Lạ lùng dòng tộc thờ “Mẫu Khuyển”
GiadinhNet - Ngôi mộ thờ Mẫu Khuyển (Mẹ chó) to, đồ sộ như một gian nhà nằm giữa núi rừng xanh thẳm ở vùng đất Thanh Sơn, Phú Thọ.
![]() |
Ngôi mộ Mẫu Khuyển đồ sộ, sừng sững giữa núi rừng. |
Một biểu hiện của Đạo Vật Tổ |
Trải qua gần 150km từ Hà Nội với nhiều cung đường rừng núi, heo hút trên tỉnh lộ 316, cuối cùng chúng tôi cũng tìm đến được xóm Gằn, xã Tân Minh, huyện Thanh Sơn, Phú Thọ- nơi mà người dân đồn đại hơn 10 năm nay tồn tại một ngôi mộ chó rất đặc biệt.
Theo chỉ dẫn của người dân địa phương, chúng tôi tìm vào nhà ông Đinh Công Dự. Ông chính là vị trưởng họ của đại gia tộc Đinh Công danh giá và có tiếng trong vùng. Hiện nay ông Dự cũng là người được toàn họ giao cho trọng trách trông nom, bảo vệ cẩu mộ. Vừa nghe chúng tôi thốt lên từ "mộ chó", ông Dự tỏ vẻ không vui hỏi lại:"Các cậu ở đâu đến mà nói linh tinh vậy?- Gia tộc chúng tôi thờ thần Mẫu Khuyển, mộ Mẫu Khuyển chứ không phải là chó...".
Thế rồi ông Dự bắt đầu kể về câu chuyện truyền thuyết xa xưa, li kì với niềm tự hào:
“Thời Sơn Tinh, Thủy Tinh gây chiến với nhau. Thủy Thần (Thủy Tinh) dâng nước ngập hết làng trên, xóm dưới ở vùng đất Thanh Sơn này.Tất cả dân chúng đều bị nước của Thủy Tinh cuốn trôi, chết trong biển nước, chỉ còn một đứa bé của gia đình nọ còn sống sót vì đứng trên mô đất cao. Rồi mô đất ấy được Sơn Thần bốc lên cao dần, cao dần nên Thủy Thần dâng nước đến đâu cũng không cuốn được đứa bé này. Đứa bé thoát chết, và rồi chẳng biết từ đâu xuất hiện một con chó đã cứu và nuôi đứa bé khôn lớn. Sau này người ta đồn rằng con chó ấy là "Mẫu Khuyển" trời phái xuống để cứu giúp dân làng. Còn đứa bé kia chính là ông tổ của người Mường ở vùng đất Thanh Sơn này"
Kể xong, ông Dự bảo: "Đáng ra tất cả người Mường ở đất Thanh Sơn đều phải thờ Mẫu Khuyển, và mộ Mẫu Khuyển của chúng tôi đã được công nhận là di tích lịch sử văn hóa" (?!). Nhưng khi được hỏi về tấm bằng công nhận ấy, thì ông Dự bảo "Dòng tộc chúng tôi chưa mang về, nên không có ở đây?".
Vừa chăm chú nghe truyền thuyết li kỳ mà ông Dự kể, chúng tôi vừa ngó lên bàn thờ gia tiên. Quả thực rất kỳ lạ: Bàn thờ gia tiên nhà ông Dự là một bức ảnh mộ Mẫu Khuyển được đóng khung cẩn thận treo chính giữa ban thờ, rồi hai bên mới là di ảnh của ông bà, tổ tiên.
Như để minh chứng cho những gì mình nói, ông Dự đi vào nhà trong lấy từ tủ ra một cuốn sổ chép tay về những truyền thuyết về Mẫu Khuyển và mộ Mẫu Khuyển của gia tộc nhà mình.
Cứ lưu truyền như vậy, 7-8 đời nay người của dòng họ Đinh Công vẫn ngày ngày hương hỏa cho ngôi mộ Mẫu Khuyển. Toàn thể dòng họ luôn nhắc nhau: "Đừng có ai động mồ, động mả Mẫu Khuyển sẽ sống không lành, kiểu gì cũng ốm đau, cuộc sống không khá lên được đâu."
![]() |
Ảnh ngôi mộ Mẫu Khuyển được treo trang trọng giữa ban thờ ở nhà ông trưởng họ Đinh Công Dự. |
Cả họ góp tiền xây mộ
Để thỏa lòng tò mò của chúng tôi về ngôi mộ Mẫu Khuyển được chụp vào ảnh treo trên ban thờ gia tiên, ông Đinh Công Dự quyết định đưa chúng tôi đi thăm. Qua mấy cái rẽ men theo đường núi đất đỏ, phía trước mắt chúng tôi là một cánh đồng lúa xanh thăm thẳm, yên bình với những nếp nhà đơn sơ bám vào sườn đồi phía xa xa.
Đi bộ một đoạn thì chúng tôi đều bất ngờ vì trước mắt là một ngôi mộ khá lớn. Ông Đinh Công Dự dừng lại, tự hào giới thiệu: "Đây chính là mộ Mẫu Khuyển của dòng tộc Đinh Công chúng tôi đã xây lên và thờ phụng ngày ngày."
Ngôi mộ oai nghiêm nằm sát sườn đồi, phía dưới là màu xanh bạt ngàn của cánh đồng lúa và núi rừng bao quanh. Tuy không màu mè nhưng với diện tích khá lớn cùng với cách xây bậc bệ đàng hoàng khiến ai nhìn thấy cũng phải trầm trồ. Bên trên ngôi Mẫu Khuyển của dòng tộc Đinh Công còn có những dòng chữ Nho đầy bí ẩn. Theo ông Dự: "Những dòng chữ trên ngôi mộ chỉ có một số người cao niên và có uy tín trong gia tộc Đinh Công biết mà thôi."
Trước đây, ngôi cẩu mộ này chỉ là một mô đất nhô lên cao với truyền thuyết mà ông Dự kể rằng khi con chó chết đã được gia đình của đứa bé cho vào nồi đồng chôn cất cẩn thận. Ngôi mộ ấy sau này được dòng tộc Đinh Công tìm thấy nhờ một thầy mo am thông phong thủy, địa lý trong vùng giúp. Đến năm 2001, dòng họ Đinh Công đã họp và nhất trí mỗi hộ góp 100.000-150.000 đồng, tùy vào điều kiện kinh tế của các hộ trong dòng tộc, để lấy kinh phí xây mộ to đẹp cho Mẫu Khuyển. Trong quá trình xây này, thanh niên trai tráng trong các hộ còn phải bỏ thêm sức lao động, đồng thời nhà nào có sẵn gạch thì chuyển tới sung công... Dòng họ Đinh Công cứ thế xây ốp vào mô đất nhô lên mà ông thầy địa lý đã tìm cho, chứ không ai dám động cuốc, xẻng để xem bên dưới thực sự có nồi đồng chôn Mẫu Khuyển hay không?
Sau 2 tuần xây dựng khẩn trương, mộ Mẫu Khuyển đã được hoàn thành với chiều dài 3m90, chiều rộng 3m80, chiều cao tính từ tầng thấp nhất lên đến tận chóp mộ cao trên 4m. Diện tích ngôi mộ lên đến gần 15m2.
Ông Đinh Công Dự còn đưa ra vài minh chứng cho cái thiêng của ngôi mộ như: Trước đây có người đến gần mộ Mẫu Khuyển làm gỗ, sau đó nhà ông ta suýt cháy nên phải vội ra cúng tạ. Hay như một ông trồng chuối ở khu mộ về bị ốm liền 3 ngày, 3 đêm. Người nhà phải ra nhổ bỏ chuối, rồi làm lễ gồm một lợn, một gà cầu xin Mẫu Khuyển tha cho thì mới hết bệnh...
Thậm chí người ta còn đồn nhau, trong dòng họ Đinh Công, ai mà ăn thịt chó sẽ bị rụng răng, mù mắt,....Nhưng thực tế ông Dự bảo cũng có người trong dòng họ đi chơi xa, ăn thịt chó nhưng chưa thấy làm sao cả. Còn riêng cỗ bàn trong dòng tộc thì cấm ai được thịt chó làm cỗ.
Chính từ những lời đồn đại lan ra mà đến hôm nay những người Mường ở đây đều ngại, không ai dám có lời lẽ và xâm hại đến phần mộ của Mẫu Khuyển kia.
Lời giải
Khi chúng tôi tìm đến Sở Văn hóa-thể Thao & Du lịch Phú Thọ hỏi thì cơ quan chức năng ở đây đều ngơ ngác, không hề biết gì về ngôi mộ Mẫu Khuyển của dòng tộc Đinh Công ở Tân Minh, Thanh Sơn. Ông Đặng Đình Thuận- Trưởng phòng di tích, di sản, danh thắng của Sở VHTT-DL Phú Thọ khẳng định: Chưa có bất cứ một văn bản nào của các cơ quan chức năng nói đến mộ Mẫu Khuyển của dòng họ Đinh Công ở Thanh Sơn. Ông Thuận khẳng định, ngôi mộ đó chưa bao giờ được công nhận là di tích lịch sử văn hóa và cũng không hề có trong danh mục những địa danh liên quan đến lịch sử, văn hóa của vùng đất Phú Thọ.
Theo những nhà nghiên cứu cùng một số tài liệu chúng tôi có được thì hầu hết các dân tộc thiểu số ở Việt Nam không có tục thờ chó. Bởi chó là biểu tượng của thế giới bên dưới, của ban đêm, bóng tối. Chó cũng tượng trưng cho điều không may mắn...
Hiếm hoi như ở Hà Nội có đền Cẩu Nhi, nhưng cũng đã từng gây tranh cãi. Ở một số làng quê vẫn còn những con chó đá, nhưng nó cũng chỉ đứng canh ngoài cửa đền, đình, miếu, nghĩa trang. Qua đó có thể thấy mộ Mẫu Khuyển ở Thanh Sơn là trường hợp rất hiếm gặp, dị thường.

Lái xe như diễn xiếc trên đường phố, cô gái nói mình mắc bệnh tâm thần
Pháp luật - 4 giờ trướcLàm việc với công an, cô gái thừa nhận hành vi lái xe buông hai tay, không đội mũ bảo hiểm, đồng thời xuất trình giấy xác nhận mắc bệnh tâm thần.

Công an nhận định ban đầu nguyên nhân gây ra vụ cháy nhà làm 4 người tử vong
Thời sự - 5 giờ trướcCơ quan công an vừa đưa ra nhận định ban đầu về nguyên nhân gây ra vụ cháy nhà làm 4 người tử vong ở TP Mỹ Tho, Tiền Giang - là do sự cố chập điện gần vị trí cầu thang lên gác.

Bắt 8 đối tượng chạy xe rượt đuổi, dùng vỏ chai bia đánh người
Pháp luật - 6 giờ trướcGĐXH - 8 đối tượng ở Huế đi xe máy rượt đuổi 2 nam thanh niên, sau đó dùng vỏ chai bia đánh vào đầu khiến một người bị thương hiện đang điều trị tại bệnh viện.

Hà Nội đề nghị kiểm tra, đưa ra phương án xử lý các trụ sở bỏ hoang hàng chục năm ở Hà Đông
Đời sống - 6 giờ trướcGĐXH - UBND TP Hà Nội vừa có văn bản gửi các cơ quan trung ương liên quan, đề nghị rà soát và có phương án xử lý 3 trụ sở nhà nước bị bỏ hoang nhiều năm tại phố Tô Hiệu (phường Nguyễn Trãi, quận Hà Đông), tránh gây lãng phí tài sản công.

Chi tiết lịch nghỉ lễ 30/4 - 1/5 năm 2025 mới nhất cho học sinh Hà Nội
Giáo dục - 6 giờ trướcGĐXH - Nhân dịp kỷ niệm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4) và Ngày Quốc tế Lao động (1/5), học sinh sẽ được nghỉ lễ kéo dài 5 ngày liên tục.

Gió mùa Đông Bắc tràn xuống, thời tiết miền Bắc thay đổi ra sao?
Thời sự - 6 giờ trướcGĐXH - Theo dự báo thời tiết, từ chiều tối và tối 12/4, không khí lạnh tràn về, nhiều khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ bắt đầu có mưa lớn kèm dông mạnh, nhiệt độ giảm sâu.

Thanh niên tử vong cạnh xe máy trên quốc lộ
Xã hội - 10 giờ trướcGĐXH - Trong lúc đi làm đồng, người dân Hà Tĩnh phát hiện một thanh niên tử vong bên cạnh chiếc xe máy trên quốc lộ 8A.

Ngày sinh Âm lịch của người có cuộc đời thuận buồm xuôi gió, tài lộc từ đó mà hanh thông
Đời sống - 10 giờ trướcGĐXH - Những người sinh vào ngày Âm lịch này là người có phúc khí, ít gặp khó khăn, trắc trở trong cuộc sống.

Vụ trẻ 20 tháng tuổi bị bảo mẫu đánh ở Quảng Nam: Tình tiết giúp gia đình phát hiện con bị đánh
Giáo dục - 12 giờ trướcGĐXH - Phụ huynh cháu bé 20 tháng tuổi bị bảo mẫu bạo hành ở Quảng Nam đã viết đơn gửi cơ quan công an yêu cầu điều tra, trừng trị nghiêm minh bảo mẫu đã đánh đập trẻ một cách dã man.

Xót xa cảnh em bé 20 tháng tuổi bị bảo mẫu hành hạ dã man tại cơ sở mầm non tư thục
Pháp luật - 12 giờ trướcGĐXH - Cơ quan chức năng tỉnh Quảng Nam đang khẩn trương vào cuộc điều tra, làm rõ vụ bảo mẫu có hành vi xách ngược chân, đánh đập dã man trẻ 20 tháng tuổi tại một cơ sở mầm non tư thục trên địa bàn.

Ngày sinh Âm lịch của người có cuộc đời thuận buồm xuôi gió, tài lộc từ đó mà hanh thông
Đời sốngGĐXH - Những người sinh vào ngày Âm lịch này là người có phúc khí, ít gặp khó khăn, trắc trở trong cuộc sống.