Thu Phương và chuỗi ngày khó nhọc nơi đất Mỹ

Thu Phương trở về để hát là mong muốn được lần mò theo những kỷ niệm, những mảng màu đẹp đẽ của quá khứ.

Giờ, Phương hát bằng những gì đang xảy ra trong đời sống của mình, bằng những cảm xúc thật thà nhất. Cho nên, khán giả nghe đĩa của chị thấy mặn mặn hơn bình thường vì có nước mắt trong đó.

“Tôi buồn trong đời sống, trong bổn phận và trách nhiệm. Vì vậy, ở tác phẩm nào cũng thấy mình nên không cần cố gắng hay thể hiện gì. Chỉ cần nói những gì mình đang nghĩ là khán giả hiểu” – Phương chia sẻ.

- Bây giờ, nhìn lại việc chị ra đi rồi không trở về để khán giả cứ hoài ngóng, chị có thấy mình có lỗi?

- Dĩ nhiên, một khía cạnh nào đó, những quyết định của mình sẽ có những hệ luỵ, trong đó có cả những ảnh hưởng đến cảm xúc, tinh thần của khán giả. Chính vì điều đó mà một lần quay trở về này, bằng chính những ca khúc mình sẽ hát, trong đó có ca khúc Điều cuối cùng đợi chờ của nhạc sĩ Việt Anh, tôi muốn nói cho mọi người biết khát khao của một lần quay trở về của mình.

Tôi biết mình nợ khán giả những cảm xúc, những tình cảm của họ dành cho mình. Và như thế dùng từ có lỗi cũng được. Đối với tôi cũng đơn giản thôi. Một chút buồn, một chút có lỗi với khán giả. Trong 9 năm, với bao nhiêu biến cố như thế và bao nhiêu thắc mắc xoay quanh sự ra đi của tôi thì bây giờ có lỗi hay bất kỳ điều gì được nói ra cũng đều dễ hiểu.

- Lúc chị ra đi, mọi thứ rất căng thẳng. Thời điểm ấy chị có nghĩ là mình có một cuộc trở về như ngày hôm nay?

- Thực ra thì cho đến ngày hôm nay, tôi đã trải qua nhiều sóng gió xảy đến với mình, nhất là cuộc sống sinh hoạt văn nghệ ở hải ngoại, không đơn giản chút nào, có nhiều định kiến và nhạy cảm. Tất cả những cái mình gặp phải, đối diện với nó, dù khó khăn lắm, tôi vẫn mong chờ ngày trở về bằng một niềm tin ấy. Niềm tin là mình đang làm đúng, đang là một người nghệ sĩ muốn cống hiến. Trong bất kỳ hoàn cảnh nào, mình đều sống và làm việc, cất tiếng hát.

Cho nên, khát khao trở về có một niềm tin trong ấy mặc dù có gặp phải nhiều những hờn trách, những khó khăn trong việc bị tước quyền nghệ sĩ trong 5 năm thì tôi vẫn hy vọng có ngày trở về. Sự trở về là câu trả lời cho tất cả những điều xảy ra cách đây 9 năm mà tôi nghĩ đó cũng là một cái giá phải trả.

- Chị có tiếc không nếu ở lại, chị đã là Diva thứ 5?

- Nếu ở lại không là Diva thì sao? Chẳng có gì để khẳng định điều ấy cả. Thực ra, tôi chỉ nghĩ như thế này, ở trong hoàn cảnh nào, ở đâu thì vẫn phải làm việc, dù có thất bại hay thành công thì mình cũng đâu có nghỉ ngơi. Thế nên có lựa chọn sự ra đi cũng không phải để khẳng định mình là cái gì vì nhỡ nó không thành công mà thất bại thì sao. Vì thế, tôi vẫn nghĩ ra đi là để cảm nhận hết cái khao khát trở về biết bao nhiêu. Và khi đã tận cùng tất cả những giá trị của cuộc sống thì sẽ không hối tiếc việc ra đi hay ở lại. Đối với tôi, giờ này có nhiều điều đáng trân trọng và tôi cám ơn vì mình đã được ra đi, đã xa để biết nhớ và khát khao trở về.

- Chị có ngại không nếu quay lại lý do mà chị ra đi 9 năm trước?

- Tôi đâu có né tránh hay ngần ngại. Ai cũng có lý do cho sự ra đi của mình. Điều thú vị của đời sống là như thế, luôn có những bất ngờ. Tôi cũng không có sự chuẩn bị hay toan tính cho sự ra đi ấy. Tôi ra đi đơn giản là vì mình thấy mình được sống một đời sống, khám phá nhiều điều. Lúc đầu, tôi nghĩ là mình đi thì sẽ có thêm chứ không phải mình đi là mình mất, có phải ra đi là không về đâu. Nhưng có nhiều hệ luỵ đến. Có nhiều thứ nhạy cảm về hoàn cảnh. Những ca sĩ sau tôi, học được kinh nghiệm của người đi trước, tính toán khôn khéo hơn và họ không gặp phải nhiều rắc rối.

Là người đầu tiên, có ai lường trước được hoàn cảnh nhạy cảm. Tôi là người đứng mũi chịu sào, đứng trên ngọn sóng. Nhưng tôi không than thân trách phận rằng mình gặp nhiều khó khăn quá. Tôi đi không phải để được hay mất hay khẳng định điều gì cả. Lúc ấy, tôi quyết định ở lại chỉ vì những đứa con của mình. Còn mọi người có thể suy luận tôi tham vàng bỏ ngãi, vì thấy hay ho, mới mẻ nên ra đi. Mọi người đều có quyền nghĩ. Nhưng khi tôi quyết định ở lại, tôi chỉ nghĩ đến những đứa con của mình. Tôi sẵn sàng hy sinh, trả giá hết tất cả chỉ đến được một ngày tôi có thể đón hai con của mình sang.

- Chị có thể nói về những chuỗi ngày khó nhọc khi bắt đầu định cư ở Mỹ?

- Tôi bắt đầu rời Hải Phòng lên Hà Nội học và làm việc từ năm 13 tuổi. Cả một thời gian dài như thế với bao nhiêu khó khăn cũng chỉ bằng 1/10 những khó khăn của 9 năm sang Mỹ. Mảnh đất có quá nhiều điều mình chưa biết, có cả những định kiến, cho nên để kể những khó khăn thì không kể hết được, chỉ biết rằng, 5 năm đầu sang Mỹ, không một đêm nào tôi ngủ ngon giấc và tưởng chừng như mình bỏ cuộc, không thể tiếp tục làm những gì mình phấn đấu.

Cuối cùng, chỉ có niềm tin rằng không chỉ mỗi năm chỉ có 2 tuần ở Thái Lan để sống bình yên bên các con đã giúp tôi vượt qua. Hát rồi khóc, rồi thấy đời sống của mình trong bao nhiêu bài hát mà xưa đến giờ mình chưa hát. Thế nên, cuối cùng, vẫn nhận thấy âm nhạc là để cứu rỗi. Ngày hôm nay được trở về hát thật là quá ý nghĩa.

- Điều khó khăn nhất của 5 năm ấy có lẽ là phải xa các con khi chúng còn thơ dại?

- Chắc chắn rồi vì khi mình quyết định như vậy là vì những đứa trẻ mà 5 năm đầu mình đã không làm tròn trách nhiệm. Đến giờ này, tôi vẫn luôn nghĩ mình có lỗi với con. Nếu có điều gì chưa hài lòng với con, tôi đều đổ lỗi cho bản thân và đều tự nói rằng mình không có đủ thời gian và làm thiếu bổn phận. Và giờ tôi dành cho con nhiều sự bù đắp. Rất nhiều dự án bị gạt sang một bên để dành thời gian cho gia đình và con cái. 5 năm xa con, tôi nghĩ đã quá sức chịu đựng của một người mẹ. Không có gì để có cơ sở cho niềm tin vào thời điểm ấy.

- Chị đã thay đổi để mong muốn thành công hơn?

- Không phải sự thay đổi nào cũng đúng và thành công. Nhưng đó là duyên số, là định mệnh, đến một giai đoạn nào đó trong cuộc đời tự nhiên người ta muốn thay đổi. Suy cho cùng, đời sống có nhiều ước mơ, hoài bão, dĩ nhiên gặp nhiều khó khăn ngang trái. Nhưng cuối cùng, người ta cũng chỉ mong có cuộc sống tốt hơn. Tôi tránh những lời giải thích vì không phải điều mình muốn giống như mọi người nghĩ.

- Chị nghĩ môi trường Mỹ tốt cho các con?

- Khác thì đương nhiên rồi nhưng tốt hơn thì không có gì đảm bảo cả. Bây giờ chỉ mới bắt đầu thôi. Cách đây 5 năm, nhiều khó khăn, con còn quá nhỏ. Bây giờ con mới sang được 3 năm. Sau 9 năm, tôi cũng chưa thực sự hoà nhập vào đời sống Mỹ. Nói vậy thôi chứ tôi là người phụ nữ rất Việt Nam, rất cổ hủ nên tất cả những điều tôi làm đều là vì tôi suy nghĩ mình chỉ là một người phụ nữ mà thôi. Sau tất cả những điều như thế, giờ tôi vẫn thấy khó khăn, tôi không đáp ứng được việc dạy con theo văn hoá Mỹ, cũng không đảm bảo quyết định có một cuộc sống khác sẽ tốt cho con hơn. Đến giờ, điều ấy còn quá sớm để nói. Nhưng tôi vẫn thấy may mắn vì sau những sóng gió, tôi có một người đàn ông bên cạnh mình, sẵn sàng chia sẻ những khó khăn và sẵn sàng hy sinh cho tôi.

- Mong muốn riêng của chị sau lần về nước này?

- Tôi có nhiều dự định lắm. 3 năm trước, tôi trở về Việt Nam hát trong Duyên dáng Việt Nam lặng lẽ. Lần này thì rộn ràng hơn một chút. Nhưng mọi việc xuất hiện của tôi đều do người khác xin phép. Tôi chỉ nghĩ đó là duyên thôi. Hiện, tôi phải dành nhiều thời gian cho con, cho bổn phận, trách nhiệm mà mình luôn cảm thấy có lỗi. Sau ba năm, tôi vẫn chưa thể bù đắp cho con những thiếu thốn sau 5 năm xa cách.

Nhưng tôi cũng đang mong sẽ thực hiện được những dự án âm nhạc ở Việt Nam, đặc biệt là với Hà Anh Tuấn. Tôi đang nghĩ sẽ hát cùng Tuấn những ca khúc chưa từng công bố của Trịnh Công Sơn như Kinh Việt Nam chẳng hạn, những ca khúc viết về tình yêu đất nước, dành cho quê hương. Có thể với những người khác thì dễ dàng, nhưng với tôi thì vẫn nhiều khó khăn lắm. Tôi muốn nhìn thấy quê hương, cho tôi thấy mặt trời.

Cách đây 9 năm, tôi đi hát khắp nơi trên đất nước, cái gì cũng đơn giản. Sau 9 năm, cái gì cũng khó khăn nhưng cái gì cũng ý nghĩa.

- Nhân tiện có cả anh Dũng Taylor và chị, chị có thể cho biết, có phải thời điểm anh chị đến với nhau, Thu Phương đang có những khó khăn, vì vậy, có thể chị châm trước cho anh vài điểm không hài lòng?

- Như thế thì tự hạ thấp mình quá. Tôi và anh Dũng trong một năm đầu là mối quan hệ công việc cộng sinh lạnh lùng. Nhưng điều này chuyện này thì nên hỏi anh Dũng thì tốt hơn.