Hà Nội
23°C / 22-25°C

Sinh ra đã có ban thờ sống, tục lệ lạ kỳ của đồng bào Vân Kiều

Thứ ba, 07:14 15/02/2022 | Xã hội

GiadinhNet - Đối với người Vân Kiều, thờ hồn của chính mình là việc tôn trọng chính bản thân. Cùng với đó là phải ý thức để sống tốt với gia đình, bản làng, phải nỗ lực lao động, sản xuất, dần xóa đói giảm nghèo, hướng tới cuộc sống no đủ, văn minh hơn.

Trong chuyến đi tới với những bản làng vùng cao của huyện Lệ Thủy (Quảng Bình), PV Báo Sức khỏe & Đời sống đã có dịp đến thăm nhà một già làng người Vân Kiều tại bản Tân Ly, xã Lâm Thủy và tìm hiểu về tục lệ thờ linh hồn người sống của bà con nơi đây.

Sinh ra đã có ban thờ sống, tục lệ lạ kỳ của đồng bào Vân Kiều - Ảnh 1.

Một góc bản làng của người đồng bào Vân Kiều.

Trong căn nhà sàn nằm giữa bản, già làng Hồ Trung Truồi (75 tuổi), đang kể cho con, cháu và thanh niên làng về lịch sử, truyền thống của đồng bào Vân Kiều và truyền dạy những kiến thức về phong tục thờ linh hồn người sống đã được cha ông họ gìn giữ bao đời qua.

Thấy có khách lạ muốn tìm hiểu về truyền thống lâu đời của đồng bào mình, già làng chẳng ngần ngại mà hào sảng chia sẻ. Cũng là thầy mo có tiếng của người Vân Kiều tại xã Lâm Thủy, nên già làng Hồ Trung Truồi am hiểu tường tận về tục lệ này. Khác với người Kinh chỉ thờ cúng ông bà, tổ tiên, những người quá cố, đồng bào Vân Kiều còn có phong tục rất kỳ lạ là thờ linh hồn người còn sống ngay từ khi họ mới sinh ra.

Sinh ra đã có ban thờ sống, tục lệ lạ kỳ của đồng bào Vân Kiều - Ảnh 2.

Ông Hồ Trung Truồi - già làng người Vân Kiều tại bản Tân Ly, xã Lâm Thủy.

Trong nhà của bất kể người Vân Kiều nào tại Quảng Bình cũng sẽ có những chiếc bát sứ đặt trong chiếc kiềng tre được đan thủ công, để trên bàn thờ treo sát mái nhà. Theo già làng Hồ Trung Truồi thì người Vân Kiều coi đó là nơi thờ linh hồn của chính các thành viên trong gia đình họ. Mỗi chiếc bát là nơi thờ linh hồn của một người, chỉ cần nhìn vào số lượng bát là có thể biết được gia đình có bao nhiêu thành viên.

Người Vân Kiều quan niệm, bản thân mỗi con người khi sinh ra đều có một linh hồn và một vị thần bổn mạng che chở. Để con người đó được sống một cách khỏe mạnh và gặp nhiều may mắn, người Vân Kiều phải thực hiện nghi thức cúng vị thần bổn mạng đó, hay còn gọi là cúng hồn cho người sống.

Sinh ra đã có ban thờ sống, tục lệ lạ kỳ của đồng bào Vân Kiều - Ảnh 3.

Trong nhà của bất kể người Vân Kiều nào tại Quảng Bình cũng sẽ có những chiếc bát sứ đặt trong chiếc kiềng tre được đan thủ công, để trên bàn thờ treo sát mái nhà, là nơi thờ linh hồn của chính các thành viên trong gia đình.

Già làng Hồ Trung Truồi cho biết, khi mỗi đứa trẻ Vân Kiều sinh ra thì gia đình sẽ mời thầy mo về làm lễ báo với tổ tiên, thần linh, xin đặt bát thờ linh hồn đứa trẻ đó. Khi có thành viên mới ra đời, gia đình sẽ chuẩn bị đầy đủ gà, lợn, gạo, rượu và trầu cau rồi thầy mo sẽ sử dụng con dao truyền đời còn gọi là dao gọi hồn và chiếc sáo Pi - nhạc cụ truyền thống của người Vân Kiều để làm lễ cúng hồn.

Khi lễ xong là linh hồn của đứa trẻ đã trở về bảo hộ cho thể xác để đứa trẻ Vân Kiều lớn lên khỏe mạnh, thông minh. Trong bát "đựng linh hồn" người sống sẽ có trầu cau, một chiếc ly nhỏ và một ít vỏ cây rừng, được đặt lên bàn thờ, kê sát mái nhà sàn.

Sinh ra đã có ban thờ sống, tục lệ lạ kỳ của đồng bào Vân Kiều - Ảnh 4.

Khi mỗi đứa trẻ Vân Kiều sinh ra thì gia đình sẽ mời thầy mo về làm lễ báo với tổ tiên, thần linh, xin đặt bát thờ linh hồn đứa trẻ đó.

"Trong bản khi có trẻ con sinh ra sẽ làm lễ cúng hồn, đây là cách để báo với các vị thần linh, tổ tiên. Mỗi cái bát là một linh hồn người trong nhà, thờ thần bổn mạng, nếu không làm lễ thì không được đụng đến, bởi sẽ phạm thượng thần linh. Chỉ khi ai ốm đau thì mới xin làm lễ, đổi bát thờ. Thờ linh hồn như vậy là cầu mong mọi người khỏe mạnh, thần linh che chở, khi một người mất đi thì cũng sẽ chôn chiếc bát theo cùng", già làng Hồ Trung Truồi chia sẻ.

Sau khoảng 10 năm thì đứa trẻ đó sẽ tiếp tục được tổ chức lễ mừng hồn. Đến tuổi trưởng thành, những chàng trai, cô gái Vân Kiều sẽ được gia đình làm lễ mừng hồn trưởng thành, bắt đầu một cuộc sống tự lập, vững vàng. Với phụ nữ khi đến tuổi lấy chồng thì sẽ mời thầy về làm lễ, xin được đưa bát thờ linh hồn của mình theo về nhà chồng.

Sinh ra đã có ban thờ sống, tục lệ lạ kỳ của đồng bào Vân Kiều - Ảnh 5.

Là thầy mo có tiếng của người Vân Kiều tại xã Lâm Thủy nên già làng Hồ Trung Truồi am hiểu tường tận về tục thờ linh hồn người sống.

Việc thờ hồn người sống của đồng bào Vân Kiều chỉ kết thúc khi nào người đó mất đi, những thứ liên quan trên bàn thờ người sống cũng sẽ được chôn theo cùng người đã mất. Lúc này linh hồn người đó sẽ được gia đình chuyển sang thờ cúng ở bàn thờ dành cho những người đã khuất.

Sinh ra đã có ban thờ sống, tục lệ lạ kỳ của đồng bào Vân Kiều - Ảnh 6.

Những nét đẹp văn hóa của người Vân Kiều sẽ được các thế hệ con cháu tiếp nối từ tiền nhân.

Đối với người Vân Kiều, thờ hồn của chính mình, đó là việc tôn trọng chính bản thân. Đồng nghĩa với nó là phải ý thức để sống tốt với gia đình, bản làng; phải nỗ lực lao động, sản xuất; dần xóa đói giảm nghèo, hướng tới cuộc sống no đủ, văn minh hơn.

Hùng Trần
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Cựu Bí thư Vĩnh Phúc Hoàng Thị Thuý Lan lĩnh án 14 năm tù

Cựu Bí thư Vĩnh Phúc Hoàng Thị Thuý Lan lĩnh án 14 năm tù

Pháp luật - 1 giờ trước

Bà Hoàng Thị Thuý Lan bị tuyên án 14 năm tù với cáo buộc nhận hối lộ 25 tỷ đồng cùng 1 triệu USD từ Chủ tịch Tập đoàn Phúc Sơn Nguyễn Văn Hậu.

Nam thanh niên sập bẫy 'bắt cóc online' được giải cứu kịp thời

Nam thanh niên sập bẫy 'bắt cóc online' được giải cứu kịp thời

Xã hội - 1 giờ trước

GĐXH - Nam thanh niên nhận cuộc gọi từ đối tượng lừa đảo giả danh công an thông báo liên quan đến một đường dây ma túy và rửa tiền. Yêu cầu phải rời khỏi nhà, thuê phòng khách sạn để “làm việc riêng” với cơ quan điều tra.

Bố mẹ không biết chữ, con trai vượt hành trình 600km tốt nghiệp thủ khoa đại học

Bố mẹ không biết chữ, con trai vượt hành trình 600km tốt nghiệp thủ khoa đại học

Giáo dục - 2 giờ trước

Vượt hành trình gần 600km để đi học đại học, chàng trai Sừng Thanh Xuân (dân tộc Hà Nhì, sinh viên Học viện Hành chính và Quản trị công) xuất sắc trở thành thủ khoa tốt nghiệp ngành Quản trị văn phòng.

Giải cứu tài xế mắc kẹt trong cabin sau vụ va chạm trên cao tốc Diễn Châu - Bãi Vọt

Giải cứu tài xế mắc kẹt trong cabin sau vụ va chạm trên cao tốc Diễn Châu - Bãi Vọt

Thời sự - 3 giờ trước

GĐXH - Cabin xe tải biến dạng sau cú va chạm mạnh khiến tài xế bị kẹt cứng, lực lượng cứu nạn, cứu hộ đã phải sử dụng thiết bị chuyên dụng, căng mình, nỗ lực đưa tài xế ra ngoài an toàn.

Khoảnh khắc kiện hàng lật nghiêng, đè tử vong người đàn ông ở Phú Thọ

Khoảnh khắc kiện hàng lật nghiêng, đè tử vong người đàn ông ở Phú Thọ

Đời sống - 3 giờ trước

GĐXH - Trong quá trình vận chuyển thiết bị từ xe container xuống đất, 2 người đàn ông không may bị kiện hàng lật nghiêng, đè trúng khiến 1 người chết, 1 người bị thương.

Tử vi tháng 6 âm lịch 2025: Con giáp tuổi Hợi thăng hoa rực rỡ, tuổi Tuất cần thận trọng

Tử vi tháng 6 âm lịch 2025: Con giáp tuổi Hợi thăng hoa rực rỡ, tuổi Tuất cần thận trọng

Đời sống - 4 giờ trước

GĐXH – Dự báo tử vi tháng 6 âm lịch 2025, chuyên gia phong thủy Nguyễn Song Hà cho biết, con giáp tuổi Hợi báo hiệu một giai đoạn thăng hoa rực rỡ ở mọi phương diện. Trong khi đó, tuổi Tuất lại cần thận trọng điều dưới đây.

Số cuối ngày sinh Âm lịch của người có hậu vận sung túc khó ai sánh kịp

Số cuối ngày sinh Âm lịch của người có hậu vận sung túc khó ai sánh kịp

Đời sống - 5 giờ trước

GĐXH - Người sinh vào những ngày Âm lịch kết thúc bằng con số đặc biệt dưới đây thường có điểm chung là tuổi trẻ vất vả, nhưng càng trưởng thành lại càng "lên hương".

Quyết liệt triệt phá hàng giả, thực phẩm bẩn để bảo vệ người tiêu dùng

Quyết liệt triệt phá hàng giả, thực phẩm bẩn để bảo vệ người tiêu dùng

Xã hội - 5 giờ trước

GĐXH - Chỉ trong 5 tháng đầu năm 2025, Công an tỉnh Nghệ An đã phát hiện, xử lý gần 900 vụ vi phạm liên quan đến hàng giả, hàng cấm, thực phẩm bẩn, gian lận thương mại, thu giữ tang vật trị giá khoảng 18 tỷ đồng.

Lào Cai: Triệt phá đường dây vận chuyển 235 kg bạc tinh khiết qua biên giới

Lào Cai: Triệt phá đường dây vận chuyển 235 kg bạc tinh khiết qua biên giới

Pháp luật - 6 giờ trước

Bộ đội Biên phòng tỉnh Lào Cai vừa triệt phá đường dây vận chuyển trái phép 235 kg bạc tinh khiết từ Trung Quốc, bắt giữ 1 người Trung Quốc, triệu tập 5 người Việt.

Chênh lệch 15,5 điểm, hiệu trưởng trường tuyển 3 môn 10 điểm nói: 'Không bất ngờ'

Chênh lệch 15,5 điểm, hiệu trưởng trường tuyển 3 môn 10 điểm nói: 'Không bất ngờ'

Giáo dục - 8 giờ trước

Trường THPT có điểm chuẩn tuyển sinh lớp 10 cao nhất của Hà Nội năm nay là 25,5, chênh lệch tới 15,5 điểm so với trường có điểm chuẩn thấp nhất (10 điểm), đặt ra vấn đề chất lượng giáo dục ở nội đô và vùng ven đang có quá nhiều khác biệt.

Top