Lùng mua “dầu Đế vương”

Tinh dầu Ngọc Am được tìm mua ráo riết nhằm phục vụ nhu cầu làm đẹp trong thời tiết hanh khô, rét mướt và… làm quà tặng sếp. Nhưng không ít người đã phải "ngậm quả đắng" khi chi nhiều triệu đồng mà vẫn "dính" tinh dầu thông hoặc pơ mu.

 

Gỗ lũa Ngọc Am được cho là có công dụng trừ tà. Ảnh: H.H

 

Gỗ Ngọc Am vốn được biết đến là loại cây thuộc họ Hoàng đàn. Đó là loài cây gỗ lớn có tên Ngọc Am sống trên các vùng núi đất từ Quế Phong - Nghệ An tới Tây Côn Lĩnh - Hà Giang, là loài Sa mu dầu.

Ngọc Am bỗng dưng bị săn lùng ráo riết là bởi người ta cho rằng các bậc đế vương xưa đã chuộng dùng gỗ Ngọc Am đẽo gọt thành bồn tắm, giường, ghế... Tinh dầu Ngọc Am được chiết xuất từ gỗ Ngọc Am được đồn thổi: Khi hòa vào nước tắm sẽ tăng cường sức khỏe  cho cơ thể, da dẻ hồng hào; nếu tắm bằng bồn gỗ Ngọc Am sẽ giúp cơ thể thải độc tố, lưu thông khí huyết, ngăn ngừa rôm sảy, cơ thể sảng khoái. Hương thơm của Ngọc Am còn xua đuổi được côn trùng. Hiện chưa có công trình nghiên cứu khoa học hoàn chỉnh nào về công dụng thực sự của gỗ, cũng như tinh dầu Ngọc Am. Nhưng những lời đồn thổi về loại "gỗ đế vương", có nhiều công dụng kỳ diệu đã khiến Ngọc Am bị săn lùng ráo riết.

Cây Ngọc Am sống nhiều ở rừng Hoàng Su Phì (tỉnh Hà Giang). Trước đây, nó chủ yếu chỉ được tạc tượng Phật hoặc tạc hình các con vật quý bày trong nhà. Nhưng nay gỗ Ngọc Am còn được cho là có thể "trừ tà khí, mang lại may mắn cho gia chủ", nên càng nhiều người mong muốn có bằng được "lá bùa" ấy trong nhà.

Anh Cao Văn Tuấn, vốn là một doanh nhân có tiếng ở TP Hải Phòng lặn lội lên tận Hà Giang để tìm mua những tảng gỗ lũa Ngọc Am. "Nhiều người quan niệm chơi gỗ mà không có lấy tảng Ngọc Am nào trong nhà thì chưa phải là sành điệu. Tôi thì rất thích mùi thơm của Ngọc Am, hơn nữa cũng muốn làm phong phú, đầy đủ cho bộ sưu tập gỗ lũa của mình nên phải tìm mua bằng được", anh Tuấn kể. Đáp ứng theo nhu cầu thị trường, vài năm gần đây, những khối gỗ lớn thường được giữ lại để tạo thế hoặc tạo hình con vật, còn gỗ nhỏ được đem chiết xuất lấy tinh dầu. 

 

Nhiều người tin rằng, ngâm mình trong bồn gỗ ngọc am cùng vài giọt tinh dầu tốt cho sức khỏe.

Theo giới chơi gỗ thì Ngọc Am quý nhất là phần gốc của cây gỗ, được gọi là ngọc. Những phần thô xấu, nhỏ còn lại thì khó chế tác thành những tảng lũa lớn có giá trị nên chúng thường được dùng để chiết xuất tinh dầu Ngọc Am.

Những lời đồn thổi về công dụng kỳ diệu của tinh dầu loài gỗ đế vương đã khiến cho loại tinh dầu này được bán với giá nhiều triệu đồng/1 lít. Trên các trang mạng, có vô số những thông tin về công dụng của tinh dầu Ngọc Am, như: "Tinh dầu Ngọc Am có nhiều tác dụng như: bôi vào chỗ sưng tấy do ngã, diệt khuẩn, khử mùi, xua đuổi côn trùng, giúp tinh thần sảng khoái. Tinh dầu Ngọc Am hòa với nước khi tắm giúp da dẻ hồng hào, giúp cơ thể thoải mái (ngày xưa chỉ có cung tần mỹ nữ vua chúa và quan lại có chức cao mới được dùng loại tinh dầu này"). Một loạt các số điện thoại, trang web bán tinh dầu Ngọc Am cũng xuất hiện phục vụ nhu cầu của thị trường. Topic có tên crazybo... viết: "Chuyên bán buôn, bán lẻ dầu Ngọc Am với giá tốt. Dầu này rất quý... Mỗi lần tắm chỉ cần cho từ 1-5 giọt vào là cảm thấy thoải mái tinh thần ngay (cái này trước dùng cho vua chúa mà). 1 lít có thể dùng được 1 năm.. Bác nào có nhu cầu, gọi em nha".

Đi kèm với tinh dầu Ngọc Am, các trang quảng cáo còn cho rằng nếu tắm bằng bồn làm từ gỗ Ngọc Am có pha vài giọt tinh dầu thì công dụng sẽ càng thần kỳ hơn. Các loại bồn tắm được gắn mác "bồn tắm trị liệu bằng gỗ Ngọc Am" vì vậy cũng nhan nhản khắp nơi với những lời "có cánh" như: "Tắm và ngâm bằng bồn gỗ Ngọc Am giúp cơ thể thải độc tố, lưu thông khí huyết làm cho da dẻ hồng hào săn chắc, giảm bớt vết chân chim, loai bỏ mụn, ngăn ngừa rôm xảy... Mùi thơm tỏa ra giúp tinh thần sảng khoái". Ngay cả cách sử dụng lò xông tinh dầu cũng được hướng dẫn tỉ mỉ. Ngay cả cách xông hương nhanh cũng được hướng dẫn kỹ phục vụ cho những đối tượng ít có thời gian như chỉ cần nhỏ khoảng 10ml nước ấm vào lò xông, nhỏ 3 - 5 giọt tinh dầu, đốt nến tealight sau khoảng 20 phút thì thổi tắt nến.

 

Một chai tinh dầu ngọc am được rao bán trên mạng.

Không chỉ các trang mạng chuyên về mỹ phẩm mà một loạt các cơ sở sản xuất gỗ Ngọc Am đóng trên địa bàn tỉnh Hà Giang như cơ sở Q.V cũng tiếp thị tinh dầu Ngọc Am kèm theo đầy đủ thông tin, địa chỉ, điện thoại. Trong khi giá bán tinh dầu Ngọc Am thật, theo một số người sành sỏi trong giới chơi gỗ thì giá phải lên tới nhiều triệu đồng thì giá tinh dầu Ngọc Am được giới thiệu ở đây lại rất "mềm". Như trang mạng mypham... chỉ rao bán với giá 150 nghìn đồng/10ml hoặc 280/20ml.

Ngay cả những cấm kỵ hay chú ý khi sử dụng tinh dầu Ngọc Am cũng được đăng tải đầy đủ, kỹ càng. Ví như không để tinh dầu tiếp xúc trực tiếp vào vết thương hở, vào mắt hay vùng nhạy cảm; không ăn, uống tinh dầu; bảo quản chai thủy tinh tối màu, để nơi khô ráo, thoáng mát, tránh tránh nắng mặt trời. Phụ nữ mang thai, trẻ nhỏ dưới 2 tuổi, người bệnh kinh niên dùng cần có sự chỉ định của bác sĩ.

Tuy nhiên, theo kinh nghiệm của doanh nhân Cao Văn Tuấn- người sưu tầm gỗ có uy tín ở thành phố Hoa phượng đỏ thì rất khó mua được tinh dầu Ngọc Am thật. "Làm gì có chuyện mua tinh dầu ở Hoàng Su Phì dễ như mua rau. Phần nhiều tinh dầu trôi nổi trên thị trường là tinh dầu giả. Người ta dùng tinh dầu của cây thông hoặc pơ mu là chủ yếu, chỉ pha trộn một chút tinh dầu Ngọc Am thật trong đó mà thôi. Mà tinh dầu Ngọc Am cũng chủ yếu được chiết xuất từ những phần gỗ tạp chứ không phải phần ngọc gỗ. Một số nơi còn thu gom phần lá, rễ, cành của pơ mu về ép thành tinh dầu rồi gắn mác Ngọc Am", anh Tuấn cho hay. Tuy nhiên, anh Tuấn cho rằng theo kinh nghiệm của nhiều người thì nếu mua được tinh dầu Ngọc Am thật hòa vài giọt với nước ấm rồi ngâm mình trong đó thì khả năng diệt khuẩn rất tốt và lưu lại mùi thơm trên cơ thể rất lâu. Có người còn cho rằng chỉ cần một giọt tinh dầu Ngọc Am là giải được cơn say rượu .

Tuy nhiên, nghiên cứu của các nhà khoa học Việt Nam và Nhật Bản thì tinh dầu Ngọc Am lại có độc tố đối với tế bào, gây đông vón protein ở người và động thực vật. Các nhà khoa học cho rằng gỗ, tinh dầu Ngọc Am chỉ thích hợp với việc bảo tồn tế bào, bảo tồn xác ướp.

 

Gần đây, trong cuộc khai quật những ngôi mộ cổ ở Hưng Yên hay phường Nhật Tân (quận Tây Hồ, Hà Nội), các nhà khảo cổ phát hiện quan tài bằng gỗ Ngọc Am và tinh dầu Ngọc Am trong xác, quyện vào quần áo của xác ướp. PGS.TS Nguyễn Lân Cường cho hay, những bộ quần áo của xác ướp tại vườn đào Nhật Tân và những bộ gỗ ván thôi ở Hưng Yên sau khi khai quật xong, được để vào trong phòng kín ẩm thấp, nhiều muỗi, côn trùng nhưng chỉ sau một đêm, khi các nhà khảo cổ trở lại thì phát hiện tất cả muỗi và côn trùng trong phòng chết hết. Các nhà khảo cổ học cho rằng dầu Ngọc Am có tính kháng khuẩn và độc tính cao, điều này lý giải vì sao xác ướp ở dưới đất mà lại ít bị vi khuẩn xâm nhập phá huỷ. Như vậy, việc a dua theo trào lưu săn lùng tinh dầu ngọc am, trong khi chưa có nghiên cứu khoa học đầy đủ nào về công dụng làm đẹp hoặc công dụng thần kỳ nào khác - có khi "tiền mất tật mang".