Phát lộ tháp cổ dưới nền chùa Phật Tích
Giadinh.net - Trong khi đào móng xây dựng lại tòa Tam bảo thuộc Dự án trùng tu, tôn tạo chùa Phật Tích (Tiên Du, Bắc Ninh), đội thi công thuộc Trung tâm tu bổ di tích Trung ương đã phát hiện nền móng của một tòa tháp cổ hình vuông có nhiều đặc điểm giống với ngôi bảo tháp cao đến 42m nguy nga tráng lệ được xây dựng từ thời Lý, mà sử sách đã ghi lại.
![]() Toàn cảnh móng tháp chùa Phật Tích được phát lộ. (Ảnh: Phạm Văn Triệu) |
Kỹ thuật xây móng có một không hai
Theo báo cáo của đội khai quật Viện Khảo cổ học thì tháp cổ này tồn tại giữa ba tầng văn hóa, tương ứng với ba lớp đất có niên đại lịch sử khác nhau. Ở tầng văn hóa thứ nhất có đất sét màu vàng, lẫn nhiều mảnh ngói có niên đại thế kỷ XVII. Đây có thể là lớp đất được hình thành vào thời Lê hoặc là lớp san lấp khi ngôi chùa thời Lê bị phá huỷ.
Ở tầng văn hóa thứ hai tồn tại ở dạng đất sét thuần túy, không chứa di vật, phát lộ thành hai khoảng ở hai bên phía đông và tây của đường lên chùa, dày trung bình 60cm. Ở đáy của lớp này chứa các vật liệu kiến trúc gạch, ngói của thời Trần và thời Lê. Theo suy đoán, khi chùa thời Lý - Trần bị xuống cấp, người ta đã tiến hành san gạt, sau đó xây dựng ngôi chùa mới thời Lê trên nền móng cũ.
![]() |
Khi phát lộ nền tháp, các đội đào móng đã phát hiện ra nền móng có hình vuông trong lòng rỗng. Phần đáy của móng tháp cao 8,70m so với bờ giếng cổ thời Lý ở dưới cổng chùa. Móng tháp có hai tầng xây giật cấp, chồng lên nhau. Gạch xây tháp đều được xếp theo hàng ngang, phần đầu gạch đâm ra ngoài, mỗi hàng trung bình xếp 6 viên gạch với nhiều kích thước khác nhau. Chất kết dính để xây dựng tháp hoàn toàn là đất sét nhuyễn, không hề có bất kỳ một chút vôi vữa hay chất kết dính nào khác. Các mạch vữa mỏng đến nỗi nhìn bề ngoài chẳng khác gì các viên gạch được xếp chồng lên nhau.
![]() Chất kết dính là đất sét nhuyễn nên tháp trông như một khối liền. (Ảnh: Phạm Văn Triệu) |
Trong cuốn Nghệ thuật Đông Dương của kiến trúc sư nổi tiếng người Pháp L. Bezacier – người đã tiến hành trùng tu lại chùa Phật Tích trước năm 1945, cũng đã từng dành riêng một chương để nói về chùa Phật Tích xưa. Trong đó, ông miêu tả cuộc khảo cổ thám sát ngôi tháp đo được chiều ngang phần móng là 8,5m. Căn cứ vào đó, Bezacier cho rằng ngọn tháp cao tới 42m. Dựa vào các nguồn tài liệu và kết quả giám định tại tháp với việc móng tháp được xây dựng rất kiên cố, có qui mô lớn, thuộc loại tháp nhiều tầng, điều đó chứng tỏ đây là cây tháp khá quy mô, xứng đáng với truyền tụng dân gian rằng “đứng ở kinh đô Thăng Long vẫn thấy tháp”.
Gợi mở xuất xứ nguồn gốc gạch xây Hoàng thành Thăng Long
![]() Những trang trí thời Lý trên đài sen bệ tượng khảo quật được. |
![]() Đầu chim thần Karari - dấu tích của Phật giáo Ấn Độ được tìm thấy trong khuôn viên tháp chùa. |
|
Nền móng tòa bảo tháp có hình vuông nằm ở phía trước pho tượng Phật A Di Đà, cách hàng thú đá phía trước là 8m và cách tháp đá Linh Quang 21m. Kích thước chân tháp 9,1m x 9,1m, tường tháp mỗi cạnh dày trung bình 2,4m đến 2,43m, lòng tháp rộng 4,18 đến 4,20m, diện tích 82,81 m2, chân tháp được xây bằng gạch thời Lý, chắc chắn, đẹp, phản ánh đỉnh cao của nghệ thuật thời Lý. |
Hà Tùng Long
Những con giáp 'nghiện' du lịch: Sống là để đi và trải nghiệm
Đời sống - 3 giờ trướcGĐXH - Có những con giáp luôn giữ trong mình tinh thần xê dịch mạnh mẽ. Với họ, mỗi chuyến đi là một hành trình chữa lành, một cách để tìm lại năng lượng và mở rộng tâm hồn.
Sau 36 năm trốn truy nã, đối tượng từng vác súng AK đi cướp tài sản bị tóm gọn
Pháp luật - 5 giờ trướcGĐXH - Sau 36 năm trốn truy nã về tội cướp tài sản của công dân và sử dụng trái phép vũ khí quân dụng, đối tượng Đinh Nhiên - kẻ dùng súng AK, lựu đạn, lưỡi lê để đe dọa, cướp tài sản của những người đi đãi vàng đã bị công an Quảng Trị tóm gọn.
Gỗ mán đỉa bỗng được thu mua với giá cao: Lo ngại nguy cơ xâm hại rừng
Xã hội - 5 giờ trướcGĐXH - Loại gỗ mán đỉa ít giá trị bỗng được thương lái thu mua với giá cao bất thường khiến nhiều người lo ngại nguy cơ xâm hại rừng nếu không có biện pháp ngăn chặn sớm.
Hà Nội đứng đầu danh sách các thành phố ô nhiễm, người dân 'nghẹt thở' trong lớp sương mù đặc quánh
Đời sống - 5 giờ trướcGĐXH - Ngày 12/12, bầu trời Hà Nội chìm trong một lớp sương mờ màu trắng đục, đây không phải sương mù của mùa đông, mà là sự "tấn công" của bụi mịn PM2.5. Nhiều khu vực cây cối ven đường đổi màu vì bụi, người dân cảm thấy ngột ngạt ngay cả khi đeo khẩu trang...
Video: Cận cảnh người phụ nữ lột bông tai vàng của bé 5 tuổi
Thời sự - 7 giờ trướcGĐXH - Công an xã Tân Vĩnh Lộc đang tạm giữ người phụ nữ có hành vi cướp đôi bông tai của bé gái 5 tuổi đang chơi trong hẻm đường Vĩnh Lộc (xã Tân Vĩnh Lộc, TP.HCM).
Bộ GD&ĐT lên tiếng vụ 'bằng tốt nghiệp đại học nước ngoài không được công nhận'
Giáo dục - 9 giờ trướcBộ GD&ĐT thông tin, trường Cao đẳng nghề Thiết kế và Thời trang London chưa được cấp phép hoạt động liên kết đào tạo nước ngoài, bằng không đủ điều kiện công nhận.
Danh tính kẻ dùng súng bắn người phụ nữ tử vong do mâu thuẫn ở Đồng Nai
Pháp luật - 11 giờ trướcGĐXH - Do mâu thuẫn cá nhân, Nguyễn Văn Dương lên mạng đặt mua súng rồi bắn vào người phụ nữ khiến nạn nhân tử vong.
Bắt giữ người đàn ông bị truy nã sau 36 năm lẩn trốn
Pháp luật - 12 giờ trướcGĐXH - Đối tượng Đinh Nhiên vừa bị Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Quảng Trị bắt giữ sau 36 năm lẩn trốn.
Hà Nội cấp bách kiểm soát ô nhiễm không khí bằng nhiều nhóm biện pháp 'đánh thẳng' vào các nguồn phát thải lớn
Thời sự - 12 giờ trướcGĐXH - Trước tình trạng chất lượng không khí liên tục ở mức xấu và có thời điểm chạm ngưỡng nguy hại, Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Vũ Đại Thắng vừa ký ban hành Chỉ thị số 19/CT-UBND ngày 10/12/2025 về việc tăng cường các biện pháp cấp bách kiểm soát ô nhiễm môi trường không khí trên địa bàn Thành phố.
Đến nhà con nợ đòi tiền, người đàn ông bị 5 đối tượng trói tay chân, đánh tử vong ở Bắc Ninh
Pháp luật - 12 giờ trướcGĐXH - Mâu thuẫn trong chuyện tiền bạc, ông Mong tìm đến nhà Hậu để đòi nợ thì xảy ra xô xát. Tại đây, nạn nhân đã bị 5 đối tượng khống chế, trói và hành hung dẫn đến tử vong. Sau 5 giờ truy xét, Công an tỉnh Bắc Ninh đã bắt giữ khẩn cấp toàn bộ nhóm nghi phạm.
Tháng sinh Âm lịch của người biết kiếm tiền, sớm đưa cuộc đời lên đỉnh cao
Đời sốngGĐXH - Những ai thuộc 3 tháng Âm lịch dưới đây không chỉ biết kiếm tiền mà còn biết giữ của, vượt qua khó khăn rất nhanh và sớm xây dựng cuộc sống giàu có, sung túc.




