Hà Nội
23°C / 22-25°C

Hưởng ứng Ngày Dân số Việt Nam 26/12/2022: Già hóa dân số - Thách thức và giải pháp chăm sóc sức khỏe người cao tuổi

Thứ sáu, 15:10 23/12/2022 | Dân số và phát triển

GĐXH - Cùng với xu hướng chung của thế giới, số lượng và tỷ lệ người cao tuổi (NCT) tại Việt Nam nói chung, Thái Bình nói riêng cũng không ngừng tăng lên. Số NCT tăng nhanh đặt ra nhiều thách thức cho công tác chăm sóc sức khỏe và hệ thống an sinh xã hội, đòi hỏi cần có những giải pháp cụ thể để ứng phó.

Tốc độ già hóa dân số nhanh, thách thức lớn

Nếu năm 1950, thế giới mới có khoảng 214 triệu dân là người cao tuổi (NCT) chiếm 8,6% tổng dân số thì năm 2020 đã tăng lên gần 1.050 triệu người chiếm 13,5%. Dự báo đến năm 2050 sẽ có khoảng 2.080 triệu NCT, chiếm 21,4% tổng dân số, trở thành thế giới có dân số già.

Theo kết quả tổng điều tra dân số và nhà ở ngày 1/4/2019, Việt Nam có hơn 11,4 triệu NCT, chiếm 11,86% tổng dân số, tăng 4,86% so với năm 1979. Nhịp độ tăng NCT nhanh hơn nhiều so với tăng dân số. Nếu trong 40 năm (từ 1979 đến 2019) dân số tăng lên 1,8 lần thì NCT đã tăng lên 3,1 lần. Nguyên nhân khiến Việt Nam có tốc độ già hóa dân số nhanh là do mức sinh giảm mạnh và tuổi thọ tăng cao. Tại Thái Bình, kết quả tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019 cho thấy, trong tổng dân số 1.860.447 người, tỷ lệ NCT chiếm 18,70%, tăng 5,16% so với năm 2009 (13,54%). Tuổi thọ trung bình tại Thái Bình là 75,4 năm, tăng 0,9 tuổi so với năm 2009 (74,5 năm) và cao hơn bình quân chung cả nước 1,8 năm.

Hưởng ứng Ngày Dân số Việt Nam 26/12/2022: Già hóa dân số - Thách thức và giải pháp chăm sóc sức khỏe người cao tuổi - Ảnh 1.

BS Nguyễn Văn Phỏng, Chi cục trưởng Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh Thái Bình phát biểu khai mạc Lớp tập huấn tình nguyện viên CLB Chăm sóc sức khỏe người cao tuổi.

Tuổi thọ tăng cao là thành tựu song cũng đặt ra nhiều thách thức trong chăm sóc NCT. Dự kiến đến năm 2039 chỉ số già hóa của Việt Nam là 113 (113 người từ 60 trở lên/100 người dưới 15 tuổi), lần đầu tiên trong lịch sử ở nước ta số NCT sẽ cao hơn số trẻ em. Số lượng NCT tăng đồng nghĩa với nhu cầu chăm sóc sức khỏe cho NCT tăng.

Theo quy luật tự nhiên khi tuổi càng cao thì sức khỏe và năng lực nội tại càng suy giảm, nhất là những người từ 80 tuổi trở lên. NCT nước ta thường mắc nhiều bệnh cùng một lúc. Trung bình, mỗi người mắc 3 bệnh phải điều trị suốt đời, chi phí điều trị lớn. Kết quả nghiên cứu về NCT và sức khỏe Việt Nam năm 2018, ở nhóm NCT nhất (trên 80 tuổi) có gần 74,6% mắc tăng huyết áp; 54,3% mắc bệnh viêm khớp. Quá trình lão hóa gắn liền với các chức năng suy giảm ở NCT. Nhiều người bị mất dần các chức năng cơ bản như: nghe, nhìn, vận động, tập trung và ghi nhớ. Khi suy giảm những chức năng cơ bản, NCT rất cần sự chăm sóc dài hạn của gia đình và xã hội.

Cùng với xu hướng chung của thế giới, số lượng và tỷ lệ NCT tại Việt Nam nói chung, Thái Bình nói riêng cũng không ngừng tăng lên. Năm 2011, Việt Nam chính thức bước vào giai đoạn già hóa dân số. Số NCT tăng nhanh đặt ra nhiều thách thức cho công tác chăm sóc sức khỏe và hệ thống an sinh xã hội, đòi hỏi cần có những giải pháp cụ thể để ứng phó.

NCT Việt Nam nói chung, Thái Bình nói riêng chủ yếu sống ở nông thôn cùng con cháu. Khả năng tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe của một bộ phận NCT còn hạn chế. Bên cạnh đó, hệ thống chăm sóc sức khỏe nói chung, chăm sóc sức khỏe ban đầu nói riêng chưa thích ứng với già hóa dân số nhanh. Các loại hình chăm sóc sức khỏe NCT tại cộng đồng chưa đáp ứng nhu cầu.

Hưởng ứng Ngày Dân số Việt Nam 26/12/2022: Già hóa dân số - Thách thức và giải pháp chăm sóc sức khỏe người cao tuổi - Ảnh 2.

Người cao tuổi xã Thụy Liên, huyện Thái Thụy tập bài tập tránh ngã do chuyên gia Nhật Bản hướng dẫn

Chăm sóc sức khỏe NCT trong các cơ sở chăm sóc dài hạn chưa phát triển, chưa có sự kết nối với các hình thức chăm sóc tại cộng đồng bảo đảm già hóa tại chỗ. Mạng lưới lão khoa chưa phát triển theo nguyên tắc kết hợp dự phòng, nâng cao sức khoẻ, điều trị, phục hồi chức năng và chăm sóc giảm nhẹ. Môi trường xã hội thân thiện với NCT chưa được quan tâm xây dựng và phát triển theo định hướng già hóa khỏe mạnh.

Nhiều giải pháp để thích ứng

Hiện nay, NCT đã khẳng định không phải "lão lai tài tận" (tuổi cao thì năng lực hết) mà là "lão lai tài bất tận" (tuổi dù cao năng lực càng cao). Để phát huy vai trò NCT, Nghị quyết số 21/NQ-TW về công tác dân số trong tình hình mới; Nghị quyết số 137/NQ-CP, chương trình chăm sóc sức khoẻ NCT đến năm 2030 (Quyết định số 1579/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ) đã đề ra mục tiêu chăm sóc và nâng cao sức khỏe NCT hướng tới già hóa khỏe mạnh, thích ứng với già hóa dân số nhanh, góp phần thực hiện thành công chiến lược dân số Việt Nam đến năm 2030.

Tại Thái Bình, công tác chăm sóc sức khỏe NCT cả ở thể chất lẫn tinh thần luôn được các cấp, ngành, địa phương, đơn vị quan tâm. Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã ban hành nhiều kế hoạch, phê duyệt đề án, chương trình chăm sóc NCT, trong đó có Kế hoạch số 61/KH-TU ban hành ngày 11/1/2018; Kế hoạch số 50/KH-UBND tỉnh ban hành ngày 8/4/2021 và đề án chăm sóc sức khỏe NCT giai đoạn 2017 – 2025.

Các mục tiêu Thái Bình đề ra là đến năm 2030 tuổi thọ bình quân người dân đạt 76,5 tuổi; phấn đấu 100% NCT có thẻ bảo hiểm y tế, được quản lý sức khỏe, được khám chữa bệnh, chăm sóc tại gia đình, cộng đồng, cơ sở chăm sóc tập trung; 90% NCT hoặc người thân trực tiếp chăm sóc NCT biết thông tin về già hóa dân số, quyền được chăm sóc sức khỏe của NCT; 100% NCT được khám sức khỏe ít nhất 1 lần/năm; 90% NCT được phát hiện, điều trị quản lý các bệnh không lây nhiễm…

Hưởng ứng Ngày Dân số Việt Nam 26/12/2022: Già hóa dân số - Thách thức và giải pháp chăm sóc sức khỏe người cao tuổi - Ảnh 3.

Lãnh đạo Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh Thái Bình và UBND xã Đông Thọ, TP Thái Bình chúc mừng Ban chủ nhiệm CLB Chăm sóc sức khỏe người cao tuổi.

Để thực hiện các mục tiêu trên, Thái Bình sẽ tập trung nâng cao trách nhiệm của các cấp ủy đảng, chính quyền, ban, ngành, đoàn thể, người dân, gia đình trong chăm sóc sức khỏe người cao tuổi; củng cố, phát triển hệ thống chăm sóc sức khỏe ban đầu, phòng, chống bệnh không lây nhiễm, khám, chữa bệnh cho NCT, từng bước xây dựng mô hình chăm sóc sức khỏe dài hạn cho NCT; đồng thời đào tạo tập huấn chuyên môn cho đội ngũ làm công tác chăm sóc sức khỏe NCT.

Với vai trò của mình, Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh đã phối hợp với các ban, ngành, địa phương, đơn vị triển khai nhiều hoạt động thiết thực chăm sóc sức khỏe NCT, trọng tâm là tuyên truyền, nâng cao kiến thức phòng các bệnh thường gặp ở người cao tuổi và thành lập, phát triển các câu lạc bộ chăm sóc sức khỏe tại các xã, phường, thị trấn…

Người cao tuổi là vốn quý vô giá. Chăm sóc, tôn vinh NCT, các cấp, ngành, địa phương, đơn vị cần tạo điều kiện tốt nhất để NCT phát huy vai trò, sự hiểu biết, kinh nghiệm của mình. Cùng với việc tự trang bị kiến thức, kĩ năng chăm sóc sức khỏe, mỗi NCT cần tích cực tham gia các hoạt động, khẳng định vị trí, vai trò trong đời sống chính trị, văn hóa, kinh tế và xã hội, đóng góp cho sự phát triển của quê hương, đất nước. 

BS Nguyễn Văn Phỏng

Chi cục trưởng Chi cục Dân số-KHHGĐ tỉnh Thái Bình



Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Bé gái ở Phú Thọ chào đời với cân nặng 5kg

Bé gái ở Phú Thọ chào đời với cân nặng 5kg

Dân số và phát triển - 6 giờ trước

GĐXH - Sau sinh, trẻ hồng hào, khóc to, phản xạ tốt. Được biết, trong suốt thai kỳ, sản phụ tăng 20kg và hoàn toàn khỏe mạnh.

5 bí quyết chăm sóc ngực mẹ sau sinh giúp tránh tắc tia sữa, nứt núm vú

5 bí quyết chăm sóc ngực mẹ sau sinh giúp tránh tắc tia sữa, nứt núm vú

Dân số và phát triển - 1 ngày trước

Tắc tia sữa, nứt núm vú là tình trạng phổ biến, gây đau đớn và ảnh hưởng đến quá trình nuôi con bằng sữa mẹ. Tuy nhiên, chỉ với vài thói quen chăm sóc ngực đơn giản mỗi ngày, mẹ hoàn toàn có thể phòng tránh hiệu quả.

Tiếng khóc của trẻ báo hiệu bệnh lý, cần cho trẻ kiểm tra sớm

Tiếng khóc của trẻ báo hiệu bệnh lý, cần cho trẻ kiểm tra sớm

Dân số và phát triển - 2 ngày trước

GĐXH - Theo nghiên cứu, trẻ sơ sinh có thể phát ra từ 5 đến 7 loại tiếng khóc khác nhau, tương ứng với các nhu cầu và cảm xúc khác nhau...

Mẹ bị viêm tuyến vú có cho con bú được không?

Mẹ bị viêm tuyến vú có cho con bú được không?

Dân số và phát triển - 2 ngày trước

Viêm tuyến vú không những gây khó khăn, đau đớn khi cho con bú mà còn dễ có nguy cơ nhiễm trùng áp-xe vú nếu không được điều trị kịp thời. Vậy mẹ có nên cho con bú khi bị viêm tuyến vú không?

10 dấu hiệu của ung thư tuyến tiền liệt có thể nhầm lẫn với bệnh lý khác

10 dấu hiệu của ung thư tuyến tiền liệt có thể nhầm lẫn với bệnh lý khác

Dân số và phát triển - 3 ngày trước

Ung thư tuyến tiền liệt thường xuất hiện với những triệu chứng khó nhận biết, dễ bị nhầm lẫn với các vấn đề sức khỏe ít nghiêm trọng hơn. Đừng bỏ qua những 10 dấu hiệu dưới đây, bởi việc phát hiện sớm có ý nghĩa quyết định trong điều trị.

Cholesterol cao có thể gây ra rối loạn cương dương?

Cholesterol cao có thể gây ra rối loạn cương dương?

Dân số và phát triển - 3 ngày trước

Nồng độ cholesterol cao không chỉ đe dọa tim mạch mà còn là thủ phạm thầm lặng gây rối loạn cương dương. Tìm hiểu mối liên hệ mật thiết này để bảo vệ sức khỏe nam giới toàn diện hơn.

Thai phụ sinh non, con nặng 1,6kg thừa nhận thường xuyên uống món 'khoái khẩu' này vào buổi sáng

Thai phụ sinh non, con nặng 1,6kg thừa nhận thường xuyên uống món 'khoái khẩu' này vào buổi sáng

Dân số và phát triển - 5 ngày trước

GĐXH - Thai phụ này đã không duy trì chế độ uống nước đều đặn khi mang thai. Thay vào đó, gần như ngày nào cô cũng uống một đến hai cốc trà sữa vào mỗi bữa sáng.

Vòng tránh thai 'đi lạc', cắm sâu vào cơ tử cung người phụ nữ sau 5 năm sử dụng

Vòng tránh thai 'đi lạc', cắm sâu vào cơ tử cung người phụ nữ sau 5 năm sử dụng

Dân số và phát triển - 5 ngày trước

GĐXH - Qua thăm khám, các bác sĩ phát hiện vòng tránh thai đã cắm sâu vào lớp cơ tử cung, vị trí phức tạp và tiềm ẩn nguy cơ tổn thương nếu cố gắng tháo theo phương pháp thông thường.

Mắc sởi khi mang thai, người phụ nữ 26 tuổi sinh non ở tuần 31

Mắc sởi khi mang thai, người phụ nữ 26 tuổi sinh non ở tuần 31

Dân số và phát triển - 5 ngày trước

GĐXH - Em bé chào đời non tháng, chỉ nặng 1,7kg, phải nằm lồng ấp, thở máy và đang được theo dõi sát sao tại bệnh viện.

Phát hiện bệnh cực kỳ hiếm gặp ở bé sơ sinh sau chào đời 10 giờ tuổi

Phát hiện bệnh cực kỳ hiếm gặp ở bé sơ sinh sau chào đời 10 giờ tuổi

Dân số và phát triển - 6 ngày trước

GĐXH - Bệnh nhi là bé sơ sinh chỉ mới 10 giờ tuổi, có biểu hiện bất thường ở mắt và được chẩn đoán nghi mắc Glocom bẩm sinh, một căn bệnh có tỷ lệ mắc cực kỳ hiếm, chỉ khoảng 1/25.000 trẻ sơ sinh.

Top