Hà Nội
23°C / 22-25°C

Thiếu dinh dưỡng - lỗ hổng trong bữa ăn bán trú

Thứ sáu, 13:16 04/10/2019 | Xã hội

Do thiếu chuyên gia dinh dưỡng, bữa ăn học đường dễ bố trí lộn xộn, thừa chất béo hoặc quá nhiều tinh bột, không tốt cho sự phát triển của trẻ.

Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Hữu Toản, nguyên Trưởng khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện Chợ Rẫy, TP HCM cho rằng, bữa ăn học đường hiện chưa được quan tâm đúng mức. Với các đơn vị cung cấp suất ăn, do không được quản lý chặt chẽ nên nhiều nơi mua thức ăn không rõ nguồn gốc, thậm chí vì lợi nhuận có thể mua đồ ăn bị hỏng. Đây là nguyên nhân chính của các vụ độc thực phẩm ở trường học.

Trong khi đó, bếp ăn do trường tổ chức, đảm bảo được khâu nguyên liệu nhưng lại thiếu chuyên gia dinh dưỡng, do đó bố trí thực đơn không hợp lý, khâu chọn thực phẩm không đúng do không có chuyên môn. Mua hạt gạo bị hỏng, rau củ quả không tươi là có thể bị biến chất, không đảm bảo dinh dưỡng lẫn an toàn.

Theo bác sĩ Toản, thể chất, tầm vóc của một người phụ thuộc vào di truyền, dinh dưỡng và tập luyện, trong đó sự phát triển giai đoạn trẻ đi học là rất quan trọng. "Di truyền thì chúng ta không thể can thiệp được, nhưng hai yếu tố còn lại thì hoàn toàn có thể tác động nhưng hiện được làm chưa tốt", ông nhìn nhận.

Sự tăng trưởng (chiều cao, cân nặng) và phát triển (trí tuệ) ở lứa tuổi này có đóng góp lớn từ dinh dưỡng, mà các bữa ăn, trong đó có bữa ăn nội trú đóng vai trò quan trọng. Ngoài việc cung cấp đủ bốn nhóm thực phẩm chính (đạm, béo, tinh bột, vitamin và khoáng chất) còn phải bố trí hài hòa.

Từng nhiều năm sống và làm việc tại Đức, ông dẫn kinh nghiệm từ quốc gia này là trường nào cũng có chuyên gia dinh dưỡng giám sát bữa ăn cho học sinh. Gọi là chuyên gia, nhưng họ chỉ cần học vài năm về dinh dưỡng, thực phẩm để có thể tính toán được năng lượng cho từng lứa tuổi, bố trí các nhóm thực phẩm, thực đơn, chất bổ sung.

"Vì đầu tư đúng mức nên sự phát triển thể chất của họ rất mạnh, trong khi chúng ta chậm chạp. Nhà trường bây giờ phải có chuyên gia dinh dưỡng, mỗi trường không có một người thì một nhóm trường phải có", ông đề xuất.

Thiếu dinh dưỡng - lỗ hổng trong bữa ăn bán trú  - Ảnh 1.

Định lượng suất ăn trưa dành cho 3 học sinh tiểu học của một trường ở Hà Tĩnh. Ảnh: Đức Hùng.

Có kinh nghiệm hàng chục năm theo sát các dự án bữa ăn học đường, một chuyên gia dinh dưỡng tại TP HCM cho biết các hướng dẫn dinh dưỡng trong trường học khá đẩy đủ, từ chỉ đạo cấp Chính phủ lẫn thông tư liên tịch ngành y tế, giáo dục. Hàng năm, các trường học và những nơi cung cấp suất ăn đều được tập huấn, cập nhật kiến thức.

Song thực tế việc triển khai bữa ăn học đường còn gặp một số khó khăn, nhân sự thiếu. Việc phải cân đối giữa nhiều yếu tố: dinh dưỡng, thực phẩm, giá cả, khả năng chế biến... cũng là bài toán khó cho các trường. Do đó, việc đảm bảo được nhu cầu cơ bản năng lượng, khẩu phần, dinh dưỡng và an toàn thực phẩm đã là một cố gắng lớn.

Nói về cách tổ chức bữa ăn học đường, TS Phan Thế Đồng, Bộ môn Công nghệ thực phẩm và Dinh dưỡng, Khoa Khoa học và Kỹ thuật, trường Đại học Hoa Sen, cho rằng bữa ăn dù ở độ tuổi nào cũng cần đa dạng, cung cấp cho học sinh ít nhất hai sự lựa chọn các món ăn chính và ít nhất một phần ba nhu cầu về năng lượng, các chất dinh dưỡng khác.

Ngoài ra, bữa ăn phải tuân thủ nhu cầu dinh dưỡng khuyến nghị cho từng độ tuổi được các cơ quan chức năng ban hành, bao gồm nhu cầu về năng lượng, chất đạm, vitamin chính như A, C và chất khoáng (chủ yếu là canxi).

Với trẻ em tuổi thiếu niên và thành niên, nhu cầu dinh dưỡng thay đổi theo độ tuổi, được tóm gọn trong ba thành phần chính gồm: năng lượng, chất đạm, vitamin và chất khoáng. Dĩ nhiên khi đang phát triển, tuổi càng lớn thì nhu cầu dinh dưỡng càng cao.

Bảng nhu cầu năng lượng khuyến nghị cho người học sinh tiểu học (theo dự án Bữa ăn học đường):

Độ tuổi Nam Nữ
6-7 1.570 kcal 1.460 kcal
8-9 1.820 kcal 1.730 kcal
10-11 2.150 kcal 1.980 kcal

Tổ chức bữa ăn bán trú, nhà trường phải cần sự tư vấn của nhà dinh dưỡng nhằm xác định các nhóm thực phẩm tương ứng, từ đó tính toán khẩu phần cho từng loại thực phẩm, như vậy mới có thể thiết kế thực đơn đáp ứng được nhu cầu theo khuyến nghị; đồng thời hạn chế những loại thực phẩm có nguy cơ gây bệnh mãn tính về lâu dài.

Dù dưới hình thức nào (tự tổ chức bữa ăn tại trường hay hợp đồng với đơn vị cung cấp), trường cần lên thực đơn hàng tuần và thông báo cho phụ huynh vào cuối tuần trước đó. Thực đơn mỗi ngày nên có ít nhất hai món ăn chính có giá trị dinh dưỡng tương đương để học sinh lựa chọn thức ăn phù hợp. Tốt nhất trường không nên phân suất ăn trước để học sinh lựa chọn các món ăn phù hợp với mình và thức ăn được phân phối vào thời điểm các em chọn món.

Nếu có điều kiện, trường nên tổ chức chế biến bữa ăn ngay tại chỗ bởi sẽ dễ kiểm soát về chất lượng nguyên liệu đầu vào, quá trình chế biến và vệ sinh an toàn thực phẩm. Nếu không thể, phải hợp đồng bên ngoài thì bên cung cấp vẫn phải theo đơn đặt hàng, thực đơn hàng tuần của trường đưa ra. Với hình thức này, không nên phân suất ăn trước rồi mới vận chuyển đến trường mà phải được vận chuyển trong các dụng cụ lớn, chuyên dụng để việc kiểm soát vệ sinh, an toàn.

"Trong điều kiện giá cả hiện nay, trường cần chủ động xây dựng thựa đơn dựa trên nguyên liệu sẵn có tại địa phương và theo mùa. Tục ngữ có câu tiền nào của ấy, để đảm bảo giá trị dinh dưỡng của bữa ăn và đáp ứng nhu cầu của học sinh thì phụ huynh cũng phải chấp nhận mức giá hợp lý", ông nói.

Nhà trường cũng cần có hợp đồng chặt chẽ, cụ thể với nhà cung cấp về nguồn gốc, chỉ tiêu an toàn thực phẩm của các nguyên liệu dùng trong chế biến, có sự kiểm soát chặt vệ sinh, an toàn thực phẩm trong quá trình chế biến và phân phối thức ăn. Tất cả nhân viên, công nhân tham gia vào quy trình này phải có kiến thức về dinh dưỡng và thực phẩm.

Theo VnExpress

Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Ô tô nổ lốp lật ngửa trên cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình, 1 người tử vong

Ô tô nổ lốp lật ngửa trên cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình, 1 người tử vong

Xã hội - 42 phút trước

Chiếc ô tô 7 chỗ đang lưu thông trên cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình thì bất ngờ nổ lốp, mất lái rồi lật ngửa sau va chạm với xe khách giường nằm, khiến một người tử vong tại chỗ.

Tạm dừng bay dù lượn ở Sơn Trà sau sự cố khiến 1 du khách tử vong

Tạm dừng bay dù lượn ở Sơn Trà sau sự cố khiến 1 du khách tử vong

Xã hội - 1 giờ trước

Ngày 9/7, thông tin từ Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch (VHTT&DL) TP Đà Nẵng cho biết, lực lượng công an đang tiến hành điều tra nguyên nhân vụ việc du khách tv khi bay dù lượn ở bán đảo Sơn Trà.

Xô xát trong đêm, 2 cô gái được mời về công an phường làm việc

Xô xát trong đêm, 2 cô gái được mời về công an phường làm việc

Xã hội - 2 giờ trước

Vào đêm qua (8/7), tại tỉnh Quảng Ninh xảy ra vụ xô xát dẫn đến đánh nhau giữa nhóm thiếu nữ khiến 1 cô gái bị thương, được đưa đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh sơ cứu.

Thủy điện Hòa Bình mở cửa xả lũ trước đợt mưa lớn ở miền Bắc

Thủy điện Hòa Bình mở cửa xả lũ trước đợt mưa lớn ở miền Bắc

Xã hội - 2 giờ trước

Dự báo đợt mưa lớn ở miền Bắc sẽ bắt đầu từ đêm nay 9.7, Bộ Nông nghiệp và Môi trường yêu cầu Thủy điện Hòa Bình mở 1 cửa xả lũ ngay từ 16 giờ cùng ngày.

Công an thông tin vụ nữ tài xế ô tô tông liên hoàn 12 xe máy: 10 người nhập viện, 1 người tử vong

Công an thông tin vụ nữ tài xế ô tô tông liên hoàn 12 xe máy: 10 người nhập viện, 1 người tử vong

Xã hội - 2 giờ trước

Hiện trường vụ tai nạn giao thông sáng 9-7 kéo dài khoảng 130 mét với 13 xe cộ liên quan. Vụ tai nạn làm 10 người bị thương được đưa đi cấp cứu; trong đó có 1 nạn nhân nữ đã tử vong vào hồi 11h30 cùng ngày.

Vụ ô tô tông loạt xe máy ở Hà Nội: Chuyển cơ quan điều tra làm rõ nguyên nhân

Vụ ô tô tông loạt xe máy ở Hà Nội: Chuyển cơ quan điều tra làm rõ nguyên nhân

Xã hội - 2 giờ trước

Liên quan vụ ô tô tông loạt xe máy khiến 1 người tử vong ở Hà Nội, Giám đốc Công an Thành phố đã chỉ đạo Văn phòng Cơ quan Cảnh sát điều tra, Phòng CSGT phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ khẩn trương tổ chức điều tra làm rõ.

Thêm một 'trùm giang hồ' ở Thanh Hoá bị khám nhà

Thêm một 'trùm giang hồ' ở Thanh Hoá bị khám nhà

Xã hội - 2 giờ trước

Cơ quan chức năng đang khám xét nhà riêng của 'trùm giang hồ' Mạnh “gỗ” trên đường Đại lộ Lê Lợi, phường Hạc Thành, tỉnh Thanh Hóa.

Thủ tướng chỉ đạo khắc phục hậu quả vụ TNGT trên cao tốc Phan Thiết – Vĩnh Hảo làm 3 người tử vong

Thủ tướng chỉ đạo khắc phục hậu quả vụ TNGT trên cao tốc Phan Thiết – Vĩnh Hảo làm 3 người tử vong

Xã hội - 3 giờ trước

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà vừa ký Công điện số 106/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về khắc phục hậu quả vụ TNGT trên cao tốc Phan Thiết - Vĩnh Hảo, thuộc địa phận tỉnh Lâm Đồng.

Bắc Ninh triệt phá băng nhóm trẻ vị thành niên đập kính ô tô trộm cắp tài sản

Bắc Ninh triệt phá băng nhóm trẻ vị thành niên đập kính ô tô trộm cắp tài sản

Xã hội - 3 giờ trước

Công an phường Võ Cường (tỉnh Bắc Ninh) vừa triệt phá một nhóm đối tượng chuyên thực hiện hành vi đập kính ô tô để trộm cắp tài sản.

Kho hàng vùng biên chứa hơn 47.000 sản phẩm nhập lậu, kết nối hàng trăm tài khoản TikTok

Kho hàng vùng biên chứa hơn 47.000 sản phẩm nhập lậu, kết nối hàng trăm tài khoản TikTok

Xã hội - 3 giờ trước

Qua kiểm tra hệ thống quản lý kho, lực lượng chức năng xác định đây là điểm trung chuyển cho hàng loạt đơn hàng được đặt qua nhiều tài khoản TikTok khác nhau, với nguồn hàng nhập từ trang thương mại điện tử 1688.com (Trung Quốc).

Top