Hà Nội
23°C / 22-25°C

Giải mã hiện tượng "kiệu bay"

Chủ nhật, 07:00 18/09/2011 | Xã hội

GiadinhNet - Không ít người tin rằng có nguồn năng lượng huyền bí khiến cho kiệu bay trong các lễ rước kiệu và ở các buổi "nhập đồng".

Vậy thực hư ra sao, Báo GĐ&XH Cuối tháng sẽ cùng các chuyên gia lý giải hiện tượng này dưới góc nhìn khoa học.
 

 Hình ảnh tại một buổi lễ rước kiệu. Ảnh mang tính chất minh họa.


Giải mã kiệu bay
 

Nhà nghiên cứu vật lý, TS Văn Bằng, Giám đốc Công ty cổ phần nghiên cứu môi trường tia đất bảo vệ sức khỏe cho rằng, nhiều người loan tin tại các lễ hội có trường năng lượng siêu nhiên có thể giúp con người khỏe mạnh... là hoàn toàn bịa đặt. Bởi tại các khu vực này không hề có trường năng lượng nào đặc biệt của thiên nhiên và môi trường tạo ra. Chẳng qua vì nhiều người tu tập, trong khi đó mỗi người đều có lượng nhiệt tỏa ra riêng, vì thế sẽ tạo ra lượng nhiệt bức xạ ra môi trường khiến mọi người thấy nóng ấm lên mà thôi. Cũng vì yếu tố nhiệt bức xạ từ đám đông này khá lớn nên nhiều ý tưởng về khoa học như thu lượng nhiệt này để làm sáng bóng đèn cho khu vực lễ hội... Khoa học thực hiện có thể đo mức năng lượng bức xạ bằng máy đo.

Lễ rước kiệu ở làng Hà Trì (Hà Đông), Hòa Mục (Cầu Giấy), Xuân Đỉnh (Từ Liêm, Hà Nội) và nhiều nơi khác thường có hiện tượng kiệu bay. Nhiều khi, kiệu tự di chuyển, rồi xoay vòng khiến cho người khiêng không kiểm soát được.

Người địa phương cho rằng, do thần hoặc thánh nhập vào người rước kiệu. Cũng có người tin rằng, có một nguồn năng lượng huyền bí nào đó đã giúp những chiếc kiệu này bay...

TS Nguyễn Thị Ngọc Mai, Viện Nghiên cứu con người (Viện Khoa học xã hội Việt Nam) cho biết, hiện tượng này có thể do yếu tố không cân xứng về trọng lực của những người khi khiêng kiệu. Cụ thể, chiếc kiệu được khiêng rất nặng, trong khi đó sức khỏe, chiều cao của đội khiêng kiệu mỗi người một khác nhau, từ đó dẫn đến trọng lượng kiệu không được dàn đều và trở nên khập khiễng, liêu xiêu. Ngoài ra, vì lễ hội thường diễn ra ở nông thôn nên địa bàn chỗ cao chỗ thấp, người xem kiệu đông dẫn đến xô đẩy, còn người khiêng không phải ai cũng chịu được sức nặng và giữ thăng bằng nên cảm tưởng kiệu bay được mô phỏng từ đó.

Đồng quan điểm, nhà nghiên cứu Nguyễn Phúc Giác Hải (Trung tâm Nghiên cứu tiềm năng con người) cho biết, quan niệm kiệu bay có thể chỉ là sự ngộ nhận, chủ quan riêng của một số người mà thôi.

GS.TS Nguyễn Văn Trị, Viện Vật lý Kỹ thuật, Đại học Bách khoa Hà Nội lý giải, hiện tượng kiệu quay có thể được thực hiện nhờ Định luật bảo toàn mômen động lực, trong đó 8 người khênh đều thống nhất với nhau. Đây là trạng thái thăng hoa cao độ của con người, gần giống như hình ảnh những người đứng trên không trung. Nhờ sự cân bằng của chiếc gậy nên họ có thể biểu diễn nhiều động tác trên không trung, cả mấy tiếng đồng hồ mà không sợ rơi.

Lên đồng đang bị biến tướng

TS Nguyễn Thị Ngọc Mai là người nghiên cứu và làm luận án tiến sĩ về đề tài này, cho rằng lên đồng ngày nay chủ yếu là lên đồng biểu diễn nghi lễ. Hiện tượng lên đồng xuất hiện khả năng tâm linh vẫn xảy ra đây đó với người này, người kia nhưng rất hiếm hoi.

TS Mai khẳng định, lên đồng có nguồn gốc xa xưa mà hình thức của nó chính là những ma thuật cổ. Lên đồng ban đầu là hiện tượng xác cốt (sự gọi dậy các linh hồn tổ tiên đã ra đi hay còn gọi là sự thâm nhập của các linh hồn người đã chết). Ở thời kỳ ban đầu, lên đồng liên quan chặt chẽ đến các sư công (pháp sư) - người có khả năng tự thôi miên mình và thôi miên người khác. 

Ngày nay lên đồng rất phổ biến, các chủ thể cũng mở rộng với nhiều týp người với những căn tính và nguyên do khác nhau mà đến với nghi lễ và tham gia thực hành nghi lễ. Lên đồng ngày nay cũng chịu tác động mạnh của kinh tế thị trường vì thế biến đổi rất nhiều cả về nội dung, bản chất và hình thức diễn xướng.
 

Nhiều ý kiến cho rằng, sở dĩ kiệu bay được là do yếu tố không cân xứng về trọng lực. Ảnh mang tính chất minh họa.


Dưới góc nhìn của một nhà nghiên cứu tiềm năng con người, ông Nguyễn Phúc Giác Hải giải thích, lên đồng thực chất là hiện tượng đưa mình vào trạng thái để nhận thông tin từ nhiều miền khác nhau như từ người khác, vũ trụ... Đó cũng chính là sự thôi miên một cách thụ động không có chủ định. Vì có khả năng thôi miên nên không phải ai cũng có thể nhập đồng được.
Thu Hiền
hoahue
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Người phụ nữ dùng chiêu lừa "độc", công an đang tìm bị hại

Người phụ nữ dùng chiêu lừa "độc", công an đang tìm bị hại

Pháp luật - 22 phút trước

Đối tượng nhắm đến của người phụ nữ này là người dân nông thôn có nhu cầu bán, chuyển nhượng hoặc chuyển đổi mục đích sử dụng đất

Nữ giúp việc trộm tiền gia chủ giấu vào đôi ủng mang về nhà

Nữ giúp việc trộm tiền gia chủ giấu vào đôi ủng mang về nhà

Pháp luật - 26 phút trước

Quá trình giúp việc, thấy gia chủ để nhiều tiền trong tủ quần áo, nữ giúp việc đã trộm hàng chục triệu đồng giấu vào đôi ủng rồi mang về nhà cất giấu

5 khoản tiền quan trọng người lao động cần biết tránh mất quyền lợi nếu nghỉ việc năm 2025

5 khoản tiền quan trọng người lao động cần biết tránh mất quyền lợi nếu nghỉ việc năm 2025

Đời sống - 1 giờ trước

GĐXH - Theo quy định của Bộ Luật Lao động 2019 và Nghị định 145/2020/NĐ-CP, người lao động có thể nhận các khoản tiền sau nếu nghỉ việc năm 2025.

Hà Nội và miền Bắc sắp đón tin vui về thời tiết sau chuỗi ngày nồm ẩm kéo dài

Hà Nội và miền Bắc sắp đón tin vui về thời tiết sau chuỗi ngày nồm ẩm kéo dài

Thời sự - 1 giờ trước

GĐXH - Theo dự báo thời tiết, từ đêm 15 - 16/3, gió mùa Đông Bắc tràn về miền Bắc, trời chuyển mưa rét. Hình thái nồm ẩm kéo dài trước đó ở khu vực này cũng sẽ kết thúc.

Tin sáng 14/3: Miền Bắc tái diễn rét đậm, rét hại khi đón không khí lạnh; Hưng Yên: Bỏ công an cấp huyện, mỗi công an cấp xã có bao nhiêu cán bộ?

Tin sáng 14/3: Miền Bắc tái diễn rét đậm, rét hại khi đón không khí lạnh; Hưng Yên: Bỏ công an cấp huyện, mỗi công an cấp xã có bao nhiêu cán bộ?

Thời sự - 1 giờ trước

GĐXH - Do ảnh hưởng của không khí lạnh, từ đêm 15/3, Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ trời chuyển rét, vùng núi Bắc Bộ có nơi rét đậm, rét hại, từ khoảng ngày 17/3, khu vực từ Quảng Bình đến Huế trời chuyển rét; Khi kết thúc hoạt động của Công an cấp huyện, công an tỉnh Hưng Yên đã sắp xếp lại mô hình công an địa phương 2 cấp và hiện có 26 đơn vị cấp phòng, 139 đơn vị Công an cấp xã.

Từ ước mơ chữa bệnh cho bố đến học bổng tiến sĩ tại trường top đầu thế giới

Từ ước mơ chữa bệnh cho bố đến học bổng tiến sĩ tại trường top đầu thế giới

Giáo dục - 1 giờ trước

Từng chứng kiến người bố thân yêu phải vật lộn với những cơn đau, cô gái nhỏ Vũ Thị Thanh Nhàn quyết tâm học tập, nghiên cứu tìm ra thuốc chữa bệnh.

Ô tô mất lái đè nát 7 xe máy của người dân đang dự đám giỗ

Ô tô mất lái đè nát 7 xe máy của người dân đang dự đám giỗ

Thời sự - 11 giờ trước

Hàng chục khách đang dự đám giỗ hoảng hốt khi chiếc xe 5 chỗ lao vào sân nhà dân. Vụ tai nạn khiến 7 xe máy của khách bị hư hỏng.

Bắt Đặng Ý Nhi khi đang chuẩn bị trốn sang Campuchia

Bắt Đặng Ý Nhi khi đang chuẩn bị trốn sang Campuchia

Pháp luật - 12 giờ trước

Đối tượng truy nã Đặng Ý Nhi đã bị bắt trước khi kịp trốn sang Campuchia.

Nam Định triển khai dạy học 5 ngày/tuần đối với THCS và THPT từ ngày 17/3

Nam Định triển khai dạy học 5 ngày/tuần đối với THCS và THPT từ ngày 17/3

Giáo dục - 13 giờ trước

GĐXH - Chiều ngày 13/3, thông tin từ Sở GD&ĐT tỉnh Nam Định cho biết, cùng ngày đơn vị vừa ban hành văn bản số 439/SGDĐT-GDPT gửi Phòng GD&ĐT các huyện/thành phố và các trường THPT trên toàn tỉnh về việc triển khai dạy học 5 ngày/tuần cấp trung học từ ngày 17/3.

Thời tiết mưa phùn khó chịu, người dân vẫn nô nức đi Phủ Tây Hồ cầu may

Thời tiết mưa phùn khó chịu, người dân vẫn nô nức đi Phủ Tây Hồ cầu may

Đời sống - 13 giờ trước

GĐXH - Hà Nội đang trong những ngày thời tiết nồm ẩm, mưa phùn kéo dài khiến đường sá trơn trượt, không khí trở nên ẩm ướt, khó chịu. Dù vậy, người dân vẫn nô nức đội mưa đến Phủ Tây Hồ để dâng lễ, cầu may mắn, bình an và tài lộc cho năm mới.

Top