Nơi chiến tranh chưa kết thúc
GiadinhNet - Trên quốc lộ 1A đoạn qua cầu Cấm, huyện Nghi Lộc (Nghệ An) bây giờ, ngày ngày hàng ngàn xe cộ nối đuôi nhau qua lại, chẳng thấy đâu dấu vết của một tuyến lửa ác liệt thời chống Mỹ.
Ông Nguyễn Văn Chúc (68 tuổi), xóm 1, xã Nghi Yên, Nghi Lộc, bị lòa một mắt do cuốc phải bom phát nổ. |
Tuyến lửa một thời
Trong suốt những năm tháng đế quốc Mỹ leo thang gây chiến phá hoại ra miền Bắc, khu vực cầu Cấm - thuộc 2 xã Nghi Long (Nam Cấm) và Nghi Yên (Bắc Cấm), huyện Nghi Lộc trở thành tuyến lửa, không một giây phút bình yên. Bởi nơi đây là cửa ngõ phía Đông và phía Nam của trạm trung chuyển hàng hóa, lương thực, quân lực… chi viện cho chiến trường miền Nam. Máy bay Mỹ điên cuồng dội bom xuống là hòng cắt đứt mạch giao thông chiến lược quan trọng này.
Tôi tìm gặp ông Võ Văn Nhạc (89 tuổi), xóm 13, xã Nghi Long, là xã đội trưởng, chỉ huy các lực lượng chiến đấu địa phương giai đoạn 1964-1972 phía Nam Cấm khi xưa. Đôi mắt mờ đục của người đi qua 2 cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ bỗng trở nên linh hoạt khi nhớ về một thời đạn bom khói lửa. “Ngày ấy, máy bay Mỹ liên tục đánh phá cả ngày lẫn đêm, rải bom từ cầu Cấm vào trong làng, người chết, nhà cháy không kể cho hết. Nhà tôi cũng bị bom đánh sập. Có gia đình hàng xóm bị bom đánh chết không còn một ai”.
Quanh khu vực cầu Cấm, không vùng nào mà không bị Mỹ đánh bom: Bom phá, bom bi, bom sát thương, bom từ trường… Theo thống kê, từ năm 1965 - 1972 máy bay Mỹ đã trút xuống Nghi Lộc 22.601 tấn bom các loại, với gần 1.900 trận đánh phá, trung bình mỗi người dân nơi đây chịu đựng trên 2 tấn bom! Bao nhiêu khốc liệt, bao nhiêu đau thương đã in hằn lên mảnh đất này.
Nhưng chiến tranh càng khốc liệt, lòng yêu nước, truyền thống cách mạng của người dân Nghi Lộc càng được nhân lên. Ông Nguyễn Văn Chúc (68 tuổi) xóm 1, xã Nghi Yên, phía Bắc cầu Cấm, hơn 9 năm làm dân quân chiến đấu ở địa phương, kể lại: “Quê mình đang ác liệt, hậu phương quan trọng không kém tiền tuyến, dân quân chúng tôi không lúc nào vắng mặt trên cầu. Cầu Cấm bị đánh sập liên tục, chúng tôi bắc thêm những cầu nhỏ trong làng để xe nhỏ có thể luồn vào đi qua. Những xe chở lương thực lớn, ban ngày chúng tôi đem vô giấu trong hào chiến đấu, hầm lô cốt, chờ tới đêm thì ghép cầu bằng những sà lan bằng sắt cho xe qua. Còn đoạn đường sắt bắc qua sông Cấm cứ đứt là nối lại ngay”.
Lòng đất chưa bình yên
Sau chiến tranh, quân dân Nghi Lộc đã ngay lập tức tiến hành các đợt rà phá bom mìn, khôi phục lại những tuyến giao thông bị tàn phá hư hỏng. Chỉ tính riêng trong 12 ngày 11-23/2/1973, đã rà phá được 398 quả bom trên tuyến đường 1A, đoạn cầu Cấm và dọc kênh nhà Lê.
Ngồi trong nhà nhìn ra, cách một quãng đồng xanh mướt ngô khoai, là cầu Cấm giờ đây xe cộ qua lại không ngừng, ông Nguyễn Văn Chúc vẫn không thể nào quên được một “tuyến lửa” ác liệt ngày nào. Ông kể lại, khi hòa bình rồi, nhiều đơn vị công binh đã về đây rà phá bom mìn, có lần 1 đơn vị gồm 5 đồng chí đều đã hi sinh vì bom bất ngờ phát nổ. Bản thân ông Chúc cũng là một nạn nhân của những quả bom nằm trong lòng đất, ngay sau khi chiến tranh kết thúc. “Đầu năm 1973, tôi ra đồng thì cuốc phải quả bom, bị hất văng ra xa, nằm viện mất 1 tháng, may mà chưa chết, nhưng con mắt phải thì bị lòa không nhìn thấy được nữa”, ông kể..
Một trong những phương tiện kiếm sống của người dân khu vực này chính là tự đi rà bom bằng các loại máy móc tự chế, đem bán sắt vụn lấy tiền hoặc lấy cánh bom làm vung, làm xoong, nồi... Đoạn cầu Cấm, bom đạn nằm sâu trong lòng đất, ở dưới sông, nên dân không tự rà được, còn vùng đồi thông gần đó vẫn có rất nhiều. Rà bom lấy sắt vụn trở thành phong trào rầm rộ của những người dân xóm 1, xóm 2, xóm 3 xã Nghi Yên, Nghi Lộc.
Hằng ngày, mỗi nhóm từ 5 – 7 người, mang theo đồ nghề dò tìm kim loại đi từ sáng sớm lên đồi thông và những vùng xung quanh. Phát hiện được quả bom nào thì đánh dấu lại, tới khoảng 5h chiều thì về. Đêm đến mới là lúc họ mang dụng cụ đi đào bom, vì đi ban ngày thì “bị công an bắt”. Những quả bom lớn có thể nặng tới 120kg vỏ và 84kg thuốc nổ, bán lấy tiền được khoảng 16 triệu đồng. Nhưng hiếm và “may lắm” mới gặp được những quả bom như thế. Còn lại là những quả vừa vừa “bằng cái chum” hoặc loại nhỏ như bom bi, bom sát thương, lựu đạn, đầu đạn…
Vụ thi thể đôi nam nữ dưới ao ở Bắc Giang: Hoàn cảnh cô gái đặc biệt khó khăn
Thời sự - 1 giờ trướcDo gia đình V. luôn có người ốm đau, phải lo tiền thuốc thang và chữa trị nên hoàn cảnh gia đình đặc biệt khó khăn.
Dùng thủ đoạn huy động vốn để lừa gần 8 tỉ đồng
Pháp luật - 2 giờ trướcGĐXH - Để lừa các nạn nhân, Huệ đưa ra thông tin gian dối về việc bản thân ký được hợp đồng với đại lý mua hàng hóa của 1 tập đoàn lớn và được chiết khấu phần trăm cao. Do tin tưởng đối tượng, nhiều người đã sập bẫy với số tiền hàng tỉ đồng.
Rủ nhau đi tắm, nam sinh lớp 9 gặp nạn dẫn đến tử vong
Xã hội - 2 giờ trướcGĐXH - Vào chiều qua, một nam sinh lớp 9 ở Hải Phòng cùng bạn rủ nhau đến khu vực hồ chứa Nhà máy nước Vật Cách tắm và không may bị đuối nước tử vong.
Ném đá văng vào nhà hàng xóm, 5 cháu nhỏ bị đánh bầm tím
Thời sự - 3 giờ trướcNăm cháu nhỏ trong lúc đùa nghịch ném đá không may văng vào nhà hàng xóm. Lúc này người phụ nữ cùng con trai trong nhà đi ra chửi, đánh đập các cháu nhỏ.
Lễ Quốc khánh 2/9/2024 được nghỉ mấy ngày?
Thời sự - 4 giờ trướcGĐXH - Dịp Lễ Quốc khánh năm 2024, cán bộ, công chức, viên chức và người lao động được nghỉ từ thứ Bảy ngày 31/8 đến hết thứ Ba ngày 3/9, kéo dài 4 ngày.
Nắng nóng sắp quay lại miền Bắc sau không khí lạnh gây mưa dông
Thời sự - 5 giờ trướcGĐXH - Từ ngày 10/5, nắng nóng có thể quay trở lại miền Bắc sau đợt mưa dông do ảnh hưởng không khí lạnh, tuy nhiên chưa đến mức độ gay gắt.
Đồng Nai: Hàng chục cảnh sát xuống giếng tìm bé trai mất tích
Thời sự - 6 giờ trướcBé trai đi chơi với bạn rồi bất ngờ mất tích. Gia đình cùng lực lượng chức năng đang nỗ lực tìm kiếm.
Tin sáng 5/5: Thông tin mới nhất vụ tạt sơn 6 ô tô ở Hà Nội; tiết lộ doanh thu khủng 'Lật mặt 7' sau một tuần công chiếu
Thời sự - 6 giờ trướcGĐXH - Công an quận Hoàng Mai (Hà Nội) đã bắt giữ nhóm đối tượng gây ra vụ 6 xe ô tô bị tạt sơn tại chung cư; sau 7 ngày công chiếu “Lật mặt 7: Một điều ước” của đạo diễn Lý Hải đã đạt doanh thu vượt mốc 200 tỷ đồng.
3 nhóm đối tượng được điều chỉnh tăng lương hưu từ 1/7/2024
Đời sống - 6 giờ trướcGĐXH - Bộ LĐ,TB&XH đã đưa ra phương án đề xuất tăng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội thực hiện từ ngày 1/7/2024 cùng với chính sách tiền lương mới. Ba nhóm đối tượng nào được điều chỉnh tăng lương hưu khi cải cách tiền lương?
Vụ nổ ở Đồng Nai khiến 6 người thiệt mạng: Lò hơi chưa có giấy tờ kiểm định
Thời sự - 14 giờ trướcTheo Sở Lao động, Thương binh và Xã hội tỉnh Đồng Nai, Công ty gỗ Bình Minh chưa đăng ký sử dụng thiết bị an toàn lao động, chưa có các giấy tờ kiểm định lò hơi.
Miền Bắc sắp đón nắng nóng khắc nghiệt sau hai đợt gió mùa Đông Bắc liên tiếp dồn xuống
Thời sựGĐXH - Theo dự báo thời tiết, khoảng giữa tháng 5 (15/5), khu vực Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ tiếp tục xuất hiện nắng nóng và nắng nóng gay gắt do áp thấp nóng phía Tây tiếp tục hoạt động mạnh.