365 ngày vang danh trên đất Mỹ của thần đồng Đỗ Nhật Nam

Thần đồng Đỗ Nhật Nam tại Mỹ. (Ảnh do nhân vật cung cấp)

Một ngày của “thần đồng” trên đất Mỹ bắt đầu ra sao?!

Cuộc sống của một cậu bé 14 tuổi xa gia đình nửa vòng trái đất ban đầu sẽ rất khó khăn. Nhật Nam làm gì để vượt qua giai đoạn này?

- Khó khăn nhất đối với Nhật Nam khi những ngày đầu xa nhà là phải đối diện với nỗi nhớ nhà. Thực sự trước khi đi, con không nghĩ là mình lại nhớ nhà nhiều đến thế. Có những lúc con cũng muốn quay về. Nhưng những lúc như thế, con có bố mẹ luôn động viên. Mẹ con hàng ngày vẫn nhắn tin cho con, gửi cho con rất nhiều hình mặt cười, kể cho con nghe mọi chuyện ở nhà để con thấy ấm áp, gần gũi.

Bản thân con cũng tự tìm ra những cách để vượt qua khó khăn. Con đọc trên báo thấy khuyên là nếu mình thường xuyên tự nói với mình rằng: Mọi việc sẽ ổn thì mình sẽ nhanh lấy lại tinh thần. Vì thế, trong tất cả những cuốn sách mà con có trong tay lúc ấy, con đều tự ghi: “Mình rất ổn. Mọi việc rất tuyệt vời!”.  Ngoài ra, để quên đi nỗi nhớ nhà, con lao vào học hành và đọc sách. Con đã đọc gần hết các cuốn sách có trong thư viện trường con.

Giai đoạn đó, con ở cùng cô chú nhận nuôi con. Cô chú cũng động viên, khích lệ và thi thoảng cho đi chơi, vì thế, con cũng thấy đỡ buồn hơn rất nhiều.

Một ngày bình thường của Nhật Nam trên đất Mỹ bắt đầu như thế nào?

- Năm nay học nội trú nên buổi sáng con thức dậy lúc 6h30. Con thu dọn phòng ngủ, vệ sinh cá nhân và lên trường ăn sáng cùng các bạn. Buổi học sáng kết thúc vào lúc 12h trưa và chỉ có 20 phút nghỉ ăn trưa rồi lại tiếp tục vào học buổi chiều. Chiều học đến 3h30 thì nghỉ và chuyển sang chơi thể thao. Con ăn cơm vào lúc 18h, sau đó về nhà và tự học đến 22h30. Đến giờ đó, tất cả đều phải đi ngủ. Ngày nghỉ thì có thể ngủ muộn hơn.

Con có mua máy làm bánh về tự làm cho các bạn cùng nhà ăn vào những ngày nghỉ.

Trường Nhật Nam học có những bạn đến từ các quốc gia nào? Học sinh nước nào để lại cho Nhật Nam ấn tượng nhất? Có bạn nào là người Việt Nam không?

- Trường con học có nhiều bạn đến từ các quốc gia khác nhau như: Hàn Quốc, Ấn Độ, Nam Phi... nhưng không có học sinh nào là người Việt, chủ yếu vẫn là các bạn người Mỹ.

Về ấn tượng với học sinh đến từ các nước, thực ra con ấn tượng bởi chính bạn học sinh đó chứ không phải vì bạn ấy là người nước nào. Con có rất nhiều bạn thân, nhưng bạn thân nhất của con là một bạn người Mỹ. Bạn học cũng rất giỏi. Hiện nay, con đang cùng bạn làm một dự án về công nghệ. Vì thế, cả hai thường xuyên “chat” với nhau ạ.

Kỷ niệm nào khiến Nam nhớ nhất khi đặt chân tới Mỹ?

- Có rất nhiều kỷ niệm của con trong một năm đầu ở Mỹ. Nhưng có lẽ kỷ niệm sâu sắc nhất của con là trong cuộc thi thuyết trình, vào đến vòng Chung kết, sau khi con trình bày xong, các thầy cô giám khảo rất thích. Một cô giáo hỏi con: Ai là người giúp con có kĩ năng thuyết trình tốt như vậy? Con trả lời: “Có lẽ là mẹ của con. Hôm nay mẹ con đang ở nhà và thức để đợi con đi thi về”. Cô hỏi: Thế em phải sống xa nhà à? Con nói: “Vâng, con sang đây có một mình”. Và thế là cô khóc. Cô nói con thật là dũng cảm. Sau đó, các thầy cô lần lượt đứng dậy và ôm con. Cảm giác lúc đó rất xúc động ạ!

“Thần tượng của con đã thay đổi”

Yêu thương cha mẹ, chia sẻ với bạn bè chính là cách để Nhật Nam cân bằng cho cuộc sống của mình (ảnh do nhân vật cung cấp).

Ở Mỹ hiện có hai giáo sư Toán học người Việt rất nổi tiếng là GS Ngô Bảo Châu và GS Vũ Hà Văn, Nhật Nam có bao giờ mơ ước được trở nên giỏi giang và nổi tiếng giống như họ?

- Con chưa có may mắn được gặp GS Ngô Bảo Châu và GS Vũ Hà Văn, nhưng có nghe mọi người nói nhiều về họ. Con đã từng tìm hiểu về công trình bổ đề của GS Ngô Bảo Châu, tuy chưa có hiểu biết nhiều. Con nghĩ, đó là những người ngoài trí tuệ xuất sắc còn là những người có ảnh hưởng tác động đến nhiều người khác, khiến mọi người thay đổi theo chiều hướng tích cực. Những cống hiến của hai giáo sư không chỉ dừng lại ở góc độ khoa học mà còn ở khía cạnh đời sống tinh thần.

Con không mơ ước trở nên giỏi giang vì con nghĩ, giỏi giang không phải cái mơ ước mà có được. Chỉ có được nhờ sự nỗ lực, sự đam mê, sự cố gắng không ngừng. Con càng không mơ ước nổi tiếng. Bởi không ai đứng mãi trên vũ đài nhận huân chương. Sẽ có lúc phải bước xuống, quay trở về với đời thường. Thay vì mong một sự nổi tiếng, con sẽ tận tâm cố gắng, như cách mà hai giáo sư đã làm.

Con rất mong sẽ có một ngày nào đó con có cơ hội được gặp gỡ hai giáo sư và con nhất định sẽ cố gắng thực hiện mong muốn đó.

Người Mỹ nào là thần tượng của Nhật Nam?

- Trước đây, con thần tượng Barack Obama (đương kim Tổng thống Mỹ - NV). Đó là khi con còn nhỏ. Còn hiện giờ, “thần tượng” của con đã thay đổi nhưng cho phép con được giữ bí mật cho riêng mình.

Khi nhận được thư khen của Tổng thống Barack Obama, cảm giác của Nhật Nam như thế nào? Trường Nhật Nam có bao nhiêu bạn nhận được lá thư này?

- Trong khối của con, có hai bạn được nhận thư của Tổng thống Barack Obama. Con nhận được thư ngợi khen cùng với các giấy khen khác. Đó là một buổi lễ trang trọng và vì thế, con nhớ về không khí của buổi lễ đó, nhớ những cái ôm chúc mừng của các thầy cô và bạn bè nhiều hơn là những thứ mà mình được nhận.

Học sinh “ngoan” không được đánh giá cao

Được biết Nhật Nam là một trong những học sinh có thành tích học tập xuất sắc nhất của trường. Kết quả học tập là 99/100 điểm. Nhật Nam có thể chia sẻ đôi chút về phương pháp học tập để đạt được thành tích xuất sắc như thế này?

- Năm học vừa rồi, con được tham gia Hội nghị khoa học TED và con cũng được giải Nhất kì thi thuyết trình toàn bang. Con cũng được tham gia khóa học tài năng của Trường ĐH John Hopkins.

Về phương pháp học tập, con nghĩ phương pháp nằm trong tay mọi người. Con chỉ học bằng sự say mê thực sự. Mỗi khi học, con thường rất tập trung. Con không bao giờ vừa học, vừa nghĩ đến những việc khác. Ngoài ra, mỗi vấn đề kiến thức gặp phải, con đều tự tìm hiểu trong sách, tìm hiểu nhiều nguồn tài liệu khác nhau. Con cũng hay dùng bản đồ tư duy để tự hệ thống lại kiến thức của mình.

Cảm nhận của Nhật Nam về sự giống và khác nhau khi đi học ở Việt Nam và Mỹ?

- Mỗi nền văn hóa khác nhau sẽ quy định những điểm khác nhau về giáo dục, cho nên để so sánh toàn diện thì rất khó. Con chỉ thấy, điểm khác biệt lớn nhất đó là ở Mỹ, việc học gắn liền với thực hành được vô cùng coi trọng. Ví dụ như môn Sinh học, Vật lý, hầu hết các tiết đều diễn ra trong phòng thí nghiệm. Khi đi học, thầy cô ở Mỹ thích cách học sinh phản biện lại vấn đề. Học sinh “ngoan” chỉ ngồi nghe không được đánh giá cao lắm. Bạn bè ở Mỹ, trong trường con học rất thân thiện. Thực sự chúng con chỉ cạnh tranh nhau ở học hành, nhưng ra ngoài lớp học là như anh em một nhà.

Thầy cô bên Mỹ cũng không đưa ra những bài tập chỉ yêu cầu phần học thuộc lòng, thay vào đó là các mô hình dự án để học sinh làm việc theo nhóm. Mỗi dự án như vậy khiến học sinh phải tìm tòi, vừa học lý thuyết, vừa thực hành. Qua đó, thầy cô sẽ đánh giá được khả năng sáng tạo, tìm tòi trong quá trình học tập của học sinh. Riêng về bảng điểm, học sinh ở Mỹ phải có đăng nhập tài khoản mới có thể xem được điểm và lời phê của giáo viên. Điều này giúp học sinh không kiêu ngạo và cũng không tự ti nếu bị điểm kém.

Minh Châu/Báo Gia đình & Xã hội