Hà Nội
23°C / 22-25°C

Đẩy mạnh nâng cao chất lượng dân số, giảm gánh nặng bệnh tật bẩm sinh

Thứ ba, 13:34 19/07/2022 | Dân số và phát triển

GiadinhNet – Theo các chuyên gia, tỷ lệ bệnh, tật bẩm sinh cao làm suy giảm chất lượng dân số về thể chất của các thế hệ tương lai và để lại hậu quả kinh tế - xã hội nặng nề cho gia đình, cộng đồng và xã hội.

Hơn 40.000 trẻ sinh ra mắc bệnh, tật bẩm sinh mỗi năm

Theo nghiên cứu của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), tỷ lệ dị tật bẩm sinh ở trẻ sơ sinh là 1,73%. Như vậy, mỗi năm thế giới có khoảng 8 triệu trẻ chào đời với một dị tật bẩm sinh.

Tại Việt Nam, mỗi năm nước ta có khoảng gần 1,5 triệu trẻ em mới được sinh ra. Đây là những thế hệ bảo vệ, duy trì, phát triển giống nòi, quốc gia, dân tộc, trực tiếp liên quan đến sự phát triển bền vững của đất nước.

Tuy nhiên, do nhiều yếu tố: Bố mẹ mắc bệnh di truyền; mức sống chưa cao; ô nhiễm môi trường, nhất là những vùng bị ảnh hưởng bởi chiến tranh hóa học; lối sống (sử dụng nhiều chất gây nghiện) hoặc phong tục, tập quán lạc hậu (tảo hôn và hôn nhân cận huyết,...), mỗi năm, theo mức độ phát hiện hiện nay, trên 40.000 trẻ sơ sinh ở nước ta mắc bệnh, tật bẩm sinh, chiếm tỷ lệ khoảng 3% trẻ sơ sinh.

Đẩy mạnh nâng cao chất lượng dân số, giảm gánh nặng bệnh tật bẩm sinh - Ảnh 1.

Tầm soát, chẩn đoán, điều trị trước sinh và sơ sinh để phát hiện, can thiệp và điều trị sớm các bệnh tật, rối loạn chuyển hóa ngay từ trong bào thai và sơ sinh. Ảnh minh họa

Trong đó, khoảng 1.400 - 1.800 trẻ bị mắc bệnh Down, khoảng 250 – 250 trẻ mắc hội chứng Edwards, có 1.000 - 1.500 trẻ bị dị tật ống thần kinh, 300 – 400 trẻ bị suy giáp bẩm sinh, đặc biệt có khoảng 15.000 - 30.000 trẻ bị thiếu men G6PD, có khoảng 2.200 trẻ bị bệnh tan máu bẩm sinh… Đáng lưu ý, số trẻ sơ sinh tử vong do dị tật bẩm sinh khoảng hơn 1.700 trẻ, chiếm 11% số trẻ sơ sinh tử vong.

Vì vậy, các chuyên gia nhận định, tầm soát, chẩn đoán, điều trị trước sinh và sơ sinh để phát hiện, can thiệp và điều trị sớm các bệnh, tật, các rối loạn chuyển hóa, di truyền ngay trong giai đoạn bào thai và sơ sinh giúp cho trẻ sinh ra phát triển bình thường hoặc tránh được những hậu quả nặng nề về thể chất và trí tuệ, giảm thiểu số người tàn tật, thiểu năng trí tuệ trong cộng đồng, góp phần nâng cao chất lượng dân số.

Tuy nhiên, theo thống kê, tỷ lệ và số lượng trẻ bệnh, tật bẩm sinh được phát hiện ở Việt Nam nói trên có thể thấp hơn nhiều so với thực tế, bởi theo WHO có hơn 7.000 khuyết tật bẩm sinh khác nhau do di truyền hoặc một phần do di truyền. Trong khi đó, nước ta mới chỉ tầm soát được 5-6 bệnh bẩm sinh phổ biến nhất.

Tỷ lệ bệnh, tật bẩm sinh cao làm suy giảm chất lượng dân số về thể chất của các thế hệ tương lai và để lại hậu quả kinh tế - xã hội nặng nề cho gia đình, cộng đồng và xã hội.

Giảm gánh nặng bệnh tật, nâng cao chất lượng dân số

Nhận thức tầm quan trọng của việc nâng cao chất lượng dân số, giảm gánh nặng bệnh tật bẩm sinh, từ năm 2006, Tổng cục Dân số (Bộ Y tế) đã triển khai nhiều chương trình sàng lọc bệnh, tật trước sinh và sơ sinh. 

Tuy nhiên trên thực tế, việc thực hiện Chương trình còn gặp nhiều khó khăn. Mặc dù các Trung tâm sàng lọc ở khu vực đã triển khai thí điểm việc tầm soát, chẩn đoán một số bệnh trước sinh và sơ sinh, tuy nhiên, số lượng bệnh nhân còn thấp; tỷ lệ bà mẹ mang thai tầm soát trước sinh và trẻ sơ sinh được tầm soát khi chào đời còn thấp, đặc biệt là ở vùng sâu, vùng xa.

Bên cạnh đó, các dịch vụ can thiệp nâng cao chất lượng dân số còn gặp nhiều khó khăn, hạn chế; việc tổ chức triển khai chưa đồng bộ và chưa rộng rãi; điều kiện hoạt động của các tuyến cơ sở còn thiếu thốn. Mặt khác, nhận thức của các nhóm đối tượng về sự cần thiết khám sức khỏe, tầm soát để phát hiện và can thiệp kịp thời những bệnh tật bẩm sinh còn hạn chế. Do đó, việc tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động can thiệp nâng cao chất lượng dân số là vô cùng cần thiết.

Theo bà Nguyễn Thị Ngọc Lan, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số (Bộ Y tế), nâng cao chất lượng dân số luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm. Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới đã chỉ rõ: "Công tác dân số phải chú trọng toàn diện về quy mô, cơ cấu, phân bố, đặc biệt là chất lượng dân số", trong đó, đề ra mục tiêu đến năm 2030: "70% phụ nữ mang thai được tầm soát ít nhất 4 loại bệnh, tật bẩm sinh phổ biến nhất; 90% trẻ sơ sinh được tầm soát ít nhất 5 bệnh bẩm sinh phổ biến nhất".

Trong Chiến lược Dân số Việt Nam đến năm 2030 cũng nêu rõ: Cần nhân rộng các mô hình có hiệu quả, tập trung đầu tư ở một số địa bàn trọng điểm, từng bước mở rộng và tiến tới phổ cập việc cung cấp dịch vụ tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn, bao gồm giảm tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống; chú trọng triển khai cung cấp dịch vụ phát hiện sớm nguy cơ, phòng ngừa di truyền các bệnh nguy hiểm ở thai nhi và trẻ em.

Đặc biệt, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1999/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình mở rộng tầm soát, chẩn đoán, điều trị một số bệnh, tật trước sinh và sơ sinh đến năm 2030.

Chương trình có mục tiêu chung nhằm phổ cập dịch vụ tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn; tầm soát, chẩn đoán, điều trị một số bệnh tật trước sinh và sơ sinh nhằm nâng cao chất lượng dân số góp phần thực hiện thành công Chiến lược Dân số Việt Nam đến năm 2030.

Nguyễn Mai
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Thai phụ 20 tuổi nguy kịch sau bữa cơm trưa, bác sĩ cảnh báo điều các mẹ bầu cần nhớ để tránh gặp họa

Thai phụ 20 tuổi nguy kịch sau bữa cơm trưa, bác sĩ cảnh báo điều các mẹ bầu cần nhớ để tránh gặp họa

Dân số và phát triển - 17 phút trước

GĐXH – Sau khi ăn trưa 1 giờ, chị N xuất hiện khó thở, mẩn ngứa, tụt huyết áp, phù nề, nhanh chóng rơi vào nguy kịch.

Mất cân bằng nội tiết tố nữ có kiểm soát được không?

Mất cân bằng nội tiết tố nữ có kiểm soát được không?

Dân số và phát triển - 1 ngày trước

Đối với phụ nữ, việc duy trì sự cân bằng nội tiết tố rất quan trọng đối với sức khỏe. Vậy mất cân bằng nội tiết tố có dấu hiệu như thế nào và có kiểm soát được không?

Lấy chồng 2 năm chưa có em bé, đi khám vô sinh hiếm muộn bất ngờ biết tin vui

Lấy chồng 2 năm chưa có em bé, đi khám vô sinh hiếm muộn bất ngờ biết tin vui

Dân số và phát triển - 1 ngày trước

Kết hôn đã lâu chưa có em bé khiến cả gia đình mòn mỏi ngóng trông, chị C. thật bất ngờ và vỡ òa hạnh phúc khi đi khám vô sinh hiếm muộn thì được báo tin đã mang thai 5 tuần...

9 điều cần tránh khi đang cố gắng thụ thai

9 điều cần tránh khi đang cố gắng thụ thai

Dân số và phát triển - 1 ngày trước

Khi đang cố gắng thụ thai, việc tránh một số điều nhất định rất quan trọng để tăng khả năng thụ thai thành công và giúp phụ nữ có một thai kỳ khỏe mạnh. Dưới đây là 9 điều cặp đôi cần tránh khi cố gắng mang thai.

Trí tuệ nhân tạo có thể giúp phát hiện dị tật tim bẩm sinh

Trí tuệ nhân tạo có thể giúp phát hiện dị tật tim bẩm sinh

Dân số và phát triển - 2 ngày trước

Giờ đây trí tuệ nhân tạo đã có thể hỗ trợ bác sĩ phát hiện dị tật tim ở thai nhi. Điều này có tác động to lớn đến kết quả chẩn đoán và điều trị tim bẩm sinh.

6 lý do khiến nam giới bị đau sau khi quan hệ tình dục

6 lý do khiến nam giới bị đau sau khi quan hệ tình dục

Dân số và phát triển - 3 ngày trước

Đau sau khi quan hệ tình dục ở nam giới là một vấn đề khá phổ biến, có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống.

Nguy cơ mắc bệnh tim sau sinh ở bà mẹ sinh đôi

Nguy cơ mắc bệnh tim sau sinh ở bà mẹ sinh đôi

Dân số và phát triển - 4 ngày trước

Mang thai đôi mang đến niềm vui nhưng cũng đi kèm với rủi ro cho sức khỏe của người mẹ. Nghiên cứu gần đây cho thấy những bà mẹ mới sinh đôi có nguy cơ mắc bệnh tim cao sau khi sinh.

3 loại vitamin, chất dinh dưỡng tốt nhất cải thiện trí nhớ

3 loại vitamin, chất dinh dưỡng tốt nhất cải thiện trí nhớ

Dân số và phát triển - 5 ngày trước

Một số loại vitamin, chất dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường chức năng não, hỗ trợ trí nhớ và thậm chí bảo vệ chống lại các bệnh liên quan đến trí nhớ như Alzheimer…

Đi siêu âm, người phụ nữ sốc nặng khi phát hiện 2 bào thai trong bụng con

Đi siêu âm, người phụ nữ sốc nặng khi phát hiện 2 bào thai trong bụng con

Dân số và phát triển - 6 ngày trước

Hai bào thai khác đã được các bác sĩ phẫu thuật và thành công lấy ra khỏi bụng một trẻ sơ sinh chỉ 3 ngày sau khi chào đời.

Vì sao nam giới Việt ngày càng ít tinh trùng, khó có con?

Vì sao nam giới Việt ngày càng ít tinh trùng, khó có con?

Dân số và phát triển - 6 ngày trước

BS. Vương Vũ Việt Hà - Phó giám đốc Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Bưu điện cho biết, số lượng tinh trùng của nam giới Việt là 15 triệu/ml tinh dịch, tương đương thế giới, nhưng vẫn kém xa thời xưa, với mức trung bình là 20-25 triệu/ml tinh dịch.

Top