Phòng ngừa thai lưu và chết chu sinh: Giảm nhẹ mất mát cho nhiều gia đình

Việt Nam đang rất nỗ lực để mọi em bé được chào đời khỏe mạnh. Ảnh: Dương Ngọc.

Giảm thiểu tử vong trẻ sơ sinh

Thứ trưởng Bộ Y tế - Nguyễn Viết Tiến cho biết, trong những năm qua, ngành y tế Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu và được quốc tế ghi nhận là một trong 9 nước trong khu vực đạt được mục tiêu phát triển Thiên niên kỷ về chăm sóc sức khỏe bà mẹ và trẻ em.

Một trong những thành tựu đó là tỷ lệ tử vong của các bà mẹ đã giảm đi nhanh chóng. Nếu như năm 2001, có 233 người mẹ tử vong trong tổng số 100.000 trẻ sinh ra sống thì đến năm 2010, tỷ lệ này chỉ còn 69/100.000. Việt Nam đang phấn đấu đến năm 2015 chỉ còn 58 bà mẹ tử vong/100.000 trẻ sinh ra sống.

Trong vài thập kỷ gần đây, việc chăm sóc sức khỏe bà mẹ và trẻ sơ sinh đã được nâng cao khá nhiều để tiến tới mục tiêu phát triển thiên niên kỷ. Tuy vậy, số bà mẹ bị thai lưu hoặc có con chết chu sinh (trẻ tử vong từ lúc sinh ra cho đến 28 ngày sau sinh) vẫn còn nhiều. Đề cập đến vấn đề này, ông David Ellwwood – Chủ tịch Liên minh quốc tế về phòng thai lưu và chết chu sinh (ISA) cho rằng: Mạng lưới toàn cầu cần có sự can thiệp mạnh mẽ, chung tay ngăn chặn tình trạng trên để giảm nhẹ những nỗi đau, mất mát cho các gia đình. Ông nhấn mạnh việc cải thiện các chỉ số liên quan đến sức khỏe sinh sản sẽ tránh được các ca tử vong không đáng xảy ra, đặc biệt là tình trạng thai chết lưu mà nhiều nước đang phát triển hiện nay chưa chú ý đến.  

Đánh giá của các chuyên gia trong nước và quốc tế cho thấy, tình trạng thai chết lưu, chết chu sinh gây ảnh hưởng rất lớn đến tâm lý của các cặp vợ chồng, gia đình họ và quan trọng hơn còn ảnh hưởng đến chất lượng dân số của mỗi quốc gia. Ở Việt Nam, tình trạng thai chết lưu và chết chu sinh tăng rất nhanh, giới khoa học đã có tính toán đến nguyên nhân do ngộ độc thức ăn và ô nhiễm môi trường.

Kế hoạch hóa gia đình - chiến lược mũi nhọn

Các nguyên nhân còn lại có thể can thiệp được ngay từ y tế cơ sở như nhiễm trùng sơ sinh có thể ngăn ngừa nếu cán bộ y tế đảm bảo được quy trình, trang thiết bị sạch, môi trường khám chữa bệnh sạch. Về vấn đề suy hô hấp ở trẻ sinh non và an toàn khi chuyển viện, theo bà Dung các trạm y tế cơ sở cần được đầu tư giường sưởi ấm, máy đo ôxy, đèn chiếu vàng da, máy trợ thở áp lực dương liên tục, bộ hồi sức sơ sinh như bóng bóp, máy hút và ống hút… 

Ông Wame Baravilala – Cố vấn chương trình sức khỏe sinh sản của Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA) đánh giá: Thành tựu về chăm sóc sức khỏe sinh sản của Việt Nam trong những năm qua đáng ghi nhận, tuy nhiên vẫn còn những khoảng trống giữa các vùng khác nhau. Đó là sự mất cân bằng giữa các vùng, miền. Trẻ em ở những vùng dân tộc ít người có nguy cơ tử vong trước 5 tuổi nhiều hơn trẻ em ở những vùng thành thị, đồng bằng. Vì vậy, theo ông Wame Baravilala, Việt Nam cần đẩy mạnh những giải pháp để “khỏa lấp” những khoảng cách đó thông qua những chiến lược can thiệp để giảm tử vong ở bà mẹ và trẻ sơ sinh như đẩy mạnh kế hoạch hóa gia đình, giảm tình trạng mang thai ngoài ý muốn; đào tạo cán bộ y tế có chuyên môn vững, có kỹ năng... Ông cũng nhấn mạnh, việc giảm tử vong mẹ và tử vong trẻ sơ sinh không chỉ giảm nỗi đau cho các gia đình mà còn giảm gánh nặng cho cả xã hội.