Dân khổ sở vì nhà đầu tư “đem con bỏ chợ”?

Con đường đất tại khu tái định cư thôn Thanh Xuân, xã Hoằng Hải. Ảnh: NH

Giấc mộng 10 năm

Chúng tôi quay trở lại Khu du lịch sinh thái biển Hải Tiến trong một buổi chiều lạnh giá đầu tháng 3/2015. Con đường dẫn vào khu tái định cư (TĐC) thuộc thôn Thanh Xuân (xã Hoằng Hải) vẫn chưa hoàn thiện, nhiều chỗ lầy lội, bụi bay mù mịt. Cách đây hơn 10 năm, khi dự án được triển khai, nó đã mang nhiều kỳ vọng sẽ đổi thay cuộc sống cho người dân. Chính vì vậy, ngay thời điểm ấy, nhiều hộ dân đã tự nguyện đến khu ở mới nhằm giúp dự án sớm được triển khai. Nhưng hơn 10 năm đã trôi qua, người dân tại khu TĐC này đang phải sống trong tình trạng 3 không: Không đường, không nước sạch, không điện lưới (để có điện, người dân phải mắc nhờ nơi khác về).

Tiếp chuyện chúng tôi, ông Lương Văn Hoành, Trưởng đội 9 (thôn Thanh Xuân) ngán ngẩm nói: “Cuộc sống của chúng tôi khổ lắm! Tại khu TĐC, điện phải mắc nhờ, đường đi vào mùa mưa thì lầy lội, nước có khi ngập tận đầu gối. Hiện tại chúng tôi không có đất sản xuất, dự án lại không có chương trình hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp, tạo công ăn việc làm cho bà con nên người thì đi làm thuê, người bỏ quê hương đi xa. Khu đất 20 ha bị thu hồi để làm khu du lịch sinh thái vốn trước kia là đất trồng lúa hai vụ thì nay bỏ hoang, nhìn đau xót lắm…”.

Men theo con đường lầy lội, chúng tôi tìm đến gia đình ông Trương Văn Lập (trú tại Đội 9, thôn Thanh Xuân). Gia đình ông Lập đã chuyển đến khu TĐC được mấy năm, gần 10 người chen chúc trong mái nhà chật chội. “Tôi sinh được 5 người con, 2 cô con gái đã đi lấy chồng, ở riêng. Con trai cả đã lấy vợ, 2 đứa em cũng đến tuổi lập gia đình nhưng không có đất để xây nhà nên đành phải ở chung”, ông Lập chia sẻ.

Cùng chung hoàn cảnh trên, bà Lê Thị Thơ (75 tuổi) cho biết, năm 2005 gia đình bà chuyển về khu TĐC để nhường đất cho dự án. Những tưởng về nơi ở mới sẽ có cuộc sống tốt hơn, ai ngờ cứ đến mùa mưa là gia đình bà Thơ cùng những hộ dân khác phải sống với cảnh ngập lụt, lầy lội. “Nước sinh hoạt thì có mùi tanh hôi, màu gạch cua, gia đình tôi phải làm hệ thống ống dẫn nước cách khá xa để lấy nước sạch sinh hoạt”, bà Thơ bức xúc nói.

Chưa tìm được sự đồng thuận

Bà Mai Thị Thớm ở lại vì không đồng ý mức giá đền bù.

Dự án Khu du lịch sinh thái biển Hải Tiến được triển khai năm 2004, trải dài trên 4 xã ven biển, với 7 nhà đầu tư khác nhau. Hiện tại các xã khác trong vùng dự án đã tương đối ổn định vấn đề giải phóng mặt bằng, đền bù TĐC. Duy chỉ còn xã Hoằng Hải còn gặp nhiều khó khăn, chưa thể giải quyết triệt để. Tại thôn Thanh Xuân có trên 80 hộ phải di dời, nhưng cho đến nay vẫn còn hơn 40 hộ chưa chịu nhận tiền đền bù để di dời.

Cuộc sống của hàng chục hộ dân rơi vào bế tắc, đi không được ở không xong. Nhiều ngôi nhà đã xuống cấp trầm trọng nhưng không được tu sửa vì trong diện phải di dời. Bà Mai Thị Thớm (ở thôn Thanh Xuân) chia sẻ: “Gia đình tôi được tính đền bù là 13.000 đồng/m2 (theo đơn giá năm 2005), với số tiền ấy nếu đến khu TĐC tôi làm gì có tiền để làm nhà ở, đành liều mình ở lại vậy”.

Bà Trần Thị Tiện (ở địa phương) cho biết, gia đình có hơn 4 sào cả đất ở và đất vườn bị thu hồi nhưng chỉ được bồi thường 72 triệu đồng. Số tiền này không đủ xây một căn nhà nên gia đình không đồng ý. “Họ đền bù với giá như vậy thì làm sao chúng tôi chấp nhận được. Vì không nhận tiền đền bù nên gia đình tôi không di dời”, bà Tiện nói.

Trao đổi với PV, ông Lê Văn Nhuần, Phó Chủ tịch UBND huyện Hoằng Hóa cho rằng, người dân chưa chịu di dời vì họ chưa đồng ý giá đền bù. Theo ông Nhuần, giá đền bù trên tại thời điểm trước năm 2005 hoàn toàn đúng với mức do nhà nước quy định. “Nhà nước không thể phê duyệt lại giá đền bù. Huyện đã nhiều lần cùng với nhà đầu tư thỏa thuận với các hộ nhưng người dân vẫn không thống nhất. Đến nay huyện chưa có giải pháp nhằm tạo sự đồng thuận để người dân nhường đất cho dự án. Đối với những bất cập tại khu TĐC, chúng tôi cùng với các nhà đầu tư đang từng bước khắc phục”, ông Nhuần khẳng định.

Ngọc Hưng - Lê Thanh