Hà Nội
23°C / 22-25°C

Phát hiện mới, bụi mịn PM2.5 gây ra tình trạng mỡ máu cao

Thứ sáu, 13:24 21/04/2023 | Sống khỏe

Sự tăng cholesterol xấu và cholesterol toàn phần, tạo nên tình trạng rối loạn lipid máu (tăng mỡ máu) vừa được chứng minh là có liên quan đến một loại bụi mịn xuất hiện ngày một nhiều trong không khí, đó là loại bụi mịn PM2.5. Loại bụi mịn PM2.5 này còn gây ảnh hưởng xấu đến hệ tim mạch, hệ hô hấp...

1. Bụi mịn PM2.5 là gì?

Đó là một loại bụi mịn bay trong không khí, các hợp chất có trong bụi còn được gọi chung là Particulate Matter - ký hiệu PM. PM2.5 là loại bụi mịn có đường kính nhỏ hơn 2.5 micron. PM2.5 là dạng vật chất hạt siêu nhỏ trong không khí ô nhiễm , được giải phóng qua khói xe (ô tô, xe máy…) chạy bằng xăng, dầu, từ các hoạt động công nghiệp, nông nghiệp, cháy rừng, núi lửa... Từ lâu đã được chứng minh qua các nghiên cứu dạng quan sát là làm tăng nguy cơ nhiều bệnh cho con người.

2.Tác hại của bụi mịn PM2.5 đối với sức khỏe con người

Trong nghiên cứu mới được công bố trên Scientific Reports , nhóm khoa học dẫn đầu bởi ba nhà nghiên cứu từ Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Giang Tô và Đại học Giang Tô (Trung Quốc) đã chứng minh rằng phơi nhiễm PM2.5 tỉ lệ thuận với mức cholesterol xấu (thấp) tức là LDL cholesterol trong máu. Loại này có chứa mật độ lipoprotein thấp và được xem là một loại Cholesterol xấu đối với cơ thể. Cholesterol xấu này có thể gây ra các bệnh lý nguy hiểm cho con người như đột quỵ, xơ vữa động mạch, sỏi thận, các bệnh về đường hô hấp, tăng mỡ máu ...
Thêm một nguyên nhân làm tăng mỡ máu - Ảnh 2.

Bụi mịn PM2.5 gây tác hại cho sức khỏe con người

Như ta đã biết, tăng mỡ máu (bao gồm cholesterol toàn phần và cholesterol xấu) là vấn đề nguy hiểm bởi có thể làm xơ vữa thành động mạch, từ đó gây cản trở lưu thông của dòng máu, nhất là khi mảng xơ vữa bị bong ra chúng đi theo dòng máu đến mạch máu não làm tắc động mạch não gây đột quỵ, đi đến động mạch vành tim gây nhồi máu cơ tim, đến thận gây sỏi thận…

Tác hại của bụi mịn PM2.5 đã được một số nhà khoa học tiến hành xác định trên bệnh nhân. Cụ thể, công trình được thực hiện tại Bệnh viện Nhân dân Nghi Hưng (Giang Tô - Trung Quốc) trên các bệnh nhân tham gia khám sức khỏe từ năm 2015 đến 2020. Các tác giả đã thu thập báo cáo về các chỉ số liên quan đến mỡ máu như cholesterol xấu LDL, cholesterol tốt HDL có chức năng quan trọng là vận chuyển cholesterol dư thừa về gan để gan xử lý. Tại gan các cholesterol sẽ được chuyển hoá và thải ra khỏi cơ thể.

Kết quả nghiên cứu có 198.000 người tham gia đã chỉ ra những người đã tiếp xúc với bụi mịn PM2.5 trong không khí nhiều nhất, chủ yếu do môi trường sống và làm việc, có mức cholesterol xấu và cholesterol toàn phần cao hơn hẳn. Tuy rằng, nghiên cứu của các tác giả chưa báo cáo cơ chế tác động cụ thể của bụi mịn PM2.5 làm tăng mỡ máu (mỡ máu cao) nhưng đây là lời cảnh báo và cần có hành động chống lại sự ô nhiễm không khí bởi PM2.5 là rất cần thiết.

3. Bụi mịn PM2.5 lơ lửng trong không khí từ đâu mà có?

Trước hết phải kể đến do các phương tiện giao thông nhất là xe cơ giới vừa đào thải khói từ các động cơ xe máy, ô tô đốt nhiên liệu (xăng, dầu…) vừa cuốn bụi mặt đường đưa vào không khí từ đó làm gia tăng lượng bụi mịn lớn làm ô nhiễm không khí. Thứ đến là khói, bụi trong sinh hoạt hàng ngày của con người như việc sử dụng bếp than, bếp củi, bếp dầu để nướng thực phẩm sẽ sinh ra lượng khói thải nhất định, làm gia tăng bụi mịn trong không khí. Lượng khí thải lớn nhất là từ sản xuất công nghiệp tại c ác nhà máy, xưởng sản xuất, khu công nghiệp thường thải một lượng lớn khói thải ra môi trường, không khí, từ đó làm gia tăng lượng bụi mịn trong không khí.

Bên cạnh đó phải kể đến rác thải trong sinh hoạt, rác công nghiệp sản sinh ra bụi mịn kèm vô số vi sinh vật gây bệnh từ đó làm ảnh hưởng đến luồng không khí sạch mà con người hít thở hàng ngày.

Ngoài ra, các công trình xây dựng nhà máy, công xưởng, chung cư, cao ốc, cầu đường… là những nguyên nhân gây ra bụi mịn trong môi trường, làm ảnh hưởng đến không khí nghiêm trọng. Hoặc do đốt rơm rạ sau một mùa gặt lúa sẽ sinh ra khói thải độc hại, bụi mịn PM2.5 làm ảnh hưởng đến luồng không khí sạch trong môi trường gây hại cho sức khoẻ cho con người.

Thêm một nguyên nhân làm tăng mỡ máu - Ảnh 3.

Nên bổ sung rau quả để phòng bệnh.

4. Phòng tránh nhiễm PM2.5

Để phòng tránh nhiễm bụi mịn PM2.5 gây nên tăng mỡ máu cũng như các bệnh khác cho cơ thể, việc đầu tiên là cần phải giảm triệt để các nguồn gốc sinh ra và phát tán bụi. Đồng thời ưu tiên sử dụng các phương tiện giao thông với nhiên liệu thân thiện với môi trường, ô tô, xe máy điện.

Song song cần phải phủ xanh môi trường sống và nâng cao ý thức bảo vệ môi trường ở mỗi người, cộng đồng. Nếu có thể hãy tránh xa các nguồn gây ô nhiễm không khí, khi ra đường hãy đeo khẩu trang, tốt nhất là loại có lọc khí chuyên dụng giúp lọc sạch không khí đảm bảo sức khỏe cho người dùng.

Ngoài ra, cũng cần phải nâng cao hệ thống miễn dịch bằng cách có kế hoạch ăn uống hợp lý với khẩu phần ăn giàu chế độ dinh dưỡng, rau xanh, trái cây giàu vitamin...để giúp hình thành và duy trì lớp niêm mạc ở đường hô hấp và đường tiêu hóa, giúp cơ thể có thể chống lại tổn thương tế bào, tăng cung cấp oxy cho tế bào...


PGS.TS.Bùi Mai Hương
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Phụ nữ đừng sợ bắp chân to, bác sỹ cho biết đây chính là lợi thế

Phụ nữ đừng sợ bắp chân to, bác sỹ cho biết đây chính là lợi thế

Sống khỏe - 8 giờ trước

Bắp chân to thường bị chị em coi là nhược điểm cần che giấu, nhưng các bác sỹ lại coi đây chỗ hơn người của bạn, đặc điểm này rất có lợi nếu bạn cần phẫu thuật.

5 nhóm thực phẩm giàu canxi giúp phòng ngừa loãng xương sớm

5 nhóm thực phẩm giàu canxi giúp phòng ngừa loãng xương sớm

Bệnh thường gặp - 8 giờ trước

Để phòng ngừa loãng xương sớm ở phụ nữ, việc bổ sung đủ canxi mỗi ngày là rất quan trọng. Biện pháp an toàn và hiệu quả nhất là thông qua chế độ ăn uống cân bằng, đa dạng, ưu tiên thực phẩm giàu canxi trong bữa ăn hằng ngày.

Loại rau ít bán, đi chợ thấy nhớ mua ngay: Hấp, luộc, xào, nấu canh đều tốt, nhưng người bệnh tiểu đường cần lưu ý

Loại rau ít bán, đi chợ thấy nhớ mua ngay: Hấp, luộc, xào, nấu canh đều tốt, nhưng người bệnh tiểu đường cần lưu ý

Bệnh thường gặp - 8 giờ trước

GĐXH - Người bệnh tiểu đường chỉ nên ăn hoa bí ngô với lượng vừa phải và kết hợp với các loại thực phẩm khác để cân bằng lượng đường huyết.

10 lầm tưởng ‘tai hại’ về ung thư vú mà 90% chị em vẫn tin 'sái' cổ

10 lầm tưởng ‘tai hại’ về ung thư vú mà 90% chị em vẫn tin 'sái' cổ

Bệnh thường gặp - 13 giờ trước

GĐXH - Ung thư vú đang trẻ hóa nhanh chóng. Đừng để 10 lầm tưởng phổ biến này khiến bạn chủ quan, bỏ lỡ cơ hội vàng để bảo vệ chính mình.

5 lời truyền miệng sai bét về thực phẩm mà nhiều người vẫn tin là thật

5 lời truyền miệng sai bét về thực phẩm mà nhiều người vẫn tin là thật

Sống khỏe - 13 giờ trước

Có không ít quan niệm sai lầm trong sử dụng thực phẩm đã đi sâu vào suy nghĩ của mọi người và rất nhiều năm sau khoa học mới đưa ra những lý lẽ phản bác.

COVID-19 tại Hà Nội tăng gần gấp đôi cùng kỳ năm ngoái

COVID-19 tại Hà Nội tăng gần gấp đôi cùng kỳ năm ngoái

Y tế - 18 giờ trước

Tuần qua, một số dịch bệnh như sốt xuất huyết, tay chân miệng, liên cầu lợn và COVID-19 tại Hà Nội đều có xu hướng gia tăng.

Ăn lựu nên nuốt hay bỏ hạt?

Ăn lựu nên nuốt hay bỏ hạt?

Sống khỏe - 18 giờ trước

Quả lựu được ví như siêu thực phẩm, tác dụng chống vi khuẩn, chống ôxy hóa và tẩy giun hiệu quả, vậy khi ăn nên nuốt hạt hay bỏ hạt?

Đồ uống tốt nhất cho sức khỏe vào mùa hè

Đồ uống tốt nhất cho sức khỏe vào mùa hè

Sống khỏe - 20 giờ trước

Ngoài nước lọc, bạn có thể uống nước có ga không đường, nước khoáng, cà phê, trà, sữa…

Loại rau 'siêu thực phẩm' có lượng canxi cao gấp 4 lần sữa, kiểm soát đường huyết và giảm mỡ nội tạng cực tốt, ra chợ thấy nhớ mua ngay

Loại rau 'siêu thực phẩm' có lượng canxi cao gấp 4 lần sữa, kiểm soát đường huyết và giảm mỡ nội tạng cực tốt, ra chợ thấy nhớ mua ngay

Bệnh thường gặp - 20 giờ trước

GĐXH - Loại rau có giá trị dinh dưỡng cao, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe được nhắc đến ở đây là rau chùm ngây.

7 tư thế yoga giúp tăng cường trí nhớ và sự tập trung

7 tư thế yoga giúp tăng cường trí nhớ và sự tập trung

Bệnh thường gặp - 1 ngày trước

Một số tư thế yoga thúc đẩy sự thư giãn, giảm căng thẳng, giúp tăng cường trí nhớ, sự minh mẫn và khả năng tập trung...

Top