Quy định lạ đời tại Bắc Ninh: UBND huyện “đứng trên” luật

Theo đó người mua đất không có hộ khẩu tại địa phương thì không được xác nhận hồ sơ xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Quy định này của chính quyền địa phương đã “đứng trên” luật?

 

Văn bản vượt trên luật do UBND huyện Gia Bình, Bắc Ninh ban hành.

 

“Bế quan” đất

 

Ông Đào Ngọc Nghiêm - Phó chủ tịch hội Quy hoạch và phát triển đô thị Hà Nội - nói: Ngay tại Hà Nội - Thủ đô của Việt Nam cũng không có quy định cấm người dân từ địa phương khác đến lập cư, mua đất, chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Hiến pháp năm 1992 và luật Nhà ở quy định mọi công dân đều có quyền có nhà ở, không khống chế nhà ở ở đâu. Luật Cư trú  không có điều khoản nào quy định không có hộ khẩu thì không được mua bán nhà đất. Ngay cả việc mua bán quá hạn mức đất quy định cũng chưa có quy định vì Quốc hội chưa thông qua. Nếu địa phương nào đó tự đặt ra quy định như vậy là đã vượt lên trên cả Hiến pháp và Luật Cư trú.

Việc bức xúc của người dân bắt đầu khi cuối năm 2011, UBND huyện Gia Bình, Bắc Ninh có văn bản số 639/UBND-KTTH về việc tăng cường công tác quản lý nhà nước về đất đai và nâng cao trách nhiệm công vụ trong thực hiện thủ tục hành chính về đất đai, do ông Lê Tuấn Hồng- Phó Chủ tịch UBND huyện ký quy định: “Không xác nhận hồ sơ xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất ao, vườn trong khu dân cư sang mục đích đất ở đối với các trường hợp: không phù hợp với quy hoạch, không có nhu cầu sử dụng đất ở, không có hộ khẩu thường trú tại địa phương, quá hạn mức đất quy định…”

 

Ngay sau khi UBND huyện Gia Bình ban hành văn bản trên đã vấp phải sự phản ứng mạnh mẽ của người dân. Theo người dân ở đây phản ánh thì vì cuộc sống khó khăn và để lấy vốn làm ăn thì họ phải bán bớt một phần đất ở xen lẫn ao vườn cho người ngoài địa phương. Tuy nhiển họ không thể thực hiện được vì vấp phải quy định chéo ngoe trên của UBND huyện Gia Bình. Người địa phương thì không có nhu cầu mua, người huyện khác có nhu cầu mua thì vấp phải quy định hành chính trên, vì vậy người dân tại Gia Bình thấy bế tắc không biết kêu ai.

 

Trả lời về vụ việc này, ông Nguyễn Bá Tài - Chánh văn phòng UBND huyện Gia Bình - khẳng định: Chúng tôi đang quản lý rất tốt đất đai theo Luật Đất đai.

 

Người dân ở địa phương khác đến mua đất vẫn được phép mua và chuyển đổi mục đích sử dụng nếu đủ các điều kiện như : “Phù hợp quy hoạch sử dụng đất; Phù hợp kế hoạch sử dụng đất; Nhu cầu thực tế của người dân. Với trường hợp không có hộ khẩu thường trú tại địa phương sẽ tùy từng trường hợp mà xem xét”- ông Tài nói.

Đứng trên luật?

Về vấn đề này, ông Đặng Hùng Võ- Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên Môi trường - khẳng định: Việc người dân không có hộ khẩu thường trú tại địa phương không được chuyển đổi mục đích sử dụng đất là không đúng. Không có điều nào trong Hiến pháp quy định người dân phải có hộ khẩu thường trú tại địa phương mới được mua đất và chuyển đổi mục đích sử dụng đất. 

 

 “Đối với người dân thì việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất thậm chí còn được khuyến khích, miễn là người dân thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính đối với Nhà nước là được. Văn bản số 639/ UBND-KTTH của UBND huyện Gia Bình là văn bản trái pháp luật. Việc hướng dẫn pháp luật lẽ ra phải thuộc trách nhiệm của UBND tỉnh Bắc Ninh, không phải chức năng của huyện. Huyện chỉ được phép thu hồi, giao, cho thuê đất đối với hộ gia đình, cá nhân và cộng đồng dân cư, vì vậy văn bản này còn thể hiện sự lạm quyền”- Ông Võ nói.

“Sạn” của quy định “cấm vận” người ngoài được chuyển đổi mục đích sử dụng đất tại huyện Gia Bình đã được Thanh tra Bộ TNMT chỉ rõ. Theo Thanh tra Bộ, đây là quy định sai luật. Luật Đất đai không quy định việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất phải có hộ khẩu thường trú tại địa phương. Người dân ở bất cứ địa phương nào trên lãnh thổ Việt Nam đều được quyền mua bán, chuyển đổi mục đích sử dụng đất miễn là người đó phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính đối với Nhà nước.

 

Hơn nữa,  việc quy định việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất phải theo hạn mức đất ở cũng không đúng vì Luật Đất đai hiện hành đã quy định, việc chuyển đổi là tùy vào nhu cầu sử dụng của người dân. Cái sai thứ ba của huyện Gia Bình khi quy định: không xác nhận hồ sơ chuyển đổi mục đích sử dụng đất khi người dân không có nhu cầu sử dụng đất ở cũng không đúng. Không ai có thể khẳng định người dân không có nhu cầu để ở. Khi người dân có đơn xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất có nghĩa họ đã có nhu cầu để ở, muốn được chuyển đổi thì họ phải thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với Nhà nước.  Hiện nay người dân có 7 quyền đối với  mảnh đất hợp pháp của mình là các quyền chuyển đổi mục đích sử dụng đất, chuyển nhượng, cho thuê, thừa kế, thế chấp…vì vậy việc huyện không xác nhận hồ sơ chuyển đổi mục đích sử dụng đất khi người dân “không có nhu cầu sử dụng đất ở” là sai. 

 

Nguyễn Phạm