Những quy định về nghỉ phép năm người lao động nên biết để được hưởng quyền lợi
GĐXH - Quy định về số ngày nghỉ phép năm hay nghỉ hàng năm là chế độ dành riêng cho người lao động, được quy định cụ thể tại Bộ Luật lao động 2019. Người lao động sẽ được nghỉ phép hằng năm như thế nào?
Nghỉ phép năm là gì?
Nghỉ phép năm là một quyền lợi của người lao động có đủ 1 năm làm việc cho người sử dụng lao động và được hưởng nguyên lương theo hợp đồng lao động.
Số ngày nghỉ phép trong năm là khoảng thời gian người lao động được quyền nghỉ ngơi (không tính ngày nghỉ cuối tuần, nghỉ lễ Tết hoặc nghỉ không hưởng lương và nghỉ việc riêng).
Quy định về số ngày nghỉ phép năm
Căn cứ tại Khoản 1 và Khoản 2 Điều 113 người lao động được nghỉ hàng năm theo quy định:
Người lao động làm việc đủ 12 tháng cho một người sử dụng lao động thì được nghỉ hằng năm, hưởng nguyên lương theo hợp đồng lao động như sau:
Được nghỉ 12 ngày làm việc đối với người làm công việc trong điều kiện bình thường;
Được nghỉ 14 ngày làm việc đối với người lao động chưa thành niên, lao động là người khuyết tật, người làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm;
Được nghỉ 16 ngày làm việc đối với người làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm.
Số ngày nghỉ hằng năm đối với người lao động làm việc chưa đủ 12 tháng cho một người sử dụng lao động được tính theo tỷ lệ tương ứng với số tháng làm việc.
Ngoài quy định về số ngày nghỉ phép năm khi còn làm việc thì tại Khoản 3, Điều 113 còn quy định các trường hợp nghỉ phép năm trong một số trường hợp cụ thể:
Trường hợp do thôi việc, bị mất việc làm mà chưa nghỉ hằng năm hoặc chưa nghỉ hết số ngày nghỉ hằng năm thì được người sử dụng lao động thanh toán tiền lương cho những ngày chưa nghỉ.
Khi nghỉ hằng năm mà chưa đến kỳ trả lương, người lao động được tạm ứng tiền lương theo quy định
Khi nghỉ hằng năm, nếu người lao động đi bằng các phương tiện đường bộ, đường sắt, đường thủy mà số ngày đi đường cả đi và về trên 2 ngày thì từ ngày thứ 3 trở đi được tính thêm thời gian đi đường ngoài ngày nghỉ hằng năm và chỉ được tính cho 1 lần nghỉ trong năm.

Số ngày nghỉ phép trong năm là khoảng thời gian người lao động được quyền nghỉ ngơi.
Cách tính số ngày nghỉ hằng năm
Cách tính ngày nghỉ phép có một số trường hợp đặc biệt. Căn cứ theo Điều 66, Nghị định số 145/2020/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Bộ luật lao động 2019, cách tính như sau:
- Số ngày nghỉ hằng năm của người lao động làm việc chưa đủ 12 tháng được tính như sau: lấy số ngày nghỉ hằng năm cộng với số ngày được nghỉ tăng thêm theo thâm niên (nếu có), chia cho 12 tháng, nhân với số tháng làm việc thực tế trong năm để tính thành số ngày được nghỉ hằng năm.
Công thức tính số ngày phép năm như sau:
Số ngày phép = [(Số ngày nghỉ phép khi làm đủ năm + Số ngày phép thâm niên (nếu có))/ 12] x Số tháng làm việc thực tế
- Trường hợp người lao động làm việc chưa đủ tháng, nếu tổng số ngày làm việc và ngày nghỉ có hưởng lương của người lao động (nghỉ lễ, Tết, nghỉ hằng năm, nghỉ việc riêng có hưởng lương theo Điều 112, Điều 113, Điều 114 và Điều 115 của Bộ luật Lao động) chiếm tỷ lệ từ 50% số ngày làm việc bình thường trong tháng theo thỏa thuận thì tháng đó được tính là 01 tháng làm việc để tính ngày nghỉ hằng năm.
- Toàn bộ thời gian người lao động làm việc tại các cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc khu vực nhà nước và doanh nghiệp nhà nước được tính là thời gian làm việc để tính ngày nghỉ hằng năm tăng thêm theo quy định tại Điều 114 của Bộ luật Lao động nếu người lao động tiếp tục làm việc tại các cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc khu vực nhà nước và doanh nghiệp Nhà nước.
Có được gộp số ngày nghỉ phép hằng năm?
Theo quy định tại Khoản 4, Điều 113, Bộ luật lao động 2019 thì người sử dụng lao động có trách nhiệm quy định lịch nghỉ hằng năm sau khi tham khảo ý kiến của người lao động và phải thông báo trước cho người lao động được biết. Trong đó:
Người lao động có thể thỏa thuận với người sử dụng lao động để nghỉ hằng năm thành nhiều lần hoặc nghỉ gộp.
Thời gian nghỉ gộp tối đa 3 năm một lần.
Không nghỉ hết phép năm xử lý thế nào?
Trường hợp người lao động không nghỉ hết số ngày nghỉ phép năm theo quy định sẽ được xử lý như sau:
- Trường hợp người lao động không nghỉ hết số ngày phép do thôi việc hoặc bị mất việc làm thì người lao động sẽ được người sử dụng lao động thanh toán tiền lương cho những ngày được nghỉ phép chưa nghỉ.
- Trường hợp không nghỉ hết ngày nghỉ phép trong năm do không có nhu cầu nghỉ mà vẫn tiếp tục đi làm thì người sử dụng lao động không phải thanh toán tiền lương cho những ngày nghỉ phép chưa nghỉ.
Như vậy, người lao động không nghỉ hết phép năm do không có nhu cầu nghỉ sẽ không được thanh toán bằng tiền theo số ngày nghỉ phép còn thừa khi kết thúc năm. Tuy nhiên, pháp luật hiện nay cũng cho phép người lao động được thỏa thuận với doanh nghiệp để gộp ngày nghỉ phép còn dư sang các năm tiếp theo.
Có được tạm ứng tiền lương khi nghỉ phép năm?
Theo quy định khi nghỉ phép năm mà chưa đến kỳ trả lương, người lao động được tạm ứng tiền lương theo quy định.
Cụ thể, khi nghỉ phép năm, người lao động được tạm ứng một khoản tiền ít nhất bằng tiền lương của những ngày nghỉ.

Người lao động có thể thỏa thuận với người sử dụng lao động để nghỉ hằng năm thành nhiều lần hoặc nghỉ gộp. Ảnh minh họa: TL
Trường hợp nào được tính thêm thời gian đi đường khi nghỉ phép năm?
Khi nghỉ phép năm, nếu người lao động đi bằng các phương tiện đường bộ, đường sắt, đường thủy mà số ngày đi đường cả đi và về trên 2 ngày thì từ ngày thứ 3 trở đi được tính thêm thời gian đi đường ngoài ngày nghỉ hằng năm và chỉ được tính cho 1 lần nghỉ trong năm.
Ngày nghỉ hằng năm tăng thêm theo thâm niên làm việc
Tại Điều 114, Bộ luật lao động 2019 quy định: Người lao động cứ đủ 5 năm làm việc cho một người sử dụng lao động thì số ngày nghỉ hằng năm của người lao động được tăng thêm tương ứng 1 ngày.
Ví dụ: Người lao động làm việc đủ 12 tháng, làm công việc trong điều kiện bình thường được nghỉ phép trong năm là 12 ngày làm việc. Khi có đủ từ 5 năm làm việc cho 1 người lao động trở lên thì số ngày nghỉ phép năm tăng lên 13 ngày.
Tương tự ngày nghỉ phép năm tăng lên 15 ngày đối với công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc người lao động chưa thành niên, lao động là người khuyết tật; tăng lên 17 ngày đối với người làm việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm.
Không cho người lao động nghỉ phép năm, người sử dụng lao động bị xử lý ra sao?
Trường hợp không cho nhân viên nghỉ phép năm, người sử dụng lao động sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính từ 10 đến 20 triệu đồng về lỗi vi phạm quy định của pháp luật về nghỉ hằng tuần hoặc nghỉ hằng năm hoặc nghỉ lễ, Tết theo Khoản 2, Điều 18 Nghị định 12/2022/NĐ-CP.

Số cuối ngày sinh Âm lịch của người có 'vàng ẩn trong mệnh'
Đời sống - 9 giờ trướcGĐXH - Người có ngày sinh Âm lịch này được thần số mệnh đặc biệt ưu ái, cuộc đời hạnh phúc, bình yên, tiền tài không cầu cũng đến.

Từ 1/7/2025, hàng triệu người dùng loại thẻ ATM dạng này cần lưu ý nếu không muốn bị ngừng giao dịch
Đời sống - 9 giờ trướcGĐXH - Hàng loạt ngân hàng thương mại đã chính thức thông báo đến khách hàng về việc sẽ ngừng giao dịch đối với các loại thẻ ATM từ kể từ ngày 1/7/2025. Người dân cần lưu ý điều gì?

Các con giáp tuổi Tý, Sửu, Mão, Thìn, Tỵ, Mùi, Thân, Hợi đón nhận điều mới trong tuần 19/5 - 25/5 từ sự nghiệp đến tài chính
Đời sống - 11 giờ trướcGĐXH – Chuyên gia phong thủy Nguyễn Song Hà cho biết, trong tuần 19/5 - 25/5 từ sự nghiệp đến tài chính, các con giáp tuổi Tý, Sửu, Mão, Thìn, Tỵ, Mùi, Thân, Hợi sẽ có những điều đặc biệt dưới đây.

Hàng triệu người cần nâng cao cảnh giác trước cái bẫy 'bay sạch tiền' khi trao tay tài khoản
Đời sống - 11 giờ trướcGĐXH - Chỉ vì ham lời vài trăm nghìn đến vài triệu đồng từ việc mua bán tài khoản TikTok, nhiều người bất ngờ "bay màu" tài khoản ngân hàng. Một chiêu thức lừa đảo mới xuất hiện trong các nhóm kín, đẩy người dùng vào cảnh tiền mất, TikTok cũng không còn.

2 sinh viên bị đuối nước, tử vong thương tâm khi đi tắm hồ ở Hà Nội
Đời sống - 12 giờ trướcGĐXH - Sáng 20/5, có 3 sinh viên của một trường đại học trên địa bàn TP Hà Nội trong lúc rủ nhau đi tắm hồ tại huyện Thạch Thất thì không may xảy ra đuối nước. Sự việc khiến 2 nạn nhân tử vong, 1 người khác may mắn được cứu sống.

Cảnh báo gấp: Hàng triệu người đang dùng Android đang bị mã độc mới tấn công, nguy cơ mất sạch tài khoản ngân hàng
Đời sống - 13 giờ trướcGĐXH - Người dùng Android đang trở thành mục tiêu tấn công của một biến thể mã độc mới nguy hiểm, ngụy trang dưới lớp vỏ ứng dụng AI "DeepSeek". Hàng loạt ngân hàng phát đi cảnh báo khẩn cấp. Nếu không cảnh giác, bạn có thể “bay màu” tài khoản chỉ trong vài giây.

Top con giáp bứt phá ngoạn mục nửa cuối 2025, số dư tài khoản tăng vùn vụt
Đời sống - 14 giờ trướcGĐXH - Bước vào nửa cuối năm 2025, những con giáp sau được dự đoán có vận tài chính chuyển biến rõ rệt, từ thu nhập đến công việc.

Vào cua tốc độ cao, xe máy đối đầu xe khách khiến một người tử vong ở Tuyên Quang
Đời sống - 14 giờ trướcGĐXH - Xe máy di chuyển với tốc độ cao, khi đến khúc cua đã lấn hẳn sang làn đường ngược chiều sau đó tông thẳng vào đầu xe khách từ hướng ngược lại. Vụ tai nạn khiến người điều khiển xe máy tử vong tại chỗ.

Đất không giấy tờ thuộc diện bị thu hồi có được bồi thường theo quy định mới?
Đời sống - 18 giờ trướcGĐXH - Đất không giấy tờ thuộc diện bị thu hồi có được Nhà nước bồi thường là vấn đề được nhiều người quan tâm. Luật Đất đai 2024 quy định rõ về việc bồi thường cho đất không có giấy tờ khi Nhà nước thu hồi đất.

Từ việc xe tự trôi cán tử vong người chờ đèn đỏ: Dừng, đỗ ô tô thế nào để không gây họa?
Xã hội - 1 ngày trướcKhi tài xế cho dừng – đỗ ô tô, cần về số 0 với xe số sàn, số P với xe số tự động kết hợp kéo phanh tay cẩn thận trước khi rời khỏi xe.

Các con giáp tuổi Tý, Sửu, Mão, Thìn, Tỵ, Mùi, Thân, Hợi đón nhận điều mới trong tuần 19/5 - 25/5 từ sự nghiệp đến tài chính
Đời sốngGĐXH – Chuyên gia phong thủy Nguyễn Song Hà cho biết, trong tuần 19/5 - 25/5 từ sự nghiệp đến tài chính, các con giáp tuổi Tý, Sửu, Mão, Thìn, Tỵ, Mùi, Thân, Hợi sẽ có những điều đặc biệt dưới đây.