Phát lộ tháp cổ dưới nền chùa Phật Tích
Giadinh.net - Trong khi đào móng xây dựng lại tòa Tam bảo thuộc Dự án trùng tu, tôn tạo chùa Phật Tích (Tiên Du, Bắc Ninh), đội thi công thuộc Trung tâm tu bổ di tích Trung ương đã phát hiện nền móng của một tòa tháp cổ hình vuông có nhiều đặc điểm giống với ngôi bảo tháp cao đến 42m nguy nga tráng lệ được xây dựng từ thời Lý, mà sử sách đã ghi lại.
![]() Toàn cảnh móng tháp chùa Phật Tích được phát lộ. (Ảnh: Phạm Văn Triệu) |
Kỹ thuật xây móng có một không hai
Theo báo cáo của đội khai quật Viện Khảo cổ học thì tháp cổ này tồn tại giữa ba tầng văn hóa, tương ứng với ba lớp đất có niên đại lịch sử khác nhau. Ở tầng văn hóa thứ nhất có đất sét màu vàng, lẫn nhiều mảnh ngói có niên đại thế kỷ XVII. Đây có thể là lớp đất được hình thành vào thời Lê hoặc là lớp san lấp khi ngôi chùa thời Lê bị phá huỷ.
Ở tầng văn hóa thứ hai tồn tại ở dạng đất sét thuần túy, không chứa di vật, phát lộ thành hai khoảng ở hai bên phía đông và tây của đường lên chùa, dày trung bình 60cm. Ở đáy của lớp này chứa các vật liệu kiến trúc gạch, ngói của thời Trần và thời Lê. Theo suy đoán, khi chùa thời Lý - Trần bị xuống cấp, người ta đã tiến hành san gạt, sau đó xây dựng ngôi chùa mới thời Lê trên nền móng cũ.
![]() |
Khi phát lộ nền tháp, các đội đào móng đã phát hiện ra nền móng có hình vuông trong lòng rỗng. Phần đáy của móng tháp cao 8,70m so với bờ giếng cổ thời Lý ở dưới cổng chùa. Móng tháp có hai tầng xây giật cấp, chồng lên nhau. Gạch xây tháp đều được xếp theo hàng ngang, phần đầu gạch đâm ra ngoài, mỗi hàng trung bình xếp 6 viên gạch với nhiều kích thước khác nhau. Chất kết dính để xây dựng tháp hoàn toàn là đất sét nhuyễn, không hề có bất kỳ một chút vôi vữa hay chất kết dính nào khác. Các mạch vữa mỏng đến nỗi nhìn bề ngoài chẳng khác gì các viên gạch được xếp chồng lên nhau.
![]() Chất kết dính là đất sét nhuyễn nên tháp trông như một khối liền. (Ảnh: Phạm Văn Triệu) |
Trong cuốn Nghệ thuật Đông Dương của kiến trúc sư nổi tiếng người Pháp L. Bezacier – người đã tiến hành trùng tu lại chùa Phật Tích trước năm 1945, cũng đã từng dành riêng một chương để nói về chùa Phật Tích xưa. Trong đó, ông miêu tả cuộc khảo cổ thám sát ngôi tháp đo được chiều ngang phần móng là 8,5m. Căn cứ vào đó, Bezacier cho rằng ngọn tháp cao tới 42m. Dựa vào các nguồn tài liệu và kết quả giám định tại tháp với việc móng tháp được xây dựng rất kiên cố, có qui mô lớn, thuộc loại tháp nhiều tầng, điều đó chứng tỏ đây là cây tháp khá quy mô, xứng đáng với truyền tụng dân gian rằng “đứng ở kinh đô Thăng Long vẫn thấy tháp”.
Gợi mở xuất xứ nguồn gốc gạch xây Hoàng thành Thăng Long
![]() Những trang trí thời Lý trên đài sen bệ tượng khảo quật được. |
![]() Đầu chim thần Karari - dấu tích của Phật giáo Ấn Độ được tìm thấy trong khuôn viên tháp chùa. |
Nền móng tòa bảo tháp có hình vuông nằm ở phía trước pho tượng Phật A Di Đà, cách hàng thú đá phía trước là 8m và cách tháp đá Linh Quang 21m. Kích thước chân tháp 9,1m x 9,1m, tường tháp mỗi cạnh dày trung bình 2,4m đến 2,43m, lòng tháp rộng 4,18 đến 4,20m, diện tích 82,81 m2, chân tháp được xây bằng gạch thời Lý, chắc chắn, đẹp, phản ánh đỉnh cao của nghệ thuật thời Lý. |
Hà Tùng Long

Điểm danh những nơi có mưa lớn dồn dập hôm nay ở khu vực miền Bắc
Đời sống - 2 giờ trướcGĐXH - Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, ngày 17/5, miền Bắc có mưa lớn dồn dập với lượng mưa đến 150mm tại nhiều khu vực.

4 trường hợp này được hoàn trả tiền đóng BHYT năm 2025, người dân cần biết để đảm bảo quyền lợi
Đời sống - 3 giờ trướcGĐXH - Dưới đây là 4 trường hợp được hoàn trả tiền đóng BHYT năm 2025 theo quy định của Luật Bảo hiểm y tế.

Vợ ra đầu thú sau khi chồng bị bắt
Pháp luật - 4 giờ trướcLiên quan đến chuyên án mang bí số 425T, lực lượng chức năng đã bắt giữ, khởi tố 5 đối tượng, trong đó có 2 vợ chồng.

5 điểm mới có lợi cho người bị thu hồi đất theo quy định mới nhất của Luật Đất đai
Đời sống - 5 giờ trướcGĐXH - Luật Đất đai 2024 có hiệu lực từ ngày 1/8/2024 đã mang đến nhiều quy định mới nhằm bảo vệ quyền lợi của người dân bị thu hồi đất. Dưới đây các điểm mới có lợi cho người bị thu hồi đất.

Tin sáng 17/5: Thông tin mới nhất vụ sạt lở khi thi công thủy điện khiến ít nhất 5 người tử vong; cứu sống 2 sinh viên bị đâm nguy kịch
Xã hội - 5 giờ trướcGĐXH - Trong lúc thi công dọn hố móng dưới đập thủy điện thì bất ngờ bị sạt lở, đất đá trôi xuống vùi lấp nhiều người; các bác sĩ đã kích hoạt quy trình "báo động đỏ" tối khẩn cấp, cứu sống 2 sinh viên bị đâm hàng chục nhát dao.

Bắc Kạn: Xót xa nam sinh bị đánh hội đồng nhiều lần đến gãy xương sườn
Pháp luật - 17 giờ trướcGĐXH - Ngày 16/5/2025, Công an tỉnh Bắc Kạn cho biết, trên địa bàn phường Sông Cầu, TP Bắc Kạn vừa xảy ra vụ bạo lực học đường khiến một nam sinh bị đánh gãy 3 xương sườn.

Người sinh ngày Âm lịch này thường có cuộc đời rực rỡ
Đời sống - 17 giờ trướcGĐXH - Người có ngày sinh Âm lịch này là dựa vào phước lành, sự nỗ lực và trí tuệ để sống một cuộc đời rực rỡ như hoa.

Những hình ảnh đẹp trong hành trình xóa nhà tạm, nhà dột nát ở Quảng Bình
Xã hội - 18 giờ trướcGĐXH - Những hình ảnh đẹp trong hành trình chung tay hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát góp phần mang đến mái ấm kiên cố, an toàn cho người dân. Từ đó lan tỏa tinh thần đoàn kết và sẻ chia trong cộng đồng.

Lâm Đồng: Bắt đối tượng sử dụng tài khoản Facebook ảo ép buộc nhiều nữ sinh vào mục đích khiêu dâm
Pháp luật - 18 giờ trướcGĐXH - "Sử dụng người dưới 16 tuổi vào mục đích khiêu dâm", nam thanh niên ở huyện Đơn Dương, tỉnh Lâm Đồng bị bắt.

Vụ sân pickleball 'mọc' trên đất dự án KĐT mới Cầu Giấy: Ngừng cung cấp dịch vụ điện, nước đối với công trình vi phạm
Đời sống - 20 giờ trướcGĐXH - Cơ quan chức năng quận Cầu Giấy (TP Hà Nội) mới đây đã ra quyết định ngừng cung cấp điện, nước đối với tổ hợp sân pickleball trên lô đất dự án C/D13 - KĐT mới Cầu Giấy, để tiếp tục xử lý theo quy định của pháp luật.

'Ẩn' dưới hầm suốt 9 tháng để trốn truy nã
Pháp luậtCông an tỉnh Lạng Sơn cho biết đã phối hợp với Công an xã Yên Lỗ và Công an xã Quang Trung, huyện Bình Gia bắt giữ Vi Văn Nam (sinh năm 1979), trú tại xã Yên Lỗ sau gần 9 tháng trốn truy nã.