến việc ăn uống không còn đơn giản như trước. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, một số loại thực phẩm quen thuộc có thể tiềm ẩn nguy cơ cho sức khỏe người cao tuổi nếu sử dụng thường xuyên hoặc không đúng cách. Nhận diện sớm những nhóm thực phẩm nên hạn chế sẽ giúp người lớn tuổi phòng bệnh và sống khỏe hơn.

Tế bào ung thư 'thích' gì nhất? Câu trả lời nằm ngay trên mâm cơm nhà bạn

Tế bào ung thư 'thích' gì nhất? Câu trả lời nằm ngay trên mâm cơm nhà bạn

Sống khỏe - 1 ngày trước

GĐXH - Một số món ăn tiện lợi, phổ biến trong bữa cơm hằng ngày được cho là có liên quan đến sự phát triển của tế bào ung thư nếu tiêu thụ quá thường xuyên.

Top