Hà Nội
23°C / 22-25°C

Niềm vui xóm chài ven sông Lam

Thứ hai, 08:30 14/09/2009 | Dân số và phát triển

Giadinh.net - Triền sông thoai thoải, hàng chục chiếc thuyền neo đậu san sát bên nhau. Lâu lắm rồi, làng chài Giang Thủy, xã Thanh Giang, huyện Thanh Chương, Nghệ An mới có một ngày đông vui như thế. Lũ trẻ được lên bờ, chạy nhảy, đùa nghịch huyên náo cả bến sông.

Quanh năm rong ruổi đầu ghềnh cuối bãi, nếu không có những ngày như ngày hội truyền thông dân số, thì phải chờ đến Tết, dân làng mới có dịp gặp nhau đông đủ...
 

Truyền thông dân số ở Giang Thủy (Ảnh: H.Hà).

Khổ vì đông con

Chúng tôi về bến đò Hà, nơi có gần 100 hộ gia đình vạn chài Giang Thủy vừa dong thuyền về sau khi nhận được giấy mời hay lời nhắn của xã rằng về để tham gia ngày hội truyền thông dân số. Trên bãi bồi, những đứa trẻ da đen nhẻm, áo quần ướt lướt thướt, đang “tranh thủ” giây phút hiếm hoi lên bờ đùa nghịch. Năm tháng qua đi, ở đâu đó, cuộc sống của mọi người đã đỡ vất vả hơn, thì xóm vạn chài Giang Thuỷ vẫn trôi nổi trên đầu ngọn sóng. Nghèo túng, thất học, mù chữ... bao năm qua vẫn “song hành” cùng xóm làng, như những con sóng bạc đầu vẫn xô nhau chạy mãi.
 
Tìm đến thuyền ông Nguyễn Thanh Việt, lúc đại gia đình 3 thế hệ của ông đang chuẩn bị cho bữa cơm chiều. Gần 10 con người chen chúc nhau trên con thuyền rộng chưa đầy 10m2. Bữa cơm chỉ là gói mì tôm nấu loãng làm canh chan, mấy quả cà muối. Ông Việt năm nay 59 tuổi, đau lâu ốm dài nhưng vẫn là lao động chính trong nhà. Bệnh tình nặng hơn, đi khám, bác sĩ bảo bị ung thư, chữa trị rất tốn kém. Không có tiền chữa bệnh, nên ông cứ một mình chịu đau đớn, gầy mòn như thế. Vợ mất cách đây chưa lâu, 6 người con của ông cũng nối nghiệp cha mẹ, lần mò, kiếm kế sinh nhai trên khúc sông này. Nếu con cái là của để dành, thì lẽ ra ông phải giàu có lắm. Thế nhưng, đời con ông cũng chẳng khá hơn. Mỗi đứa lại có đến 4- 5 đứa con nên ông Việt cũng khi nhớ, khi quên, lẫn lộn cả tên các cháu... Cạnh nốc (thuyền) nhà ông Việt, là “nhà”chị Nguyễn Thị Lựu, năm nay 35 tuổi, nhưng đã có 5 đứa con cả trai và gái. Chị đang cố gắng cho 2 đứa đầu đi học, nhưng khả năng chúng cũng chỉ được học hết cấp I để không bị mù chữ như bố mẹ thôi. Lũ trẻ ở làng chài đều thế cả. Hiếm hoi lắm mới có gia đình cho con học lên cấp III. Tôi nhìn sang “nhà” của chị Liên- anh Vinh, nhà ông Thành... nốc nào cũng chật người, chật trẻ con.

Cha truyền con nối, bao đời, người dân làng chài ven sông Lam này vẫn miệt mài như thế, bám sông lần hồi kiếm kế sinh nhai. Mọi hoạt động của người dân vạn chài đều trên sông nước, nhưng mơ ước có nước sạch để tắm rửa, ăn uống lại luôn luôn thường trực. Không có nước “ngọt”, họ múc nước sông để cho cặn đất lắng xuống rồi gạn lấy nước trong để ăn. Cũng chính vì vậy, mà biết bao dịch bệnh đều xuất phát từ đây. Nước sông ngày càng ô nhiễm nặng nề. Cá tôm thưa dần. Cuộc sống của dân vạn chài lại càng thêm vất vả.

Tiếp thêm luồng gió mới
 

Cộng tác viên Nguyễn Thị Dũng (ngồi thứ 3 từ trái sang) đang tuyên truyền chính sách DS-KHHGĐ tại hộ ông Nguyễn Thanh Việt.

Ông Nguyễn Bảo Hùng - Chủ tịch xã Thanh Giang tâm sự: “Họ sống phụ thuộc hoàn toàn vào sông nước. Đàn ông thì quăng câu, thả lưới. Đàn bà, trẻ con thì mò cua, cào hến, nướng cá. Bữa nhiều thì đem đi chợ Phuống bòn ít tiền. Một bộ phận khác làm nghề xúc cát, sỏi thì luôn rời làng đi xa, khi Bến Thuỷ, Nam Đàn, Đô Lương, lúc ngược nguồn sông Cả Những ngày mưa bão, nước sông lên cao không chài lưới; đào đãi được, thì nhiều nhà phải nhịn đói. Đây là bộ phận dân cư có đời sống thấp nhất xã. Mức thu nhập trung bình cả xã là 8,3 triệu đồng/năm/người, nhưng họ thì chỉ có thu nhập từ 1,2 triệu đến 1,8 triệu/người/ năm là tối đa”.

Chưa bao giờ xóm vạn chài Giang Thuỷ lại sáng và vui như thế. Ánh đèn từ sân khấu ngay trên bến sông hắt ra những con thuyền đang bồng bềnh trên sóng nước loang loáng, tròng trành. Từ mỗi con thuyền, ló ra những gương mặt đã bớt đi vẻ vất vả, mưa nắng, những đôi mắt lấp lánh, ấm áp... Những tiết mục văn nghệ của “văn công” xã tự biên tự diễn, xen kẽ với những bài truyền thông về dân số trở thành “đặc sản” được dân làng đón nhận nhiệt tình. Chiều nay, cán bộ trung tâm DS- KHHGĐ huyện và đội ngũ chuyên trách, cộng tác viên các xóm đã đến tận từng thuyền, thăm hỏi, thuyết phục và tư vấn các biện pháp, cung cấp các phương tiện tránh thai cho các gia đình. Nụ cười ngượng ngùng, vẻ xấu hổ đã biến mất, khi được nghe các cán bộ hướng dẫn biện pháp thực hiện KHHGĐ. Chị Trần Thị Liên (35 tuổi) tâm sự: “Vợ chồng tôi đã có 3 đứa, trai gái đều có cả rồi. Tôi không muốn sinh thêm nữa, vì đông con khổ lắm. Không có cho con ăn, mặc, học hành thì có tội. Lúc sinh xong đứa thứ 2 tôi đã muốn dừng, không đẻ nữa, nhưng rồi lại “vỡ” kế hoạch. Tôi sinh đứa thứ 3 ngay dưới chân cầu Bến Thủy, trên nốc nhà mình. Thực sự, lúc nào tôi cũng lo mình lại có bầu, lại đẻ...”.

Như nhiều người dân trong xóm, chị Liên và chồng chị là anh Trần Văn Vinh không sử dụng biện pháp tránh thai nào cả. Lênh đênh trên sông nước tháng này qua năm khác, họ không biết xã thường tổ chức Chiến dịch DS- KHHGĐ hàng năm. Mà biết thì cũng khó lòng về được. Chị Nguyễn Thị Dũng, xóm trưởng, kiêm CTV dân số, Chi hội trưởng phụ nữ xóm Giang Thuỷ, cho biết: “Xóm có gần 100 hộ dân nhưng mỗi năm chỉ gặp nhau đông đủ vào dịp Tết hoặc Rằm tháng Bảy, còn ngày thường thì mỗi nhà mỗi nơi. Muốn thông tin gì với các hộ thì phải ra chợ để xem có ai bán cá thì nhắn lại cho những người khác. Họp xóm, họp phụ nữ, thanh niên... phải tin trước đó cả tuần nhưng cũng không bao giờ về đủ, một nửa là đông lắm rồi”.

Không biết đêm liên hoan văn nghệ và các hoạt động truyền thông dân số có làm đổi thay cuộc sống của người dân xóm vạn chài hay không, nhưng chắc chắn đã thổi một luồng sinh khí mới, đã làm nhiều người hiểu ra, ý thức rằng việc sinh đẻ không chỉ là câu chuyện “dài tập” của nhà mình, làng mình, mà còn là bài toán khó về giáo dục, việc làm, an sinh xã hội... của đất nước. Và có lẽ một điều chắc chắn rằng, người dân ở  Giang Thuỷ và nhiều xóm làng vạn chài khác, rất cần những hoạt động mang tính cộng đồng như những buổi truyền thông DS- KHHGĐ hôm nay.

Ghi chép của Hồ Hà - Phan Nguyệt
thuhuyen
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Thanh niên 22 tuổi mắc bệnh 'khó nói' thừa nhận mắc sai lầm này

Thanh niên 22 tuổi mắc bệnh 'khó nói' thừa nhận mắc sai lầm này

Dân số và phát triển - 15 giờ trước

GĐXH - Thanh niên phát hiện mắc bệnh giang mai thừa nhận 1 tháng trước khi vào viện có quan hệ tình dục không an toàn.

Phụ nữ hút thuốc lá nguy cơ vô sinh, sảy thai và dị tật thai nhi

Phụ nữ hút thuốc lá nguy cơ vô sinh, sảy thai và dị tật thai nhi

Dân số và phát triển - 1 ngày trước

Hút thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu gây nên hàng loạt vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, đặc biệt ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản.

Thai phụ 36 tuổi vượt cạn thành công, thoát khỏi biến chứng nguy hiểm hiếm gặp

Thai phụ 36 tuổi vượt cạn thành công, thoát khỏi biến chứng nguy hiểm hiếm gặp

Dân số và phát triển - 2 ngày trước

GĐXH - Tưởng chừng không thể giữ được thai đến ngày sinh nở, một sản phụ bị nhau tiền đạo trung tâm đã may mắn được mổ lấy thai an toàn ở tuần thai thứ 37.

Mẹ đưa con gái 9X đi trữ trứng: Sợ hiếm muộn hay xu hướng của phụ nữ hiện đại ngại lập gia đình?

Mẹ đưa con gái 9X đi trữ trứng: Sợ hiếm muộn hay xu hướng của phụ nữ hiện đại ngại lập gia đình?

Dân số và phát triển - 3 ngày trước

GĐXH – Theo các bác sĩ, đối với các chị em chưa có ý định sinh con ngay nên khám tầm soát trước 30 tuổi để đánh giá chức năng buồng trứng và dự trữ buồng trứng. Nên thực hiện ngay việc trữ trứng khi có dấu hiệu suy giảm buồng trứng.

8 năm kết hôn mà chưa có thai, người phụ nữ 39 tuổi phát hiện nguyên nhân gây vô sinh vì lý do này

8 năm kết hôn mà chưa có thai, người phụ nữ 39 tuổi phát hiện nguyên nhân gây vô sinh vì lý do này

Dân số và phát triển - 3 ngày trước

GĐXH - Polyp tử cung có thể gây vô sinh, tỷ lệ polyp lòng tử cung ở phụ nữ vô sinh chiếm tỷ lệ khoảng 15-25%.

Nghệ An tập huấn ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong công tác dân số

Nghệ An tập huấn ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong công tác dân số

Dân số và phát triển - 3 ngày trước

GĐXH - Trong bối cảnh chuyển đổi số lan tỏa mạnh mẽ, Nghệ An tiên phong đưa trí tuệ nhân tạo (AI) vào công tác dân số, kỳ vọng tạo bước đột phá trong quản lý dữ liệu, dự báo biến động và nâng cao chất lượng dân số.

Truyền hơn 3 lít máu, cắt tử cung giành giật sự sống cho sản phụ bị băng huyết sau sinh

Truyền hơn 3 lít máu, cắt tử cung giành giật sự sống cho sản phụ bị băng huyết sau sinh

Dân số và phát triển - 4 ngày trước

GĐXH - Đứng trước ngưỡng cửa sinh tử, các bác sĩ buộc phải đưa ra quyết định khó khăn là cắt tử cung toàn phần để cầm máu và cứu sống sản phụ.

[Infographic] Bí quyết dinh dưỡng cho mẹ sau sinh

[Infographic] Bí quyết dinh dưỡng cho mẹ sau sinh

Dân số và phát triển - 5 ngày trước

Dinh dưỡng sau sinh quyết định trực tiếp đến nguồn sữa mẹ. Ăn đúng thực phẩm giúp mẹ lợi sữa, tránh món ăn gây mất sữa, đảm bảo con bú đủ và mẹ khỏe mạnh.

Bé 9 tuổi ở Hưng Yên hôn mê sâu, nguy kịch vì uống nhầm Methadon

Bé 9 tuổi ở Hưng Yên hôn mê sâu, nguy kịch vì uống nhầm Methadon

Dân số và phát triển - 6 ngày trước

GĐXH - Vừa qua, các bác sĩ bệnh viện Nhi Thái Bình (tỉnh Hưng Yên) cho biết đã tiếp nhận và xử trí thành công một ca ngộ độc Methadon đặc biệt nghiêm trọng. Bệnh nhi là bé N.Đ.H (9 tuổi, xã Thụy Anh, tỉnh Hưng Yên).

Người phụ nữ phải đi cấp cứu vì dùng thuốc tránh thai 10 năm

Người phụ nữ phải đi cấp cứu vì dùng thuốc tránh thai 10 năm

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

Khi đang ở nhà, người phụ nữ 45 tuổi bất ngờ choáng váng, nặng ngực và được đưa đi cấp cứu trong tình trạng nguy kịch. Bác sĩ xác định nguyên nhân do bệnh nhân dùng thuốc tránh thai kéo dài.

Top