Truyền thông chăm sóc SKSS cho thanh thiếu niên: Nhiều cha mẹ rất ác cảm khi nói về “chuyện ấy”
GiadinhNet - “Em lỡ quan hệ tình dục một lần, vậy có thai được không?”, “Cháu mới để “ngoài ngoài” thôi liệu có dính bầu”?... Đây là những câu hỏi thường gặp của trẻ vị thành niên (VTN) khi lỡ làm chuyện “người lớn”. Trong khi nhiều em đã mang thai, nạo hút thai, mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục… thì các bậc cha mẹ, thầy cô và nhà trường vẫn cho rằng việc giáo dục giới tính, sức khỏe sinh sản (SKSS) là “không nên” và “chưa cần thiết”.
 |
|
Các bạn VTN, thanh niên trong một tình huống kịch truyền tải thông điệp tránh quan hệ tình dục sớm tại Diễn đàn. Ảnh: Hà Anh. |
Mới 15 tuổi nhưng Bích Vân (tên nhân vật đã được thay đổi) ở TP Huế đã nạo thai đến hai lần. “Lần đầu, bạn trai hơn 2 tuổi của em rủ đến nhà chơi. Cha mẹ đi vắng, hai đứa ở nhà xem phim rồi mất điện, rồi em và hắn làm “chuyện ấy”. Làm có một lần vậy mà có thai. Sợ quá, tụi em đưa nhau đi phá. Lần thứ hai không sao nhưng làm thêm lần nữa lại có, tệ quá!”.
Vân cho biết, em có người bạn cũng từng có thai nhưng đến tháng thứ 4 mới biết. Bạn đã đến nạo phá thai ở một cơ sở tư nhân và suýt mất mạng vì thai đã lớn. “Em cũng sợ lắm, cha mẹ mà biết được chắc em chết. Có cách gì làm “chuyện ấy” mà không bị sao?” – câu hỏi của Vân khiến người nghe cũng rất… băn khoăn.
“Chương trình phát sóng vào thứ Bảy hàng tuần với thời lượng là 60 phút, song không đủ cho các bạn gọi đến hỏi. Nếu thấy bạn nào chia sẻ có dấu hiệu mang thai, chuyên gia tư vấn của chương trình sẽ hướng dẫn cho bạn đó đến trung tâm chăm sóc SKSS, hẹn ngày gặp và đảm bảo thông tin của các bạn là hoàn toàn bí mật”, Quỳnh Anh cho biết.
Theo Quỳnh Anh, nhu cầu được cung cấp thông tin của các bạn trẻ hàng ngày là rất lớn. Ngay trong chương trình đầu tiên của năm mới Giáp Ngọ, phát sóng vào chiều mùng Một Tết, có bạn gái gọi điện đến chia sẻ tối qua (30 Tết) có quan hệ với bạn trai và rất lo có thai, liệu bây giờ uống thuốc tránh thai có được không...
Quỳnh Anh cũng chia sẻ câu chuyện làm em nhớ mãi khi tham gia vào chương trình đi tuyên truyền về SKSS, tình dục an toàn. Đó là chuyện về một nữ công nhân trẻ ở khu công nghiệp khi được xét nghiệm miễn phí đã phát hiện mình bị nhiễm HIV. Điều làm cô công nhân trẻ gần 20 tuổi này thảng thốt là cô cũng vừa biết mình đang mang thai. Cô gái rất buồn khi người yêu lo sợ chối bỏ, nhưng được sự giúp đỡ của ngành Y tế, cô đã được dùng thuốc dự phòng và sinh ra đứa con không bị nhiễm HIV.
Giúp thanh thiếu niên chủ động bảo vệ SKSS
Tình trạng VTN có thai ngoài ý muốn, phá thai không an toàn, mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục, nhiễm HIV/AIDS vẫn còn cao và có xu hướng gia tăng. Mối lo ngại trước các vấn đề “nóng” này đã được đề cập tại “Diễn đàn tiếp cận thông tin và dịch vụ chăm sóc SKSS cho VTN, thanh niên các tỉnh Bắc Trung Bộ năm 2014” do Trung ương Đoàn TNCSHCM phối hợp với Bộ Nội vụ và Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc tổ chức tại Huế trong hai ngày 12-13/3.
|
Theo báo cáo của các trung tâm chăm sóc SKSS 63 tỉnh, thành phố năm 2012, tỷ lệ nữ VTN có thai chiếm 3,2%, tỷ lệ nạo phá thai chiếm 2,3%. Tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương, trong các năm gần đây, tỷ lệ phá thai ở VTN chiếm khoảng 5% tổng số ca phá thai tại bệnh viện.
Thống kê tại 3 cơ sở y tế công thuộc TP HCM gồm Bệnh viện Từ Dũ, Bệnh viện Hùng Vương và Trung tâm chăm sóc SKSS, năm 2011 tỷ lệ nữ VTN có thai đến khám tại đây chiếm 4% các trường hợp có thai. Trong số 90.649 ca sinh thì có 2.434 sản phụ tuổi VTN, trong số 60.352 ca phá thai có 3.471 trường hợp nữ tuổi VTN (chiếm 5,81%). |
Theo TS Dương Văn Đạt – Trưởng nhóm SKSS của Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA), nhiều cha mẹ đang có cái nhìn và cách nói với con về SKSS/tình dục một cách ác cảm. Theo TS Dương Văn Đạt, trong cách nói của nhiều phụ huynh thì chuyện yêu đương, quan hệ tình dục ở lứa tuổi VTN là kinh khủng, đáng ghê sợ nhưng đó là cách nói phản tác dụng vì bọn trẻ khi tò mò tìm hiểu chúng lại thấy “chuyện đó” hay và thích. “Chúng ta cần cung cấp thông tin để trẻ có được thái độ tích cực với vấn đề SKSS; có một hành trang tốt, sức khỏe tốt trở thành người công dân có ích”, ông Đạt nói.
Cần cung cấp kiến thức đầy đủ, phù hợp
Ông Arthur Erken – Trưởng Đại diện Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc tại Việt Nam cho rằng, để có được những chính sách và sự hỗ trợ tốt nhất cho thanh thiếu niên về lĩnh vực này, việc lắng nghe ý kiến, nhu cầu của chính các bạn trẻ là rất quan trọng. “Tôi có hai cô con gái 13 và 11 tuổi, các con tôi hiểu về vấn đề giới tính, SKSS hơn tôi nhiều so với hồi tôi bằng tuổi chúng. Cô con gái 13 tuổi của tôi có thể đề cập đến chuyện này rất thoải mái”. Ông Arthur mong rằng, các bậc cha mẹ và những người làm chính sách cho thanh thiếu niên cần hiểu, tình dục không phải là vấn đề cấm đoán mà cần cung cấp cho VTN, thanh niên kiến thức để các em hiểu biết đầy đủ, phù hợp theo từng giai đoạn và lứa tuổi mới là quan trọng. Theo ông, các thầy cô giáo cần được đào tạo cơ bản về vấn đề này, không nên né tránh khi dạy trẻ về SKSS kiểu như “về nhà đọc sách từ trang 44 đến trang 49”. Ông cũng chia sẻ: Thực tế đã cho thấy, sau khi có đầy đủ thông tin, điều đáng nói là các bạn trẻ quan hệ tình dục muộn hơn và biết bảo vệ mình hơn. |
Hà Anh
Đầu tư cho trẻ em gái - vun đắp hạnh phúc gia đình, tương lai đất nước
Dân số và phát triển - 1 ngày trướcGĐXH - Hưởng ứng Ngày Quốc tế Trẻ em gái 2025, ngành Y tế Nghệ An kêu gọi cộng đồng quan tâm hơn tới sức khỏe, giáo dục và an toàn của trẻ em gái để xây dựng gia đình hạnh phúc, xã hội tiến bộ và nền dân số phát triển bền vững.
U quái buồng trứng có trở thành ung thư không?
Dân số và phát triển - 1 ngày trướcTừ trường hợp ca phẫu thuật cho một bệnh nhân trẻ bị u quái buồng trứng vừa qua tại Bệnh viện Phụ Sản Hà Nội, có nhiều người băn khoăn chưa rõ u quái buồng trứng là gì và có nguy cơ ung thư không?
Dấu hiệu nhận biết 5 loại bệnh phụ khoa thường gặp
Dân số và phát triển - 2 ngày trướcCác bệnh phụ khoa không chỉ gây ra những khó chịu, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày mà còn có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm, thậm chí là vô sinh nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Biểu dương trẻ em gái chăm ngoan, học giỏi trong các gia đình tiêu biểu thực hiện tốt chính sách dân số
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcGĐXH – Sở Y tế Hà Nội vừa phối hợp với UBND phường Long Biên tổ chức Hội nghị biểu dương trẻ em gái chăm ngoan, học giỏi trong các gia đình tiêu biểu thực hiện tốt chính sách dân số nhân Ngày Quốc tế trẻ em gái (11/10).
6 thói quen đơn giản giúp trái tim khỏe mạnh mà không cần thuốc
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcBệnh tim mạch đang là ‘sát thủ thầm lặng’ gây tử vong hàng đầu trên toàn cầu, chiếm tới hơn 30% số ca tử vong. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể bảo vệ trái tim của mình mà không cần phụ thuộc vào thuốc. Chỉ với vài thay đổi nhỏ trong lối sống, nguy cơ mắc bệnh tim có thể giảm đi đáng kể.
10 tư thế yoga cần tránh khi bị huyết áp cao
Dân số và phát triển - 4 ngày trướcTập yoga là giải pháp nhẹ nhàng, thư giãn, có tác dụng cải thiện sức khỏe tổng thể. Tuy nhiên, cần tránh một số tư thế yoga nâng cao hoặc lộn ngược vì có thể gây căng thẳng cho tim, làm huyết áp cao trầm trọng hơn.
10 bài tập tốt nhất cải thiện gan nhiễm mỡ
Dân số và phát triển - 4 ngày trướcGan nhiễm mỡ là một tình trạng phổ biến, tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu không được kiểm soát kịp thời. Bên cạnh chế độ ăn uống hợp lý, tập thể dục đều đặn chính là ‘vũ khí’ hiệu quả để giảm mỡ gan, cải thiện sức khỏe tổng thể và bảo vệ chức năng gan.
Top những thực phẩm giàu sắt cho mẹ bầu dễ tìm và dễ ăn
Dân số và phát triển - 5 ngày trướcTrong hành trình mang thai, cơ thể người phụ nữ phải hoạt động hết công suất để nuôi dưỡng thai nhi. Chính vì vậy, nhu cầu dinh dưỡng, đặc biệt là vi chất sắt, tăng cao gấp đôi so với bình thường.
Ba không của cụ bà sống thọ 100 tuổi vẫn minh mẫn, hoạt bát
Dân số và phát triển - 5 ngày trướcMỸ - Cụ bà Ruth Lemay, 100 tuổi, chia sẻ bí quyết sống thọ của mình rất giản dị, bao gồm tránh xa 3 yếu tố nguy cơ với sức khỏe: muối, rượu, thuốc lá.
Dấu hiệu nhận biết trẻ sơ sinh thiếu canxi
Dân số và phát triển - 1 tuần trướcThiếu canxi ở trẻ sơ sinh có thể gây rối loạn giấc ngủ, chậm phát triển và nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Nhận biết sớm các dấu hiệu sẽ giúp cha mẹ can thiệp kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm.
Giao lưu trực tuyến: Chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên và tầm quan trọng của tư vấn khám sức khỏe trước khi kết hôn
Dân số và phát triểnGĐXH - Theo các chuyên gia, sức khỏe sinh sản của vị thành niên, thanh niên được coi là một trong những yếu tố quan trọng có ý nghĩa quyết định đến chất lượng dân số, chất lượng nguồn nhân lực và tương lai của giống nòi.
