Trước hủ tục đốt vàng mã: Cúng rằm tháng 7 thế nào cho đúng?
GiadinhNet - Đốt vàng mã không phải là quan niệm của Đạo Phật. Mặc dù báo chí đã không ít lần đề cập đến vấn đề mê tín khi đốt vàng mã nhưng hiện nay tục đốt vàng mã vẫn diễn ra rầm rộ. Minh chứng rõ ràng nhất là ngày 27/7, vì đốt vàng mã với số lượng quá nhiều mà một gia đình ở phố Kim Mã (Hà Nội) đã vô tình làm cháy rụi ngôi nhà 4 tầng...
Đốt vàng mã là một hủ tục mê tín có nguồn gốc từ Trung Quốc
Theo các nhà nghiên cứu Phật giáo, tục đốt vàng mã không phải là quan niệm của đạo Phật. Nhìn lại quá khứ, tục đốt, rải vàng mã không phải là của người Việt Nam, mà có nguồn gốc từ Trung Hoa. Dân tộc ta trải qua hằng ngàn năm bị lệ thuộc Trung Hoa nên nhiều tập tục của họ đã lây nhiễm sang ta một cách đương nhiên, bất kể là chuyện tốt hay chuyện xấu. Tục đốt vàng mã cũng từ đó mà có. Họ vừa truyền bá tập tục để mong đồng hóa được dân tộc ta, vừa có mục đích kinh doanh kiếm lợi.
Kinh
dịch Nho giáo cho biết về thời thượng cổ người chết cứ để vậy đem chôn, không
biết đến phần mộ, quan quách. Trải qua các triều đại, việc chôn cất và mai táng
người chết có nhiều hình thức. Đáng kể nhất là đời nhà
Về sau
tục lệ vô nhân đạo này đã được bãi bỏ để thay vào đó là Sô linh (người bện bằng
cỏ). Năm Nguyên Hưng nguyên niên (105) đời Hán Hoa, ông Thái Lĩnh tìm ra được
cách làm giấy bằng vỏ cây dó, giẻ rách… Bắt đầu từ khi có giấy, ông Vương Dũ
nghĩ đến việc biến chế vàng bạc, áo quần… bằng giấy thay cho đồ thật để đốt đi
sau khi cúng kính.
Lúc
đầu, việc sử dụng vàng mã chỉ áp dụng trong cung đình, chưa được phổ biến rộng
rãi trong đại chúng. Đến triều vua Đạt Tôn nhà Đường (762) Phật giáo đang trong
thời kỳ đạt thịnh. Lúc ấy có vị sư tên là Đạo Tăng nhân ngày rằm tháng Bảy (lễ
hội Vu lan) muốn lôi kéo đại chúng về với Phật giáo bèn lợi dụng tục đốt vàng
mã, tâu với vua Đạt Tôn rằng: “Rằm tháng Bảy là ngày xá tội vong nhân, vua Diêm
Vương mở cửa xét tội phúc nên thông sức cho thiên hạ đến ngày ấy đốt cho thật
nhiều vàng mã để kính biếu vong nhân.” Vua muốn được lòng dân nên thuận ý nghe
theo.
Việc
làm này đã trái ngược với triết thuyết của nhà Phật. Ý nghĩa ngày rằm tháng Bảy
lễ hội Vu lan đơn thuần chỉ là việc báo hiếu công ơn sanh thành dưỡng dục của
mẹ cha qua chuyện ngài Mục Kiền Liên cứu mẹ. Nhưng lúc bấy giờ lòng dân mang
đầy tính mê tín dị đoan, lại thêm có thông sức của vua Đạt Tôn truyền dụ nên
đồng loạt thi nhau đốt vàng mã để kính biếu gia tiên, ngay cả hàng Phật tử cũng
không ngoại lệ.
Việc
đốt vàng mã trong ngày rằm tháng Bảy đã làm mất đi ý nghĩa chính đáng của lễ
hội Vu lan khiến cho chư Tăng phản ứng bài trừ, đồng thời có sự hậu thuẫn nhiệt
tình của đa số quần chúng đã tỉnh ngộ. Chính điều ấy đã làm cho một số người
chuyên sống về nghề vàng mã gần như thất nghiệp. Dòng dõi của Vương Dũ là Vương
Luân đã tìm cách phục hồi bằng lối mị dân. Ông cho một người giả bệnh rồi chết,
sau đó lập tức được khâm liệm trong quan tài có lỗ thông hơi, bên trong để sẵn
thức ăn nước uống rồi loan truyền tin tức rộng ra bên ngoài. Giữa lúc bà con
xóm làng đến viếng tang đông đúc, Vương Luân và một số đồng lõa đã vội vàng
mang đến nhiều thứ vàng bạc, hình nhân bằng giấy giả cách bày đàn cúng lễ
thiên, địa, nhân phủ. Mọi người bỗng thấy cỗ quan tài rung động, Vương Luân
liền nhanh tay mở nắp ra thì người giả chết bên trong vừa lúc lò dò ngồi dậy
như vừa mới thoát ra được khỏi cõi âm.
Việc
làm xấu xa ấy đã gây nên sự mê tín dị đoan lan truyền ra khắp mọi người, ảnh
hưởng sâu rộng trong quần chúng kéo dài cho mãi đến ngày nay. Sự thật chỉ là
mánh khóe gian lận của con buôn, lợi dụng sự cả tin của đại chúng mà mưu cầu
lợi ích riêng tư.
Như
đã nói, dân tộc ta đã từng trải qua hằng ngàn năm bị Bắc thuộc nên chịu ảnh
hưởng rất nhiều về những phong tục tập quán của người Trung Hoa. Tục đốt vàng
mã cũng từ đó mà có, đã ăn sâu trong tiềm thức mọi tầng lớp nhân dân từ đời này
sang đời khác chỉ bằng với mục đích mơ hồ không thực tế.
Vậy cúng rằm tháng 7 như thế nào cho đúng?
Theo giáo lý nhà Phật, cúng rằm tháng bảy hay còn gọi
cúng Tết Trung Nguyên, cúng vu lan báo
hiếu. Việc cúng rằm tháng 7, có thể đến chùa, có thể cúng tại nhà gồm các lễ
như: cúng Phật, cúng thần linh, cúng gia tiên, cúng thí thực cô hồn và cúng
phóng sinh.
Vào ngày rằm tháng Bảy, sắp một mâm cơm chay hoặc đơn
giản hơn là mâm ngũ quả để cúng Phật rồi thụ lộc tại nhà. Khi cúng, tốt nhất là
đọc một khoá kinh - Kinh Vu Lan - để hiểu rõ về ngày này, hồi hướng công đức
cho những người thân trong quá khứ được siêu sinh. Kinh Vu Lan khá dài, nhưng
không đến mức quá dài, lại thuộc thể thơ song thất lục bát nên đọc cũng nhanh
thôi.
Theo tục lệ
của người Việt, lễ cúng thần linh thường cúng gà trống để nguyên con và xôi (hoặc
bánh chưng bóc hết lá nhưng không cắt thành miếng. Lễ đầy đủ phải có thêm rượu,
trái cây và bình hoa.
Lễ cúng gia
tiên nên có một mâm cơm, có thể là món
mặn, có thể là món chay tùy vào hoàn cảnh và căn cơ của người đang sống.
Bàn thờ tổ tiên của người Việt thường có ba bát hương.
Bát hương ở giữa là thờ Phật, bát hương bên phải là thờ thần linh thổ công, bát
hương bên trái thờ gia tiên.
Lễ cúng Phật được đặt ở nơi cao nhất, sau đó là lễ thần
linh và cuối cùng là mâm lễ gia tiên.
Sau khi cúi đầu lạy Phật, dâng lễ, tạ ơn, cầu xin và hứa
nguyện, bạn có thể tụng kinh niệm Phật. Nếu chưa biết tụng kinh niệm Phật thì
đọc bài kinh Vu lan được bán rất nhiều hiện nay tại các chùa.
Tiếp đến là lễ cúng tạ ơn các thần linh và dâng mâm cơm tưởng
nhớ ông bà tổ tiên để cầu nguyện cho các vong hồn siêu thoát, cầu bình an cho
gia đình.
Cuối cùng là lễ cúng chúng sinh hay còn gọi là cúng bố
thí cho các cô hồn khi tại thế thất cơ lỡ vận, không nơi nương tựa và chịu
nhiều oan trái trong xã hội...Những vong hồn này rất đáng thương vì không được
ai thờ cúng, hoặc chết đường chết chợ lang thang vạ vật không tìm được đường về
với tổ tiên. Do vậy, nếu có điều kiện, có thể làm một mâm cơm đầy đủ để cúng
chúng sinh. Ngoài ra có gạo, muối và cháo loãng cùng những thức ăn vặt mà trẻ
con thường ưa thích.
Lễ cúng chúng sinh nên cúng ngoài trời, hoặc trước cửa
chính ngôi nhà của bạn. Bạn có thể khấn nôm theo tâm nguyện và rải lòng thương
của mình đối với các cô hồn, mong họ giải thoát khỏi những bám víu trần thế đau
khổ, chỉ đường cho họ đến các chùa to miếu lớn để được nương tựa ánh sáng từ bi
vô lượng nơi cửa chùa.
Mạc Vi
Xe mất lái, vợ chồng du khách Đức lao xuống vực sâu 40m ở Hòa Bình
Đời sống - 7 giờ trướcĐi du lịch bằng xe máy, hai vợ chồng quốc tịch Đức không may lao xuống vực ở tỉnh Hòa Bình. Tai nạn khiến người chồng tử vong, vợ bị thương nặng đi cấp cứu.
VFF đình chỉ thi đấu 5 cầu thủ Hà Tĩnh nghi sử dụng chất cấm
Đời sống - 8 giờ trướcBan kỷ luật VFF công bố án kỷ luật đình chỉ thi đấu đối với 5 cầu thủ Hà Tĩnh liên quan tới việc sử dụng chất cấm.
Nam diễn viên ở Hà Nội ‘diễn xuất’ để lừa đảo tiền tỷ
Pháp luật - 8 giờ trướcVốn là diễn viên, Nguyễn Duy Hưng dễ dàng dùng ‘diễn xuất’ khiến 3 người đàn ông tin rằng anh ta làm ở VKSND tối cao, sau đó lừa đảo chiếm đoạt tiền tỷ.
Mưa lớn ở miền Bắc kéo dài đến bao giờ?
Đời sống - 8 giờ trướcGĐXH - Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia nhận định, từ 9/5, miền Bắc tiếp tục mưa rào và dông cục bộ, có mưa to.
Tài xế xe ôm công nghệ ở TPHCM mất tích bí ẩn 2 ngày
Đời sống - 8 giờ trướcPhát hiện anh trai lái xe ôm công nghệ mất tích, chị Lợi đã đến cơ quan chức năng ở TPHCM, Long An, Đồng Tháp trình báo.
Dũng cảm cứu sống 4 người trên biển, ngư dân được Chủ tịch tỉnh tặng Bằng khen
Xã hội - 9 giờ trướcGĐXH - Khi phát hiện sự việc tàu đánh bắt thủy sản gặp nạn trên biển, anh Quý đã dũng cảm dùng phương tiện của mình tiếp cận hiện trường và cứu sống được 4 ngư dân.
Hà Nội: Nghi vấn khách sạn đổ dầu thải trên phố Trích Sài để ngăn người dân tập thể dục
Đời sống - 11 giờ trướcGĐXH - Trước thông tin phản ánh một khách sạn đổ dầu thải ra đường đi bộ vườn hoa phố Trích Sài để "ngăn người dân tập thể dục", hiện các đơn vị chức năng phường Bưởi (quận Tây Hồ, Hà Nội) đang khẩn trương xác minh làm rõ vụ việc.
Nhiều đề xuất mới về đăng ký thường trú, tạm trú mà hàng triệu người Việt nên biết
Pháp luật - 11 giờ trướcGĐXH - Tại dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Cư trú, Bộ Công an đã đề xuất nhiều điểm mới liên quan tới các loại giấy tờ người dân cần chứng minh chỗ ở hợp pháp khi đăng ký thường trú, tạm trú.
Từ cuộc gọi lạ, người đàn ông mất hơn 1 tỉ đồng khi tham gia sàn giao dịch chứng khoán
Pháp luật - 13 giờ trướcGĐXH - Từ cuộc gọi của người phụ nữ lạ không quen biết, một người đàn ông ở Quảng Ninh đồng ý tham gia đầu tư vào sàn chứng khoán qua mạng xã hội. Đến khi biết bản thân sập bẫy thì nạn nhân đã bị lừa số tiền hơn 1 tỉ đồng.
Hà Tĩnh: 5 cầu thủ bóng đá bị công an tạm giữ vì liên quan đến ma túy
Pháp luật - 13 giờ trướcGĐXH - Công an tỉnh Hà Tĩnh vừa bắt giữ 10 đối tượng sử dụng trái phép chất ma túy. Điều đáng nói, trong số những người bị bắt giữ có 5 cầu thủ của CLB Hồng Lĩnh Hà Tĩnh.
Tin vui cho những người làm hộ chiếu, loại passport mới mang cả loạt lợi ích khi đi máy bay
Thời sựGĐXH - Loại hộ chiếu (passport) mới này mang nhiều tính năng nổi trội, người dân được hưởng cả tá quyền lợi nếu sở hữu chúng.