Phát lộ tháp cổ dưới nền chùa Phật Tích
Giadinh.net - Trong khi đào móng xây dựng lại tòa Tam bảo thuộc Dự án trùng tu, tôn tạo chùa Phật Tích (Tiên Du, Bắc Ninh), đội thi công thuộc Trung tâm tu bổ di tích Trung ương đã phát hiện nền móng của một tòa tháp cổ hình vuông có nhiều đặc điểm giống với ngôi bảo tháp cao đến 42m nguy nga tráng lệ được xây dựng từ thời Lý, mà sử sách đã ghi lại.
![]() Toàn cảnh móng tháp chùa Phật Tích được phát lộ. (Ảnh: Phạm Văn Triệu) |
Kỹ thuật xây móng có một không hai
Theo báo cáo của đội khai quật Viện Khảo cổ học thì tháp cổ này tồn tại giữa ba tầng văn hóa, tương ứng với ba lớp đất có niên đại lịch sử khác nhau. Ở tầng văn hóa thứ nhất có đất sét màu vàng, lẫn nhiều mảnh ngói có niên đại thế kỷ XVII. Đây có thể là lớp đất được hình thành vào thời Lê hoặc là lớp san lấp khi ngôi chùa thời Lê bị phá huỷ.
Ở tầng văn hóa thứ hai tồn tại ở dạng đất sét thuần túy, không chứa di vật, phát lộ thành hai khoảng ở hai bên phía đông và tây của đường lên chùa, dày trung bình 60cm. Ở đáy của lớp này chứa các vật liệu kiến trúc gạch, ngói của thời Trần và thời Lê. Theo suy đoán, khi chùa thời Lý - Trần bị xuống cấp, người ta đã tiến hành san gạt, sau đó xây dựng ngôi chùa mới thời Lê trên nền móng cũ.
![]() |
Khi phát lộ nền tháp, các đội đào móng đã phát hiện ra nền móng có hình vuông trong lòng rỗng. Phần đáy của móng tháp cao 8,70m so với bờ giếng cổ thời Lý ở dưới cổng chùa. Móng tháp có hai tầng xây giật cấp, chồng lên nhau. Gạch xây tháp đều được xếp theo hàng ngang, phần đầu gạch đâm ra ngoài, mỗi hàng trung bình xếp 6 viên gạch với nhiều kích thước khác nhau. Chất kết dính để xây dựng tháp hoàn toàn là đất sét nhuyễn, không hề có bất kỳ một chút vôi vữa hay chất kết dính nào khác. Các mạch vữa mỏng đến nỗi nhìn bề ngoài chẳng khác gì các viên gạch được xếp chồng lên nhau.
![]() Chất kết dính là đất sét nhuyễn nên tháp trông như một khối liền. (Ảnh: Phạm Văn Triệu) |
Trong cuốn Nghệ thuật Đông Dương của kiến trúc sư nổi tiếng người Pháp L. Bezacier – người đã tiến hành trùng tu lại chùa Phật Tích trước năm 1945, cũng đã từng dành riêng một chương để nói về chùa Phật Tích xưa. Trong đó, ông miêu tả cuộc khảo cổ thám sát ngôi tháp đo được chiều ngang phần móng là 8,5m. Căn cứ vào đó, Bezacier cho rằng ngọn tháp cao tới 42m. Dựa vào các nguồn tài liệu và kết quả giám định tại tháp với việc móng tháp được xây dựng rất kiên cố, có qui mô lớn, thuộc loại tháp nhiều tầng, điều đó chứng tỏ đây là cây tháp khá quy mô, xứng đáng với truyền tụng dân gian rằng “đứng ở kinh đô Thăng Long vẫn thấy tháp”.
Gợi mở xuất xứ nguồn gốc gạch xây Hoàng thành Thăng Long
![]() Những trang trí thời Lý trên đài sen bệ tượng khảo quật được. |
![]() Đầu chim thần Karari - dấu tích của Phật giáo Ấn Độ được tìm thấy trong khuôn viên tháp chùa. |
Nền móng tòa bảo tháp có hình vuông nằm ở phía trước pho tượng Phật A Di Đà, cách hàng thú đá phía trước là 8m và cách tháp đá Linh Quang 21m. Kích thước chân tháp 9,1m x 9,1m, tường tháp mỗi cạnh dày trung bình 2,4m đến 2,43m, lòng tháp rộng 4,18 đến 4,20m, diện tích 82,81 m2, chân tháp được xây bằng gạch thời Lý, chắc chắn, đẹp, phản ánh đỉnh cao của nghệ thuật thời Lý. |
Hà Tùng Long

Công an bắt hàng loạt đối tượng mang dao kiếm rượt đuổi nhau trên đường
Pháp luật - 15 phút trướcGĐXH - Chỉ vì mâu thuẫn trên mạng xã hội, hàng chục thiếu niên từ Nghệ An và Hà Tĩnh đã tụ tập, mang theo dao kiếm đuổi đánh nhau trong đêm, gây náo loạn đường phố.

Quảng Trị: Giây phút kinh hoàng xe tải tông vào chợ chuối qua lời kể của nạn nhân sống sót
Thời sự - 22 phút trướcGĐXH - Ông Hồ Văn Lát (SN 1949, trú xã Lìa, Quảng Trị) kể lại: “Chưa kịp dừng xe, bất ngờ tôi thấy xe tải lớn lao nhanh hướng thẳng vào vị trí mình đang đứng và quệt mạnh vào xe máy của tôi khiến tôi cùng nhiều người khác ngã sấp xuống đường”.

Hà Nội: Nam nhân viên bị 'tổng tài' sai người hành hung khi nhắc khách không hút thuốc trong quán cà phê
Pháp luật - 36 phút trướcGĐXH - Sau 3 lần nhắc khách không hút thuốc lá trong quán cà phê tại phường Vĩnh Tuy (TP. Hà Nội), nam thu ngân bị người đàn ông đấm vào mặt, choáng váng, ngã xuống sàn nhà.

Sắp tới sẽ bỏ xét học bạ vào đại học?
Giáo dục - 1 giờ trướcGĐXH - Với xét tuyển bằng học bạ THPT, Bộ GD&ĐT đang lấy ý kiến đại diện các trường về việc nên bỏ hoặc tiếp tục sử dụng phương thức này.

Tháng sinh Âm lịch của người cuốn hút, đi đâu cũng có bạn
Đời sống - 3 giờ trướcGĐXH - Những người sinh vào các tháng Âm lịch này có các mối quan hệ tốt và nhận được sự giúp đỡ kịp thời giúp họ đạt được nhiều thành tựu trong cuộc sống.

Hà Nội: Cô gái bị kẻ lạ mặt 'sàm sỡ', lấy trộm túi xách lúc rạng sáng
Pháp luật - 4 giờ trướcGĐXH - Trong lúc đi xe máy vào khu vực để xe của chung cư mini ở phố Đội Cấn (phường Ngọc Hà, TP Hà Nội), cô gái bất ngờ bị một kẻ lạ mặt từ bên ngoài lao vào sàm sỡ và lấy mất túi xách...

Từ 2026, hai nhóm giáo viên này vui mừng khi được hưởng phụ cấp lên đến 150% lương
Giáo dục - 4 giờ trướcGĐXH - Từ năm 2026, giáo viên có thể được hưởng mức phụ cấp 150% mức lương theo đề xuất dự thảo Nghị định quy định chính sách tiền lương, phụ cấp, chế độ hỗ trợ, thu hút đối với nhà giáo. Đó là nhóm đối tượng giáo viên nào?

Điệp khúc thời tiết khiến hàng triệu người dân Thủ đô và miền Bắc ngán ngẩm trước khi đón không khí lạnh
Thời sự - 4 giờ trướcGĐXH - Theo dự báo thời tiết hôm nay, Thủ đô Hà Nội và khu vực miền Bắc có mưa bất chợt trong ngày. Mức nhiệt cao nhất vẫn dao động trong khoảng từ 31-34 độ.

Bắt tài xế lái xe tải lao vào chợ chuối ở Quảng Trị làm 12 người thương vong
Pháp luật - 4 giờ trướcGĐXH - Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Quảng Trịnh quyết định khởi tố bị can, lệnh bắt tạm giam với tài xế xe tải lao vào chợ Tân Long làm 12 người thương vong.

Tin sáng 18/9: Áp thấp nhiệt đới trên Biển Đông có thể mạnh lên thành bão; Bộ GD&ĐT ban hành Thông tư khen thưởng và kỷ luật học sinh
Đời sống - 4 giờ trướcGĐXH - Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, áp thấp nhiệt đới vào Biển Đông nhiều khả năng mạnh lên thành bão số 8.

Xe tải vỡ nát, 3 người bị thương sau tai nạn ở Huế
Thời sựGĐXH - Chiếc xe tải khi đang lưu thông bất ngờ va vào taluy dương, gây tai nạn khiến 3 người ở Huế bị thương phải đi cấp cứu.