Truyền thông chăm sóc SKSS cho thanh thiếu niên: Nhiều cha mẹ rất ác cảm khi nói về “chuyện ấy”
GiadinhNet - “Em lỡ quan hệ tình dục một lần, vậy có thai được không?”, “Cháu mới để “ngoài ngoài” thôi liệu có dính bầu”?... Đây là những câu hỏi thường gặp của trẻ vị thành niên (VTN) khi lỡ làm chuyện “người lớn”. Trong khi nhiều em đã mang thai, nạo hút thai, mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục… thì các bậc cha mẹ, thầy cô và nhà trường vẫn cho rằng việc giáo dục giới tính, sức khỏe sinh sản (SKSS) là “không nên” và “chưa cần thiết”.
 |
|
Các bạn VTN, thanh niên trong một tình huống kịch truyền tải thông điệp tránh quan hệ tình dục sớm tại Diễn đàn. Ảnh: Hà Anh. |
Mới 15 tuổi nhưng Bích Vân (tên nhân vật đã được thay đổi) ở TP Huế đã nạo thai đến hai lần. “Lần đầu, bạn trai hơn 2 tuổi của em rủ đến nhà chơi. Cha mẹ đi vắng, hai đứa ở nhà xem phim rồi mất điện, rồi em và hắn làm “chuyện ấy”. Làm có một lần vậy mà có thai. Sợ quá, tụi em đưa nhau đi phá. Lần thứ hai không sao nhưng làm thêm lần nữa lại có, tệ quá!”.
Vân cho biết, em có người bạn cũng từng có thai nhưng đến tháng thứ 4 mới biết. Bạn đã đến nạo phá thai ở một cơ sở tư nhân và suýt mất mạng vì thai đã lớn. “Em cũng sợ lắm, cha mẹ mà biết được chắc em chết. Có cách gì làm “chuyện ấy” mà không bị sao?” – câu hỏi của Vân khiến người nghe cũng rất… băn khoăn.
“Chương trình phát sóng vào thứ Bảy hàng tuần với thời lượng là 60 phút, song không đủ cho các bạn gọi đến hỏi. Nếu thấy bạn nào chia sẻ có dấu hiệu mang thai, chuyên gia tư vấn của chương trình sẽ hướng dẫn cho bạn đó đến trung tâm chăm sóc SKSS, hẹn ngày gặp và đảm bảo thông tin của các bạn là hoàn toàn bí mật”, Quỳnh Anh cho biết.
Theo Quỳnh Anh, nhu cầu được cung cấp thông tin của các bạn trẻ hàng ngày là rất lớn. Ngay trong chương trình đầu tiên của năm mới Giáp Ngọ, phát sóng vào chiều mùng Một Tết, có bạn gái gọi điện đến chia sẻ tối qua (30 Tết) có quan hệ với bạn trai và rất lo có thai, liệu bây giờ uống thuốc tránh thai có được không...
Quỳnh Anh cũng chia sẻ câu chuyện làm em nhớ mãi khi tham gia vào chương trình đi tuyên truyền về SKSS, tình dục an toàn. Đó là chuyện về một nữ công nhân trẻ ở khu công nghiệp khi được xét nghiệm miễn phí đã phát hiện mình bị nhiễm HIV. Điều làm cô công nhân trẻ gần 20 tuổi này thảng thốt là cô cũng vừa biết mình đang mang thai. Cô gái rất buồn khi người yêu lo sợ chối bỏ, nhưng được sự giúp đỡ của ngành Y tế, cô đã được dùng thuốc dự phòng và sinh ra đứa con không bị nhiễm HIV.
Giúp thanh thiếu niên chủ động bảo vệ SKSS
Tình trạng VTN có thai ngoài ý muốn, phá thai không an toàn, mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục, nhiễm HIV/AIDS vẫn còn cao và có xu hướng gia tăng. Mối lo ngại trước các vấn đề “nóng” này đã được đề cập tại “Diễn đàn tiếp cận thông tin và dịch vụ chăm sóc SKSS cho VTN, thanh niên các tỉnh Bắc Trung Bộ năm 2014” do Trung ương Đoàn TNCSHCM phối hợp với Bộ Nội vụ và Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc tổ chức tại Huế trong hai ngày 12-13/3.
|
Theo báo cáo của các trung tâm chăm sóc SKSS 63 tỉnh, thành phố năm 2012, tỷ lệ nữ VTN có thai chiếm 3,2%, tỷ lệ nạo phá thai chiếm 2,3%. Tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương, trong các năm gần đây, tỷ lệ phá thai ở VTN chiếm khoảng 5% tổng số ca phá thai tại bệnh viện.
Thống kê tại 3 cơ sở y tế công thuộc TP HCM gồm Bệnh viện Từ Dũ, Bệnh viện Hùng Vương và Trung tâm chăm sóc SKSS, năm 2011 tỷ lệ nữ VTN có thai đến khám tại đây chiếm 4% các trường hợp có thai. Trong số 90.649 ca sinh thì có 2.434 sản phụ tuổi VTN, trong số 60.352 ca phá thai có 3.471 trường hợp nữ tuổi VTN (chiếm 5,81%). |
Theo TS Dương Văn Đạt – Trưởng nhóm SKSS của Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA), nhiều cha mẹ đang có cái nhìn và cách nói với con về SKSS/tình dục một cách ác cảm. Theo TS Dương Văn Đạt, trong cách nói của nhiều phụ huynh thì chuyện yêu đương, quan hệ tình dục ở lứa tuổi VTN là kinh khủng, đáng ghê sợ nhưng đó là cách nói phản tác dụng vì bọn trẻ khi tò mò tìm hiểu chúng lại thấy “chuyện đó” hay và thích. “Chúng ta cần cung cấp thông tin để trẻ có được thái độ tích cực với vấn đề SKSS; có một hành trang tốt, sức khỏe tốt trở thành người công dân có ích”, ông Đạt nói.
Cần cung cấp kiến thức đầy đủ, phù hợp
Ông Arthur Erken – Trưởng Đại diện Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc tại Việt Nam cho rằng, để có được những chính sách và sự hỗ trợ tốt nhất cho thanh thiếu niên về lĩnh vực này, việc lắng nghe ý kiến, nhu cầu của chính các bạn trẻ là rất quan trọng. “Tôi có hai cô con gái 13 và 11 tuổi, các con tôi hiểu về vấn đề giới tính, SKSS hơn tôi nhiều so với hồi tôi bằng tuổi chúng. Cô con gái 13 tuổi của tôi có thể đề cập đến chuyện này rất thoải mái”. Ông Arthur mong rằng, các bậc cha mẹ và những người làm chính sách cho thanh thiếu niên cần hiểu, tình dục không phải là vấn đề cấm đoán mà cần cung cấp cho VTN, thanh niên kiến thức để các em hiểu biết đầy đủ, phù hợp theo từng giai đoạn và lứa tuổi mới là quan trọng. Theo ông, các thầy cô giáo cần được đào tạo cơ bản về vấn đề này, không nên né tránh khi dạy trẻ về SKSS kiểu như “về nhà đọc sách từ trang 44 đến trang 49”. Ông cũng chia sẻ: Thực tế đã cho thấy, sau khi có đầy đủ thông tin, điều đáng nói là các bạn trẻ quan hệ tình dục muộn hơn và biết bảo vệ mình hơn. |
Hà Anh
7 cách đơn giản giúp đánh tan mỡ bụng ở phụ nữ tiền mãn kinh
Dân số và phát triển - 1 ngày trướcMột trong những nỗi phiền muộn của phụ nữ tuổi 40 khi bước vào giai đoạn tiền mãn kinh là dễ tăng cân và nhiều mỡ bụng. Giảm cân, giảm béo bụng dù khó khăn nhưng vẫn có cách nếu chị em kiên trì.
Con gái chủ động tránh thai - một cách yêu thương bản thân
Dân số và phát triển - 2 ngày trướcViệc chủ động tránh thai cũng được xem là một cách yêu thương bản thân, giúp bạn gái bảo vệ sức khỏe và cả tương lai của mình.
Bệnh giang mai bẩm sinh nguy hiểm thế nào?
Dân số và phát triển - 2 ngày trướcGiang mai bẩm sinh là một bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng xảy ra khi một người mẹ mắc bệnh giang mai truyền bệnh cho con trong quá trình mang thai hoặc khi sinh.
Muốn "yêu" hết mình nhưng vẫn tránh thai an toàn, nàng đã biết đến biện pháp này chưa?
Dân số và phát triển - 3 ngày trước"Chuyện yêu" cũng giống như chất xúc tác - giúp các cặp đôi gắn kết sâu sắc hơn, tạo điều kiện cho tình yêu thêm bền chặt và thăng hoa. Tuy nhiên, giữa thời điểm tuổi trẻ vẫn còn mải mê chạy theo đam mê và chưa nghĩ đến trách nhiệm, câu hỏi lớn đặt ra cho các bạn nữ là: "Nàng đã biết cách "yêu" an toàn mà không phải lo lắng về những rủi ro ngoài ý muốn?".
Chế độ dinh dưỡng tốt cho nam giới bị liệt dương
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcChế độ dinh dưỡng lành mạnh rất quan trọng với người bị liệt dương, giúp cải thiện lưu thông máu, tăng cường sức khỏe tim mạch và hỗ trợ sản xuất testosterone, tất cả đều cần thiết đối với chức năng cương dương.
Bộ Y tế trả lời kiến nghị tăng cường chính sách hỗ trợ, chăm sóc sức khỏe người cao tuổi
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcTheo Dữ liệu dân cư quốc gia, cả nước hiện có khoảng 16,1 triệu người cao tuổi, chiếm trên 16% dân số. Việt Nam là một trong những nước có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất Châu Á, thời gian chuyển từ giai đoạn già hóa dân số sang dân số già là 17 - 20 năm, ngắn hơn so với nhiều nước khác...
Người phụ nữ 29 tuổi bị que tránh thai lạc sâu vào cánh tay
Dân số và phát triển - 4 ngày trướcGĐXH - Chị Vân, 29 tuổi, đi tháo que tránh thai, bất ngờ phát hiện que cấy 3 năm trước lạc sâu vào bắp tay, phải nhập viện phẫu thuật.
Cụ bà 100 tuổi đi lại sau một mũi tiêm khớp tại bệnh viện
Dân số và phát triển - 4 ngày trướcGĐXH - Điều kỳ diệu đến chỉ sau 2–3 ngày kể từ mũi tiêm đầu tiên, cụ đã tự dậy, rửa mặt, ăn uống và đi lại nhẹ nhàng sau khi bị mất hoàn toàn khả năng vận động.
8 nguyên nhân tiềm ẩn gây đau núm vú và cách điều trị
Dân số và phát triển - 5 ngày trướcCó nhiều nguyên nhân gây đau núm vú, trong đó một số nguyên nhân đơn giản nhưng cũng có những tình trạng nghiêm trọng tiềm ẩn cần lưu ý.
Độ tuổi lớn nhất mà phụ nữ có thể mang thai tự nhiên là bao nhiêu?
Dân số và phát triển - 5 ngày trướcNhiều phụ nữ lớn tuổi có mong muốn sinh con bằng phương pháp mang thai tự nhiên, vậy cơ hội và rủi ro là gì?
7 cách đơn giản giúp đánh tan mỡ bụng ở phụ nữ tiền mãn kinh
Dân số và phát triểnMột trong những nỗi phiền muộn của phụ nữ tuổi 40 khi bước vào giai đoạn tiền mãn kinh là dễ tăng cân và nhiều mỡ bụng. Giảm cân, giảm béo bụng dù khó khăn nhưng vẫn có cách nếu chị em kiên trì.
