Chợ vùng biên ế ẩm

... Chùa Bà Đanh

Gần 9 giờ sáng 10/1/08, chúng tôi ghé vào khu chợ Thế giới Phụ nữ, đây là khu chợ tọa lạc tại vị trí đẹp ở cửa  khẩu Tân Thanh. Có rất nhiều cửa hàng không có khách ra vào, nhiều chủ cửa hàng túm tụm trò chuyện, tán gẫu, đánh bài giết thời gian. Nhiều tiểu thương đăm chiêu ngồi cắn hạt dưa hoặc nằm dài trên ghế ngủ gục.

Chào buổi sáng bằng một tiếng thở dài, bà Nguyễn Thị Thanh Hằng (ki ốt số 6, cổng 4, chợ Thế giới Phụ nữ) chuyên bán đồ điện tử nói vẻ buồn chán: “Gần hai tháng qua, quầy hàng có rất ít khách ra vào mua bán, thu nhập của các tiểu thương chợ vùng biên chúng tôi chỉ bằng một phần mười năm ngoái. Thông thường, càng đến những ngày giáp Tết chợ càng đông, vậy mà chú xem, năm nay vắng như chùa Bà Đanh”.

Bà Hằng còn cho biết, ít người mua nhưng mỗi tháng phải đóng phí mặt bằng, tiền thuế và hàng trăm khoản chi phí khác như tiền điện, phí vệ sinh... lên đến hàng triệu đồng.

Cùng cảnh ngộ là ông Nguyễn Châu Long (ki ốt 2, cổng số 4 chợ Hữu Nghị), kinh doanh mặt hàng vải cho biết: “Tôi không hiểu sao mọi năm bằng giờ thì không có hàng mà bán, thời điểm cận Tết khách hàng đến Tân Thanh mua hàng nườm nượp, nhưng năm nay lại vắng thế. Bán hàng ở đây hơn 4 năm rồi, nhưng lần đầu tiên tôi mới thấy hiện tượng này xảy ra. Tuy nhiên, chúng tôi vẫn còn khá khẩm hơn khu chợ Na Hinh cách đây khoảng vài trăm mét, ở đấy chẳng có lấy một khách vãng lai, nhiều cửa hàng đã phải đóng cửa không còn kinh doanh nữa”.

Anh Nguyễn Thanh Hùng, một chủ kinh doanh mặt hàng quần áo đứng bên cạnh nói chen vào: “Có khi một tuần tôi chỉ bán được vài cây kẹp tóc, dăm bộ quần áo. Chúng tôi chỉ mong được nhà đầu tư quan tâm xem xét hạ giá cho thuê mặt bằng xuống để người dân bớt gánh lo trong thời điểm hiện tại”.

Theo ghi nhận của chúng tôi, khoảng thời gian từ 12 giờ -14 giờ chợ trống vắng đến mức đáng sợ mà nói theo lời chị Phan Mỹ Bình là: “Chỉ nghe văng vẳng tiếng mọt chứ không nghe tiếng người nói”.

Nhiều khách vào đây mua sắm đều hỏi nguồn gốc xuất xứ của hàng rồi lắc đầu. Anh Phạm Văn Tuấn, trú tại 845, đường Nguyễn Văn Cừ, Long Biên (Hà Nội), cùng cơ quan đi Tân Thanh cho biết: “Lên đây công tác tiện xe nên chúng tôi đến cửa khẩu định mua ít hàng tiêu dùng đơn giản như chăn bông, máy ép hoa quả...”.

Lý giải về việc không thích mua các mặt hàng điện tử, hay các mặt hàng đắt tiền khác, anh Tuấn cũng như nhiều người dân đi mua hàng đều có chung một nhận định: Ngoài việc cồng kềnh, không tiện vận chuyển đi xa thì hàng hoá ở đây không đảm bảo chất lượng, đặc biệt là các mặt hàng như điện thoại di động, ti vi...

Không chỉ ở cửa khẩu Tân Thanh mới ế khách, khu chợ Đêm Kỳ Lừa ở TP Lạng Sơn cũng rơi vào cảnh đìu hiu chợ chiều như vậy. Tại cửa hàng điện thoại di động Quân-Minh, ki ốt số 4, cổng 3 chủ cửa hàng cho biết thu nhập năm nay giảm rất nhiều so với cùng kỳ năm trước. “Trước đây, chúng tôi bán được hàng chục chiếc điện thoại mỗi ngày, nhưng hôm nay tôi vẫn chưa bán nổi một cái, thậm chí cũng chẳng có lấy một khách vào hỏi mua nữa”.

Đâu là nguyên nhân?

Ông Bùi Văn Phấn-Phó ban Thường trực Ban quản lý Khu kinh tế cửa khẩu Tân Thanh thừa nhận việc vắng khách du lịch đến cửa khẩu Tân Thanh mua hàng trong năm nay là một thực tế đáng báo động.

“Thực tế chúng tôi chưa có một thống kê chính xác về lượng khách đến Tân Thanh năm nay giảm bao nhiêu, nhưng tính theo đầu xe thì năm nay bị giảm so với cùng kỳ năm ngoái từ 30-40%. Ngoài việc lượng khách du lịch giảm thì việc mùa cao điểm cũng bị rút ngắn đáng kể. Thông thường mùa cao điểm đông khách thường kéo dài từ tháng 9 năm nay đến tháng 3 năm sau, nhưng năm nay mới đến tháng 11 đã hết khách” - ông Phấn cho biết.

Cũng theo ông Phấn, do khách du lịch đến Tân Thanh chủ yếu là mua sắm, nhưng hàng hoá ở đây thì “ngàn năm vẫn thế”, không có hàng hoá chất lượng cao nên đã xảy ra tình trạng bão hoà. “Khách đến đây chủ yếu là mua các loại hàng hoá rẻ tiền, còn hàng hoá đắt tiền thì họ không mua vì đòi hỏi rõ nguồn gốc xuất xứ. Hơn nữa, nếu khách mua hàng mà có giá trị từ 2 triệu đồng trở lên mà không có nguồn gốc, không có hoá đơn chứng từ thì bị coi là hàng lậu và bị thu giữ. Ngoài ra, đường xá từ ngã ba Pác Luống đến cửa khẩu Tân Thanh còn quá hẹp và dốc quanh co, xe tải chở hàng XNK thường xuyên bị lật. Vào các ngày thứ Bảy, Chủ nhật hoặc các ngày lễ, lượng xe khách, xe du lịch tăng nên thường xuyên xảy ra tình trạng tắc đường. Đây cũng chính là một trong những nguyên nhân khiến cho khách đến Tân Thanh mua hàng ít hơn” - ông Phấn nói.

Có thể nói rằng, khách đến Tân Thanh năm nay vắng vẻ lạ thường và đây chính là một hiện tượng hiếm xảy ra tại khu vực  này. Nên chăng các nhà hoạch định chiến lược của Lạng Sơn cần nghiên cứu tâm lý khách hàng, có sự điều chỉnh về mặt hàng để  đưa ra một chính sách thích hợp nhằm lấy lại thời vàng son cho vùng thương mại vùng biên vốn nổi tiếng là sầm uất này.

Quốc Tuấn