Phát lộ tháp cổ dưới nền chùa Phật Tích
Giadinh.net - Trong khi đào móng xây dựng lại tòa Tam bảo thuộc Dự án trùng tu, tôn tạo chùa Phật Tích (Tiên Du, Bắc Ninh), đội thi công thuộc Trung tâm tu bổ di tích Trung ương đã phát hiện nền móng của một tòa tháp cổ hình vuông có nhiều đặc điểm giống với ngôi bảo tháp cao đến 42m nguy nga tráng lệ được xây dựng từ thời Lý, mà sử sách đã ghi lại.
![]() Toàn cảnh móng tháp chùa Phật Tích được phát lộ. (Ảnh: Phạm Văn Triệu) |
Kỹ thuật xây móng có một không hai
Theo báo cáo của đội khai quật Viện Khảo cổ học thì tháp cổ này tồn tại giữa ba tầng văn hóa, tương ứng với ba lớp đất có niên đại lịch sử khác nhau. Ở tầng văn hóa thứ nhất có đất sét màu vàng, lẫn nhiều mảnh ngói có niên đại thế kỷ XVII. Đây có thể là lớp đất được hình thành vào thời Lê hoặc là lớp san lấp khi ngôi chùa thời Lê bị phá huỷ.
Ở tầng văn hóa thứ hai tồn tại ở dạng đất sét thuần túy, không chứa di vật, phát lộ thành hai khoảng ở hai bên phía đông và tây của đường lên chùa, dày trung bình 60cm. Ở đáy của lớp này chứa các vật liệu kiến trúc gạch, ngói của thời Trần và thời Lê. Theo suy đoán, khi chùa thời Lý - Trần bị xuống cấp, người ta đã tiến hành san gạt, sau đó xây dựng ngôi chùa mới thời Lê trên nền móng cũ.
![]() |
Khi phát lộ nền tháp, các đội đào móng đã phát hiện ra nền móng có hình vuông trong lòng rỗng. Phần đáy của móng tháp cao 8,70m so với bờ giếng cổ thời Lý ở dưới cổng chùa. Móng tháp có hai tầng xây giật cấp, chồng lên nhau. Gạch xây tháp đều được xếp theo hàng ngang, phần đầu gạch đâm ra ngoài, mỗi hàng trung bình xếp 6 viên gạch với nhiều kích thước khác nhau. Chất kết dính để xây dựng tháp hoàn toàn là đất sét nhuyễn, không hề có bất kỳ một chút vôi vữa hay chất kết dính nào khác. Các mạch vữa mỏng đến nỗi nhìn bề ngoài chẳng khác gì các viên gạch được xếp chồng lên nhau.
![]() Chất kết dính là đất sét nhuyễn nên tháp trông như một khối liền. (Ảnh: Phạm Văn Triệu) |
Trong cuốn Nghệ thuật Đông Dương của kiến trúc sư nổi tiếng người Pháp L. Bezacier – người đã tiến hành trùng tu lại chùa Phật Tích trước năm 1945, cũng đã từng dành riêng một chương để nói về chùa Phật Tích xưa. Trong đó, ông miêu tả cuộc khảo cổ thám sát ngôi tháp đo được chiều ngang phần móng là 8,5m. Căn cứ vào đó, Bezacier cho rằng ngọn tháp cao tới 42m. Dựa vào các nguồn tài liệu và kết quả giám định tại tháp với việc móng tháp được xây dựng rất kiên cố, có qui mô lớn, thuộc loại tháp nhiều tầng, điều đó chứng tỏ đây là cây tháp khá quy mô, xứng đáng với truyền tụng dân gian rằng “đứng ở kinh đô Thăng Long vẫn thấy tháp”.
Gợi mở xuất xứ nguồn gốc gạch xây Hoàng thành Thăng Long
![]() Những trang trí thời Lý trên đài sen bệ tượng khảo quật được. |
![]() Đầu chim thần Karari - dấu tích của Phật giáo Ấn Độ được tìm thấy trong khuôn viên tháp chùa. |
|
Nền móng tòa bảo tháp có hình vuông nằm ở phía trước pho tượng Phật A Di Đà, cách hàng thú đá phía trước là 8m và cách tháp đá Linh Quang 21m. Kích thước chân tháp 9,1m x 9,1m, tường tháp mỗi cạnh dày trung bình 2,4m đến 2,43m, lòng tháp rộng 4,18 đến 4,20m, diện tích 82,81 m2, chân tháp được xây bằng gạch thời Lý, chắc chắn, đẹp, phản ánh đỉnh cao của nghệ thuật thời Lý. |
Hà Tùng Long
Hà Nội yêu cầu thu hồi hàng loạt rào chắn thi công chậm tiến độ
Đời sống - 14 phút trướcTrước tình trạng nhiều rào chắn thi công trên các tuyến phố trung tâm bị “bỏ không” trong thời gian dài, gây cản trở giao thông, mất mỹ quan đô thị, Hà Nội yêu cầu các đơn vị khẩn trương thu hồi, xử lý nghiêm các trường hợp thi công chậm tiến độ.
Khởi tố tội giết người kẻ lái xe Lexus tông em gái tử vong ở Tây Ninh
Pháp luật - 1 giờ trướcĐối tượng Nguyễn Tấn Thành bị Công an tỉnh Tây Ninh khởi tố về tội “Giết người” sau khi gây ra vụ lái ô tô lao vào nhà chị gái tông em gái tử vong...
TPHCM: Khắc phục tình trạng gây áp lực điểm số lên học sinh và giáo viên
Giáo dục - 1 giờ trướcYêu cầu này được Sở GD-ĐT TPHCM chỉ đạo tại hội nghị giao ban chuyên môn giáo dục phổ thông học kỳ I, năm học 2025-2026.
Đông đảo đại biểu dự Lễ tổng kết và trao giải 'Giải Báo chí phòng, chống HIV/AIDS'
Thời sự - 2 giờ trướcTối 10/12, tại Cung Văn hóa Hữu nghị Việt–Xô (Hà Nội), không khí trở nên rộn ràng trước giờ diễn ra Lễ tổng kết và trao giải "Giải báo chí toàn quốc về phòng, chống HIV/AIDS".
Lễ tổng kết và trao Giải Báo chí toàn quốc về phòng, chống HIV/AIDS
Thời sự - 2 giờ trướcVào 20h00 tối 10/12 tại Cung Văn hóa Lao động Hữu nghị Việt Xô (Hà Nội) diễn ra Lễ tổng kết và trao Giải Báo chí toàn quốc về phòng, chống HIV/AIDS. Chương trình do Báo Sức khỏe và Đời sống và Cục Phòng bệnh (Bộ Y tế) đồng tổ chức, được truyền hình trực tiếp trên kênh VTV9 Đài Truyền hình Việt Nam.
Quốc hội chính thức thông qua Luật Phòng bệnh
Thời sự - 2 giờ trướcSáng 10/12, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Phòng bệnh với đại đa số ĐBQH bấm nút biểu quyết tán thành.
Tháo dỡ, thu hẹp hàng loạt hàng rào thi công tại Hà Nội
Đời sống - 3 giờ trướcSở Xây dựng Hà Nội vừa chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan rà soát, kiểm tra nhiều dự án giao thông trên đường, qua đó đã yêu cầu tháo dỡ, thu hẹp hàng loạt hàng rào thi công.
Phát động chuỗi giải Paranatuh Pickleball tôn vinh nghị lực và thúc đẩy thể thao hòa nhập cho người khuyết tật
Đời sống - 4 giờ trướcGĐXH – Nhân 77 năm ngày Nhân quyền Thế giới (10/12/1948 - 10/12/2025), chuỗi giải ParaNatuh Pickleball với chủ đề “Thể thao hoà nhập” đã được phát động ngày 10/12, tại Hà Nội. Sự kiện tôn vinh nghị lực và tạo cơ hội bình đẳng cho tất cả mọi người.
Từ 2026 sẽ có một bộ sách giáo khoa sử dụng thống nhất toàn quốc
Giáo dục - 5 giờ trướcGĐXH - Quốc hội chính thức thông qua Luật Giáo dục với nhiều điều chỉnh. Trong đó Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục quy định Bộ trưởng Bộ GD&ĐT quyết định một bộ sách giáo khoa sử dụng thống nhất toàn quốc.
Cụ bà bị xe tải tông tử vong khi băng qua Quốc lộ 1
Đời sống - 6 giờ trướcGĐXH - Khi đang di chuyển qua tuyến Quốc lộ 1A, cụ bà 79 tuổi không may bị xe tải đang chạy theo hướng Nam – Bắc tông trúng, tử vong tại chỗ.
Tháng sinh Âm lịch của người có ý chí vươn lên mạnh mẽ
Đời sốngGĐXH - Những người sinh vào 3 tháng Âm lịch đặc biệt không chỉ giàu ý chí vươn lên mà còn đón nhận nhiều cơ hội thăng tiến, tài lộc và sự hỗ trợ từ quý nhân.




