Hà Nội
23°C / 22-25°C

Cuốn “Ngàn năm áo mũ”: Dựng lại hoàn chỉnh bức tranh trang phục Việt?

Thứ tư, 19:00 28/08/2013 | Giải trí

GiadinhNet - Theo đánh giá của đơn vị phát hành sách, cuốn “Ngàn năm áo mũ” là một nghiên cứu công phu, đầy tham vọng của Trần Quang Đức: Dựng lại bức tranh trang phục cung đình và ngoài dân gian trong khoảng một nghìn năm từ thời Lý đến thời Nguyễn (1009-1945).

Cuốn “Ngàn năm áo mũ”: Dựng lại hoàn chỉnh bức tranh trang phục Việt? 1

Tác giả Trần Quang Đức thuộc thế hệ 8X. Ảnh: TG.

Trang phục cung đình luôn được quy định nghiêm ngặt nhưng lại có nhiều đổi thay qua các triều đại. “Ngàn năm áo mũ” lý giải nguyên do và phân tích mức độ mô phỏng trang phục Trung Hoa trong quy chế trang phục của các triều đại Việt Nam, mô tả chi tiết, tỉ mỉ nhiều dạng trang phục như bộ Tế phục Cổn Miện uy nghi của các vị hoàng đế, các bộ Triều phục, Thường phục Lương quan, Củng Thần, Ô Sa, Bổ phục trang trọng của bá quan, hay Lễ phục Vĩ Địch, Phượng quan lộng lẫy của hoàng hậu...

Trong khi đó, trang phục dân gian không biến động nhiều, phổ biến là kiểu áo giao lĩnh, tứ thân, hay lối ăn mặc cởi trần đóng khố của đàn ông và yếm, váy giản tiện của đàn bà tồn tại qua hàng trăm năm lịch sử. Sự kiện vua Minh Mạng cấm “quần không đáy” là một biến cố lớn lao, để rồi chiếc áo dài năm thân đi vào đời sống dân gian và trở thành trang phục quan trọng bậc nhất của người Việt.

Có thể nói, “Ngàn năm áo mũ” là một cuốn sách táo bạo của tác giả trẻ Trần Quang Đức. Sinh năm 1985, hiện công tác tại Viện Văn học, Quang Đức từng tốt nghiệp Đại học Ngoại ngữ và Đại học Bắc Kinh (Trung Quốc). Công việc hiện tại của anh là dịch giả Trung – Việt.

Trần Quang Đức cho biết, anh làm cuốn “Ngàn năm áo mũ” xuất phát từ những tranh luận về trang phục trong các phim cổ trang Việt Nam năm 2010. Theo anh, phần nghiên cứu về trang phục cổ của nước ta còn quá nhiều lỗ hổng. Chính vì vậy, “Ngàn năm áo mũ” ra đời với mong muốn có được một cái nhìn xuyên suốt về những bộ trang phục kéo dài từ đời Lý đến năm 1945.

“Ngàn năm áo mũ” vừa xuất hiện trên thị trường đã tạo được nhiều sự chú ý. Đây là lĩnh vực có rất ít người động chạm bởi các tư liệu lịch sử không nhiều, hơn nữa tác giả cuốn sách còn rất trẻ nhưng đã độc lập nghiên cứu mà không cần sự hỗ trợ từ các sử gia.

Trần Quang Đức cho biết, để làm “Ngàn năm áo mũ”, anh phải trích dẫn từ 230 cuốn sách. Toàn bộ những cuốn sách được trích dẫn và nghiên cứu đều là những tư liệu Hán – Nôm.

Theo Trần Quang Đức, một số công trình nghiên cứu đi trước có nhắc tới phần trang phục của các thời kỳ trước nhưng anh không tin tưởng lắm vì một số thông tin chưa thực sự chuẩn xác trong quá trình chuyển dịch từ Hán – Nôm sang tiếng Việt ngày nay. “Việc dịch sai có thể dẫn tới việc hiểu sai của nhiều thế hệ sau. Ví dụ: Có một số sự nhầm lẫn như áo Xưởng hạc thường bị “định danh” nhầm là áo lông hạc. Trong khi “xưởng hạc” đơn giản chỉ là chiếc áo rộng chẳng liên quan gì đến một sợi lông nào của con hạc, nếu gọi tên là “áo lông hạc” dễ làm người ta nghĩ đến chiếc áo đính bằng lông con hạc. Hay mũ Thất Lương Quan lại được dịch là mũ bảy cầu, “phương tâm khúc lĩnh” được hiểu là tim vuông tràng áo cong, mũ Đường Cân là khăn tàu…Trong khi đó, nếu dịch đúng thì nó rất khác với những ngữ nghĩa vẫn được người ta dùng bấy lâu nay”, anh Đức nói.

Trần Quang Đức cho rằng, các tư liệu về trang phục Việt Nam vừa ít lại vừa thiếu chuẩn xác. Có một số nghiên cứu trang phục dựa trên nguồn tư liệu là tranh và tượng cổ. Tuy nhiên, theo anh Đức, đây chưa hẳn là cách nghiên cứu chính xác về trang phục bởi tranh và tượng có thể được làm theo trí tưởng tượng của người nghệ sỹ. Việc nghiên cứu trang phục phải kết hợp với các dữ liệu lịch sử.

Có lẽ chính vì thiếu sự tin tưởng đối với các công trình nghiên cứu trước mà tác giả Trần Quang Đức không nhờ bất cứ chuyên gia lịch sử nào tư vấn hoặc tham gia nghiên cứu cùng anh trong quá trình biên soạn cuốn “Ngàn năm áo mũ”. Anh Đức muốn độc lập nghiên cứu và khá tự tin vào những tư liệu của mình.
 
Hoàng Phương
baoin
Bình luận (0)
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Bia Saigon Special trao 'Lộc Special' hòa nhịp lễ hội cuối năm tại HOZO CITY TẾT FEST 2025

Bia Saigon Special trao 'Lộc Special' hòa nhịp lễ hội cuối năm tại HOZO CITY TẾT FEST 2025

Giải trí - 12 phút trước

Trong không gian lễ hội sôi động bên bờ sông Sài Gòn, Bia Saigon Special mang đến trải nghiệm ẩm thực đa giác quan với tâm điểm "Lộc Special". HOZO CITY TẾT FEST 2025 trở thành điểm hẹn nhân rộng và lan tỏa niềm vui Tết lớn.

NSƯT Hoàng Hải và NSƯT Tiến Minh 'khẩu chiến' nảy lửa trong 'Gia đình trái dấu'

NSƯT Hoàng Hải và NSƯT Tiến Minh 'khẩu chiến' nảy lửa trong 'Gia đình trái dấu'

Xem - nghe - đọc - 1 giờ trước

GĐXH - Trong "Gia đình trái dấu" tập 14, để bênh vực con, cả hai ông Thăng và Phi có màn tranh cãi gay gắt, suýt ẩu đả với nhau.

Nhà báo Đặng Diễm Quỳnh nói gì về thông điệp của 'VTV Countdown 2026'?

Nhà báo Đặng Diễm Quỳnh nói gì về thông điệp của 'VTV Countdown 2026'?

Xem - nghe - đọc - 2 giờ trước

GĐXH - Nhà báo Đặng Diễm Quỳnh, VTV Countdown 2026 không chỉ là một chương trình chào đón năm mới, mà còn là không gian để lan tỏa những giá trị tích cực, tiếp thêm năng lượng tinh thần cho xã hội, đặc biệt là thế hệ trẻ, trước thềm một năm mới với nhiều kỳ vọng.

Con gái 12 tuổi của Xuân Lan: Sắc vóc thừa hưởng mẹ siêu mẫu, gen nghệ thuật vượt trội

Con gái 12 tuổi của Xuân Lan: Sắc vóc thừa hưởng mẹ siêu mẫu, gen nghệ thuật vượt trội

Giải trí - 2 giờ trước

GĐXH - Bé Thỏ (Victoria Thiên Ân) - con gái siêu mẫu Xuân Lan khiến khán giả ngỡ ngàng khi xuất hiện trên phim trường lẫn sàn catwalk. Mới 12 tuổi nhưng sắc vóc lẫn tài năng của cô bé đều vượt trội.

Ông Thăng xót xa vì con gái 'sống thử', bà Ánh nhập viện sau khi thắng giải khiêu vũ

Ông Thăng xót xa vì con gái 'sống thử', bà Ánh nhập viện sau khi thắng giải khiêu vũ

Xem - nghe - đọc - 3 giờ trước

GĐXH - Trong tập 13 "Gia đình trái dấu", dù yêu chiều con gái hết mực nhưng chứng kiến cảnh con gái dọn đến ở với bạn trai mà ông Thăng không khỏi xót xa.

Thanh tra Nguyệt nhận hối lộ rồi biến mất, Khắc sắp bị đưa ra gánh tội

Thanh tra Nguyệt nhận hối lộ rồi biến mất, Khắc sắp bị đưa ra gánh tội

Xem - nghe - đọc - 3 giờ trước

GĐXH - Vụ nhận tiền của Tập đoàn Trinh Tam bại lộ khiến thanh tra Nguyệt biến mất, Phó bí thư tỉnh Sách chỉ đạo cấp dưới tìm ngay người chịu trách nhiệm.

Được Phan Đình Tùng trả cát-sê bằng kim cương, NSND Tự Long nói gì?

Được Phan Đình Tùng trả cát-sê bằng kim cương, NSND Tự Long nói gì?

Câu chuyện văn hóa - 5 giờ trước

Trong concert Đinh Show kỷ niệm tuổi 50, ca sĩ Phan Đinh Tùng trao tặng NSND Tự Long một chiếc nhẫn kim cương ngay trên sân khấu.

Nữ NSND quê Tuyên Quang tận hưởng không khí đón năm mới

Nữ NSND quê Tuyên Quang tận hưởng không khí đón năm mới

Giải trí - 17 giờ trước

GĐXH - NSND Thu Hà 'Lá ngọc cành vàng' mới đây dành thời gian nghỉ tận hưởng không khí Giáng sinh và năm mới. Nhan sắc của chị vẫn khiến nhiều người mê mẩn.

9 năm hôn nhân của Trấn Thành - Hari Won: Nhà trai đòi 'ký hợp đồng' vô thời hạn

9 năm hôn nhân của Trấn Thành - Hari Won: Nhà trai đòi 'ký hợp đồng' vô thời hạn

Giải trí - 17 giờ trước

GĐXH - Vượt qua vô số tin đồn rạn nứt hay nghi vấn "hợp đồng hôn nhân", chặng đường 9 năm bên nhau của Trấn Thành và Hari Won vẫn đầy ắp những cử chỉ ngọt ngào. Nhân dịp kỷ niệm ngày cưới, nam nghệ sĩ không ngần ngại đáp trả những thông tin tiêu cực bằng một lời khẳng định đầy hóm hỉnh và chân thành về tình yêu dành cho bà xã.

Show có Hồng Nhung, Hà Trần bị hoãn gây bức xúc, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội nói gì?

Show có Hồng Nhung, Hà Trần bị hoãn gây bức xúc, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội nói gì?

Giải trí - 18 giờ trước

GĐXH - Show "Về đây bốn cánh chim trời" bị hoãn đột ngột, khán giả và Hồng Nhung cùng nhiều nghệ sĩ bày tỏ sự bức xúc. Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội yêu cầu đơn vị tổ chức chịu trách nhiệm.

Top