Sự thật về thịt xông khói, lạp xưởng gây ung thư và cách ăn không gây hại sức khỏe
Năm mới sắp đến, các loại thực phẩm như thịt xông khói, lạp xưởng, xúc xích, giăm bông được rất nhiều người ưa chuộng. Tuy nhiên có tin đồn rằng những loại thịt này có nguy cơ gây ung thư, điều đó có đúng không?
Trong danh sách các chất gây ung thư do Trung tâm Nghiên cứu Ung thư Quốc tế của Tổ chức Ung thư Thế giới công bố, cá muối và thịt xông khói, lạp xưởng có chứa chất gây ung thư. Có thực sự những thực phẩm này không thể ăn được không? Những chất gây ung thư này đến từ đâu?
1. Nguồn chất gây ung thư trong lạp xưởng, thịt xông khói
Giống như lạp xưởng, thịt xông khói,… có rất nhiều nơi đã đã ướp muối trực tiếp trong vài ngày sau đó mới đem đi phơi khô, có những nơi sau khi ướp muối dùng lửa sấy khô, sau đó được lưu trữ ở nơi thông gió, bất luận là dùng phương thức nào, sẽ mang theo các chất đe dọa sức khỏe.
Ướp muối - nitrit, nitroso

Khi ướp thịt, rất nhiều muối sẽ được thêm vào để khử nước trong thịt và ức chế hoạt động của enzyme trong đó, từ đó đạt được mục đích lưu trữ. Người ta ước tính rằng hàm lượng natri trên 100 gram thịt xông khói là gần 800mg, gấp hơn mười lần lượng thịt lợn thông thường.
Một mặt, muối làm mất chất dinh dưỡng trong thịt. Mặt khác, tiêu thụ thịt xông khói trong thời gian dài dễ ăn quá nhiều muối, làm nghiêm trọng hoặc khiến huyết áp tăng cao, dao động thất thường, không tốt cho hệ thống tim mạch, và protein trong thị có chứa nitơ, có thể tạo ra nitrite sau quá trình chuyển hóa vi sinh vật. Tăng nguy cơ ung thư thực quản và dạ dày.
Nitrite có thể phản ứng với các axit amin trong thịt, hoặc phản ứng với các amin bậc 2 và bậc bốn trong đường tiêu hóa của con người và các sản phẩm tiêu hóa protein để tạo thành các hợp chất nitroso (NOC), đặc biệt là N-nitrosamine và Nitrosamides, chúng được công nhận là chất gây ung thư.
Xông khói - benzopyrene

Trong quá trình xông khói, chất béo của thịt động vật sẽ chảy ra do nhiệt độ cao, rơi vào than sẽ tạo ra lượng khói dày đặc, trong lượng khói này có nhiều chất độc hại, chẳng hạn như hydrocarbon thơm đa vòng, nhựa than đá, các hóa chất độc hại khác và có chất gây ung thư mạnh là benzopyrene. Một số thí nghiệm đã chứng minh rằng hít phải hoặc tiêu thụ lâu dài các loại thực phẩm có chứa hàm lượng benzopyrene cao có thể dễ dàng gây ung thư phổi, ung thư gan và ung thư đường tiêu hóa.
Vậy thật sự không thể ăn thịt xông khói, lạp xưởng hay sao?
Mặc dù chất gây ung thư có trong lạp xưởng, thịt xông khói nhưng cơ thể con người có khả năng tự chuyển hóa và tự giải độc, nếu chỉ ăn một lượng nhỏ, người bình thường có thể chuyển hóa trực tiếp chất độc ra bên ngoài mà không có ảnh hưởng nhiều đến cơ thể.
Kiến nghị người trưởng thành mỗi lần ăn lạp xưởng, thịt xông khói không quá 150g, một tuần không quá 3 lần. Ngoài thịt xông khói, các loại thịt chế biến như giăm bông, xúc xích, cá muối đều được Tổ chức Y tế Thế giới phân loại là chất gây ung thư loại 1. Do đó, nên kiểm soát chặt chẽ và không nên uống quá nhiều trong thời gian dài để tránh gây hại cho sức khỏe.
2. Các bước chế biến để giảm mức độ gây hại của thịt xông khói, lạp xưởng
Rửa, ngâm, nấu

Rửa trước khi ăn có thể loại bỏ bụi trôi nổi và các vi sinh vật gây hại khác, và ngâm trong một thời gian có thể giúp làm loãng nitrite. Sau khi ngâm, nên dùng nước để nấu. Trong quá trình đun sôi có thể khiến lượng muối, đường và chất béo hòa tan trong nước, và nhiệt độ cao có thể tiêu diệt một số vi khuẩn, vi trùng.
Kết hợp với rau
Các vitamin trong rau quả có thể ngăn chặn sự tổng hợp nitrosamine trong cơ thể một cách hiệu quả và đóng vai trò chống oxy hóa để giảm nguy cơ gây ung thư. Ngoài ra, cellulose có trong rau quả có thể thúc đẩy đại tiện và giảm thời gian thức ăn tồn tại trong cơ thể, do đó làm giảm sự hấp thụ các chất có hại của cơ thể.
Dùng gia vị

Bất kể nó được nấu chín hay chiên, bạn có thể thêm tỏi, hạt tiêu và gừng. Những gia vị cay này không chỉ giúp ức chế vi khuẩn làm giảm nitrat trong dạ dày, đồng thời còn tăng cường khả năng vận động của đường tiêu hóa và thúc đẩy bài tiết nước tiêu hóa.
Biện pháp khắc phục sau bữa ăn
Ngoài việc kết hợp các loại rau và gia vị, bạn cũng có thể uống trà sau khi ăn lạp xưởng, thịt xông khói. Các polyphenol trong trà có thể ngăn chặn sự tổng hợp các hợp chất nitroso, và hàm lượng polyphenol trong trà càng cao, khả năng loại bỏ chúng càng mạnh; bổ sung vi khuẩn axit lactic (như phô mai, sữa chua, v.v.), vi khuẩn lactic có tác dụng làm suy giảm nitrit.
Theo Khám phá

Kỳ tích cứu sống người đàn ông bị sơ gan chỉ còn 1% cơ hội sống vì 1 thói quen nhiều nam giới Việt mắc phải
Bệnh thường gặp - 1 giờ trướcGĐXH - Bệnh nhân tiên lượng tử vong gần như 99,9% do vỡ giãn tĩnh mạch thực quản, sốc nhiễm trùng, viêm phổi, hôn mê gan độ III, suy đa tạng trên nền xơ gan rượu đã được cứu sống ngoạn mục.

Tiêm vắc-xin HPV phòng tránh ung thư cổ tử cung: Bảo vệ bản thân trước khi quá muộn!
Bệnh thường gặp - 2 giờ trướcGĐXH - Ung thư cổ tử cung có thể phòng tránh được chỉ bằng một mũi tiêm. Đừng chờ đợi – tiêm vắc-xin HPV ngay hôm nay để bảo vệ chính mình và người bạn yêu thương.

4 nhóm người không phù hợp ăn gạo lứt
Sống khỏe - 2 giờ trướcGạo lứt có nhiều lợi ích cho sức khỏe vì hàm lượng chất xơ, vitamin và chất chống oxy hóa. Tuy nhiên, với một số nhóm người, gạo lứt có thể không phù hợp hoặc cần thận trọng khi ăn.

7 lợi ích tuyệt vời nếu bạn ăn cháo yến mạch vào buổi sáng
Sống khỏe - 5 giờ trướcGĐXH - Bắt đầu ngày mới với 1 bát yến mạch sẽ cung cấp năng lượng dồi dào cho cả buổi sáng. Chất xơ trong yến mạch có khả năng ổn định đường huyết, duy trì năng lượng ổn định...

5 loại thực phẩm có thể giúp phòng ngừa ung thư dạ dày
Sống khỏe - 8 giờ trướcPhòng ngừa ung thư dạ dày hiệu quả nằm ở lối sống và thói quen ăn uống. Dưới đây là 5 loại thực phẩm nên thường xuyên tiêu thụ để bảo vệ dạ dày và duy trì sức khỏe.

12 thực phẩm giàu calo giúp tăng cân tự nhiên – người gầy nên biết ngay
Sống khỏe - 8 giờ trướcGĐXH - Ăn gì để tăng cân mà vẫn khỏe mạnh? 12 món giàu năng lượng này có thể là “chìa khóa vàng” giúp bạn lấp đầy những khoảng trống dinh dưỡng hàng ngày.

3 nhóm người tuyệt đối không nên ăn tỏi
Sống khỏe - 8 giờ trướcTỏi giàu dinh dưỡng, hỗ trợ phòng bệnh, nhưng bác sĩ cảnh báo một số người ăn sai cách có thể gây hại sức khỏe, thậm chí làm nặng thêm bệnh nền.

Lâm Đồng ghi nhận 17 người ngộ độc cá nóc, 1 người tử vong từ đầu năm 2025
Sống khỏe - 18 giờ trướcTừ đầu năm 2025 đến nay, tỉnh Lâm Đồng đã ghi nhận 2 vụ ngộ độc cá nóc khiến 17 người phải nhập viện, trong đó 1 người tử vong.

Sau tuổi 55, hãy làm 4 điều này vào bữa sáng: Cơ thể sẽ 'đáp lại' bằng kết quả bất ngờ
Sống khỏe - 20 giờ trướcGĐXH - Sau tuổi 55, cơ thể - một cỗ máy tinh vi - cần được bảo dưỡng tỉ mỉ hơn. Và bữa sáng, "bữa ăn khởi động", đặc biệt quan trọng.

Bệnh nhân 52 tuổi thoát khỏi ung thư đại tràng từ dấu hiệu nhiều người Việt bỏ qua
Bệnh thường gặp - 20 giờ trướcGĐXH - Lo lắng vì đại tiện lẫn máu, người đàn ông đi khám thì phát hiện mắc u tuyến ống, loạn sản độ cao - tổn thương tiền ung thư đại tràng.

Bác sĩ cảnh báo: Thói quen ăn uống tưởng vô hại, ai ngờ mang cả 'đội quân ký sinh trùng' vào cơ thể
Bệnh thường gặpGĐXH - Thói quen ăn gỏi cá, thịt tái tiềm ẩn nguy cơ nhiễm ký sinh trùng nguy hiểm, tấn công gan, phổi, thậm chí cả não mà ít ai ngờ tới.