Âm mưu ám sát ông Võ Chí Công qua lời người cận vệ

Người từng tham gia phá tan vụ mưu sát này, còn nhiều lần lấy thân mình bảo vệ an toàn cho vị lãnh đạo Võ Chí Công, ngày nay vẫn còn sống. Đó là ông Huỳnh Văn Chanh, nguyên Đại đội trưởng C32, Tiểu đoàn 10, An ninh nhân dân Vũ trang khu V.

Ông Chanh (trái) gặp lại các lão thành cách mạng năm xưa hoạt động ở khu ủy khu V.

Hôm ấy theo kế hoạch ban đầu, lúc 6h sáng khoảng 15 cán bộ, chiến sĩ của Ban An ninh Khu V đi theo bảo vệ Bí thư khu ủy Võ Chí Công vào Quảng Ngãi công tác. Theo nguyên tắc bí mật hoạt động cách mạng, ông Chanh đã sắp xếp lịch thời gian lùi lại 30 phút, đến 6h30 mới đưa đoàn bắt đầu xuất phát.

"Hành quân được một quãng đường ngắn tôi phát hiện Trương Hồng Thanh, cơ yếu riêng của bác Công tỏ vẻ sốt ruột, đi tới đi lui khác thường. Nghi ngờ có điều chẳng lành, tôi mật báo với bác Công quyết định quay trở lại đơn vị", ông Chanh kể.

Đoán Thanh ngầm theo địch, phản cách mạng, 3 ngày sau, ông Chanh bố trí lực lượng gồm 7 chiến sĩ phục kích nơi chôn cất tài liệu ở gần đơn vị. Đúng như dự đoán, các chiến sĩ đã bắt quả tang Thanh đang lén lút đào đất lấy tài liệu cơ yếu để chạy trốn. Qua điều tra, khai thác lời khai, ngoài Thanh còn có 7 người khác cũng cùng chung âm mưu ám sát Bí thư khu ủy khu V.

Ông Chanh thắp hương, mặc niệm tại lễ truy điệu cố Chủ tịch Võ Chí Công tại Quảng Nam sáng 10/9.

Ông Nguyễn Rã, nguyên Tiểu đoàn trưởng, Tiểu đoàn 10, An ninh Nhân dân Vũ trang khu V xác nhận: "Lúc ấy nếu anh Chanh không mưu trí thay đổi mốc thời gian đi công tác cho Bí thư khu ủy thì không chỉ riêng vị Bí thư bị ám sát mà cả mấy chục chiến sĩ của Ban an ninh khu V đi theo cũng rơi vào ổ phục kích của địch, khó thể nào sống sót".

Không chỉ phá tan âm mưu ám sát ông Võ Chí Công, ông Chanh còn nhiều lần lấy thân mình che chắn, bảo vệ an toàn cho lãnh đạo. Năm 1968-1969, sau khi đi công tác từ Bắc trở về, đơn vị nghỉ chân tại vùng giáp ranh giữa Bình Trị Thiên và Quảng Nam - Đà Nẵng, ở lại Binh Trạm 559. Sau một ngày đi đường, Bí thư Võ Chí Công và một số lãnh đạo Khu chìm sâu trong giấc ngủ để lấy sức ngày hôm sau tiếp tục hành trình. Bất ngờ địch thả pháo sáng rồi một loạt B52 dội xuống. Sẵn sàng cho tình huống xấu nhất, từ phía trong hầm ông Chanh gập người, gồng mình lấy thân che chắn cho thủ trưởng. Loạt bom thứ hai, hầm sập, ông cảm giác trên lưng mình như có một tảng đá lớn ập xuống.

"Trong bóng tối, tôi và bác Công ra sức đào đất đá tìm lối thoát cho đến khi le lói ánh sáng nhờ đồng đội đào từ bên ngoài vào. Tôi cõng bác chạy sang hầm khác tiếp tục trú ẩn. Lần đó, đơn vị có nhiều chiến sĩ trọng thương, hàng chục cán bộ ở Binh trạm 559 hy sinh", ông Chanh kể.

Ông Chanh (phải) bên ông Nguyễn Rã, Nguyên Tiểu đoàn trưởng tiểu đoàn 10, An ninh Nhân dân vũ trang khu V - đơn vị trực tiếp bảo vệ Bí thư Khu ủy Khu V Võ Chí Công trong những năm kháng chiến chống Mỹ.

Sau những năm chiến tranh, ác liệt, gian khổ, đất nước hòa bình, thống nhất, ông Chanh được điều động về Công an Quảng Nam - Đà Nẵng cho đến ngày về hưu vào năm 1985 với quân hàm Trung tá.

Sáng 10/9 thắp nén hương cho cố chủ tịch nước Võ Chí Công, ông Chanh ngâm một đoạn thơ: Từ Quảng Nam dấn bước tiền phong, tù ngục chẳng sờn lòng/ Võ trang diệt giặc giành đất trời xanh/ Đưa Tổ quốc đến ngày toàn thắng/ Ra Hà Nội chung vai trọng trách, gian nan càng vững lái/ Tâm huyết dốc lòng lo dân giàu nước mạnh, cầm chính quyền giữ phép chí công.