Táo quân 2018 bị phản ứng vì miệt thị cộng đồng LGBT: Người trong cuộc nói gì?

Vai Bắc Đẩu của nghệ sĩ Công Lý đang gây tranh cãi sau khi Táo quân 2018 phát sóng. Ảnh: TL

Lý do nào gây nên nhạt nhẽo?

Vào mỗi tối 30 Tết Âm lịch, chương trình Táo quân của Đài Truyền hình Việt Nam đã trở thành món ăn tinh thần không thể thiếu với hàng triệu khán giả. Có rất nhiều lý do đóng góp cho sức hút ấy, trong đó có nội dung kịch bản tốt, phản ánh sâu cay nhiều vấn đề đáng quan tâm của xã hội, hội tụ đội ngũ nghệ sĩ tên tuổi, tài hoa.

Trong mốc kỷ niệm 15 hành trình Táo quân, Táo quân 2018 gây phản ứng trái chiều với không ít khán giả qua tình huống “trêu chọc” Bắc Đẩu.

Cụ thể, “cô Đẩu” bị đem ra làm trò cười khi Táo Tự Long trả lời câu hỏi của Nam Tào: “Con chi sống trên Trời không phải nữ mà cũng chẳng phải nam, là con Bắc Đẩu kia”. Bắc Đẩu thậm chí còn bị gọi là “bọn phụ nữ một nửa”.

Ngoài ra, nhân vật Nam Tào còn diễn dịch ý của Táo Quy hoạch cho Bắc Đẩu: “Ý câu vừa rồi là Đẩu không thẳng, Đẩu là đồ hifi ấy”. Ngoài lời chê về sự miệt thị cộng đồng LGBT, Táo quân năm nay còn bị khán giả nhận xét nhạt nhẽo, chọc cười bằng ngôn ngữ khá thô.

Nhìn lại chặng đường “chiếm sóng” đêm 30 Tết của Táo quân, có thể thấy những dấu mốc thật xuất sắc trước khi chương trình bước vào giai đoạn “thoái trào”.

Ví dụ, năm 2009, Táo quân được đa số giới nghiên cứu, nghệ sĩ, khán giả nhận xét là xuất sắc, những bản nhạc chế về lũ lụt đến bây giờ vẫn còn được nhắc lại, xem lại, thu hút lượt “view” trên Youtube.

Đánh giá một cách tổng thể, trong nửa đầu chương trình Táo quân 2018, các vấn đề xã hội dường như được khai thác chưa thật hợp lý dẫn đến việc “tham bát bỏ mâm”, không tạo được sự linh hoạt và tiếng cười thoải mái.

Trong phần dự thi thời trang của các Táo, duy chỉ có phần của NSND Tự Long với màn đả kích thói sống ảo câu like, nghiện livestream, tranh cãi, chửi bới trên mạng cùng ca khúc chế “Thật bất ngờ” là hấp dẫn, gây cười dù chất liệu không hề mới.

Trò chơi “tranh ghế” với phần sau chương trình là điểm nhấn khá thú vị, mang tính biểu tượng cao. Dù vậy, riêng câu chuyện Táo quân bị cho là miệt thị cộng đồng LGBT đang tiếp tục “nóng” lên khi Viện Nghiên cứu xã hội, kinh tế và môi trường (iSEE) cùng Trung tâm Tổ chức bảo vệ và thúc đẩy quyền của người LGBT (ICS) có thư ngỏ gửi đến Đài Truyền hình Việt Nam, Ban Biên tập chương trình “Gặp nhau cuối năm” để phản đối chương trình.

Kì thị là lỗi ở ai?

Trả lời PV Báo Gia đình & Xã hội, ca sĩ đồng giới Lê Tiến nhận định: “Về việc Táo quân 2018 đang gặp phải những tranh cãi vì bị cho rằng đã miệt thị cộng đồng LGBT thì cá nhân tôi thấy thế này: Chương trình “Gặp nhau cuối năm” thuần túy là chương trình hài, họ đưa những vấn đề của xã hội nhìn qua lăng kính của những người nghệ sĩ hài để mang tiếng cười đến cho khán giả.

Ý là cả năm mọi người đã vất vả, căng thẳng quá rồi, giờ là ngày cuối cùng của năm, sum họp bên mâm cơm gia đình, cùng nhau tổng hợp lại những gì vừa diễn ra trong năm, cả mặt được và chưa được để cùng hỉ xả, cười đùa cho thật thoải mái vui vẻ với nhau, cùng rút kinh nghiệm, cho qua hết mọi thứ để sang năm mới lại cùng nhau cố gắng cho cuộc sống tốt đẹp hơn.

Theo tôi hiểu thì đơn giản là như vậy. Thế nên mỗi năm đều có “cô Đẩu” xuất hiện. Không biết người khác thế nào chứ riêng với tôi, “cô Đẩu” luôn là nhân vật tôi chờ đợi nhất, yêu thích nhất bởi sự dễ thương, duyên dáng. Vẫn còn có cái nét đàn ông vụng về nhưng qua cách diễn của nghệ sĩ Công Lý tôi lại thấy cái vụng về ấy đáng yêu vô cùng. Và tôi cười suốt.

Không những thế “cô Đẩu” luôn được tất cả các nhân vật trong cung đình trêu trọc và yêu chiều một cách đầy tự nhiên như nữ nhi thường tình. Tất cả các nhân vật đều thể hiện được tính cách của mình một cách tự nhiên nhất và cô Đẩu cũng vậy. Tôi thầm nể phục đạo diễn và ê-kíp lắm. Phải thông minh, tinh tế mới làm nên nhân vật như thế.

Thử hỏi nếu chương trình mà không có thì nhàm chán buồn tẻ thế nào. Suy rộng ra xã hội, những người thuộc cộng đồng LGBT có những người rất dễ thương, thông minh như thế, họ còn là những người tài năng, đóng góp cho xã hội. Lẽ ra họ cũng nên được yêu chiều, cưng nựng một chút. Cứ tung đi hứng lại, trêu trọc, bông đùa họ như các Táo và Ngọc Hoàng vẫn làm với Bắc Đẩu mọi năm thì hẳn sẽ vui nhưng như năm nay thì không!”.

Ca sĩ Lê Tiến cho rằng, theo anh, những người thuộc cộng đồng LGBT bị kì thị cũng có lý do của nó. Bởi vì họ không thể tỏ ra là người bình thường và sống cuộc sống của người bình thường. Cái này thuộc về tâm lý và lỗi là ở họ, chứ không phải thuộc về xã hội.

“Nếu bạn là người có xu hướng chuyển giới, thế thì bạn chỉ cần vừa phải sao cho giống hình mẫu bạn muốn trở thành, không cần phải làm quá lên bằng cách uốn éo, trang điểm lòe loẹt, gây chú ý quá...

Tương tự như vậy, nếu bạn là “gay kín”, bạn cố gắng che mắt thiên hạ bằng việc lấy vợ, sinh con để mọi chuyện trở nên hoàn hảo, cho đến một ngày nào đó mọi chuyện vỡ lở ra, bạn tổn thương, bạn làm bao nhiêu người tổn thương, và bạn vẫn bị khinh miệt, kì thị bởi vợ bạn, con bạn, những người xung quanh bởi cả những người đồng tính thì bạn đổ lỗi cho hoàn cảnh, xã hội, cho số phận… Như thế thật không công bằng.

Tôi cho rằng, những món quà chúng ta được nhận từ cuộc sống này là ngang nhau, giới tính nào cũng có thể có hạnh phúc riêng, vấn đề là chúng ta nhìn nhận vấn đề thế nào sẽ lựa chọn cuộc sống như thế. Có nhiều cách đấu tranh cho sự bình đẳng giới tính. Nếu không gào lên rằng “tôi đồng tính kệ tôi” thì chỉ cần sống thật tốt, thật lành mạnh, thật đàng hoàng”, anh Tiến nói.

Thành Nam