Từ một thị trấn hoang sơ, cổ kính, Sa pa đang bị “băm nát” từng ngày

Sa Pa được biết đến là một thị trấn mang nét cổ kính, hoang sơ và dịu dàng như cô gái đáng yêu của núi rừng Tây Bắc. Tuy nhiên, những nét hoang sơ, duyên dáng ấy đang dần bị mất đi bởi các công trình nhà hàng, khách sạn, những dự án lớn nhỏ bụi bặm, ồn ào cả ngày lẫn đêm.

Điều mà mọi du khách dễ dàng "cảm nhận" khi lên Sa Pa ngày nay là một không gian ngột ngạt, bụi bặm, chen chúc của những công trình đang đua nhau mọc lên từng ngày. Đứng từ xa, nhìn về trung tâm Sa Pa là hàng chục, hàng trăm công trình đang được ngày đêm hoàn thiện. Ngay tại khu vực đài phun nước, hàng chục công trình xây dựng cũng đang được xây dựng dang dở...

Những dự án, công trình đang xây dựng, xé toạc không gian lưng chừng núi.

Rảo bước trên con phố Cầu Mây, đập vào mặt du khách là lởm chởm đất đá, một nửa con phố Cầu Mây đang thi công là những chiếc máy cẩu, xe lu, những chiếc xe chở vật liệu xây dựng đổ ào ào giữa đường và cả những đống cát, sỏi; ban ngày cũng như ban đêm, con phố này ùn tắc kéo dài hàng giờ từ phố Mường Hoa kéo dài lên hết con phố Cầu Mây (đoạn khu vực sân Quần), tất thảy hoạt động đi lại từ xe taxi đến xe máy đều rất khó khăn. Người đi bộ không thể thong dong dạo phố, mà phải nhảy cóc hết bước này đến bước khác để tránh ổ gà, ổ voi trên đường.

Với tốc độ phát triển chóng mặt, khoảng vài năm trở lại đây, hàng loạt công trình trên Sa Pa từ nhà dân cho đến nhà hàng, khách sạn mọc lên như nấm. Những khoảng đất trống đều được tận dụng để xây dựng công trình nên nhiều du khách đến đây cũng đều thấy khó khăn tìm cho mình được nơi đỗ xe.

Một Sa Pa đang "tan nát" vì xây dựng các công trình ồ ạt thời gian gần đây. Anh TL

Phố Cầu Mây và những lởm chởm đất đá, một nửa con phố này đang thi công là những chiếc máy cẩu, xe lu, những chiếc xe chở vật liệu xây dựng đổ ào ào giữa đường và cả những đống cát, sỏi

Là chuyến đi đầu tiên đến thị trấn Sa Pa nhưng chị Nguyễn Thu Trang (25 tuổi, ở Vân Đồn, Quảng Ninh), không khỏi thất vọng trước những hình ảnh nham nhở, nhếch nhác, bụi bặm của thị trấn mù sương.

Chị Trang cho biết: “Để chuẩn bị cho chuyến đi này, tôi đã phải chuẩn bị rất kỹ từ khoảng hơn 1 tháng trước, từ tìm kiếm thông tin đến đặt phòng và tổ chức các buổi tham quan. Song khi đến đây, mặc dù không khí rất tuyệt, bầu trời mù sương giữa tháng 5 mùa hè, nhưng việc di chuyển của tôi khá khó khăn.

Tôi chọn lưu trú tại một khách sạn trên phố Mường Hoa. Để đến được các điểm vui chơi như sân quần, nhà thờ đá…, taxi phải đi qua con phố Cầu Mây và gần như các taxi đều từ chối chúng tôi. Bởi con phố này chỉ lưu thông được một làn và thường xuyên xảy ra ùn tắc. Lựa chọn giải pháp đi bộ, chúng tôi cũng không tránh khỏi sợ hãi bởi xe ô tô, xe máy chen chúc nhau, người đi bộ không có được một lối nhỏ để cảm thấy an toàn. Thất vọng vô cùng”.

Theo anh Trần Văn Tuyến, toàn bộ chủ khách sạn, nhà hàng ở thị trấn nhỏ này đều là người thập phương như Hải Phòng, Hà Nội đến đầu tư.

Trao đổi với PV, anh Hoàng Văn Hưng (35 tuổi, ở Thanh Xuân, Hà Nội) tỏ ra tiếc nuối khi một Sa Pa đơn sơ, thoáng đãng ngày xưa, giờ được xây dựng tới tấp, chật chội và mất đi vẻ đẹp tự nhiên.

"Tôi đã nhiều năm không lên Sa Pa nhưng thực sự thất vọng khi thấy một Sa Pa không khác gì một đại công trường. Tôi không biết tầm nhìn quy hoạch Sa Pa của lãnh đạo địa phương nơi đây như thế nào, nhưng thật sự buồn vì Sa Pa đã mất hết nét riêng, không còn là vùng đất du lịch để ngắm mây mù, đồi núi nữa mà là đi ngắm bê tông", anh Hưng cho hay.

Anh Trần Văn Tuyến (39 tuổi, quê ở Yên Lập, Phú Thọ), chủ một cửa hàng dịch vụ mát-xa tại phố Cầu Mây cho biết: “Sa Pa thay đổi lắm rồi, chính thức là từ năm 2015 trở lại đây, khi tuyến cao tốc Lào Cai – Nội Bài và hệ thống cáp treo Fansipan đi vào hoạt động.

Toàn bộ chủ khách sạn, nhà hàng ở thị trấn nhỏ này đều là người thập phương như Hải Phòng, Hà Nội đến đầu tư. Có những người nắm bắt được xu hướng phát triển của Sa Pa, họ đã nhanh tay mua cho mình một đến vài căn hộ khoảng 4 – 5 tầng ở khu vực hồ Sa Pa, sau đó cho thuê mỗi tháng từ 70 đến 90 triệu/tháng để làm nhà hàng, mỗi năm họ thu tiền một lần rồi thỉnh thoảng lên thăm nhà cửa và hưởng thụ không khí tại đây”.

"Hơn nữa, thị trấn Sa Pa đang định hướng lên thị xã nên những thay đổi dầm rộ như hiện nay cũng là điều dễ hiểu. Là người ở địa phương khác đến nơi đây mưu sinh, quan điểm của tôi là cần thay đổi, nhưng nên thay đổi dần dần, từ từ và cần phải giữ những nét đẹp cổ kính, đơn sơ. Đó mới là điều du khách thập phương mong muốn khi đến Sa Pa", anh Tuấn cho hay.

Mặc dù những công trường tại Sa Pa là điểm trừ đối với khách du lịch, nhưng đây lại là những nơi làm việc có thể tạo được thu nhập tốt cho những thanh niên trong khu vực. Anh Sèng Seo Thắng, 21 tuổi, ở bản Tà Van, thị trấn Sa Pa là một điển hình.

Sèng Seo Thắng sinh ra và lớn lên ở bản Tà Van. Để đến được thị trấn Sa Pa, mỗi ngày, Seo Thắng phải trải qua khoảng hơn 20km đường núi cheo leo, hiểm trở với khoảng 2 giờ đồng hồ đi bộ.

Là con trai cả của một gia đình có 5 miệng ăn, trong khi nguồn thu nhập chính của gia đình chủ yếu là cây lúa, cây ngô và thảo quả, trách nhiệm kinh tế đè nặng lên đôi vai của Seo Thắng.

Sèng Seo Thắng cho biết, lương công nhân chỉ 200.000 đồng/ngày 8 tiếng, tổng thu nhập khoảng 6 triệu đồng trong một tháng cũng đáp ứng phần nào chi tiêu cho gia đình. “Ngoài việc làm ở thị trấn thì thời gian Tết, khoản thu nhập từ đào rừng cổ bán cho các thương lái cũng khá cao, đủ để bản thân tôi dư dả”, anh Thắng cho hay.

Anh Nguyễn Ngọc Lưu vừa nhanh tay xúc xi măng chát vào các lỗ nhỏ để cải tạo hệ thống thoát nước khu vực phố Cầu Mâu, vừa trò chuyện với PV.

Vừa xúc xi măng chát vào các lỗ nhỏ để cải tạo hệ thống thoát nước khu vực phố Cầu Mây, anh Nguyễn Ngọc Lưu (38 tuổi, quê ở Xuân Trường, Nam Định) chia sẻ: “Làm việc ở Sa Pa này không hết việc, là công nhân khối kỹ thuật nên chúng tôi có uy tín, khi hoàn thành công trình sớm, chúng tôi thường di chuyển từ công trình này đến công trình khác. Mức lương khối kỹ thuật của tôi dao động từ 270.000 đồng đến 300.000 đồng, tùy từng công trình”.

Nói về lý do rời xa mảnh đất giàu tiềm lực phát triển kinh tế như Nam Định để về Sa Pa mưu sinh, anh Lưu cho rằng: “Do mình lựa chọn, mức chi trả cho công nhân thì như nhau, nhưng tôi thích khí hậu nơi đây”.

Chùm ảnh PV Báo Gia đình & Xã hội ghi nhận tại thị trấn Sa Pa, tỉnh Lào Cai:​

Một công trình đang thi công gần khu vực sân Quần.

Công trình cải tạo đường tại khu vực phố Cầu Mây nối với đường Mường Hoa.

Những đống cát sỏi nhấp nhô, lởm chởm gây khó khăn cho hoạt động lưu thông.

Một công trình xây dựng tại khu vực gần công viên Sa Pa.

Những "mảnh nát" trên con đường chính dẫn xuống bản Cát Cát.

Một dự án đang xây dựng trên lưng chừng núi.
​

Mặc dù những công trường tại Sa Pa là điểm trừ đối với khách du lịch, nhưng đây lại là những nơi làm việc có thể tạo được thu nhập tốt cho những thanh niên trong khu vực.

Bài & ảnh: Thiên An